PARA POLİTİKASI Dersi PARA POLİTİKASININ YÜRÜTÜLMESİ VE PARA POLİTİKASI ARAÇLARI soru cevapları:

Toplam 56 Soru & Cevap
PAYLAŞ:

#1

SORU: Ekonomi politikası nedir?


CEVAP: En basit hâliyle ekonomi politikası bazı politika araçları kullanılarak makroekonomik değişkenlere yön vermek olarak tanımlanabilmektedir. Kullanılan bu araçlar, toplam talep aracılığıyla temel makroekonomik değişkenler üzerinde bir etki yaratmaktadır. Dolayısıyla talep üzerinde etkili olarak ekonomiye yön veren bu politikalara, talep yönlü ekonomi politikaları da denilebilmektedir.

#2

SORU: Ekonomi politikası araçları ve ekonomi politikası araçları kavramını tanımlayınız?


CEVAP: İktisat literatüründe, makroekonomik değişkenlerde arzulanan düzeylere ulaşma hedefi ekonomi politikası amaçları, bu amaçlara ulaşabilmek için değiştirilebilen değişkenler ise ekonomi politikası araçları olarak adlandırılmaktadır.

#3

SORU: Para politikası nedir?


CEVAP: Para politikası araçları ile para miktarının ayarlanarak makroekonomik değişkenlere yön verilmesidir.

#4

SORU: Para politikasının uygulanmasında dikkat edilmesi gereken makroekonomik değişkenler nelerdir?


CEVAP: Para politikasının uygulanmasında dikkat edilmesi gereken makroekonomik değişkenler; • Millî gelir (Y), • İstihdam (L) • Fiyatlar genel düzeyi (P)

#5

SORU: Talep şoku nedir?


CEVAP: Bir ekonomide para ve maliye politikası eylemleri uygulanmaksızın toplam talebin fiyatlar genel düzeyi dışındaki bir nedenden dolayı değişmesidir.

#6

SORU: Pozitif talep şoku nedir?


CEVAP: Pozitif bir talep şoku, toplam talebi arttırarak AD eğrisini sağa, AD1 konumuna kaydıracak ve ekonominin genel dengesi yeni bir noktada oluşacaktır. Oluşan yeni denge incelendiğinde ekonomide fiyatlar genel düzeyinde ve millî gelir düzeyinde bir artış meydana gelecektir. Bu durumda bu ekonomide istihdam düzeyi artarken işsizlik düzeyinin azaldığı da unutulmamalıdır.

#7

SORU: Arz şoku nedir?


CEVAP: Bir ekonomide toplam arzın fiyatlar genel düzeyi dışındaki bir nedenden dolayı değişmesidir.

#8

SORU: Genişlemeci para politikası kavramını tanımlayınız?


CEVAP: Eğer para politikası, nihai hedefe ulaşmak adına toplam talebi arttırmakta ise izlenen politika genişlemeci ya da gevşek para politikası olarak tanımlanmaktadır.

#9

SORU: Daraltıcı Para Politikası nedir?


CEVAP: Para politikasının hedefe ulaşmak için, toplam talebi azaltıcı yönde uygulanması durumunda ise politika, daraltıcı ya da sıkı para politikası olarak tanımlanmaktadır.

#10

SORU: Para politikasının amaçları nelerdir?


CEVAP: Para politikasının amaçları şunlardır: • Tam istihdam • Arzulanır bir ekonomik büyüme • Fiyat istikrarı • Finansal istikrar

#11

SORU: İstihdam nedir?


CEVAP: İstihdam kavramı, üretim faktörlerinin kullanım düzeyi olarak tanımlanmaktadır.

#12

SORU: Tam istihdam nedir?


CEVAP: Tam istihdam kavramı, üretim faktörlerinin tam kullanımı olarak algılanabilir.

#13

SORU: Ekonomik birimlerin tüketim, tasarruf, yatırım yapma gibi kararlar alırken dikkate aldıkları en önemli değişken nedir ve sebepleri nelerdir?


CEVAP: Ekonomik birimlerin tüketim, tasarruf, yatırım yapma gibi kararlar alırken dikkate aldıkları en önemli değişkenlerden biri fiyat düzeyleridir. Çünkü fiyatların, piyasa ekonomisinde yol gösterme işlevi bulunmaktadır. Fiyatların bu işlevi sağlıklı olarak yerine getirebilmesi, ekonomide kaynak tahsisi açısından önemlidir. Bu sebeple fiyatlar, ekonomik etkinliğin sağlamasında önemli bir yere sahiptir. Ekonomideki önemine kısaca değinmeye çalıştığımız fiyatlara ilişkin, makro anlamda temel gösterge olarak kullanılan değişken ise ortalama fiyat düzeyi anlamına gelen fiyatlar genel düzeyidir. Bir ekonomide fiyatlar genel düzeyi, fiyat hareketlerini takip için önemle izlenen bir değişkendir. Dolayısıyla fiyatlar genel düzeyi; gerek fiyatları n ekonomik etkinliği sağlamadaki rolünün önemi, gerek çok hızlı değişebilen bir değişken olması gerekse de diğer değişkenlerin reel düzeylerini etkileyebilmesi açısından son derece önemli bir değişkendir. Bu önem, fiyatlar genel düzeyinin politika yapıcılar tarafından alternatif para politikası amaçları içinde ön sıralarda değerlendirilmesine neden olmaktadır.

#14

SORU: Enflasyonu tanımlayınız?


CEVAP: Fiyatlar genel düzeyindeki hareketlilik bazen artış bazen de azalma yönünde olabilir. Fiyatlar genel seviyesindeki sürekli artış enflasyon olarak tanımlanmakta

#15

SORU: Deflasyon kavramını tanımlayınız?


CEVAP: Ekonomide fiyatlar genel seviyesinde meydana gelen sürekli azalıştır.

#16

SORU: Bir ülkede enflasyon olması durumunda gerçekleşebilecek sonuçlar nelerdir?


CEVAP: Enflasyonun yaşandığı ülkelerde fiyatların yol gösterme işlevini sağlıklı yerine getiremediği, dolayısıyla kaynak tahsisinde ve verimlikte sorunların yaşandığı, görece fiyat hareketlerinin ve nispi fiyat değerlendirmelerinin sağlıklı yapılamadığı, vadelerin kısaldığı, geleceğe ilişkin öngörüde bulunmanın ve dolayısıyla geleceği planlamanın zorlaştığı dahası gelir dağılımı ve sosyal adaletin olumsuz etkilendiği görülmektedir.

#17

SORU: Fiyat istikrarı kavramını anlatınız?


CEVAP: Fiyat istikrarı, fiyatlar genel seviyesinin değişim hızı ile ilgili bir kavramdır. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası fiyat istikrarını, ekonomik birimlerin yatırım, tüketim ve tasarruf kararlarını alırken dikkate almaya gerek duymadıkları ölçüde düşük bir enflasyon oranı olarak tanımlamaktadır. Bu tanımlamadan da anlaşıldığı gibi fiyat istikrarı, fiyat artış hızının sıfır olması değil fiyat artış hızının arzulanır bir düzeyde olması olarak tanımlanabilir. Bir ekonomide fiyatların artış hızının sıfır olması ekonomi açısından olumlu bir durum olarak görülmemektedir. Çünkü bu durum ekonomik birimlerin ekonomik faaliyetlerinde bir monotonluğa neden olabilir. Ekonomide fiyatlar genel düzeyinin artış hızının arzulanır düzeyi, gelişmiş ekonomiler için yıllık fiyat artış hızının %1-3 aralığında olmasıdır. Ancak bu seviyenin bir kez yakalanmış olması fiyat istikrarının gerçekleştiği anlamında algılanmamalıdır. Ulaşılmış olan enflasyon düzeyinin sürdürülmesi de gerekmektedir. Bu düzeyin sürdürülebilir olması, ekonomik birimlerin yatırım ve tüketim kararlarını alırken nispi fiyat değişimlerini daha rahat takip edebilmelerine ve daha sağlıklı kararlar alabilirlerine yardımcı olacaktır. Bu durum, fiyat istikrarının, sürdürülebilir bir ekonomik büyümenin yakalanabilmesi, ekonomik istikrarın sağlanabilmesi ve toplumsal refahın gelişimi açısından önemli olduğu anlamına gelmektedir.

#18

SORU: Finansal istikrar kavramını tanımlayınız?


CEVAP: Finansal sistemde, yer alan kurumlarda ve ödeme sistemlerinde istikrarı ve şoklara karşı dayanıklılığı ifade etmede kullanılan bir kavramdır.

#19

SORU: Finansal istikrarı yakalamış ülkelerin özelliklerini belirtiniz?


CEVAP: Finansal istikrarı nispeten yakalamış ekonomilerde, finansal sitem daha sağlıklı çalışmakta, fon transferi daha etkin gerçekleşmekte ve riskleri başarılı yönetmek daha mümkün olmaktadır.

#20

SORU: Hedefleme stratejisi nedir?


CEVAP: Merkez bankalarının nihai hedeflerine ulaşmada izleyecekleri yola kısaca hedefleme stratejisi denilmektedir.

#21

SORU: Para politikası hedefleme stratejisi nedir?


CEVAP: Para politikasının yürütülmesinde, nihai amaca, faaliyet ve ara hedefler üzerinden ulaşma stratejisidir.

#22

SORU: Para politikası hedef seçim kriterlerini anlatınız?


CEVAP: Hedefleme stratejisinde nihai hedefe ulaşabilmek için hangi değişkenlerin ara ve faaliyet hedefi olarak kullanılacağına ve bu değişkenlerde hangi düzeyin hedef olarak belirleneceğine karar verilmesi gerekmektedir. Faaliyet hedeflerinin para politikası araçlarına kolay tepki veren değişkenler arasından, ara hedefleri ise faaliyet hedefi değişkenlerinden etkilenen ve fiyat düzeyi ve istihdam gibi nihai amaçlara etki edebilen değişkenler arasından seçilmesi gerekmektedir. Ancak bu özellikleri sağlayan birçok alternatif değişken bulunmaktadır. Bu sebeple merkez bankaları doğru değişkeni ara hedef olarak seçmek için bazı kriterleri dikkate almak durumundadır. Bu kriterleri, kontrol edilebilirlik, ölçüle bilirlik ve tahmin edilebilirlik olarak sıralamak mümkündür. • Kontrol Edilebilirlik: Merkez bankasının hedef değişken üzerinde etkili bir kontrol gücünün olmasını ifade eder. • Ölçüle Bilirlik: Hedef olarak seçilen değişkenin gözlenebilir ve kolay bir şekilde ölçülebilir olmasıdır. • Tahmin Edilebilirlik: Ara hedef olarak seçilecek değişkenin, nihai amaç üzerindeki etkisinin tahmin edilebilir olması gerekir. Ara hedef seçiminde dikkat edilmesi gereken bu kriterler faaliyet hedefi seçimi için de geçerlidir. Burada sadece tahmin edilebilirlik kriterinde seçilecek faaliyet hedefinin ara hedef üzerindeki etkisinin tahmin edilebilir olması gerektiğine dikkat etmek gerekir. Ancak faaliyet hedefi seçiminde dikkat edilmesi gereken ilave bir kriter daha vardır o da ara hedef seçiminde hangi kriterin seçilmiş olduğudur. Ara hedef olarak seçilen değişkene benzer bir değişkenin faaliyet hedefi olarak seçilmesi gerekmektedir. Ara hedef olarak parasal büyüklük ya da faiz oranı değişkenlerinden hangisi seçilmiş ise faaliyet hedefinin de benzer bir değişken olması gerekir.

#23

SORU: Para politikasının yürütülmesinde nominal çapa hedeflemesi kavramını anlatınız?


CEVAP: Hedef olarak hangi değişkenlerin seçileceği nihai hedefe ulaşma başarısı üzerinde belirleyicidir. Hedef olarak seçilecek değişkenler aynı zamanda nominal çapa olarak kullanılacak değişkenin belirlenmesi anlamına gelir. Para politikası yürütülmesinde fiyat istikrarı gibi nihai hedeflere ulaşmak için faiz oranı, döviz kuru, enflasyon oranı veya parasal büyüklük gibi nominal değişkenlerden hedef olarak biri kullanılıyor ise bu değişken nominal çapa olarak tanımlanmaktadır. Bu durum aynı zamanda para politikası kuralları olarak da görülebilir. Hedefleme stratejisinde nominal çapaların kullanımı özellikle enflasyon beklentilerine yön vermekte başarılı olmak suretiyle nihai hedefin gerçekleştirilmesinde önemlidir.

#24

SORU: Keynesyen yaklaşımına göre hedefleme stratejisi nasıl olmalıdır?


CEVAP: İktisat teorisinde, paranın kısa dönemde reel değişkenleri de etkileyebildiği (paranın yansız olmaması) Keynesyen model tarafından sistematize edilmiştir. Keynesyen yaklaşım, hedefleme stratejisinde faiz oranlarının hedef olarak seçilmesi görüşünü benimseme eğiliminde olmuştur. Faiz oranlarının hedef olarak kullanımında uzun dönemli faiz oranı ara hedef olarak seçilmekte iken faaliyet hedefi bu ara hedefi etkileyebilen bir faiz oranı olarak belirlenmektedir (örneğin gecelik faiz oranları gibi). Merkez bankası para politikası araçları ile bu faaliyet hedefi değişkenine yön vererek ekonomide uzun dönemli faiz oranlarını etkilemeye ve dolayısıyla nihai hedefi böylelikle yakalamaya çalışmaktadır. Çünkü toplam talebin birçok bileşeni uzun dönemli faiz oranlarına tepki vermektedir.

#25

SORU: Para politikası araçları kavramını ifade ediniz?


CEVAP: Merkez bankasının kontrolünde olan ve ekonomiye yön vermek için merkez bankasının kullandığı enstrümanlar para politikası araçları olarak tanımlanır.

#26

SORU: Merkez bankalarının toplam talep ve bunun aracılığı ile temel makroekonomik değişkenler üzerinde etki yaratabilmek için kullanabileceği araçlar nelerdir?


CEVAP: Merkez bankalarının toplam talep ve bunun aracılığı ile temel makroekonomik değişkenler üzerinde etki yaratabilmek için kullanabileceği araçlar; • Politika faizi • Faiz koridoru • Reeskont oranı • Zorunlu karşılık oranı • Açık piyasa işlemleri • İletişim politikası • Döviz işlemleri

#27

SORU: Merkez bankasının doğrudan likiditeyi yönetmek için kullandığı araçlar nelerdir?


CEVAP: Merkez bankasının doğrudan likiditeyi yönetmek için kullandığı araçlar; • Reeskont oranı • Zorunlu rezerv oranı • Açık piyasa işlemleri

#28

SORU: Merkez Bankasının likidite yönetimini anlatınız?


CEVAP: Para politikası araçlarının nasıl çalıştığını iyi anlayabilmek için, likidite yönetimini anlamak gerekmektedir. Ekonomide likidite arzı ve talebi ekonomideki kısa vadeli faiz oranlarını belirlemektedir. Merkez bankalarının likidite arzını yönetmeleri anlamına gelen likidite yönetiminde amaç, kısa vadeli faiz oranlarının nihai amaca uygun bir düzeyde gerçekleşmesini sağlamaktır. Ekonomide para arzı likidite arzı ile bire bir ilişkilidir. Para arzındaki artış likidite arzını arttırmakta iken tersine para arzının azalması ise likidite arzının daraltmaktadır. Öncelikle Merkez bankasının yönetmeye çalıştığı likidite arzının talebine de kısaca bakmak gerekmektedir. Çünkü ekonomideki likidite talebindeki gelişmeleri anlamak, likidite arzını başarıyla yönetmek için önemlidir. Bankaların likidite talebini etkileyen unsurlar kısaca, merkez bankalarının belirledikleri zorunlu karşılık oranları, banka müşterilerinin nakit talepleri ve ekonomideki iç borçlanma durumudur. Bu unsurlarda likidite talebini arttırıcı bir gelişme yaşanması, diğer bütün koşullar sabitken kısa vadeli faiz oranlarının artması yönünde bir baskıya neden olmaktadır.

#29

SORU: Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası politika faizi olarak neyi kullanmaktadır?


CEVAP: Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası bu amaçla 1 hafta vadeli repo faiz oranını politika faiz oranı olarak kullanmaktadır.

#30

SORU: Faiz koridoru kavramını ifade ediniz?


CEVAP: Merkez Bankasının kısa vadeli faiz oranlarına ilişkin borç alma (alt limit) ve borç verme (üst limit) faiz oranlarını açıklayarak piyasa faiz oranının limitler içinde belirlenmesini sağladığı sistemdir.

#31

SORU: TCMB faiz koridoru uygulamasında borç alma ve verme faizlerinin geçerli olduğu en son zaman dilimleri nelerdir?


CEVAP: TCMB faiz koridoru uygulamasında borç alma ve verme faizlerinin geçerli olduğu en son zaman dilimlerini tam iş günleri için saat 16:00, yarım iş günleri için ise saat 12:00 olarak belirlemiştir.

#32

SORU: Reeskont oranı kavramını tanımlayınız?


CEVAP: Kelime anlamı yeniden iskonto olan reeskont, ticari bankaların iskonto ettikleri bir senedi merkez bankasına tekrar iskonto ettirerek merkez bankasından kısa vadeli kredi kullanımı anlamına gelir. Bankaların bankası olan merkez bankasının bankalara kullandırdığı bu krediye reeskont kredisi, bu kredi için uygulanan faiz oranına reeskont oranı denilmektedir. Merkez bankasının likidite arzını arttırmak amacında olması durumunda reeskont kredilerini arttırmak için bu kredilere uyguladığı faiz oranı olan reeskont oranını düşürmesi, likiditeyi azaltmak amacında olması durumunda ise reeskont kredilerini düşürmek için reeskont oranını arttırması gerekecektir.

#33

SORU: Merkez Bankasının uyguladığı zorunlu karşılık oranını anlatınız?


CEVAP: Merkez bankası, bankaların ellerindeki mevduatların belirli bir oranına karşılık gelen kısmını, merkez bankasında tutmalarını zorunlu kılabilir. Bankalara yatırılan mevduatların ne kadarını merkez bankasında muhafaza edecekleri ise zorunlu rezerv oranı ile belirlemektedir. Bankalar, merkez bankasınca belirlenen bu oran nispetinde likiditeyi merkez bankasına yatırırlar. Merkez bankası zorunlu rezerv oranını kullanarak bankaların kredi verme imkânlarını ve dolayısıyla likidite arzını etkilemektedir. Merkez bankası likiditeyi arttırmak isterse zorunlu karşılık oranını düşürecek tersine likiditeyi azaltmak isterse de zorunlu karşılık oranını arttıracaktı r. Bu politik araç, daha önceki ünitelerde belirtildiği gibi para çarpanını etkileyen bir parametredir. Dolayısıyla reeskont kredileri ve açık piyasa işlemleri likidite üzerinde etkilerini parasal taban aracılığı ile göstermekte iken zorunlu karşılık oranındaki değişimin likidite üzerindeki etkisi, çarpan üzerinden işlemektedir. Zorunlu karşılık oranının düşmesi, çarpanın değerini arttırdığı için ekonomideki likiditeyi arttırmakta, bu oranın artması ise çarpanın değerini azaltmakta ve likiditeyi bu sebeple daraltmaktadır.

#34

SORU:

Para politikası kavramını tanımlayınız.


CEVAP:

Para Politikası: Para politikası araçları ile para miktarının ayarlanarak makroekonomik değişkenlere yön verilmesidir.


#35

SORU:

Para politikasıyla yön verilmek istenen en önemli makroekonomik değişkenler nelerdir?


CEVAP:

• Millî gelir (Y),
• İstihdam (L) ve
• Fiyatlar genel düzeyi (P)


#36

SORU:

Konjonktürün canlanma dönemlerinde makroekonomik değişkenlerdeki dalgalanmaların yönü hakkında ne söylenebilir?


CEVAP:

Konjonktürün canlanma dönemlerinde millî gelir artarken işsizlik azalmakta, fiyatlar genel düzeyi ise yükselmektedir.


#37

SORU:

Talep şoku ve arz şoku kavramlarını tanımlayınız.


CEVAP:

Talep Şoku: Bir ekonomide para ve maliye politikası eylemleri uygulanmaksızın toplam talebin fiyatlar genel düzeyi dışındaki bir nedenden dolayı değişmesidir.


Arz Şoku: Bir ekonomide toplam arzın fiyatlar genel düzeyi dışındaki bir nedenden dolayı değişmesidir.


#38

SORU:

Genişlemeci ve daraltıcı para politikası kavramlarını tanımlayınız.


CEVAP:

Genişlemeci Para Politikası: Para politikasının nihai hedefe ulaşmak için toplam talebi arttırıcı yönde uygulanmasıdır.
Daraltıcı Para Politikası: Para politikasının nihai hedefe ulaşmak için toplam talebi azaltıcı yönde uygulanmasıdır.


#39

SORU:

Para politikasının amaçları nelerdir?


CEVAP:

Para politikasının öncelikli amacını makroekonomik değişkenlere yön vermek olarak söyleyebiliriz. İktisat literatüründe para politikasının amaçları;

• Tam istihdam
• Arzulanır bir ekonomik büyüme
• Fiyat istikrarı
• Finansal istikrar olarak sayılmaktadır.


#40

SORU:

Enflasyon ve deflasyon kavramlarını tanımlayınız.


CEVAP:

Enflasyon: Ekonomide fiyatlar genel seviyesinde meydana gelen sürekli artıştır.
Deflasyon: Ekonomide fiyatlar genel seviyesinde meydana gelen sürekli azalıştır.


#41

SORU:

Ülkemiz merkez bankasının temel nihai hedefi hangi makroekonomik değişken olarak belirlenmiştir?


CEVAP:

1211 sayılı Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Kanununda 25.4.2001 tarihinde 4651 sayılı Kanun ile yapılan değişiklik sonucunda, ülkemiz merkez bankasının temel nihai hedefi fiyat istikrarı olarak tanımlanmıştır.


#42

SORU:

Bir ülkenin finansal istikrarı sağlamış olması ne anlama gelmektedir?


CEVAP:

Finansal istikrar; finansal sistemde, yer alan kurumlarda ve ödeme sistemlerinde istikrarı ve şoklara karşı dayanıklılığı ifade etmede kullanılan bir kavramdır.
Finansal istikrarı nispeten yakalamış ekonomilerde, finansal sitem daha sağlıklı çalışmakta, fon transferi daha etkin gerçekleşmekte ve riskleri başarılı yönetmek daha mümkün olmaktadır.


#43

SORU:

Para politikasının hedefleme stratejisi dâhilinde yürütülmesinin temel nedenleri nelerdir?


CEVAP:

Para politikasının hedefleme stratejisi dâhilinde yürütülmesinin iki temel nedeni bulunmaktadır. Bu nedenler, para politikası eylemlerinin nihai hedef üzerinde yaratacağı etkinin,
• Dolaylı ve
• Gecikmeli olmasıdır.


#44

SORU:

Para politikası hedefleme stratejisinin başarısı hangi koşula bağlıdır?


CEVAP:

Bu stratejinin başarılı bir şekilde yürütülebilmesi, faaliyet ve ara hedeflerin hangi değişkenler olacağına ve de hedeflenen düzeylerinin neler olacağına doğru karar verilmesine bağlıdır.


#45

SORU:

Para politikası hedefleme stratejisinde hedef seçiminde göz önünde bulundurulan kriterleri açıklayınız.


CEVAP:

Merkez bankaları doğru değişkeni ara hedef olarak seçmek için bazı kriterleri dikkate almak durumundadır. Bu kriterleri, kontrol edilebilirlik, ölçülebilirlik ve tahmin edilebilirlik olarak sıralamak mümkündür.
Kontrol Edilebilirlik: Merkez bankasının hedef değişken üzerinde etkili bir kontrol gücünün olmasını ifade eder.
Ölçülebilirlik: Hedef olarak seçilen değişkenin gözlenebilir ve kolay bir şekilde ölçülebilir olmasıdır.
Tahmin Edilebilirlik: Ara hedef olarak seçilecek değişkenin, nihai amaç üzerindeki etkisinin tahmin edilebilir olması gerekir.


#46

SORU:

Para politikası hedefle stratejisinde kullanılan nominal çapa kavramını açıklayınız.


CEVAP:

Nominal Çapa: Para politikasının yürütülmesinde, nominal değişkenlerden döviz kuru, enflasyon oranı, parasal büyüklük veya faiz oranı değişkenlerden hedef olarak dikkate alınan değişkendir.


#47

SORU:

Merkez bankalarının toplam talep ve bunun aracılığı ile temel makroekonomik değişkenler üzerinde etki yaratabilmek için kullanabileceği araçlar nelerdir?


CEVAP:

Bu araçları şu şekilde sıralamak mümkündür.
• Politika faizi
• Faiz koridoru
• Reeskont oranı
• Zorunlu karşılık oranı
• Açık piyasa işlemleri
• İletişim politikası
• Döviz işlemleri


#48

SORU:

Bankaların likidite talebini etkileyen unsurlar nelerdir?


CEVAP:

Bankaların likidite talebini etkileyen unsurlar kısaca,

  • merkez bankalarının belirledikleri zorunlu karşılık oranları,
  • banka müşterilerinin nakit talepleri ve
  • ekonomideki iç borçlanma durumudur.

#49

SORU:

Faiz koridoru kavramını tanımlayınız.


CEVAP:

Faiz Koridoru: Merkez Bankasının kısa vadeli faiz oranlarına ilişkin borç alma (alt limit) ve borç verme (üst limit) faiz oranlarını açıklayarak piyasa faiz oranının limitler içinde belirlenmesini sağladığı sistemdir.


#50

SORU:

Reeskont kavramını tanımlayınız.


CEVAP:

Reeskont, ticari bankaların iskonto ettikleri bir senedi merkez bankasına tekrar iskonto ettirerek merkez bankasından kısa vadeli kredi kullanımı anlamına gelir.


#51

SORU:

Merkez bankasının gerçekleştirdiği Açık Piyasa İşlemlerini (APİ) tanımlayınız.


CEVAP:

Açık Piyasa İşlemi (APİ): Merkez bankasının, piyasadaki likiditeyi yönetmek ve kısa vadeli faiz oranlarını arzuladığı düzeyde gerçekleşmesini sağlamak amacıyla gerçekleştirdiği menkul kıymet alım ve satım işlemleridir.


#52

SORU:

Merkez bankalarının likiditeyi ayarlaması sırasında uygulamada en sık karşılaşılan APİ (Açık piyasa işlemleri) nelerdir?


CEVAP:
  • Doğrudan (Kesin) Satım
  • Ters Repo (Geri Alım Vadiyle Satım)
  • Doğrudan (Kesin) Alım
  • Repo (Geri Satım Vadiyle Alım)

#53

SORU:

Daraltıcı para politikası eylemlerine örnekler veriniz.


CEVAP:


• Politika faizini arttırmak
• Faiz koridorunun alt ve üst sınırlarını arttırmak
• Reeskont oranını arttırmak
• Zorunlu karşılık oranını arttırmak
• Açık piyasada doğrudan satım veya Ters Repo yapmak
• Sıkı para politikası izleyeceği sinyalini vermek
• Döviz kurunu düşürmek


#54

SORU:

2010 yılı sonrasında sermaye akımının Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelere kaymasının nedeni nedir?


CEVAP:

Gelişmiş ülke merkez bankalarının genişlemeci politikalar izlemesi kısa vadeli sermaye akımlarının Türkiye gibi gelişmekte olan ülke ekonomilerine akmasına neden olmuştur.


#55

SORU:

Zorunlu karşılıkların kredileri etkilemesi hangi kanallardan gerçekleşmektedir?


CEVAP:

Zorunlu karşılıkların kredileri etkilemesi iki kanaldan olmaktadır:
• Doğrudan maliyet kanalı ve
• Faiz riski ve likidite kanalı.


#56

SORU:

Kaldıraç oranı nasıl hesaplanmaktadır?


CEVAP:

Kaldıraç oranı, ana sermayenin toplam pasif ve belirli dikkate alınma oranlarıyla bilanço
dışı kalemler toplamına bölünmesi suretiyle hesaplanmaktadır.

(Ana Sermaye / [Pasif Toplamı + Bilanço Dışı Kalemler])