Belirli bir alanın biyolojik ve ekolojik özellikleri başta olmak üzere yapısal ve fonksiyonel özelliklerini de içine alan arazi parçasına peyzaj, bu alanın oluşturulması, geliştirilmesi, bakımı ve nihayet koruması ile ilgili olarak gerçekleştirilen faaliyetler bütününe de peyzaj düzenlemesi adı verilmektedir.

Peyzaj düzenlemesinin belki de en önemli bileşenini bitkiler oluşturmaktadır.

Peyzaj düzenlemesinin ana unsurunu oluşturan bitkiler, çok genel olarak “tohumsuz bitkiler (Cryptogamae)” ve “tohumlu bitkiler (Spermatophyta)” olmak üzere başlıca 2 büyük grup altında toplanır.

Bir bitki türünün belirli bir habitattaki; dik, yatık, yarı yatık, yuvarlak, piramit vb. formda olması, dallanması ve köklerinin toprak içerisinde dağılışı gibi genel morfolojik görünüşüne habitus adı verilmektedir.

Sarıçam (Pinus sylvestris) bitkisinde gövde kabuğu tilki sarısı olarak adlandırılan karakteristik bir renktedir.

Nispeten basit yapılı bitkilerde çatalsı ya da ikiye dallanma olarak da bilinen bir dallanma tipi gözükmekle birlikte, gelişmiş bitkilerde esasen 2 tip dallanma vardır: Monopodiyal ya da simpodiyal dallanma.

• Boyu 5 m’den daha fazla olmalı,
• Gövde, taç ve boy büyümesi yapmalı,
• Dal, sürgün ve yapraklarım tek bir gövdede taşımalıdır.

İğne yapraklar çam (Pinus) türlerinde olduğu gibi uzun ya da sedir (Cedrus) bitkisinde olduğu gibi nispeten daha kısa olabilir. Ya da göknar (Abies) türlerinde olduğu gibi iki yüzlü (alt ve üst yüz) veya ladin (Picea) bitkisinde olduğu gibi dört yüzlü olabilir. Uçları sivri veya küt olan iğne yapraklara sahip türler bulunmaktadır.

Adından da anlaşılacağı üzere açık tohumlu bitkilerde, tohum açıkta bulunmakta ve daha gelişmiş olan kapalı tohumlu bitkilerde olduğu gibi çevresel koşullara karşı tohumu daha iyi bir şekilde korumak üzere oluşturulan meyve yapısı bulunmamaktadır.

• Açık tohumlu bitkiler, çoğunlukla ağaç ya da ağaççık, nadiren de çalı formunda olan
• Bir veya iki evcikli bitkilerdir. Bir evcikli olanlarda kozalaklar tek eşeylidir.
• Açık tohumlu bitkilerde kozalak denilince hemen akla geliveren büyük kozalak, dişi kozalaktır. Bunun dışında daha küçük, genellikle daha az dikkat çeken erkek kozalaklar yer almaktadır.

Aynı bitki üzerinde hem erkek hem de dişi çiçekleri (üreme yapılarını) taşıyan bitkilere tek evcikli, erkek ve dişi çiçekleri farklı bireyler üzerinde taşıyan bitkilere ise iki evcikli adı verilmektedir.

Bazı çam türlerinden elde edilen reçine ve terebentin, sedirden elde edilen sedir yağı, bazı ardıç tülerinden elde edilen ardıç yağı ekonomik olarak değerli kimyasal maddelerdendir.

Relikt bir bitki olan Ginkgo biloba L. (Çin mabed ağacı), günümüzde yaşamakta olan tohumlu bitkilerin en eski ve en yaşlı üyesi olarak kabul edilir.

Çam, Açık tohumlu bitkilerin en büyük cinsidir. Tropiklerden başlayarak kuzey yarımkürede yayılış gösteren türleri bulunmaktadır. Herdem yeşil ağaçlar veya nadiren çalılardan oluşan bu cinsin üyeleri, peyzaj düzenlemelerinde oldukça sık kullanılmaktadır. Yapraklarını dökmemesi, önemli miktarda toz emme özelliği nedeniyle peyzaj düzenleme anlamında; kereste, reçine, çam sakızı gibi özellikleri nedeniyle de endüstriyel olarak önemli cinslerden biridir.

Toprak ve iklimle ilgili istekleri bakımından çok seçici değildir. Güneşli, yarı gölge yerlerde ve ılıman iklimlerde gelişir. Daha çok kumlu, derin ve gevşek toprakları sever. Kirliliğin fazla olduğu alanlar özellikle kent merkezleri için uygun bir tür değildir.

Ülkemizdeki en geniş yayılış alanına sahip ağaç türü olması nedeniyle önemli bir türdür. Batı Anadolu, Güney Anadolu, Kuzeybatı Anadolu, İç Batı Anadolu ve İç Anadolu’nun kuzey kesimlerinde saf veya karışık ormanlar oluşturmaktadır. Güney Anadolu’da alt yükseklik sınırı 1000-1200 m iken, kuzeye doğru gidildikçe bu sınır düşer ve Kuzeybatı Anadolu’da 400 m’ye kadar yayılış gösterebilmektedir. Vatanı; Türkiye dışında, Kırım, Karpatların güneyi, Balkan yarımadası ve Kıbrıs’tır.

Kızılçam, reçinesi değerli olduğundan, reçine elde etmede kullanılır.

Vatanı Türkiye ve güney Avrupa olan bu tür, en geniş yayılışını Türkiye’de yapar. Bergama yakınlarındaki Kozak yaylasında geniş yayılış gösterir. Doğal olarak bulunduğu diğer yerler ise Muğla, Aydın, Gemlik körfezi, Trabzon, Çoruh, Maraş ve Antalya yöreleridir. Ülkemizin pek çok yerinde kültüre alınmıştır.

Pinus (çam) ile Cedrus (sedir) cinsleri arasındaki en temel farklar: 1. Habitus farklılığı: Çam yuvarlak formlu iken, sedir piramit formludur. 2. Yaprak farklılığı: Çam kısa sürgünlerden çıkan iki adet iğne yapraklara sahipken, sedir 10-35 yapraktan oluşan daha kısa boylu iğne yaprak demetine sahiptir.

Abies (göknar) ile Picea (ladin) cinsleri arasındaki en temel farklar: İğne yapraklar göknarda iki yüzlü, ladinde dört yüzlüdür. Yaprak uçları göknarda emerginat, ladinde sivridir. Yapraklar düştükleri yerlerde göknarda yuvarlak, ladinde ise törpü şeklinde izler bırakırlar.