Kamu sağlık kuruluşlarında satınalma konusunda ana düzenleyici, Kamu İhale Kanunu’dur. Kanun, 22.01.2002 tarihinde Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe girmiş olup, 23 kanun ve bir kanun hükmünde kararname ile 24 defa değiştirilerek bugünkü halini almıştır. Kanunun amacı, kamu hukukuna tabi, kamunun denetimi altında ya da kamu kaynağı kullanan kamu kurum ve kuruluşlarının yapacakları ihalelerde uygulanacak esas ve usulleri belirlemektir.

Bu amaçla ihaleye katılacak isteklilerden, ekonomik ve mali yeterlik ile mesleki ve teknik yeterliklerinin belirlenmesine ilişkin olarak aşağıda belirtilen bilgi ve belgeler istenebilir:
a. Ekonomik ve mali yeterliğin belirlenmesi için;
1. Bankalardan temin edilecek isteklinin mali durumu ile ilgili belgeler,
2. İsteklinin, ilgili mevzuatı uyarınca yayınlanması zorunlu olan bilançosu veya bilançosunun gerekli görülen bölümleri, yoksa bunlara eşdeğer belgeler,
3. İsteklinin iş hacmini gösteren toplam cirosu veya ihale konusu iş ile ilgili taahhüdü altındaki ve bitirdiği iş miktarını gösteren belgeler

Yaklaşık maliyeti eşik değerlere eşit veya bu değerleri aşan ihalelerden;
1. Açık ihale usulü ile yapılacak olanların ilanları, ihale tarihinden en az 40 gün önce
2. Belli istekliler arasında ihale usulü ile yapılacak olanların ön yeterlik ilanları, son başvuru
tarihinden en az 14 gün önce,
3. Pazarlık usulü ile yapılacak olanların ilanları, ihale tarihinden en az 25 gün önce, Kamu İhale
Bülteni’nde en az bir defa yayımlanmak suretiyle yapılır.

Yaklaşık maliyeti eşik değerlere eşit veya bu değerleri aşan belli istekliler arasında yapılacak ihalelerde ön yeterlik değerlendirmesi sonucunda yeterliği belirlenen adaylara ihale gününden en az 40 gün önce davet mektubu gönderilmesi zorunludur.

İhale dokümanında belirtilmeyen hususlara ilanlarda yer verilemez. İhale ilanlarında aşağıdaki hususların belirtilmesi zorunludur:
a. İdarenin adı, adresi, telefon ve faks numarası.
b. İhalenin adı, niteliği, türü, miktarı.

c. Mal alımı ihalelerinde teslim yeri, hizmet alımı ve yapım ihalelerinde ise işin yapılacağı yer.
d. İhale konusu işe başlama ve işi bitirme tarihi.
e. Uygulanacak ihale usulü, ihaleye katılabilme şartları ve istenilen belgelerin neler olduğu.
f. Yeterlik değerlendirmesinde uygulanacak kriterler.
g. İhalenin sadece yerli isteklilere açık olup olmadığı ve yerli istekliler lehine fiyat avantajı
uygulanıp uygulanmayacağı.
h. İhale dokümanının nerede görülebileceği ve hangi bedelle alınacağı.
i. İhalenin nerede, hangi tarih ve saatte yapılacağı.
j. Tekliflerin ihale saatine kadar nereye verileceği.
k. Teklif ve sözleşme türü.
l. Teklif edilen bedelin %3'ünden az olmamak üzere, isteklice belirlenecek tutarda geçici teminat verileceği.
m. Tekliflerin geçerlilik süresi.
n. İhaleye konsorsiyumların teklif verip veremeyeceği

İhale ilanı ve ilan süreleri, ilan ve ön yeterlilik ilanında bulundurulması gereken zorunlu hususlara uygun olmayan ilanlar geçersizdir. Bu durumda, ilan bu hususlara uygun bir şekilde yenilenmedikçe ihale veya ön yeterlik yapılamaz. Ancak, ilanın yapılmaması veya ilan sürelerine uyulmaması halleri hariç, yapılan ilanlarda ihale ilanlarında ve ön yeterlik ilanlarında bulunması zorunlu hususlarda hatalar bulunması durumunda, 25 ve 40 günlük ilan süresi bulunan ihalelerde ilanların yayımlanmasını takip eden 15 gün, diğer ihalelerde ise 10 gün içinde hatalı hususlar için düzeltme ilanı yapılmak suretiyle ihale veya ön yeterlik gerçekleştirilebilir.

İdarenin gerekli gördüğü veya ihale dokümanında yer alan belgelerde ihalenin yapılmasına engel olan ve düzeltilmesi mümkün bulunmayan hususların bulunduğunun tespit edildiği hallerde ihale saatinden önce ihale iptal edilebilir. Bu durumda, iptal nedeni belirtilmek suretiyle ihalenin iptal edildiği isteklilere hemen ilan edilerek duyurulur. Bu aşamaya kadar teklif vermiş olanlara ihalenin iptal edildiği ayrıca tebliğ edilir. İhalenin iptal edilmesi halinde, verilmiş olan bütün teklifler reddedilmiş sayılır ve bu teklifler açılmaksızın isteklilere iade edilir. İhalenin iptal edilmesi nedeniyle isteklilerce idareden herhangi bir hak talebinde bulunulamaz. İhalenin iptal edilmesi durumunda, iptal nedenleri gözden geçirilerek yeniden ihaleye çıkılabilir.

İhalelerde aşağıda belirtilen fiil veya davranışlarda bulunmak yasaktır:
a. Hile, vaat, tehdit, nüfuz kullanma, çıkar sağlama, anlaşma, irtikâp, rüşvet suretiyle veya başka yollarla ihaleye ilişkin işlemlere fesat karıştırmak veya buna teşebbüs etmek.
b. İsteklileri tereddüde düşürmek, katılımı engellemek, isteklilere anlaşma teklifinde bulunmak veya teşvik etmek, rekabeti veya ihale kararını etkileyecek davranışlarda bulunmak.
c. Sahte belge veya sahte teminat düzenlemek, kullanmak veya bunlara teşebbüs etmek.
d. Alternatif teklif verebilme halleri dışında, ihalelerde bir istekli tarafından kendisi veya başkaları adına doğrudan veya dolaylı olarak, asaleten ya da vekâleten birden fazla teklif vermek.
e. Kamu İhale Kanunu’nda belirtilen haller nedeniyle ihaleye katılamayacağı belirtildiği halde ihaleye katılmak.

İhalelerde yasak fiil veya davranışlarda bulunanlar hakkında, fiil veya davranışlarının özelliğine göre, bir yıldan az olmamak üzere iki yıla kadar, üzerine ihale yapıldığı halde mücbir sebep halleri dışında usulüne göre sözleşme yapmayanlar hakkında ise altı aydan az olmamak üzere bir yıla kadar, bütün kamu kurum ve kuruluşlarının ihalelerine katılmaktan yasaklama kararı verilir.

Teklif mektubunun aşağıdaki şartları taşıması zorunludur:
1. Yazılı olması.
2. İhale dokümanının tamamen okunup kabul edildiğinin belirtilmesi.
3. Teklif edilen bedelin rakam ve yazı ile birbirine uygun olarak açıkça yazılması.
4. Üzerinde kazıntı, silinti, düzeltme bulunmaması.

5. Türk vatandaşı gerçek kişilerin Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası, Türkiye’de faaliyet gösteren tüzel kişilerin vergi kimlik numarasının belirtilmesi.
6. Ad ve soyadı veya ticaret unvanı yazılmak suretiyle yetkili kişilerce imzalanmış olması

İhalelerde, teklif edilen bedelin %3'ünden az olmamak üzere, istekli tarafından verilecek tutarda geçici teminat alınır. İhale dokümanında belirtilmesi şartıyla, danışmanlık hizmeti ihalelerinde geçici teminat alınması zorunlu değildir.
Teminat olarak kabul edilecek değerler aşağıda gösterilmiştir:
• Tedavüldeki Türk parası.
• Bankalar ve özel finans kurumları tarafından verilen teminat mektupları.
• Hazine ve Maliye Bakanlığı’nca ihraç edilen Devlet İç Borçlanma Senetleri ve bu senetler yerine düzenlenen belgeler.

Taahhüdün sözleşme ve ihale dokümanı hükümlerine uygun olarak yerine getirilmesini sağlamak amacıyla, sözleşmenin yapılmasından önce ihale üzerinde kalan istekliden ihale bedeli üzerinden hesaplanmak suretiyle %6 oranında kesin teminat alınır.

Tekliflerin değerlendirilmesinde, öncelikle belgeleri eksik olduğu veya teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olmadığı ilk oturumda tespit edilen isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılmasına karar verilir. Ancak, teklifin esasını değiştirecek nitelikte olmaması kaydıyla, belgelerde bilgi eksikliği bulunması halinde idarece belirlenen sürede isteklilerden bu eksik bilgilerin tamamlanması yazılı olarak istenir. Belirlenen sürede bilgileri tamamlamayan istekliler değerlendirme dışı bırakılır ve geçici teminatları gelir kaydedilir. Bu ilk değerlendirme ve işlemler sonucunda belgeleri eksiksiz ve teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olan isteklilerin tekliflerinin ayrıntılı değerlendirilmesine geçilir. Bu aşamada, isteklilerin ihale konusu işi yapabilme kapasitelerini belirleyen yeterlik kriterlerine ve tekliflerin ihale dokümanında belirtilen şartlara uygun olup olmadığı ile birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunup bulunmadığı incelenir. Uygun olmadığı belirlenen isteklilerin teklifleri ile birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunan teklifler değerlendirme dışı bırakılır.

İhale komisyonu kararı üzerine idare, verilmiş olan bütün teklifleri reddederek ihaleyi iptal etmekte serbesttir. İhalenin iptal edilmesi halinde bu durum bütün isteklilere derhal bildirilir. İdare bütün tekliflerin reddedilmesi nedeniyle herhangi bir yükümlülük altına girmez. Ancak, idare isteklilerin talepte bulunması halinde, ihalenin iptal edilme gerekçelerini talep eden isteklilere bildirir. Belli istekliler arasında ihale usulü ile yapılan ihalelerde, ihaleye davet edilecek aday sayısının beşten az olması veya teklif veren istekli sayısının üçten az olması durumunda ihale iptal edilir. Ancak teklif veren istekli sayısının üçten az olması durumunda, ihale dokümanı gözden geçirilerek varsa hatalar ve eksiklikler giderilmek suretiyle, ön yeterliği tespit edilenlerin tamamı tekrar davet edilerek ihale sonuçlandırılabilir.

İhale sonucu, ihale kararının ihale yetkilisi tarafından onaylandığı günü izleyen en geç üç gün içinde, ihale üzerinde bırakılan dâhil olmak üzere, ihaleye teklif veren bütün isteklilere bildirilir.

Tebligatlar idareler veya KİK tarafından aşağıdaki yöntemler kullanılarak yapılabilir:
1. İmza karşılığı elden.
2. İadeli taahhütlü mektupla.
3. Elektronik ortamda.
4. Faksla.

Aşağıda sıralanan işlerin tamamı danışmanlık hizmetleri kapsamında değerlendirilmektedir:
a. İmar planlarının hazırlanması.
b. Planlama, fizibilite ve yapılabilirlik etütleri.
c. Yapımla ilgili sondaj-zemin etütleri.
d. Topoğrafya çalışmaları ve harita işleri (sayısal kadastral harita hizmetleri hariç).
e. ÇED raporu hazırlanması.
f. Yapımla ilgili mühendislik ve mimarlık tasarım hizmetleri.
g. Yapımla ilgili mühendislik ve mimarlık tasarım kontrollüğü.
h. Yapım işi kontrollüğü ve yapı denetimi.
i. Yapım işi ihalesine ilişkin teknik şartname hazırlanması.

Kamu İhale Kanunu’na göre yapılan ihaleler sonucunda;
a. Yapım işlerinde; uygulama projeleri ve bunlara ilişkin mahal listelerine dayalı olarak, işin tamamı için isteklinin teklif ettiği toplam bedel üzerinden anahtar teslimi götürü bedel sözleşme,
b. Mal veya hizmet alımı işlerinde, ayrıntılı özellikleri ve miktarı idarece belirlenen işin tamamı için isteklinin teklif ettiği toplam bedel üzerinden götürü bedel sözleşme,
c. Yapım işlerinde; ön veya kesin projelere ve bunlara ilişkin mahal listeleri ile birim fiyat tariflerine, mal veya hizmet alımı işlerinde ise, işin ayrıntılı özelliklerine dayalı olarak; idarece hazırlanmış cetvelde yer alan her bir iş kaleminin miktarı ile bu iş kalemleri için istekli tarafından teklif edilen birim fiyatların çarpımı sonucu bulunan toplam bedel üzerinden birim fiyat sözleşme,
d. Yapım işlerinde; niteliği itibariyle iş kalemlerinin bir kısmı için anahtar teslimi götürü bedel, bir kısmı için birim fiyat teklifi alma yöntemleri birlikte uygulanmak suretiyle gerçekleştirilen ihaleler sonucunda karma sözleşme,
e. Çerçeve anlaşmaya dayalı olarak idare ile yüklenici arasında imzalanan münferit sözleşme düzenlenir.

Mücbir sebep olarak kabul edilebilecek haller;
• Doğal afetler
• Kanuni grev
• Genel salgın hastalık
• Kısmi veya genel seferberlik ilanı
•Gerektiğinde KİK tarafından belirlenecek benzeri diğer hallerden oluşmaktadır.

İdare, yüklenici ile yasal süresi içerisinde sözleşme yapılması hususunda kendisine düşen görevleri yapmakla yükümlüdür. İdarenin bu yükümlülüğü yerine getirmemesi halinde, istekli sürenin bitmesini izleyen günden itibaren en geç beş gün içinde, on gün süreli bir noter ihbarnamesi ile bildirmek şartıyla, taahhüdünden vazgeçebilir. Bu takdirde geçici teminat geri verilir ve istekli teminat vermek için yaptığı belgelendirilmiş giderleri istemeye hak kazanır. Bu zarar, sebep olanlara tazmin ettirilir ve ayrıca disiplin cezası uygulanır.

Sözleşmenin uygulanması sırasında aşağıda belirtilen fiil veya davranışlarda bulunmak yasaktır:
a. Hile, vaat, tehdit, nüfuz kullanma, çıkar sağlama, anlaşma, irtikâp, rüşvet suretiyle veya başka yollarla sözleşmeye ilişkin işlemlere fesat karıştırmak veya buna teşebbüs etmek.
b. Sahte belge düzenlemek, kullanmak veya bunlara teşebbüs etmek.
c. Sözleşme konusu işin yapılması veya teslimi sırasında hileli malzeme, araç veya usuller kullanmak, fen ve sanat kurallarına aykırı, eksik, hatalı veya kusurlu imalat yapmak.
d. Taahhüdünü yerine getirirken idareye zarar vermek.
e. Bilgi ve deneyimini idarenin zararına kullanmak veya kanunu uygulamakla görevli olanlar ile danışmanlık hizmeti sunanların yüklenicilerin iş ve işlemlerine, teknik ve mali yapılarına ilişkin olarak gizli kalması gereken bilgi ve belgeleri ifşa etmesi.
f. Mücbir sebepler dışında, ihale dokümanı ve sözleşme hükümlerine uygun olarak taahhüdünü yerine getirmemek.
g. Zorunlu haller dışında ihale yetkilisinin yazılı izni olmaksızın sözleşmeyi başkasına devretmek.