SAĞLIK KURUMLARINDA FİNANSAL YÖNETİM Dersi SAĞLIK KURUMLARINDA FİNANSAL YÜRÜTME-KAYNAKLARIN YÖNETİMİ soru cevapları:
Toplam 47 Soru & Cevap#1
SORU: Finansal yöneticilerin temel fonksiyonları nelerdir?
CEVAP: Finansal yöneticilerin temel fonksiyonu; sağlık kurumunun ihtiyaç duyduğu kaynakları doğru zamanda ve uygun koşullarla temin etmek ve temin edilen bu kaynakları ekonomik, verimli ve etkili olarak kullanmaktır. Sağlık kurumlarının amaçlarını gerçekleştirmek için faaliyetlerini yürütürken bu faaliyetlere ilişkin finansmana ihtiyacı bulunmaktadır. Sağlık kurumları bu finansman ihtiyaçlarını yalnızca öz kaynakları ile karşılayamazlar. Faaliyetlerin finansmanında değişik oranlarda yabancı kaynak da kullanılmaktadır. Yabancı kaynak kullanmak, sağlık kurumlarının değişik yollarla borçlanarak faaliyetlerini finanse etmesi anlamına gelmektedir.
#2
SORU: Sağlık kurumlarının borçlanma ile sağlayabileceği finansman kaynaklarından Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar neyi ifade etmektedir?
CEVAP: Kısa vadeli yabancı kaynaklar sağlık kurumu tarafından; bir yıl içinde veya bir faaliyet dönemi içinde geri ödenmesi gereken borçları kapsamaktadır. Sağlık kurumlarının ilaç, tıbbi malzeme, tıbbi cihaz, inşaat, tadilat ve benzeri firmalara olan ve süresi bir yıldan az olan borçları ile bankalardan ya da diğer finans kurumlarından alınıp vadesi bir yıldan az olan kredileri bu kaynaklar arasında yer almaktadır.
#3
SORU: Kısa vadeli yabancı kaynaklardan biri olan Ticari Borçlar’ın içeriği nedir?
CEVAP: Kısa vadeli yabancı kaynaklar içerisinde yer alan ticari borçlar; sağlık kurumlarının sağlık hizmeti üretiminde kullanmak üzere temin ettiği mal ve hizmet alımlarından kaynaklanan, ödemesi bir yıldan kısa olan borçlarını ifade etmektedir. Herhangi bir sağlık kurumunun ilaç firmalarına, tıbbi malzeme firmalarına, tıbbi cihaz firmalarına olan borçları ticari borçlar içerisinde yer almaktadır. Benzer şekilde sağlık kurumunun inşaat ve tadilat gibi işlerini yapan firmalara olan borçları da bu kapsamda yer alır. Sağlık kurumunun doğrudan sağlık hizmeti üretiminden kaynaklanan kredili (senetsiz) ticari borçları Tek Düzen Muhasebe Sistemi içinde 320 Satıcılar hesabı başlığı altında izlenmektedir. Diğer bir ifade ile bir sağlık kurumunun bilançosunda satıcılar hesabının karşısındaki rakam, o sağlık kurumunun ilaç, tıbbi malzeme, tıbbi cihaz ve benzeri firmalara olan toplam kredili borcunu göstermektedir. Sağlık kurumunun dolaylı olarak sağlık hizmeti üretiminde kullandığı ürün ve hizmet satın alımları nedeniyle oluşan ticari borçları ise, Tek Düzen Muhasebe Sistemi içinde diğer ticari borçlar başlığı altında izlenmektedir. Sağlık kurumunun, kurumda tadilat yapan firmaya, kurumun çatısını aktaran firmaya, kurumun iç ve dış cephe boyasını yapan firma ve benzeri firmalara olan toplam borcunu göstermektedir.
#4
SORU: Sağlık kurumlarının borçlanma ile sağlayabileceği finansman kaynaklarından Uzun Vadeli Yabancı Kaynaklar neyi ifade etmektedir?
CEVAP: Uzun vadeli yabancı kaynaklar, sağlık kurumu tarafından, kredi kurumlarından, sermaye piyasalarından ve ilişkide bulunduğu üçüncü kişi ve kurumlardan sağlanan ve vadeleri bir yılı veya bir faaliyet dönemini aşan borçları kapsamaktadır. Sağlık kurumlarının ilaç, tıbbi malzeme, tıbbi cihaz, inşaat, tadilat ve benzeri firmalara olan ve süresi bir yıldan uzun olan borçları ile bankalardan ya da diğer finans kurumlarından alınıp vadesi bir yıldan fazla olan krediler bu kaynaklar arasında yer almaktadır.
#5
SORU: Bir sağlık kurumunun varlıklarının yapısı nasıl olmalıdır?
CEVAP: Sağlık kurumlarının varlıklarının kullanım süresi ile bu varlıkların finansmanında kullanılan kaynaklar arasında denge bulunmalıdır. Sağlık kurumunun varlık yapısında dönen varlıklar daha fazla ise kısa vadeli yabancı kaynak kullanımının da yüksek olması olağandır. Teknolojik gelişmelere paralel olarak duran varlıklar oransal olarak artmış olmalarına rağmen sağlık kurumlarının emek yoğun özelliği devam etmektedir. Bu özellik sağlık kurumlarının hizmet sunabilmesi için kullanmak zorunda olduğu ilaç ve tıbbi malzeme ile bir arada değerlendirildiğinde sağlık kurumları açısından kısa vadeli yabancı kaynaklara daha fazla başvurmak söz konusu olmaktadır.
#6
SORU: Bir sağlık kurumunda dönemsel değişmeler hakkındaki tahminler ne derecede önem arz eder?
CEVAP: Ülkenin genel ekonomik yapısında belirgin bir sorunun yaşanmadığı normal koşullarda, hasta gelişlerinin aşırı dalgalanma göstermeyip düzenli olduğu, sunulan sağlık hizmeti bedelinin geri ödeme kurumlarından zamanında tahsil edildiği gibi durumlarda finansman kaynağı olarak kısa vadeli yabancı kaynaklardan fazla yararlanmak olumsuz bir durum yaratmaz. Ancak koşullar her zaman böyle gerçekleşmemektedir. Ekonomide yaşanan durgunluk, ekonomik kriz, işsizlik, toplumsal, sosyal ve mevsimsel faktörler sağlık kurumlarına hasta gelişi ile geri ödeme kurumlarının ödeme gücünü etkilemektedir. Böyle durumlarda finansman kaynağı olarak kısa vadeli yabancı kaynak kullanmak sağlık kurumunun geri ödeme güçlükleri yaşayarak finansal sıkıntı içine girmesine yol açabilir. Bu olumsuz durumla karşılaşmamak için uzun vadeli yabancı kaynakların tercih edilmesinde yarar bulunmaktadır.
#7
SORU: Kısa vadeli yabancı kaynakların maliyeti nasıl hesaplanmaktadır?
CEVAP: Sağlık kurumlarının kısa vadeli yabancı kaynak kullanırken bu kaynakların maliyetini de hesaplamaları gerekmektedir. Kısa vadeli yabancı kaynakların maliyetinde iki noktanın dikkate alınmasında yarar bulunmaktadır. Öncelikle bu kaynakların sadece kendi maliyetine bakılmalıdır. Daha sonra bu kaynakların alternatif finansman kaynaklarına göre maliyeti değerlendirilmelidir. Kısa vadeli yabancı kaynaklarının maliyeti alternatif finansman kaynaklarına göre daha düşükse bu kaynaklardan yararlanılmalıdır.
#8
SORU: Bir sağlık kurumu için likiditeyle ilgili risk neyi ifade eder?
CEVAP: Sağlık kurumunun kaynak yapısı içinde kısa vadeli yabancı kaynakların oransal olarak daha yüksek olması, sağlık kurumuna finansmanda esneklik sağlar. Ancak bu durum likidite açısından risk unsurudur. Karar verme sürecinde bu riskin iyi hesaplanarak sürekli izlenmesi gerekmektedir. Bu izleme ve değerlendirme yapılmadığı takdirde sağlık kurumu kısa vadeli borçlarını geri ödemede sorun yaşayabilir.
#9
SORU: Bir sağlık kurumu açısından kısa vadeli yabancı kaynakların konsolide edilebilme koşulunun önemi nedir?
CEVAP: Sağlık kurumlarının normal koşullar altında kısa vadeli borçlarını zamanında ödemesi gerekmektedir. Ancak geri ödeme zamanı geldiği halde, sağlık kurumunun herhangi bir nedenle ödeyemediği kısa vadeli borçları olabilir, bu tip borçlar kurumun hizmet sunumunu olumsuz olarak etkiler. Bu nedenle kısa vadeli yabancı kaynak kullanılırken vadesi dolduğunda ertelenebilme ve uzun vadeli borç haline getirebilme alternatifinin olmasına dikkat edilmelidir. Bu alternatifin varlığı sağlık kurumlarını finansman riski yaşamasına engel olacak ve daha kolay kısa vadeli yabancı kaynak kullanmasına katkı sağlayacaktır.
#10
SORU: Bir sağlık kurumu için ekonomik konjonktürü takip etmek gerekli midir?
CEVAP: Enflasyonunun yüksek, belirsizliğin fazla olduğu ekonomik ortamlarda hem işletme sermayesi gereksinimi artmakta hem de uzun vadeli yabancı kaynak bulmak güçleşmektedir. Böyle ortamlarda bankalar kısa süreli kredi vermek eğiliminde olmaktadırlar. Benzer şekilde sağlık kurumlarının mal ve hizmet temin ettiği firmalar da uzun vadeli mal ve hizmet vermek istemeyecektir. Ekonomik konjonktürün olumsuz olduğu durumlarda, sağlık kurumları faaliyetlerini kısa vadeli yabancı kaynaklarıyla sürdürmek zorunda kalabilmektedirler. Bu nedenle sağlık kurumları finansal yöneticilerinin yurt içi ve yurt dışı ekonomik konjonktürü sürekli olarak izlemesi ve değerlendirmesi gerekmektedir.
#11
SORU: Kısa vadeli finansman kaynaklarından Ticari Krediler ne demektir?
CEVAP: Ticari kredi veya satıcı kredisi de denilen bu finansman kaynağı; satıcının alıcıya malını satabilmek için açmış olduğu kısa vadeli kredi olarak tanımlanmaktadır. Sektörde faaliyet gösteren firmaların ilaçlarını, tıbbi malzemelerini ve diğer sarf malzemelerini sağlık kurumlarına satabilmek için kurumlara açtıkları krediler buna örnek olarak verilebilir. Sağlık kurumları tarafından sıklıkla başvurulan satıcı kredilerinin, diğer yabancı finansman kaynaklarına kıyasla; sağlanmasının kolay olması, esnek olması, formalitesinin azlığı, iyi planlandığı takdirde maliyetinin düşük olması, yenileme ve vade uzatımının daha kolay olması gibi olumlu yönleri bulunmaktadır. Bu süreç iyi yönetilmediği takdirde, bu olumlu yönler, aşırı borçlanmaya gitme ve maliyetlerin artışı gibi olumsuzluklara dönüşebilir. Sağlık kurumları finansal yöneticilerinin satıcı kredileri ile ilgili değerlendirme yaparken kendi kurumlarının, stok devir hızı, alacak devir hızı, ticari alacakların ortalama tahsil süresi, ticari borçların ortalama ödeme süresi gibi finansal analiz göstergelerine bakmaları yararlı olacaktır.
#12
SORU: Kısa vadeli ticari kredilerin en çok tercih edilen iki türünden biri olan Açık Hesap neyi ifade eder?
CEVAP: Alıcı durumunda olan sağlık kurumlarının satıcı konumunda olan ilaç ve tıbbi malzeme firmalarına herhangi bir ödeme yapmadan ilaç, tıbbi malzeme vb. satın almalarıdır. Bu satıştan doğan alacağın satıcı firmanın borç olarak kaydedildiği hesap türüdür. Bu hesapta satıcı firma ile alıcı sağlık kurumu arasındaki güven büyük önem taşımaktadır. Açık hesap, herhangi bir formalite gerektirmeyen, sade ve anlaşılır bir kredi türüdür. Sistemin çalışması, süre sonunda alınan malın bedelinin ödeneceği varsayımına dayanır. Bu süreçte, satıcı firmalar sağlık kurumlarının daha önceki işlemlerindeki ödeme performansına dikkat etmektedirler. Ödemelerin aksatılması hem satıcı firmaları zor durumda bırakabilir hem de sağlık kurumunun piyasadaki imajını olumsuz olarak etkileyerek daha yüksek maliyetli kaynak kullanmak durumunda bırakabilir.
#13
SORU: Kısa vadeli ticari kredilerin en çok tercih edilen iki türünden bir diğeri olan Borç Senetleri neyi ifade eder?
CEVAP: Satıcı firmaların sattıkları ilaç, tıbbi malzeme ve benzeri karşılığında sağlık kurumlarından senet istemeleridir. Yani satıcı firmalar kendilerini garantiye almak için, aldıkları ilaç, tıbbi malzeme bedelini ödeyeceğinden emin olmadıkları sağlık kurumlarından senet almayı tercih etmektedirler. Bu uygulama ile satıcı firma, alacağını açık hesap yerine yasal bir belgeye dayandırmakta ve böylece kendini güvence altına almaktadır. Ayrıca satıcı firmaların bu senetleri bankalara iskonto ettirerek nakit ihtiyaçlarını karşılama imkanları da bulunmaktadır. Günümüz ekonomik koşullarında açık hesaba kıyasla borç senetleri kullanımının daha yaygın olduğu görülmektedir.
#14
SORU: Kısa vadeli finansman kaynaklarından Banka Kredileri ne amaçla kullanılır?
CEVAP: Kısa süreli banka kredileri, ticari bankalarca en fazla 1 yıl vadeli olarak işletmelere verilen kredilerdir. Bu kredi türü satıcı kredilerinden sonra en fazla kullanıma sahip olan önemli bir finansman kaynağıdır. Sağlık kurumları, genel olarak işletme sermayesi ihtiyacını karşılamak ve stoklar ile alacakların finansmanını sağlamak amacıyla kısa vadeli banka kredilerine başvururlar. Bankalar bu kredileri verirken kredi talebinde bulunan sağlık kurumlarını kredi analizine tabi tutmaktadır. Bu kredilerden yararlanabilmek için sağlık kurumlarının, bankaların yaptıkları kredi analizlerinde istenen şartları taşıması gerekmektedir. Bu değerlendirme sürecinde sağlık kurumunun, likidite oranları, finansal yapı oranları, verimlik oranları, karlılık oranları gibi finansal analiz sonuçları ele alınmaktadır. Bu değerlendirme sonucuna göre bankalar sağlık kurumuna kredi verebilir ya da kredi talebini geri çevirir. Değerlendirme sonuçları, sağlık kurumundan istenen teminatı, kredinin miktarını ve maliyetini de doğrudan etkilemektedir. Kamu sağlık kurumları yasal olarak banka kredisi kullanamamaktadır. Bu nedenle banka kredileri özel sağlık kurumlarının yararlandığı bir finansman aracıdır.
#15
SORU: Bir sağlık kurumu kısa vadeli finansman kaynağı olarak Finansman Bonosu çıkarabilir mi?
CEVAP: Finansman bonosu, süreleri 2 ile 6 ay arasında değişen ve genellikle büyük işletmelerin kısa süreli finansman sağlama amacıyla çıkardıkları para piyasası araçlarıdır. Bu şekilde çıkarılan bonolar fon fazlası olan diğer firmalar ile sigorta şirketlerine ve emeklilik tasarruf sandıklarına satılmakta böylece işletmeler kısa süreli nakit ihtiyaçlarını karşılamaktadırlar. Türkiye’de finansman bonosu çıkarılması işlemleri Sermaye Piyasası Kanunu kapsamında yapılmaktadır. Finansman bonoları alternatif yöntemlere kıyasla daha ucuz maliyette fon sağlama imkânı yaratabilir. Ayrıca işlem prosedürünün diğer yöntemlere göre daha kısa olması, belirli bir limite tabi bulunmaması, bonoların para piyasasında işlem görmesinin sağlık kurumuna itibar sağlaması gibi nedenlerle tercih edilmektedir. Diğer taraftan, bonoların çok büyük firmalarca çıkarılabilmesi, alıcılarının sınırlı kişi ve kuruluşlar olması, çıkaranla satın alan arasındaki ilişkilerin esnek olmaması gibi konularda da çeşitli sakıncaları bulunmaktadır. Bu nedenle karar verme sürecinde olumlu ve olumsuz yanları dikkate alınmalıdır.
#16
SORU: Sağlık kurumları kısa vadeli finansman kaynağı olarak Faktoring’i tercih edebilir mi?
CEVAP: Faktoring işlemi, üretici veya ticaretle uğraşan firmaların mal ve hizmet satışından doğan ya da doğacak olan kısa süreli alacaklarının faktör adı verilen bir finansal kurum tarafından satın alınarak, satış bedelinin vadesinde tahsilinin üstlenilmesi, vadeden önce belirli oranda bir peşin ödemenin yapılması, tahsil edilememe riskinin üstlenilmesi ve alacak kaydının tutulması işlemleri olarak tanımlanmaktadır. Daha basit bir ifadeyle, faktoring; kredili satış yapan işletmelerin bu satışlardan doğan alacak haklarını faktör adı verilen finansal kuruluşlara devrederek kısa süreli finansman sağladıkları bir finansman yöntemidir. Kamu sağlık kurumlarının faktoringden yararlanma imkânı bulunmamaktadır. Ancak, özel sağlık kurumları ile ilaç ve tıbbi malzeme firmaları için alternatif kısa süreli finansman yöntemi olarak değerlendirilebilir.
#17
SORU: Uzun vadeli yabancı finansman kaynaklarının avantajları nelerdir?
CEVAP: • Yabancı kaynağın sağlık kurumuna maliyeti özellikle sabit faiz ile borçlanıldığında belirli ve sınırlıdır. • Yabancı kaynak temin süreci iyi yönetildiği takdirde öz kaynaklarla finansmana göre sermaye maliyetleri daha ucuzdur. • Uzun vadeli yabancı kaynaklara ödenen faizlerin vergi matrahından indirilebilme imkanı olması vergi avantajı sağlamaktadır. • Kredi sözleşmeleri iyi hazırlandığı takdirde, uzun vadeli yabancı kaynak ile finansman sağlık kurumlarına esneklik sağlar. • Uzun vadeli yabancı kaynaklarla finansman, belirli koşullar altında sağlık kurumlarına, finansal kaldıracın etkisinden yararlanma imkanı sağlar.
#18
SORU: Uzun vadeli yabancı finansman kaynaklarının dezavantajlı yönleri nelerdir?
CEVAP: • Kredilerin döviz cinsinden alınması durumunda kur riskinin bulunması, • Kredi sözleşmesi içine konulabilecek kısıtlayıcı hükümlerin sağlık kurumunun esnekliğini kısıtlayabilmesi, • İyi planlanmadığı takdirde periyodik ödemelerin sağlık kurumunun likiditesini olumsuz etkilemesi, • Ödenen faizin sağlık kurumunun karından yüksek olması durumunun yarattığı olumsuzluklar olarak sıralanabilir.
#19
SORU: Uzun vadeli banka kredileri neyi ifade eder?
CEVAP: Süreleri bir yıldan uzun dönemi kapsayan, geri ödemesi belli bir ödeme planına bağlı olan, genellikle gayrimenkul (taşınmaz) teminatı karşılığında verilen ve bazı durumlarda işletmelere yönelik olarak kar payı dağıtılmaması gibi bazı kısıtlamalar da içeren banka kredileridir. Bu kredilerde kredi analizleri kısa vadeli kredilere göre daha ayrıntılı olarak yapılmaktadır. Sağlık kurumları bu kredileri duran varlıkları finanse ederken kullanmalı ve geri ödemesi de bu kaynaklardan elde edilen gelirler ile yapılmalıdır.
#20
SORU: Taksitli donanım kredileri ne demektir?
CEVAP: Sağlık kurumlarının ihtiyacı olan makine ve teçhizat bu kredinin konusunu oluşturmaktadır. Kurumlar bu yolla makine ve teçhizatın maliyetini uzun zamana yayarak kolay geri ödeme imkanına kavuşmaktadırlar. Kredinin geri ödemesi, makine ve teçhizattan beklenen gelire uygun olarak önceden belirlenen bir plan dahilinde ve düzenli taksitler halinde olmaktadır. Sağlık kurumlarının kredi taksitlerini düzenli olarak ödeyebilmesi için bu yöntem ile temin edilen makine ve teçhizatı verimli ve etkili kullanması gerekmektedir. Ayrıca makine ve teçhizatın mülkiyeti kredi ödemeleri sona erene kadar kredi verene ait olmaktadır.
#21
SORU: Dönen (Devreden-Rotatif) krediler neyi ifade eder?
CEVAP: Bu krediler bir tür açık kredidir. Belirlenmiş kredi limiti aşılmamak kaydıyla periyodik borçlanmalara ve geri ödemelere imkân tanıyan bir kredi türüdür. İşletme geri ödemede bulundukça tekrar önceden belirlenen kredi limitini kullanmaya hak kazanır. Açık kredi olduğu için karşılığında genellikte teminatta istenmemektedir. Süre bitimine kadar anapara ödenmesi de zorunlu değildir. Bu özellikleri nedeniyle daha çok kredibilitesi yüksek olan işletmelerin yararlandığı bir kredi türüdür.
#22
SORU: Finansal kiralama yoluyla finansman nasıl gerçekleşir?
CEVAP: Finansal kiralama (leasing) sağlık kurumlarına taşınır veya taşınmaz malların hizmetlerinden kiralama yoluyla yararlanma imkânı veren bir finansman aracıdır. Leasing kuruluşu (kiralayan) ve alıcı kurum (kiracı) arasında bir kiralama sözleşmesi yapılmaktadır. Bu sözleşmeyle, kiracı kurum söz konusu varlıkların sağlayacağı hizmetlerden yararlanma hakkına sahip olmaktadır. Kira sözleşmelerinin bitiminde kiracıya sözleşmelerle konulan hükümlerle kira süresini uzatma veya söz konusu varlığı satınalma gibi haklar tanınmaktadır.
#23
SORU: Uzun vadeli ticari krediler ne demektir?
CEVAP: Sağlık kurumlarının duran varlıklarını finanse etmekte kullandığı bir finansman aracıdır. Diğer bir ifade ile satıcıların sağlık kurumlarına duran varlık satabilmek için açmış olduğu bir yıldan uzun süreli kredilerdir. Sağlık kurumları tıbbi cihaz, taşıt ve diğer makine-teçhizat alımlarında bu kredilerden yaralanabilirler. Uygulamada satıcı firma ile sağlık kurumu arasında imzalanan sözleşmeye bağlı olarak duran varlığın teslimi ve geri ödeme koşulları belirlenmektedir. Bu yönü ile taksitli donatım kredisi özelliği taşıyan bir finansman yöntemidir.
#24
SORU: Forfaiting sağlık kurumları tarafından tercih edilebilir mi?
CEVAP: Forfaiting kavramı dünya ticaretindeki gelişmelerin sonucu olarak ortaya çıkan ve uygulama olarak faktoringe çok benzeyen bir finansman aracıdır. Forfaiting, genellikle mal ya da hizmet ihracından doğan ve belli bir ödeme planına göre tahsil edilmesi gereken alacakların bu konuda uzmanlaşmış bir finans kurumu (forfaiter) tarafında satın alınmasıdır. Bu işlemde alacakların tahsiliyle ilgili riskler forfaiter tarafından üstlenilmektedir. Bu nedenle forfaiting firması satın aldığı alacağı tahsil edemezse alacağın ilk sahibinden herhangi bir şey talep etme hakkına sahip değildir. Bu özelliğinden dolayı forfaiting işleminin riski ve maliyeti bulunmaktadır. Bu risk ve maliyetler alacağın satın alınması sırasında dikkate alınmaktadır. Sağlık kurumlarında uygulanan bir finansman yöntemi değildir. Ancak sağlık kurumlarının sağlık turizmi kapsamında yurtdışı hastalara verdikleri hizmetler giderek artmaktadır. Bazı sağlık kurumları yurtdışındaki sigorta ve sağlık kuruluşları ile sağlık turizmi kapsamında sözleşmeler yapmaktadır. Sağlık kurumlarının bu sözleşmelerden doğan alacakları için forfaiting işleminin gündeme gelmesi mümkündür.
#25
SORU: Sağlık kurumları uzun vadeli finansman kaynağı olarak tahvil (borç senedi) çıkarabilirler mi?
CEVAP: İşletme dışındaki yabancı kaynaklardan uzun vadeli finansman sağlama araçlarından birisi de tahvil (borç senedi) çıkarılmasıdır. Tahvil devlet hazinelerinin veya anonim şirketlerin borç para bulmak amacıyla çıkardıkları borçlanma senetleridir. Hazine çıkartıyorsa buna devlet tahvili, anonim şirketler çıkartıyorsa özel sektör tahvilleri denilir. Bu özelliği nedeniyle kamu sağlık kurumları tarafından kullanılabilecek bir finansman aracı değildir. Ancak Türkiye’de faaliyette bulunan özel sağlık kurumları genellikle anonim şirket olarak kurulmaktadırlar. Anonim şirket statüsünde olan özel sağlık kurumları tahvil çıkarmak suretiyle uzun vadeli finansman sağlama imkânına sahiptir.
#26
SORU: Öz kaynaklar ile finansman sağlamanın sağlık kurumları açısından avantajları nelerdir?
CEVAP: • Öz kaynak sağlık kurumuna geri ödeme ya da faiz yükü getirmemektedir. Sağlık kurumu faaliyetleri sonucunda kar elde ettiği takdirde yasal kurallara uygun olarak dağıtma imkanı bulunmaktadır. • Öz kaynak sağlık kurumu için sürekli bir kaynak niteliğinde olup geri ödenmesine ilişkin olarak belirli bir vadesi bulunmamaktadır. • Sağlık kurumunun sahip olduğu öz kaynaklar, kurumun muhtemel zararlarına karşı emniyet fonksiyonunu yerine getirerek alacaklara karşılık güvence oluştururlar. Bu özelliği nedeniyle öz kaynakla finansman, firma değerini artırarak yabancı kaynak bulma imkânını da kolaylaştırır. • Öz kaynakla finansman bazı dönemlerde sağlık kurumları için yabancı kaynakla finansmandan daha uygun olabilmektedir. Bu durum sağlık kurumunun hisse senetleri satması yoluyla gerçekleşmektedir. Yatırımcılar açısından hisse senetlerine yatırım yapmak, genellikle tahvilden daha yüksek getiri sağlaması ve enflasyon karşısında yatırım değerini yitirmemesi nedeniyle iyi bir finansman aracı olarak değerlendirilmektedir. Bu nokta da şunu belirtmekte yarar bulunmaktadır. Türkiye’de sermaye piyasasında hisse senedi satışı yapan sağlık kurumu sayısı oldukça azdır. • Türkiye’de bazı teşvikler ve yatırım indirimlerinden yararlanabilmek için yatırımın belirli oranda öz kaynakla karşılanması gerekmektedir.
#27
SORU: Öz kaynaklar ile finansman sağlamanın sağlık kurumları açısından dezavantajları nelerdir?
CEVAP: • Hisse senetleri çıkarılarak öz kaynakların artırılması, kuruma yeni ortak alınması ve dolayısıyla yönetim ile denetim yetkisinin paylaşılması sonucunu doğurur. Bu durum mevcut olan sahip ya da ortaklar için olumsuzluk yaratabilir. • Şayet ilave yatırımlar yapılması, verimlilik ve etkililiğin arttırılması ve benzeri uygulamalar ile sağlık kurumunun geliri ve karı arttırılmaz ise, hisse senedi çıkararak öz kaynakla yapılan finansman, sağlık kurumu karlarının, artan ortaklar arasında daha az oranlarda bölüşülmesini sonucunu doğurur ki bu da mevcut sahip ve ortaklar gelir ve servet azalmasına yol açar. • Hisse senedi çıkarma işleminin belli bir maliyeti vardır. Bu maliyet genellikle yabancı kaynakla finansmanın maliyetinden daha yüksektir. Sağlık kurumları bu maliyet unsurlarını dikkate almalıdır. • Önemli bir maliyete katlanılarak çıkarılan hisse senetleri, sermaye piyasasında gerekli işlem hacmini bulamayabilir. • Öz kaynağa ödenen kar payı dağıtımı gider yazılamamaktadır. Bu nedenle öz kaynakla finansmanın vergi açısından bir avantajı bulunmamaktadır. • Sağlık kurumunun hisse senetlerini alan yatırımcılar doğal olarak alternatif yatırım araçlarına kıyasla daha fazla gelir elde etmeyi beklerler. Bu beklentilerin karşılanmaması olumsuzluk yaratabilir.
#28
SORU:
Sağlık kurumlarının borçlanma ile sağlayabileceği finansman kaynakları nelerdir?
CEVAP: - Kısa vadeli yabancı kaynaklar
- Uzun vadeli yabancı kaynaklar.
#29
SORU:
Kısa Vadeli Yabancı Kaynakları açıklayınız?
CEVAP:
Kısa vadeli yabancı kaynaklar sağlık kurumu tarafından; bir yıl içinde veya bir faaliyet dönemi içinde geri ödenmesi gereken borçları kapsamaktadır. Sağlık kurumlarının ilaç, tıbbi malzeme, tıbbi cihaz, inşaat, tadilat ve benzeri firmalara olan ve süresi bir yıldan az olan borçları ile bankalardan ya da diğer finans kurumlarından alınıp vadesi bir yıldan az olan kredileri bu kaynaklar arasında yer almaktadır.
#30
SORU:
Ticari Borçları açıklayınız?
CEVAP:
Kısa vadeli yabancı kaynaklar içerisinde yer alan ticari borçlar; sağlık kurumlarının sağlık hizmeti üretiminde kullanmak üzere temin ettiği mal ve hizmet alımlarından kaynaklanan, ödemesi bir yıldan kısa olan borçlarını ifade etmektedir. Herhangi bir sağlık kurumunun ilaç firmalarına, tıbbi malzeme firmalarına, tıbbi cihaz firmalarına olan borçları ticari borçlar içerisinde yer almaktadır. Benzer şekilde sağlık kurumunun inşaat ve tadilat gibi işlerini yapan firmalara olan borçları da bu kapsamda yer alır.
#31
SORU:
Uzun Vadeli Yabancı Kaynakları açıklayınız?
CEVAP:
Uzun vadeli yabancı kaynaklar, sağlık kurumu tarafından, kredi kurumlarından, sermaye piyasalarından ve ilişkide bulunduğu üçüncü kişi ve kurumlardan sağlanan ve vadeleri bir yılı veya bir faaliyet dönemini aşan borçları kapsamaktadır. Sağlık kurumlarının ilaç, tıbbi malzeme, tıbbi cihaz, inşaat, tadilat ve benzeri firmalara olan ve süresi bir yıldan uzun olan borçları ile bankalardan ya da diğer finans kurumlarından alınıp vadesi bir yıldan fazla olan krediler bu kaynaklar arasında yer almaktadır.
#32
SORU:
Sağlık Kurumunun Varlıklarının (Aktiflerininin) Yapısını açıklayınız?
CEVAP:
Sağlık kurumlarının varlıklarının kullanım süresi ile bu varlıkların finansmanında kullanılan kaynaklar arasında denge bulunmalıdır. Sağlık kurumunun varlık yapısında dönen varlıklar daha fazla ise kısa vadeli yabancı kaynak kullanımının da yüksek olması olağandır. Teknolojik gelişmelere paralel olarak duran varlıklar oransal olarak artmış olmalarına rağmen sağlık kurumlarının emek yoğun özelliği devam etmektedir.
#33
SORU:
Kısa Vadeli Yabancı Kaynakların Maliyetini açıklayınız?
CEVAP:
Sağlık kurumlarının kısa vadeli yabancı kaynak kullanırken bu kaynakların maliyetini de hesaplamaları gerekmektedir. Kısa vadeli yabancı kaynakların maliyetinde iki noktanın dikkate alınmasında yarar bulunmaktadır. Öncelikle bu kaynakların sadece kendi maliyetine bakılmalıdır. Daha sonra bu kaynakların alternatif finansman kaynaklarına göre maliyeti değerlendirilmelidir. Kısa vadeli yabancı kaynaklarının maliyeti alternatif finansman kaynaklarına göre daha düşükse bu kaynaklardan yararlanılmalıdır.
#34
SORU:
Ekonomik Konjonktürün sağlık kurumları üzerindeki etkisini tartışınız?
CEVAP:
Enflasyonunun yüksek, belirsizliğin fazla olduğu ekonomik ortamlarda hem işletme sermayesi gereksinimi artmakta hem de uzun vadeli yabancı kaynak bulmak güçleşmektedir. Böyle ortamlarda bankalar kısa süreli kredi vermek eğiliminde olmaktadırlar. Benzer şekilde sağlık kurumlarının mal ve hizmet temin ettiği firmalar da uzun vadeli mal ve hizmet vermek istemeyecektir. Ekonomik konjonktürün olumsuz olduğu durumlarda, sağlık kurumları faaliyetlerini kısa vadeli yabancı kaynaklarıyla sürdürmek zorunda kalabilmektedirler. Bu nedenle sağlık kurumları finansal yöneticilerinin yurt içi ve yurt dışı ekonomik konjonktürü sürekli olarak izlemesi ve değerlendirmesi gerekmektedir.
#35
SORU:
Ticari (satıcı) kredilerin çok kullanılan iki türü hangisidir açıklayınız?
CEVAP:
Açık Hesap: Alıcı durumunda olan sağlık kurumlarının satıcı konumunda olan ilaç ve tıbbi malzeme firmalarına herhangi bir ödeme yapmadan ilaç, tıbbi malzeme vb. satın almalarıdır.
Borç Senetleri: Satıcı firmaların sattıkları ilaç, tıbbi malzeme ve benzeri karşılığında sağlık kurumlarından senet istemeleridir. Yani satıcı firmalar kendilerini garantiye almak için, aldıkları ilaç, tıbbi malzeme bedelini ödeyeceğinden emin olmadıkları sağlık kurumlarından senet almayı tercih etmektedirler.
#36
SORU:
Faktoring nedir?
CEVAP:
Faktoring işlemi, üretici veya ticaretle uğraşan firmaların mal ve hizmet satışından doğan ya da doğacak olan kısa süreli alacaklarının faktör adı verilen bir finansal kurum tarafından satın alınarak, satış bedelinin vadesinde tahsilinin üstlenilmesi, vadeden önce belirli oranda bir peşin ödemenin yapılması, tahsil edilememe riskinin üstlenilmesi ve alacak kaydının tutulması işlemleri olarak tanımlanmaktadır.
#37
SORU:
Uzun vadeli yabancı finansman kaynaklarının avantajlı yönleri nelerdir?
CEVAP: - Yabancı kaynağın sağlık kurumuna maliyeti özellikle sabit faiz ile borçlanıldığında belirli ve sınırlıdır.
- Yabancı kaynak temin süreci iyi yönetildiği takdirde öz kaynaklarla finansmana göre sermaye maliyetleri daha ucuzdur.
- Uzun vadeli yabancı kaynaklara ödenen faizlerin vergi matrahından indirilebilme imkanı olması vergi avantajı sağlamaktadır.
- Kredi sözleşmeleri iyi hazırlandığı takdirde, uzun vadeli yabancı kaynak ile finansman sağlık kurumlarına esneklik sağlar.
- Uzun vadeli yabancı kaynaklarla finansman, belirli koşullar altında sağlık kurumlarına, finansal kaldıracın etkisinden yararlanma imkanı sağlar.
#38
SORU:
Uzun vadeli yabancı finansman kaynaklarının dezavantajlı yönleri nelerdir?
CEVAP: - Kredilerin döviz cinsinden alınması durumunda kur riskinin bulunması,
- Kredi sözleşmesi içine konulabilecek kısıtlayıcı hükümlerin sağlık kurumunun esnekliğini kısıtlayabilmesi,
- İyi planlanmadığı takdirde periyodik ödemelerin sağlık kurumunun likiditesini olumsuz etkilemesi,
- Ödenen faizin sağlık kurumunun karından yüksek olması durumunun yarattığı olumsuzluklar olarak sıralanabilir.
#39
SORU:
Uzun Vadeli Banka Kredilerini açıklayınız?
CEVAP:
Süreleri bir yıldan uzun dönemi kapsayan, geri ödemesi belli bir ödeme planına bağlı olan, genellikle gayrimenkul (taşınmaz) teminatı karşılığında verilen ve bazı durumlarda işletmelere yönelik olarak kar payı dağıtılmaması gibi bazı kısıtlamalar da içeren banka kredileridir.
#40
SORU:
Taksitli Donanım Kredilerini açıklayınız?
CEVAP:
Sağlık kurumlarının ihtiyacı olan makine ve teçhizat bu kredinin konusunu oluşturmaktadır. Kurumlar bu yolla makine ve teçhizatın maliyetini uzun zamana yayarak kolay geri ödeme imkanına kavuşmaktadırlar. Kredinin geri ödemesi, makine ve teçhizattan beklenen gelire uygun olarak önceden belirlenen bir plan dahilinde ve düzenli taksitler halinde olmaktadır.
#41
SORU:
Forfaiting nedir?
CEVAP:
Forfaiting kavramı dünya ticaretindeki gelişmelerin sonucu olarak ortaya çıkan ve uygulama olarak faktoringe çok benzeyen bir finansman aracıdır. Forfaiting, genellikle mal ya da hizmet ihracından doğan ve belli bir ödeme planına göre tahsil edilmesi gereken alacakların bu konuda uzmanlaşmış bir finans kurumu (forfaiter) tarafında satın alınmasıdır.
#42
SORU:
Öz Kaynakla Finansman Kararını Etkileyen Faktörler nelerdir.
CEVAP: - Sağlık Kurumunun Satış ve Karlarının İstikrarı
- Geleceğe Yönelik Tahminler
- Uygun Alternatif Finansman Kaynağı Bulunmaması
- Sağlık Kurumunun Finansal Yapısı (Borçlanma Oranı)
- Sağlık Kurumunun Likidite Durumu
- Kaynak Maliyeti
- Kaldıraç Etkisi
- Sağlık Kurumunun Kısa Sürede Büyüme Arzusu
- Kredi Sözleşmelerinde Yer Alan Koşullar
- Teşvik Uygulamalarından Yararlanma İsteği
- Halka Açılma İsteği
- Öz Kaynaklar İçerisinde Yer Alan Hesap Grupları
- Ödenmiş Sermaye
- Sermaye Yedekleri
- Kar Yedekleri
- Geçmiş Yıllar Karları
- Geçmiş Yıllar Zararları
- Dönem Net Karı/Zararı
#43
SORU:
Sermaye maliyetini kısaca açıklayınız?
CEVAP:
Sermaye maliyeti, finans yöneticileri açısından önem taşıyan bir konudur. Yatırım projelerinin değerlendirilmesinde kullanılan iskonto oranı, yatırım fırsatının çekiciliğini ölçmeye yarayan bir araçtır. Söz konusu iskonto oranı firma açısından, yatırım projelerinin finansmanında kullanılan kaynakların maliyetini yansıtır.
#44
SORU:
Sermaye yapısı ile ilgili temel varsayımlar nelerdir?
CEVAP: - • Finansmanda sadece öz kaynak ve uzun vadeli yabancı kaynak kullanılmaktadır.
• Elde edilen karlar üzerinden vergi ödenmemektedir. (Sonradan bu varsayım kaldırılmıştır.)
• Karın tamamı dağıtılmaktadır.
• İşletmenin büyümeyeceği varsayılmıştır.
• Toplam varlıkların değişmeyeceği, ancak, sermaye yapısının değişebileceği varsayılmıştır.
• İşletmenin faiz ve vergi öncesi karı (FVÖK) değişmeden kalmaktadır.
• Elde edilen karlar üzerinden vergi ödenmemektedir. (Sonradan bu varsayım kaldırılmıştır.)
• Karın tamamı dağıtılmaktadır.
• İşletmenin büyümeyeceği varsayılmıştır.
• Toplam varlıkların değişmeyeceği, ancak, sermaye yapısının değişebileceği varsayılmıştır.
• İşletmenin faiz ve vergi öncesi karı (FVÖK) değişmeden kalmaktadır.
#45
SORU:
Modigilani-Miller Yaklaşımı sermaye maliyeti konusundaki varsayımları nelerdir?
CEVAP: - Sermaye piyasasında tam rekabet koşulları geçerlidir.
- İşletmeler, eş risk kategorilerine göre sınıflandırılabilir. Her eş risk kategorisine giren firmanın iş riski aynıdır. Dolayısıyla aynı risk kategorisine giren, net faaliyet karları eşit olan firmaların piyasa değerleri de birbirine eşittir.
- Beklenen gelirlerin olasılık dağılımı ile cari faaliyet gelirlerinin olasılık dağılımı aynıdır.
- Gelir üzerinden vergi alınmamaktadır. (Bu varsayım daha sonra kaldırılmıştır)
#46
SORU:
Finanslama kararları, başka bir ifadeyle firmanın ne kadar öz kaynak ne kadar yabancı kaynak kullanması gerektiği ülkeden ülkeye, sektörden sektöre değişiklik göstermektedir. bu kararı etkileyen etmenler nelerdir?
CEVAP:
En genel anlamda bu kararı etkileyen faktörler; uygunluk, risk, vergi, maliyet, esneklik, kontrol, zamanlama, bir grubun bünyesinde yer alıp almama, genel ekonomik durum, endüstrinin özellikleri ve işletmenin özellikleri başlıkları altında toplanabilir.
#47
SORU:
Geleneksel Yaklaşımı açıklayınız?
CEVAP:
Bu yaklaşıma göre sağlık kurumunun sermaye yapısı içerisinde borcun ağırlığının artması belli bir noktaya kadar firma değerini yükseltecektir. Bu nokta kurumun optimal sermaye düzeyidir. Bu noktada firma değeri maksimum, sermaye maliyeti minimum olmaktadır. Bu noktadan sonra borç düzeyinin artması sermaye maliyetini arttırarak firma değerini düşürmektedir.