SOSYOLOJİYE GİRİŞ Dersi Kültür ve Toplum soru cevapları:

Toplam 22 Soru & Cevap
PAYLAŞ:

#1

SORU:

Ziya Gökalp kültür tanımını nasıl yapmıştır?


CEVAP:

Ziya Gökalp kültür ve medeniyet arasında bir ayrım yaparak kültürü tanımlamıştır. Ona göre kültür “(hars) halkın ananelerinden, eğilimlerinden, örflerinden, sözlü ve yazılı edebiyatından, estetik ve iktisadi ürünlerinden oluşur.”


#2

SORU:

Estetik ne anlama gelmektedir?


CEVAP:

Felsefe içinde sanat ve güzellikle ilgilenen bir alt disiplindir ve sanat felsefesi ile yakından ilişkilidir. Genel olarak estetik terimi ‘sanat’ ve ‘güzellik’i belirleyen genel ve
evrensel ilkelerin belirlenmesi ile ilgilidir.


#3

SORU:

Kültür tanımı hangi üç grupta toplanabilir?


CEVAP:

Kültür teriminin yüzden fazla tanımı olsa da genel olarak bu tanımlar üç grupta toplanabilir:
1. “Kültürün estetik tanımları” ya da “yüksek kültür olarak kültür”
2. “Kültürün antropolojik tanımları” ya da “bütün bir yaşam tarzı olarak kültür”
3. “Paylaşılan anlam sistemleri olarak kültür”


#4

SORU:

Değer tanımını nasıl yapabiliriz?


CEVAP:

Bir toplumun ya da toplumsal grubun varlığını devam ettirebilmek için üyelerinin çoğunluğu tarafından doğru ve gerekli olduğu düşünülen düşünce ve ilkelerdir. Değerler, normları içermekle beraber, normlardan daha genel ve soyut olarak, toplum içindeki davranışlarımızı belirlemede bize neyin doğru neyin yanlış, neyin istenen neyin istenmeyen olduğunu söyleyen ölçütlerdir.


#5

SORU:

Alt kültür ne anlama gelmektedir?


CEVAP:

Sosyolojide alt kültür kavramı genellikle bir toplumda azınlıkta olan grupların değer, tutum, inanç ve yaşam tarzına işaret etmek için kullanılır.


#6

SORU:

Karşı kültür ne anlama gelmektedir?


CEVAP:

Karşı kültür, egemen kültürel değerlere topyekûn bir şekilde karşı gelen grupların yaşam biçimlerine işaret etmek üzere kullanılır.


#7

SORU:

Folk kültür veya halk kültürü ne anlama gelmektedir?


CEVAP:

Folk kültür veya halk kültürü özellikle endüstri öncesi toplumlardaki geniş halk kesimlerinin gündelik kültürüne işaret eder. Bugün genel olarak kültürel olarak türdeş bir topluluk içinde genellikle anonim olarak üretilen ve nesilden nesile sözlü olarak aktarılan kültür anlamında kullanılmaktadır.


#8

SORU:

Yüksek kültüre hangi örnekleri verebiliriz?


CEVAP:

Çeşitli sanat biçimleri, edebiyat, klasik müzik, opera yüksek kültüre örnekler olarak sıralanabilir.


#9

SORU:

Paradigma ne anlama gelmektedir?


CEVAP:

Bir bilimsel disipline, bilim topluluğuna belirli bir süre için model oluşturan ve topluluğun üyeleri tarafından yaygın olarak kabul edilen kuramsal çerçeveye verilen addır


#10

SORU:

Frankfurt Okulu'dan hangi düşünürler kültür, ideoloji ve kitle iletişim araçlarına dair olmuştur?


CEVAP:

Theodor Adorno (1903-1969), Max Horkheimer (1895-1973), Walter Benjamin
(1892-1940) ve Leo Lowenthal’ın (1900-1993) kültür, ideoloji ve kitle iletişim araçlarına dair analizleri oldukça önemlidir.


#11

SORU:

Frankfurt Okulu kitle kültürünü nasıl tanımlamıştır?


CEVAP:

Frankfurt Okulu, modern kitle kültürünün yirminci yüzyılda kapitalizmin ideolojik tahakkümünün kilit aracı olduğunu öne sürmüştür. Kitle kültürü terimi, eleştirel duyumdan yoksun edilgen tüketicilerin sorgulamadan basitçe tükettikleri yüzeysel zevk ve eğlenceyi hedefleyen (kültürel) ürünlerle piyasayı istila eden kültür endüstrisinin
oluşturduğu kültüre göndermede bulunur.


#12

SORU:

Hale ne anlama gelmektedir?


CEVAP:

Hale sanat eserine özgü onu tek ve biricik yapan, onu çevreleyen parıltı.


#13

SORU:

Hegemonya ne anlama gelmektedir?


CEVAP:

Hegemonya bir rejim, sosyal sistem ya da siyasi iktidarın baskıdan çok geniş toplum kesimlerinin ona rıza göstermesi sonucu ortaya çıkan egemenlik biçimine denir. Mevcut iktidar biçimi içselleştiğinde ve doğal-normal görüldüğünde tam bir hegemonyadan söz edilebilir.


#14

SORU:

Kültürel yeniden üretim ne anlama gelmektedir?


CEVAP:

Kültürel yeniden üretim kavramı, 20. yüzyılın önemli kuramcılarından Pierreü Bourdieu tarafından üretilmiştir. Bu kavram, egemen sınıfın kültürünün eğitim sistemi yoluyla nesilden nesile aktarılması sürecini ifade eder.


#15

SORU:

Kültürel determinizm ne anlama gelmektedir?


CEVAP:

Kültürel Determinizm kültürün değişmez ve çok güçlü, içinde yer alan bireylerin de onun bir nevi esiri olduğu düşüncesidir.


#16

SORU:

Etnosantrizm ne anlama gelmektedir?


CEVAP:

Bireyin kendi kültürel değerlerini merkeze alarak başka kültürleri kendi kültürünün değer sisteminden değerlendirmesi ve yargılaması Etnosantrizm olarak adlandırılır.


#17

SORU:

Kültürel rölativizm ne anlama gelmektedir?


CEVAP:

Kültürel rölativizm, kültürleri kendi içinde değerlendirmek ve yargılamak gerektiği, kültürlerin dışardan yargılanamayacağı düşüncesidir


#18

SORU:

Etnosantrizmin dozunu artırması nasıl sonuçlar oluşturabilir?


CEVAP:

İlk bakışta her kültürel kimlik için normal ve doğal gibi gözüken etnosantrizm, farklı dozlarında karşımıza homofobi, hetorofobi, zenofobi, islamofobi ve ırkçılık olarak çıkar.


#19

SORU:

Kültürel gecikme ne anlama gelmektedir?


CEVAP:

William Ogburn'a göre bir toplumsal sistemdeki maddi ve manevi kültürün karşılıklı ilişkisinde, değişme sürecinde ortaya çıkan bir uyumsuzluk hâlidir. Maddi kültürde meydana gelen değişiklikler belli bir gecikmeyle manevi kültür tarafından (hukuk, töre, gelenek, görenek, toplumsal zihniyet vs.) takip edilirken arada bir boşluk doğmaktadır.


#20

SORU:

Kültürel sermaye ne anlama gelmektedir?


CEVAP:

Bireylerin özellikle aileleri aracılığıyla sahip olduğu dilsel yeterlilik, sosyal tarz ve
görgü gibi kültürel niteliklerdir. Kavramı ilk kez kullanan Bourdieu’ya göre bireyler
ne kadar çok kültürel sermayeye sahipse, eğitim ve mesleki sistemde o oranda başarılı olacaklardır.


#21

SORU:

Kültürel emperyalizm ne anlama gelmektedir?


CEVAP:

Genel olarak yabancı bir kültürün değer ve alışkanlıklarının, yerli bir kültür üzerinde
yaymak ve yerleştirmek için ekonomik ve siyasi güç kullanılması anlamında olmakla birlikte, kültür emperyalizm tezi, uzun zamandır farklı yerel ve ulusal kültürlerin
özellikle ABD’nin kültür endüstrisi ürünlerinin kuşatmasıyla yok edildiğini öne sürer


#22

SORU:

Appadurai, Robertson ve Tomlinson küresel kültürün sonuçlarını nasıl yorumlamışlardır?


CEVAP:

Appadurai, Robertson ve Tomlinson gibi yorumculara göre küreselleşme homojenleşme kadar heterojenleşme, evrenselleşme kadar yerelleşme, modernleşme kadar gelenekselleşmenin de gündeme geldiği; bunların eş-zamanlılığının ve çelişkili beraberliğinin yaşandığı bir süreçtir. Küreselleşme süreci yerelin/tikelin küresel/evrensel içerisinde olması olarak değil iç içe geçmesi, yani eklemlenmesi biçiminde yaşanmaktadır.