RADYO VE TELEVİZYON PROGRAMCILIĞININ TEMEL KAVRAMLARI Dersi Radyo Programcılığının Temel Kavramları soru cevapları:
Toplam 21 Soru & Cevap#1
SORU:
Radyonun en önemli özelliği nedir?
CEVAP:
Radyonun diğer kitle iletişim araçlarına oranla en önemli özelliği kolay ulaşılabilmesidir.
#2
SORU:
Radyo niçin "zihin tiyatrosu" olarak adlandırılır?
CEVAP:
Radyonun sınırları dinleyicinin hayal gücü ile belirlenir. Bu nedenle radyo; “zihin tiyatrosu” olarak da tanımlanır.
#3
SORU:
Radyo yayını hangi unsurlardan oluşmaktadır?
CEVAP:
Radyo yayını ses; müzik ve efekt olmak üzere üç farklı unsurun bir araya gelmesi sonucunda gerçekleşmektedir.
#4
SORU:
Radyoculuga ilişkin temel kavramlar nelerdir?
CEVAP:
Radyoculuga ilişkin temel kavramlar:
- Radyo Zihinde Resim Yaratır
- Radyo Bireyle Konuşur
- Radyo hızlıdır
- Radyonun Sınırları Yoktur
- Radyo rahat ve kolaydır
- Radyo Ucuz ve Basittir
- Radyo Yapısı Gereği Anlıktır
- Radyo seçicidir
- Radyo Kişiseldir
- Radyo şaşırtır
- İnsan Sesi
- Sessiszlik
- Müzik
- Efekt
#5
SORU:
Sesin frekansı nedir? Tanımlayınız.
CEVAP:
Ses, herhangi bir maddenin titreşimi ile oluşur. Sesin saniyede yaptığı
titreşimlere sesin frekansı denir.
#6
SORU:
Farklı dinleyici gruplarının radyo dinleme tercihlerine göre belirlenen radyo yayın formatları nelerdir?
CEVAP:
Farklı dinleyici gruplarının radyo dinleme tercihlerine göre, radyo yayın formatları belirlenir. Söz konusu formatlar şunlardır:
• Haber, konuşma ve spor formatı
• Folk müzik formatı
• Güncel sevilen şarkılar formatı
• Yetişkinler için güncel müzik formatı
• Rock ve alternatif müzik formatları
• Kent müziği formatları
• Caz ve klasik müzik formatları
• Eski şarkılar formatları
• Dünya müziği formatları
• Dini program formatları
• Topluluk radyoları
• Üniversite radyoları (Yavuz, 2008: 20)
#7
SORU:
Müzik programlarında, müziğin dolaylı kullanımları nelerdir?
CEVAP:
Müzik programlarında, müziğin dolaylı kullanımı beş biçimde sınıflandırılmaktadır: Tanıtım (sinyal) müziği, geçiş müziği, fon (arka plan) müziği, ses efekti olarak müzik, dinleti müziği
#8
SORU:
Dolaylı müzik iletisi nedir?
CEVAP:
Ana mesajın söz ile iletildiği programlarda, söze vurgu yapmak, güçlendirmek ve program içerisinde geçişleri sağlamak için müzik kullanımı ise, dolaylı müzik iletisi olarak tanımlanmaktadır.
#9
SORU:
Geçiş müziği nedir?
CEVAP:
Geçiş müziği: Söz programı içinde yer alan farklı bölümleri birbirinden ayırmak için veya tek konulu
programların giriş, gelişme ve sonuç bölümlerini ayırmak için kullanılan müziktir.
#10
SORU:
Dinleti müziği nedir?
CEVAP:
Dinleti müziği: Uzun süreli söz programlarda dinleyiciyi dinlendirmek, ilgisini ve dikkatini toplamak
amacı ile konuşmalar arasında kullanılan müzik parçalarıdır.
#11
SORU:
Efektler hangi amaçlarla kullanılır?
CEVAP:
Efektler başlıca şu amaçlarla kullanılırlar: Yer belirleme, Sözün etkisini güçlendirme, zaman
belirleme, atmosferi belirleme, program giriş ve çıkışlarını belirleme, geçişleri belirleme.
#12
SORU:
Doğal ve yapay efekt nedir? Tanımlayınız.
CEVAP:
Doğal efektler; daha önceden, sesin kaynağından kaydedilir. Araba korna sesi, su sesi, havlama ve gülme efektleri doğal ses efektleridir. Yapay efektler ise; iç efektler olarak tanımlanır ve yayın sırasında yapılan efektlerdir. Bir parça kâğıdı buruşturarak çıkartılan yangın sesi yapay efektlere verilebilecek en güzel örnektir.
#13
SORU:
Atmosferi belirleme efektleri ne amaçla kullanılır ve nelerdir?
CEVAP:
Atmosferi belirleme efektleri, olayın geçtiği yeri ve içinde bulunduğu havayı belirlemek için kullanılır. Vapur sesi, tren sesi ya da korno sesi atmosferi belirlemek için kullanılan seslerdir.
#14
SORU:
Radyo yayıncılığının aşamaları nelerdir?
CEVAP:
Stüdyoda sunucunun konuşmasından başlayarak, dinleyiciye iletildiği aşamaya kadar, radyo yayıncılığı şu aşamalardan geçer:
• Konuşma sırasında ses telleri havada ses dalgaları oluşturur. Her yöne yayılır.
• Ses dalgalarını mikrofonlar elektriğe dönüştürür.
• Elektriğe dönüştürülen ses dalgaları, kablolar aracılığı ile ses masasına gönderilir.
• Ses masasında diğer sesler, farklı müzikler, röportajlar, efektler eklenir.
• Ses bir tel boyunca gider ve vericiye ulaşır.
• Vericinin radyo dalgalarına dönüştürdüğü elektrik sinyalleri bir anten sisteminden havaya saçılır.
• Dalgalar, yayın frekansı ve yerel şekillere göre değişen mesafeler dahilinde, her yöne doğru
dağılır.
• Radyo alıcısı, yayılan radyo dalgalarını toplar.
• Radyonun içindeki elektronik parçalar radyo dalgalarını ses sinyallerine dönüştürür. Ses
sinyalleri hoparlör veya kulaklıklarla yeniden havada ses dalgaları haline getirilir
#15
SORU:
Geleneksel yayıncılıkta, ihtiyaç duyulan ögeler nelerdir?
CEVAP:
Geleneksel yayıncılıkta, ihtiyaç duyulan ögeler; stüdyo, mikrofon, ses masası, verici, anten
ve alıcıdır.
#16
SORU:
Kayıt ve yapım stüdyosu nedir? Tanımlayınız.
CEVAP:
Radyo stüdyolarında program yapımlarının gerçekleştirildiği bölüm; kayıt stüdyosu ve yayının yapıldığı bölüm ise yayın stüdyosudur.
#17
SORU: Radyo yayıncılığında kullanılan mikrofonlar kaça ayrılarak incelenir?
CEVAP:
Radyo yayıncılığında kullanılan mikrofonlar, yapılarına, ses alma yönlerine ve etki alanlarına göre olmak üzere, üç ayrı gruba ayrılarak incelenebilir.
#18
SORU:
Yapılarına göre mikrofonlar nelerdir?
CEVAP:
Yapılarına göre mikrofonlar, enerjinin hangi yönden değiştiğine bağlı olarak sınıflanabilir. Bunlar
dinamik (dynamic), kondansatör (condenser) ve elektrostatik (electret) mikrofonlardır.
#19
SORU:
Ses masasındaki devre fonksiyonları nelerdir?
CEVAP:
Yükseltim, yönlendirim ve karıştırma devreleri olmak üzere ses masası ortalama üç çeşit devre fonksiyonuna sahiptir.
#20
SORU:
Vericiyi oluşturan 3 temel öge nedir?
CEVAP:
Verici en temel şu üç öğeden oluşmaktadır:
• Klavuzun bir parçası olabilen stereofonik kod yayıcı,
• Taşıyıcı frekansı yöneten ve düşük frekans sinyaline göre frekans modülasyonunu sağlayan
kılavuz modülatör,
• Güç çoğaltıcı
#21
SORU:
Özel radyolarda görev alan kişiler kimlerdir?
CEVAP:
Özel radyolarda görev alan kişiler şunlardır: Radyo Müdürü, Program Müdürü, Müzik Müdürü, Haber Müdürü, Pazarlama Müdürü, Muhabir, Şef Mühendis, Programcı, Sunucu ve Teknik İşletmen.