Hedef davranışlar, öğrencilerde, öğretim uygulamasından sonra görülmek istenen davranışlardır.

Hedef davranışların çeşitli düşünürlerce sınıflamaları yapılmıştır. Günümüzde en yaygın bilineni, bilişsel, devinsel ve duyuşsal şeklinde gruplananıdır. Bu ayırım, incelemeyi kolaylaştırmak içindir, yoksa aynı hedef davranışın, hem bilişsel, hem duyuşsal hem de devinsel yanı vardır. Uygulamada buna göre hedef ve davranış yazılırken, bilişsel basamaklar esas alınarak, duyuşsal ve devinsel yanlarla bütünleştirilerek yazılır.

Hedef davranış yazacak olan öğretmen, Türk Milli Eğitimi’nin, okul tür ve düzeyinin, dersin amaçlarını önüne almalı; dersin amaçlarını, bunlara uygun hedefler şeklinde ayrıntılamalıdır. Hedeflerin belirlenmesinde, öğrencilerin hazır bulunuşluk düzeyleri esas alınmalı, hedefler bu düzeyleri geliştirici olmalıdır. Bu amaçla öğretmenlerin, okulun açılışından önce öğrencileri bir hazır bulunuşluk testinden geçirmesi gerekir. Sınıf, bu test sonucuna göre gruplara ayrılabileceği gibi, daha uygun koşullar oluşturulabilirse, bireysel öğretim düzenlemeleri de yapılabilir.

Eğitim aracı kavramı, geniş anlamda, amaçlara ulaşmada yararlanılan, okuldan öğretmene, program ve plânlardan çevre olanaklarına, kurallardan düzene her tür kaynağı içerir.

Eğitim araçları, amaçlara, olanaklara ve bu amaçlara ulaşması beklenilen öğrencilerin özelliklerine göre belirlenir

Ders araçları, öğretmenin yapacağı ön hazırlıklar sırasında öncelikle amaçlar gözetilerek hazırlanır, ön denemeleri yapılır. Böylece sınıftaki bir aracın “çalışmama” sorunu olmaz. Kullanılan araçlar, bakımı ve gerekiyorsa onarımı yapılarak, “yer”lerine kullanıma hazır halde konursa, ön hazırlıklar kısa sürer, araç yokluğu çekilmez.

Ders araçları, somutluk sağlayarak, bilginin algılanmasını, uygulanmasını, kalıcılığını kolaylaştırır, işi ilginç hale getirir, güdüler, öğrenme çevresini doğallaştırır. Araçlarla uğraşmanın, öğrencileri uğraştırmanın zaman yitirici görünmesine karşılık, bu etkinlikler, gerçek ve kalıcı öğrenme sağlayarak, eğitsel zamanı kısaltırlar.

İlginçliği sağlamak için öğretmen, araçlarda değişikliğe gitmelidir. Hep aynı mekânda ders işlememeli, sıra ve masaları hep aynı biçimde tutmamalı, laboratuvar düzenini hep aynı şekilde kurmamalıdır.

Kitap ve dergilerin ön çalışma, hazırlık, değerlendirme dilimleri de kullanılmalı, bunların özet birer araç olduğu unutulmamalı, örneğin özet bir araç olan Türkçe kitabıyla yetinmek yerine, bu özetlerin asılları olan masal, öykü, roman, deneme, ... kitaplarıyla öğrencilerin tanışıp anlaşması sağlanmalıdır. Okulda olmayan araçlar çevrede aranmalıdır.

Bilgisayarların kullanılmasında, bu kullanımın bir araç olduğu unutulmamalıdır. Bilgisayarı amaç, öğrenciyi araç yapan uygulamalara kapılmaktan özenle kaçınılmalıdır. Bilgisayarlar, bilgi paylaşımını kısaltan, görselleştiren, değiştirilebilir kılan, bireysel öğrenimi sağlayan, zamanı kısaltan bir araç olarak görülmelidir. Bilgisayarın her şey olduğu, her şeyi yapacağı düşüncesine kapılınmamalıdır. Yapacak olan öğrencidir, “o” yapmadıkça eğitim gerçekleşmeyecektir.

Araçlar yalnızca ders sürecinde kullanmak için değildir. Öğrenci, araçlara gerek duyduğu zamanlarda ulaşabilmeli, laboratuvarlarda ders dışında da gerektiğinde öğretmen kılavuzluğunda çalışabilmeli, kitaplıktan yararlanma süresi uzun tutulmalı, ders dışı zamanlarda spor olanakları kullanılabilir olmalıdır. Araç kullanması gereken öğrenciler varken, araçlar boş duruyorsa, bu yanlıştır.

Eğitim uygulamasının basamakları: 

• Dikkati Çekme
•  Amaçları Açıklama
•  Güdüleme
• Kurgu
• İçeriğin Paylaşılması ve Uygulanması
• Dönüt Alma, Düzeltme
• Özetleme, Pekiştirme

Eğitsel hazırlıklar tamamlandıktan sonra, program içeriğinin paylaşılıp bütünleştirilmesi, dönüt alınıp düzeltme yapılması, ulaşılan hedef davranışların pekiştirilmesi süreci, eğitim uygulamasının ana basamakları olarak görülür.

Dikkat çekme öğretmenin öğrencilerin hedef davranışlara ulaşmasını sağlamak için yapılacak etkinliklere hazırlanmasıdır.

Öğretmen, sınıfın ders öncesi arayı yansıtan görüntüsünü, ders işlemeye hazır hâle getirmeli, farklı şeylere odaklanmış olan öğrenci dikkatini, o dersteki etkinliklere çekmelidir. Sınıfta birkaç saniye suskun beklemek, dikkatini bir öğrenci grubunun yaptıklarına yöneltmek, konuşmasına alçak sesle başlamak, herkesin fark edebileceği bir şey yapmak, örneğin küçük bir gürültü çıkarmak, elinde ilginç bir araç taşımak (öğrenci sınav kağıtları, bir ders aracı, ...) ... dikkat çekme aracı olarak kullanılabilir. Bu iş sadece ders başında değil, tüm ders süresince dikkati dersle ilgili etkinliklere yoğunlaştırmak için yapılmalıdır. Görüşünün alınması, soru sorulması, yakın olma, göz teması, ilgi duyduğu bir konunun gündeme gelmesi de dikkat çekmeye yarar.

Ders başında amaçların açıklanması, öğrencilerin eylemlere bilinçle yönlendirilmesini, düşüncenin geliştirilmesini sağlar. Bu amaçların anlamlı ve yararlı bulunması, öğrenme çabalarını artırır, sınıf kendiliğinden amaçlarla ilgili etkinliklere yöneleceğinden, sınıfın yönetimi kolaylaşır.

Öğretmenden, sınıfta öğrencilerin utanma, eleştirilme, gülünç olma, küçük düşme, ceza alma, başarısız olduğunda sıkıntıya girme, vb. sonuçlarının yer almadığı bir öğrenme ortamı hazırlaması beklenir.

Öğrenci güdüsünün temel değişkenleri şunlardır:

• Yetenekleri konusunda öğrencinin yargısı,
• Öğrenilenlerin kullanılabilirliğine ilişkin algısı,
• Öğretmene karşı tutumu,
• Öğretmenin derse verdiği değere ilişkin öğrencinin algısıdır.

İçeriğin amaçlarla, önceki öğrenmelerle, öğrenenin hazır bulunuşluk düzeyiyle, dikkatsizliğe ya da vazgeçmeye götürmeyecek bir
hızla, uygun yöntemlerle ve sırayla düzenlenmesidir.

Ölçüm sonuçlarının (dönütlerin), ölçütlerle karşılaştırılıp, değer yargılarıyla ifade edilmesidir.
Değerlendirmenin amacı, amaçlardan sapmalar varsa düzeltmek, yanlışları doğrularla değiştirmek, eylemi geliştirmek ve bu etkinliklerle hedef davranışlara ulaşılmasını sağlamaktır.

Belirtke Tablosu hedef davranışlarla program içeriğinin ilişkisini gösteren tablodur.