SAYISAL FOTOĞRAFA GİRİŞ Dersi SAYISAL FOTOĞRAF MAKİNELERİNİN KONTROL SİSTEMLERİ soru cevapları:
Toplam 50 Soru & Cevap#1
SORU: Hangi tip fotoğraf makinelerinde netleme sistemi bulunurken, hangilerinde bulunmaz?
CEVAP: Fixnet diye tanımlanan basit yapıdaki fotoğraf makinelerinin genellikle bir netleme sistemi bulunmaz. Bunlar, amatör kullanım için üretilmiş bütünleşik objektif sistemine sahip olan makinelerdir. Geleneksel ve sayısal olarak tanımlanan profesyonel ya da yarı profesyonel bütün fotoğraf makinelerinde bir netleme sistemi vardır.
#2
SORU: Fotoğraf makinelerinde netleme sistemine neden ihtiyaç vardır?
CEVAP: Pozlama anında görüntüyü net kaydedebilmeleri için bir netleme sistemine gereksinim vardır.
#3
SORU: Fotoğraf makineleri üzerinden kontrol edilebilen netleme seçenekleri nelerdir?
CEVAP: ? Tek dokunuş ile netleme (S) ? Sürekli değişen netleme (C) ? Objektif üzerinden el ile netleme (M)
#4
SORU: Tek dokunuş ile netleme (S) nasıl yapılır?
CEVAP: Çekimi yapılacak alan belirlendikten sonra, çekim düğmesine dokunulduğu anda netleme işlemi otomatik olarak gerçekleşir. Parmak çekim düğmesinden kaldırılmadığı sürece de, görüntü alanı değiştirilse bile, netlik değişmez. Netleme gerçekleştikten sonra, parmağını çekim düğmesinden kaldırmadan asıl çekmek istediği alanı görüş açısına alır. S modunun kullanımında, görüş açısı değiştiği halde, netlik noktası değişmeyecektir.
#5
SORU: Sürekli değişen netleme (C=) nasıl yapılır?
CEVAP: Parmak çekim düğmesine dokunduğu anda netleme işlemi gerçekleşmektedir. Ancak, görüntü alanının değişmesi durumunda, netlik noktası da değişecektir. Bu çekim modunda parmak çekim düğmesinden kalkmasa da netlik noktası sürekli değişebilir durumdadır. Bu mod özellikle, hareket halinde ki objenin izlenmesi ve görüntülenmesi aşamasında yararlı olacaktır. Fotoğrafçının hareketli bir objeyi izlemesi, ya da fotoğrafçının bizzat hareket halinde olması durumlarında, sürekli netleme ayarı, fotoğrafçıya kolaylık sağlayacaktır.
#6
SORU: Objektif üzerinden el ile netleme (M) nasıl yapılır?
CEVAP: Fotoğrafçının otomatik olarak tek ya da sürekli netleme olanaklarını kullanmak istememesi durumunda kullanacağı seçenektir. M seçeneğinde fotoğrafçı otomatik netlemeyi devre dışı bırakarak, eliyle çekim düğmesini kontrol ederken, diğer eli ile objektif üzerinden netleme yapmak durumundadır. Bu seçenek, fotoğrafçının netleme ve çekim alışkanlıklarına bağlı olarak, istediği taktirde elle çalışmasına fırsat sağladığı için önemlidir.
#7
SORU: Objektif üzerinden el ile netleme (M) hangi özel durumlarda fotoğrafçıya avantaj sağlamaktadır?
CEVAP: El ile netleme seçeneği, fotoğrafçının özellikle netsiz fotoğraflar çekmek istemesine ya da istediği biçimde netlik sağlayabilmesine olanak tanıdığı için, çoğu zaman vazgeçilmez bir seçenektir. Ayrıca, fotoğraf makinesinin sessiz çalışması gereken ve netlik yapan motorun sesinin rahatsızlık yaratabileceği tiyatro, konser gibi sessiz ortamlarda el ile netleme seçeneği önemli bir kolaylık sağlamaktadır.
#8
SORU: Düz dokusuz zeminlerde netleme nasıl yapılmalıdır?
CEVAP: Nesnenin bulunduğu zemin düz, dokusuz bir zemin olacağı için, netleme sistemine referans olacak bir nokta yoktur. Bu tür durumlarda, makinenin netleme sistemi referans noktası ararken sürekli olarak ileri geri hareket eder, referans alabileceği bir nokta bulamaz. Fakat tek noktayı referans alarak netleme yapan (spot) seçenek kullanıldığında sorun yaşanmaz. Netleme noktasının yeri, objenin üzerine gelecek şekilde ayarlandığı takdir de netleme doğru noktadan yapılacak ve fotoğraf beklendiği gibi net çekilebilecektir. Hatta istenen net alan derinliği de bu sayede daha kesin sınırlarla belirlenebilir. Tek noktanın referans alındığı seçenek ile bütün alanı dikkate alan seçenek arasında da farklı netleme alan ayarları bulunmaktadır.
#9
SORU: Fotoğrafçı özel etkiler eklemek için hangi pozlama seçeneklerinden yararlanır?
CEVAP: ? Program seçeneği (P) ? Diyafram öncelikli seçenek (A) ? Örtücü öncelikli seçenek (S) ? El ile ayar seçeneği (M) ? Süresiz pozlama (B) ? Özel seçenekler
#10
SORU: Program seçeneğinin fonksiyonları nelerdir ve hangi durumlarda kullanılır?
CEVAP: Program seçeneği, fotoğraf çekim anında, bütün ayar sistemlerinin makineye üretici firma tarafından yüklenmiş yazılım tarafından kontrol edilmesini sağlar. Genellikle ışık koşullarının sıklıkla değiştiği durumlarda seri çekim yapılan çalışmalarda kullanılır. Program seçeneği, bilgisayar yazılımı tarafından kontrol edilmesi nedeniyle, insandan daha hızlı karar verme ve uygulama şansına sahiptir. Örtücü ve diyafram değerlerinin belirli bir mantık çerçevesinde birlikte kullanımını sağlayan program seçeneğinin kendi içinde de farklı türleri bulunmaktadır. Bunlar P Dual, P ya da P-Hi gibi, farklı kolaylıklar sağlayan seçeneklerdir.
#11
SORU: Diyafram öncelik seçeneğinin fonksiyonları?
CEVAP: Diyafram, net alan derinliğinin belirlenmesini sağlayan en önemli faktörlerden biridir. Diyafram açıklığı küçüldükçe, (diğer bir deyişle, sayısal değeri büyüdükçe) fotoğraftaki net alan derinliği artmaktadır. Tersi durumda ise, diyafram açıklığı büyüdükçe, net alan derinliği azalmaktadır. işte bu özellik, otomatik çekimlerde fotoğrafçının görüntülediği konuda net alan derinliğini belirlemesine olanak sağlar. Diğer bir deyişle, otomatik çekim seçeneklerinden, diyaframı fotoğrafçının belirlemesine olanak sağlayan çekim modu, (A) harfi ile tanımlanır. Bu modun kullanımında fotoğrafçı amacına en uygun olan diyafram açıklığını makine üzerinden belirler.
#12
SORU: Pozometre sisteminin fonksiyonu nedir?
CEVAP: Belirlenen diyafram açıklığına uygun olan örtücü değerini belirleyerek devreye sokar. Bu durumda, fotoğraf çekiminde pozlama ayarı otomatik olarak yapılmış ancak, diyafram açıklık değerini fotoğrafçı belirlemiş olur.
#13
SORU: Örtücü öncelikli seçeneğin fonksiyonu nedir?
CEVAP: Bu mod, fotoğraf makinesinin ışık geçirme sürecinin belirlenmesini sağlar. Fotoğrafçı, algılayıcı üzerine ne kadar süre ile ışık düşüreceğini belirlerken, örtücü düzeneğini kullanır. Örtücünün en önemli işlevlerinden biri, hareketli objelerin çekiminde ortaya çıkar. Hareketli bir objenin hareketi dondurulabileceği gibi, blur adı verilen netsiz bir görüntü olarak da kaydedilebilir.
#14
SORU: Örtücü öncelikli seçenek hangi durumlarda kullanılmalıdır?
CEVAP: Düşük ışık koşullarında flaş ya da ek bir aydınlatma kullanmaksızın fotoğraf çekimi yapılması gerekebilir. Bu tür fotoğrafik etkiler istenmesi durumunda fotoğrafçının yapması gereken şey, örtücü ayarına kendisinin karar vermesidir. Otomatik pozlama modlarından biri olan S modunda örtücü hızı fotoğrafçı tarafından belirlenirken, diyafram açıklığı, makinenin ışık ölçeri tarafından belirlenir. Bu modun kullanımını gerektiren nedenlerden biri de, günbatımı gibi, düşük ışık koşullarında flaş kullanma zorunluluğunun doğmasıdır. Günbatımı renklerinin flaş kullanımına rağmen kaydedilebilmesi, ancak düşük örtücü hızları ile mümkün olabilmektedir. Fotoğrafçı, flaş dolgu ışığı olarak kullanarak, ön plandaki objeyi aydınlatır. Arka planda kalan günbatımı renkleri ise örtücü öncelikli seçenek sayesinde, düşük örtücü hızı seçilerek kaydedilebilir.
#15
SORU: El ile ayar seçeneğinin fonksiyonu nedir?
CEVAP: Fotoğraf çekiminde hem örtücü süresinin, hem de diyafram açıklık değerinin belirlenmesini fotoğrafçıya bırakan seçenektir. Fotoğrafçı örtücü öncelikli ya da diyafram öncelikli seçeneği tercih edebilir. Hangisine öncelik verirse versin, diğer değeri makinenin ışıkölçeri aracılığıyla belirleyecektir. Diğer modlardan belirgin farkı, bütün değerlerin el ile fotoğrafçı tarafından ayarlanmasının zorunluluğudur. Bu durum, bazı fotoğraf çekimlerinde sorun yaratabilmektedir. Özellikle haber fotoğrafçılığında ve an fotoğrafı olarak tanımlanan fotoğrafların çekiminde zaman kaybı yaratabilme olasılığı nedeniyle, dikkatli olunmalıdır. El ile ayar seçeneğinin en belirgin kolaylıklarından biri, diyafram ve örtücü ayarlarına kolay müdahale edilebilir olması nedeniyle, pozlama değeri üzerinde çok çabuk değişiklik yapılabilmesidir. El ile ayarlamanın getirdiği diğer kolaylık ise, doğru pozlamanın yanı sıra açık ve koyu pozlamaların da (poz tarama) kısa sürede çekilebilmesine olanak sağlamasıdır.
#16
SORU: Süresiz pozlama seçeneğinin fonksiyonu nedir?
CEVAP: B modunda makine ya da ışıkölçer tarafından verilen belirgin bir süre ya da diyafram açıklığı bulunmamaktadır. Bu modun kullanımında süre tamamen fotoğrafçının insiyatifine bağlıdır. Günümüzde kullanılan sayısal fotoğraf makineleri genellikle otuz saniyeye kadar pozlamaları otomatik olarak yapabilmektedir. Otuz saniyeden uzun süreler için ise, B modu kullanılır. Sürenin üst sınırı yoktur, fotoğrafçı çekim düğmesine dokunarak pozlamayı başlatır, elini çekim düğmesinden çektiği anda ise, pozlama sona erer.
#17
SORU: Süresiz pozlama seçeneğini kullanırken nelere dikkat edilmelidir?
CEVAP: Hiç hissedilmeyen çok küçük sarsıntılar bile fotoğrafın netlik kalitesini bozabilir. Bu nedenle, üçayak kullanılmalı; ayrıca, çekim düğmesi uzatma kablosu ya da otomatik zamanlama ayarı kullanılarak, makineye doğrudan temas etmeden çekim gerçekleştirilmelidir.
#18
SORU: Pozlama telafisi seçeneği hangi durumlarda kullanılır?
CEVAP: Işık ölçümünde kullanılan spot, matris ya da merkez ağırlıklı ölçüm sistemleri, çoğu zaman doğru sonuç verir. Ancak zaman zaman bazı sapmalar da oluşabilmektedir. Bu sorunun çözümü, pozlama telafisi seçeneği ile mümkündür. Fotoğrafın beklenenden koyu olması durumunda (+) seçeneği, beklenenden parlak olması durumunda da (-) seçeneği kullanılarak otomatik pozlamaya el ile müdahale edilebilir.
#19
SORU: Sayısal ve film kullanan makinelerin ISO hızı açısından farklılıkları nelerdir?
CEVAP: Geleneksel fotoğrafçılıkta ISO hızını belirleyen, makineye takılan filmin kendisidir. Dolayısıyla, film bitene kadar ait olduğu ISO değeri üzerinden fotoğraf çekilmesi gerekir. Ancak, film bittikten sonra farklı hızda bir film takılarak ISO değeri değiştirilebilir. Geleneksel fotoğrafçılıkta ISO hızını belirleyen, makineye takılan filmin kendisidir. Dolayısıyla, film bitene kadar ait olduğu ISO değeri üzerinden fotoğraf çekilmesi gerekir. Ancak, film bittikten sonra farklı hızda bir film takılarak ISO değeri değiştirilebilir
#20
SORU: ISO hızları değer sınıflamaları nelerdir?
CEVAP: ? Yavaş: 25, 50, 64, 80, 100, 125 ? Orta: 160, 180, 200, 400 ? Yüksek: 800 ve üzeri hızlar
#21
SORU: Yavaş ISO hızında yapılan çekimlerin özellikleri nelerdir?
CEVAP: Bu değerlerde yapılan çekimlerde yüksek düzeyde keskinliğe sahip fotoğraflar elde edilir. Genellikle yüksek güçte ve kontrast ışık değerleri altında yapılan fotoğraf çekimlerinde düşük hızlı ISO değerleri kullanılır. Bu düzeyde çekilen fotoğraflarda gren ya da kumluluk düzeyi (noise) çok düşüktür. Büyük boyutlu basılacak fotoğrafların çekimlerinde özellikle tercih edilir.
#22
SORU: Orta ISO hızında yapılan çekimlerin özellikleri nelerdir?
CEVAP: Bu ISO değerleri, genel kullanım için uygundur. Kumluluk düzeyleri rahatsız edici olmayan ve orta düzeyde keskinlik ve kontrast sonuçlar veren değerlerdir. Sayısal fotoğraf makinelerinin kayda değer çoğunlukta olan bölümü, 200 ISO değeri ile bafllamakta ve yüksek değerlere ulaflmaktadır.
#23
SORU: Yüksek ISO hızında yapılan çekimlerin özellikleri nelerdir?
CEVAP: Her makinede olmamakla beraber, ulaşılan bu yüksek hız değerlerinde görece yüksek kaliteli fotoğraflar elde edilebilmektedir. Bazı sayısal makinelerin hem yüksek hem de düşük ISO değeri ile çektiği fotoğrafların görüntü kaliteleri arasında çok belirgin farklılıklar yoktur.
#24
SORU: Otomatik beyaz ayarı seçeneğinin fonksiyonu nedir?
CEVAP: Makine otomatik beyaz ayarını yaparken fotoğraf karesinde yer alan en açık noktayı beyaz kabul etmekte ve o bölgedeki değerleri dikkate alarak sonuç üretmektedir.
#25
SORU: Beyaz ayarı araçlarının fonksiyonu nelerdir?
CEVAP: Hangi ışık altında çekim yapılacaksa, o ışığın aydınlatması altında makineye beyaz bir kart tanıtılır. Makine programı beyaz kartın üzerindeki renk tonlarını dikkate alarak kendi içinde bir ayar yapar. Bu ayar yalnızca beyaz ile sınırlı değildir. Doğru pozlama için ışık ölçümünde kullanılan %18 gri kart ile de beyaz ayarı yapılabilir. Fotoğraf makinesi kendisine tanıtılan beyaz ya da gri kart üzerinden ölçümünü yapar, renk fazlalıklarını filtre eder ve çekim aşamasında renkleri gerçeğe en yakın biçimde kaydeder.
#26
SORU: Bütünleşik flaş nedir?
CEVAP: Fotoğraf makinelerinin gövde sistemi içine eklenmiş, gerektiğinde devreye sokulabilen flaşlara Bütünleflik flaş adı verilmektedir.
#27
SORU: Hangi durumlarda bütünleşik flaş kullanılmalıdır?
CEVAP: Bütünleşik flaşın kullanımı özellikle aydınlatmanın olmadığı kapalı mekanlarda ve üçayak kullanılmayan gece fotoğraflarında kaçınılmazdır. Bir başka kullanım alanı da, güneş ışığının karşıdan geldiği durumlardır. Ters ışık olarak tanımlayabileceğimiz böylesi durumlarda, bütünleşik flaş, dolgu ışığı olarak önemli bir işleve sahiptir.
#28
SORU: Kafa flaş nedir?
CEVAP: Makine gövdesi üzerinde bulunan bir kızağa ya da kablo ile farklı bir teçhizat üzerine bağlanan orta ölçekli flaşlar, Kafa flaş deyimi ile tanımlanır.
#29
SORU: Kırmızı göz ayarının fonksiyonu nedir?
CEVAP: Kırmızı göz özelliği seçildiğinde, flaş asıl patlama öncesinde bir uyarı ışığı yakar. Gözbebeği, bu ışığın yanmasına reaksiyon gösterdiği için, kırmızı göz sorunu ortadan kalkar.
#30
SORU: Slow ayarının fonksiyonu nedir?
CEVAP: Ortam ışığının düşük örtücü hızı ile kaydedilmesi ile birlikte, şaşın da devreye girmesini içerir. Bu özellik, ortam aydınlatmasını yalnızca şaşın gücüne bırakmadığı için önemli ölçüde derinlik ortaya çıkmasını sağlar, karanlık arka planlar aydınlanır. Böylece hem mekan tamamıyla aydınlık görünür, hem de ön plan şaş ile aydınlatıldığı için, daha canlıdır. Bu modun kullanıldığı çekimlerde hareketin olması da, fotoğrafa dinamizm katar.
#31
SORU:
Basit yapıdaki fotoğraf makineleri olarak tanımlanan "Fixnet"lerde, hangi unsur bulunmaz?
CEVAP:
"Fixnet" olarak tanımlanan basit yapıdaki fotoğraf makinelerinde netleme sistemi bulunmaz.
#32
SORU:
Netleme sistemleri fotoğraf makinelerinde ne için ihtiyaç duyulmaktadır?
CEVAP:
Fotoğraf makinelerinin pozlama anında görüntüyü net kaydedebilmelerini sağlamak amacıyla netleme sistemleri bulunmaktadır.
#33
SORU:
Makine gövdesi üzerinden kontrol edilebilen netleme sistemlerine ne ad verilir?
CEVAP:
Makine gövdesi üzerinden kontrol edilebilen netleme sistemlerine "Autofocus" adı verilmektedir.
#34
SORU:
Tek dokunuş ile Netleme özelliği genellikle hangi durumda kolaylık sağlamaktadır?
CEVAP:
Genellikle netleme noktasının, net çıkması istenmeyen bir alana denk gelmesi durumunda kullanım kolaylığı sağlamaktadır.
#35
SORU:
Parmak çekim düğmesine dokunduğu anda netleme işlemi sağlayan uygulama nedir?
CEVAP:
Sürekli Değişen netleme olarak adlandırılan (C) uygulama kullandığında, parmak çekim düğmesine dokunduğu anda netleme işlemi gerçekleştirilmektedir.
#36
SORU:
Fotoğrafçının eliyle netleme sağlamaya çalışması durumunda, fotoğrafçının hangi uygulamayı kullandığı söylenebilir?
CEVAP:
Bu durumda fotoğrafçı, Objektif Üzerinden El İle Netleme seçeceğini (M) kullanıyor demektir.
#37
SORU:
Fotoğrafçının otomatik netlik yapabilmek için referans noktası bulamadığı yüzeyler veya gece fotoğraflarında otomatik netlik için yeterli ışığın bulunmadığı durumlarda kullanılan netleme seçeneği nedir?
CEVAP:
Böyle durumlarda genellikle (M) objektif üzerinden el ile netleme seçeneği kullanılmaktadır.
#38
SORU:
El ile netleme seçeneği makine ve objektif üzerinden kullanılırken dikkat edilmesi gereken durum nedir?
CEVAP:
El ile netleme seçeceğinden vazgeçildiği durumda hem makine hem objektif üzerinden ayar kaldırılmalıdır. Aksi takdirde netleme sistemi devreye girmez.
#39
SORU:
Pozlama kavramının tanımı nedir?
CEVAP:
Işığa duyarlı malzemenin ışıktan etkilenmesi, fotoğraf makinesinde film, agrandizörde de fotoğraf kağıdına ışık düşürülerek görüntünün oluşması olarak tanımlanmaktadır.
#40
SORU:
Sayısal fotoğraf makinelerinde pozlama tanımı nedir?
CEVAP:
Algılayıcı yüzeyine ışık düşürülmesi süreci olarak tanımlanmaktadır.
#41
SORU:
Fotoğraf makinelerinde bulunan (P) Program seçeneği neye yarar?
CEVAP:
P seçeneği, fotoğraf çekim anında, bütün ayar sistemlerinin makineye üretici firma tarafından yüklenmiş yazılım aracılığı ile kontrol edilmesini sağlamaktadır.
#42
SORU:
(P) seçeceğine benzer kullanım ayarı nedir?
CEVAP:
Program (P) seçeneğine benzer kullanım özellikleri taşıyan diğer seçenek "Auto" modudur.
#43
SORU:
Blur ne demektir?
CEVAP:
Hareketli objelerin fotoğraflanması sırasında, örtücünün uzun süre açık bırakılması nedeniyle oluşan netsiz görüntü tanımıdır.
#44
SORU:
ISO ne demektir?
CEVAP:
ISO (International Standards Organisation), Uluslararası bir standart kurumunun belirlediği film hızı değerlerini tanımlamaktadır.
#45
SORU:
Güçlü bir güneş ışığı altında çekim yapılırken ISO nasıl bir derecede kullanılmalıdır?
CEVAP:
Yüksek güneş ışığı, aydınlık ortamlar gibi ışık gücü yüksek durumlarda ISO düşük değerlerde, ya da düşük ISO hızlı bir film kullanılması ile çekim gerçekleştirilmelidir.
#46
SORU:
Orta hız olarak kabul edilen ISO değerleri nelerdir?
CEVAP:
Orta hız olarak kabul edilen ISO değerleri; 160, 180, 200 ve 400'e kadar olan değerlerdir.
#47
SORU:
Sayısal fotoğraf makinelerinde kullanılan hangi sistem ile renk uyumu sorunu ortadan kaldırılmıştır?
CEVAP:
Beyaz ayarı sistemi sayısal fotoğraf makinelerinde renk uyumu sorununu ortadan kaldıran en önemli sistemdir.
#48
SORU:
Flaş Kontrol sistemleri ne işe yaramaktadır?
CEVAP:
Mekanı aydınlatan ışık, çekimi yapılan konuyu beklentiye uygun biçimde aydınlatamadığı durumlarda başvurulacak yöntemlerin başında flaş sistemi gelmektedir. Sayısal fotoğraf makineleri, gövdesinde bulunan, gövdeye eklenebilen ya da kablolu ve kablosuz bağlantı ile harekete geçirilebilen flaş sistemleri ile çalışabilmektedir.
#49
SORU:
Bütünleşik flaş ne demektir?
CEVAP:
Fotoğraf makinelerinin gövde sistemi içine eklenmiş, gerektiğinde devreye sokulabilen flaşlara bütünleşik flaş adı verilmektedir.
#50
SORU:
Kafa flaş deyimi ne demektir?
CEVAP:
Makine gövdesi üzerinde bulunan bir kızağa ya da kablo ile farklı bir teçhizat üzerine bağlanan orta ölçekli flaş sistemlerine kafa flaşı deyimi denilmektedir.