PARA TEORİSİ Dersi Para ve Ödemeler Sistemi soru cevapları:
Toplam 20 Soru & Cevap#1
SORU:
İktisat biliminde para nasıl tanımlanır?
CEVAP:
Para: Satın alınan mal ve hizmetlerin bedelinin karşı tarafa aktarılmasında ya da borçların geri ödenmesinde genel kabul gören her şeydir.
#2
SORU:
İktisat biliminde "servet" kavramı nasıl tanımlanır?
CEVAP:
Servet: Kişinin belli bir ana kadar birikmiş varlıklarının o anki toplam değeridir.
#3
SORU:
Akım ve stok değişken arasındaki fark nedir?
CEVAP:
Stok Değişken, belirli bir zaman noktasında ölçülen ve o an var olan büyüklüğü gösteren bir değişkendir. Akım Değişken ise bir zaman aralığı içerisinde ölçülmektedir.
#4
SORU:
Takas ekonomisi nedir?
CEVAP:
Takas Ekonomisi: Malın malla değişimine dayanan, değişim aracı olarak paranın kullanılmadığı ekonomidir.
#5
SORU:
Takas ekonomisinin etkin bir şekilde işlememesinin nedenleri nelerdir?
CEVAP: - Birincisi, alıcı veya satıcı ticareti gerçekleştireceği ticaret ortağını bulmak için zaman ve çaba harcayacaktır.
- Takas ekonomisi koşullarında yaşanan etkinsizliğin ikinci kaynağı ise her bir malın birçok fiyatı olmasından kaynaklanmaktadır.
- Fiyatların standartlaştırılmasının mümkün olmaması.
- Takas ekonomisi koşulları altında, servet birikimi sağlamak oldukça zordur. Paranın olmadığı böyle bir ekonomide servetini biriktirmek isteyenlerin mal depolaması gerekecektir.
#6
SORU:
Paranın bir ekonomide yerine getirdiği temel işlevler nelerdir?
CEVAP: - Değişim aracı olma
- Hesap birimi olma
- Değer muhafaza aracı olma
#7
SORU:
Bir nesnenin değişim aracı olarak kullanılabilmesi için taşıması gereken özellikler nelerdir?
CEVAP: - Standart olmalıdır,
- Genel kabul görüyor olmalıdır
- Bölünebilir olmalıdır
- Taşıması kolay olmalıdır
- Dayanıklı olmalıdır,
- Kolay taklit edilememelidir.
#8
SORU:
Bir ekonomide değişim aracı nedir?
CEVAP:
Mal ve hizmetler satın alımlarında genel olarak kabul gören nesnedir.
#9
SORU:
Para "hesap birimi" olma işlevini nasıl yerine getirir?
CEVAP:
Bu işlev, paranın ekonomideki değerleri ölçmesini sağlamaktadır. Boyumuzu metre, kilomuzu kilogram ile ölçtüğümüz gibi fiyatları, ücretleri, refah düzeyimizi para ile ölçeriz. Paranın bu işlevi sayesinde ekonomide var olan mal ve hizmetlerin tamamının değişim aracı cinsinden (örneğin lira) ifade edilen tek bir fiyatı vardır
#10
SORU:
Paranın "değer muhafaza aracı" olması ne demektir?
CEVAP:
Eğer parayı değişim aracı olarak ödemelerimizde kullanmak istiyorsak paranın bugünden yarına değerini koruması gerekmektedir. Paranın değer muhafaza aracı olması, geliri elde ettiğimiz an ile harcadığımız zaman arasında paranın satın alma gücünü koruması anlamına gelmektedir. Parayı harcamadığımız sürece, elimizde bulunan para miktarı kadar bir satın alma gücünü elimizde harcamaya hazır bulunduruyoruz demektir.
#11
SORU:
Bir varlığın likiditesi nedir?
CEVAP:
Likidite, bir varlığın bir değişim aracına dönüştürülmesindeki nispi kolaylık ve sürat olarak tanımlanır.
#12
SORU:
Bir ekonomide alışveriş işlemlerinin yürütülme yöntemine ne ad verilir?
CEVAP:
Ödemeler sistemi
#13
SORU:
"Mal para" nedir?
CEVAP:
Mal para: Değişim aracı olarak kullanılan altın, gümüş, bakır, tuz, biber, büyük taşlar, deniz kabukları gibi mallardır.
#14
SORU:
Tarihte ilk madeni para ne zaman ve hangi medeniyetler tarafından kullanılmıştır?
CEVAP:
Tarihte ilk madeni paranın M.Ö. 100’li yıllarda Çin’de ve M.Ö. 700’li yıllarda Yunanistan’da kullanıldığı bilinmektedir. Yönetimler kıymetli madenlere dayanan madeni paraları standart bir ağırlık ve saflık düzeyinde üretmeye başlamışlardır. Bu sayede yapılan her alışverişte insanların madeni paraları tartma ve paranın içeriğini inceleme ihtiyacı ortadan kalkmıştır.
#15
SORU:
"İtibari para" kavramı nedir?
CEVAP:
Değerli madenlerin aksine mal olarak bir değeri bulunmayan, ancak mal ve hizmetlerin satın alınmasında bir değer ifade eden nesnelere itibari para denilmektedir.
#16
SORU:
Ödemelerde çek kullanımının avantajları nelerdir?
CEVAP:
Çek kullanımı sayesinde yanımızda büyük miktarlarda para taşımak zorunda kalmadan işlemler yapabiliriz. Çek kullanımı paranın nakledilmesi sürecinde karşılaşılan zorlukları azaltıp işlem maliyetini düşürerek ödemeler sisteminin etkinliğinin artmasında önemli rol oynamıştır.
#17
SORU:
Çekle ödeme sisteminde ortaya çıkan sorunlar nelerdir?
CEVAP:
Çekle yapılan ödemelerin nakde çevrilebilmesi için, bankaya gidilmesi gerekliliği çekle yapılan işlemlerin maliyetini yükseltebilmektedir. Buna ek olarak çek kullanımı tarafların karşılıklı güveninin yüksek olmasını gerektirmektedir. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası verilerine göre sadece 2011 yılında karşılıksız çek sayısı 595 bin adet olmuştur. Çeklerin karşılıksız çıkma ihtimalini ortadan kaldırmak için ekonomik birimler farklı ödeme aracı arayışı içine girmişlerdir.
#18
SORU:
Debit kart nedir?
CEVAP:
Debit Kart: Şekil ve ebat bakımından kredi kartıyla aynı fakat alışveriş tutarının kredili olarak ödemek yerine doğrudan sahibinin hesabından düşüren kart çeşididir.
#19
SORU:
Dolarizasyon kavramı nedir?
CEVAP:
En basit tanımıyla bir ülkenin kendi ulusal para birimi dışında başka bir yabancı para birimini ulusal piyasalarında kullanmasıdır. Genellikle bu yabancı para birimi ABD doları olmuştur. Bu sebeple bu olgu dolarizasyon olarak adlandırılmaktadır. Ancak dolarizasyon sadece ABD doları için geçerli değildir, herhangi bir yabancı para biriminin ulusal para birimi yerine kullanılması dolarizasyon olarak kabul edilir.
#20
SORU:
Parasal birlik sürecinin aşamaları nelerdir?
CEVAP:
Parasal birlik genellikle beş adımdan oluşan bir sürecin sonunda hayata geçer. Buna göre öncelikle döviz kurlarında birlik sağlanması, ortak bir fon mekanizmasının işletilmesi, ekonomi politikalarının eşgüdümünün sağlanması ve ortak rezerv yönetimini gerçekleştirip ortak para politikasını yürütecek tek bir merkez bankasının faaliyete geçmesi gerekmektedir. Son aşamada ise birliğe üye ülkelerin ulusal paralarının yerine tek bir ortak para biriminin dolaşıma çıkarılması gerçekleşecektir.