SENDİKACILIK Dersi DÜNYADA SENDİKACILIK soru cevapları:
Toplam 21 Soru & Cevap#1
SORU:
İngiltere'nin sendikacılık tarihi açısından önemi nedir?
CEVAP:
Sendikacılığın olmazsa olmaz koşullarından sanayileşme ve demokratikleşme süreci ilk olarak İngiltere’de başlamıştır. Bu nedenle İngiltere dünya sendikacılık tarihi açısından önemli bir yere sahiptir.
#2
SORU:
İngiltere'de sendikaların ortaya çıkma nedeni nedir?
CEVAP:
İngiltere’de sendikalar endüstrileşme ve kapitalist düzene bir tepki olarak ortaya çıkmıştır.
#3
SORU:
İngiltere'deki sendikal hareketler nelerdir?
CEVAP:
İngiltere’de sendikal hareket Owenizm ve Chartizm ile iç içe gelişmiş ancak Owenizm ve Chartizm kısa süreli olurken, sendikal hareket biçim değiştirerek varlığına ve gelişimine devam etmiştir. Her üç hareket de benzer nedenlerle ortaya çıktıysa da uyguladıkları politikalar ve yöneldikleri araçlar açısından farklılık göstermektedir.
#4
SORU:
Owenizm neyi savunur?
CEVAP:
Owenizm, siyasi eylemi ve sınıf fikrini reddederek demokratik ve eşitlikçi bir toplum yapısına üretici kooperatifleri ve barışçı bir genel grevle ulaşılacağını savunmuştur.
#5
SORU:
İngiltere'de Chartist hareket nasıl ortaya çıkmıştır?
CEVAP:
Owen, 1833 yılında amaçlarını gerçekleştirebilmek için Üretici Sınıflarının Büyük Manevi Birliği adı altında bir örgütün kurulmasını önermiş ancak savunduğu görüşleri gerçekleştirememiştir. Owenizmin başarısızlığa uğraması üzerine Chartist hareket ortaya çıkmıştır. Chartizm, işçi sınıfına Owen’in tanımadığı ve karşı çıktığı sınıf fikrini benimsetmek ve siyasi eylemin gereğini kabul ettirmek açısından etkili olmuştur.
#6
SORU:
Chartist hareket neyi savunur?
CEVAP:
Varlıklı sınıfların egemen oldukları parlamento karşısında iktisadi eylemlerin tek başına başarı şansı olmadığına inanan Chartist hareket, bu iktisadi eylemlerin başarıya ulaşabilmesi için öncelikle tüm işçi sınıfının başta genel oy hakkı olmak üzere siyasal değişimler için harekete geçirilmesi gerektiğini savunmuştur.
#7
SORU:
İngiltere'de İşçi Sendikaları Kongresi ne zaman ve nasıl kurulmuştur?
CEVAP:
1860’ların sonuna doğru gelindiğinde sendikalar bir üst kuruluşun çatısı altında güçlerini birleştirme arayışı içine girmiş ve 1868 yılında 118 bin işçiyi temsil eden 34 sendika temsilcisi bir araya gelerek İngiltere’nin tek üst işçi kuruluşu olan İşçi Sendikaları Kongresi’ni (Trade Union Congress-TUC-) kurmuştur.
#8
SORU:
İngiltere'nin sendikal yapısı nasıldır?
CEVAP:
İngiltere’de meslek, işkolu ve genel sendikalar görülmekle birlikte en eski ve geleneksel örgütlenme modeli olarak meslek sendikaları karşımıza çıkmaktadır. Diğer Avrupa ülkelerinde güçlü bir lonca geleneğinin olmaması ve kitle üretimine geçişle birlikte iş gücünün standartlaşarak niteliklerini kaybetmesi nedeniyle meslek sendikaları önemini kaybederken, İngiltere’de sayıları ve büyüklükleri azalsa da hâlen önemini korumaya devam etmektedir. Sanayi Devrimi’nin ilk yıllarına kadar uzanan eski bir geçmişe sahip olan meslek sendikaları İngiltere’de özellikle beyaz yakalı belirli grupları örgütlemektedir. İngiliz Havayolu Pilotları Birliği (BALPA), Birleşmiş Lokomotif Mühendisleri Topluluğu (ASLEF) ve Profesyonel Futbolcular Birliği (PFA) İngiltere’deki meslek sendikalarına örnek olarak verilebilir. Bu sendikalar üyelerini, çalıştıkları işyerine veya işe göre değil mesleki statülerine, yeteneklerine ve eğitimlerine göre örgütlemektedir.
#9
SORU:
İngiltere'nin en büyük sendikası hangisidir?
CEVAP:
İngiltere’nin en büyük sendikası, bir genel sendika olan Unite’dır.
#10
SORU:
Centilmenlik anlaşması nedir?
CEVAP:
Resmî nitelikte herhangi bir yazılı metnin kaleme alınmadığı, karşılıklı güvene dayalı anlaşmadır.
#11
SORU:
İngiltere'de toplu pazarlıklar sektörlere göre nasıl uygulanmaktadır?
CEVAP:
İngiltere’de kamu sektöründe ağırlıklı olarak işkolu düzeyinde toplu pazarlıklar, özel sektörde ise işyeri/işletme düzeyinde toplu pazarlıklar görülmektedir.
#12
SORU:
İngiltere'de grev hakkı neleri kapsamaktadır?
CEVAP:
İngiltere’de grev hakkı anayasada yer almamakla birlikte, çeşitli kanunlarla düzenlenmektedir. Kıta Avrupa ülkelerinden farklı olarak İngiltere’de memurların da grev hakkı bulunmaktadır. Grev türleri konusunda ise çeşitli sınırlamalar bulunmaktadır. Siyasi grevin ve dayanışma grevinin yasa dışı kabul edildiği İngiltere’de hak grevi, çıkar grevi, gayret grevi (iş yavaşlatma eylemi) ve picketing yasaldır. İngiltere’de bir sendikanın greve gidebilmesi için grev oylamasından mutlaka “greve evet” kararının çıkması gerekmektedir. Son yıllarda sendikalaşma oranlarında yaşanan gerileme ve bazı yasal düzenlemeler sonucunda grev sayılarında da önemli düşüşler yaşanmaktadır. Örneğin 1998 yılında toplam 781 iş durdurma eylemi görülürken, 2014 yılında bu sayı 155’e kadar düşmüştür.
#13
SORU:
ABD'de ilk sendika ne zaman kurulmuştur?
CEVAP:
ABD’de ilk sendika meslek esasına göre 1794 yılında kurulmuştur.
#14
SORU:
Amerikan sendikacılığının en önemli örgütlenme düzeyini oluşturan ilk ulusal sendika hangisidir?
CEVAP:
Amerikan sendikacılığının en önemli örgütlenme düzeyini oluşturan ilk ulusal sendika 1850 yılında kurulan Ulusal İşçi Sendikasıdır.
#15
SORU:
Emek Şövalyeleri neyi amaçlamıştır?
CEVAP:
1869 yılında kurulan Emek Şövalyeleri meslek, işkolu ve vasıflı-vasıfsız ayrımı yapmadan bütün işçilerin birleşmesini amaçlamıştır.
#16
SORU:
AFL ne zaman kurulmuştur?
CEVAP:
AFL, mesleki amaçla örgütlenmiş ulusal sendikaların bir üst örgütü olarak 1886 yılında kurulmuştur.
#17
SORU:
ABD’de işçi sendikalarının en güçlü üst örgütü hangisidir?
CEVAP:
ABD’de işçi sendikalarının en güçlü üst örgütü 1955 yılında birleşen AFL-CIO’dur.
#18
SORU:
Amerikan Tipi Sendikacılık nedir?
CEVAP:
Temel işlevini üyelerinin ekonomik ve mesleki çıkarlarını gözetmek ve geliştirmek olarak gören sendikacılık anlayışıdır.
#19
SORU:
Japonya'da endüstri ilişkileri nasıl düzenlenmektedir?
CEVAP:
Japonya’da Anayasa’nın dışında endüstri ilişkilerini düzenleyen üç temel kanun vardır: Sendikalar Kanunu, Çalışma İlişkilerini
Düzenleme Kanunu ve Çalışma Standartları Kanunu
#20
SORU:
Japonya'da faaliyet gösteren sendikal örgütler hangileridir?
CEVAP:
Japonya’da günümüzde faaliyet gösteren üç üst sendikal örgüt vardır. Bunlar; Rengo, Zenroren ve Zenrokyo’dur.
#21
SORU:
Japonya'nın en güçlü sendikal örgütü hangisidir?
CEVAP:
Rengo, Japonya’da faaliyet gösteren en güçlü üst sendikal örgüttür.