Yeryüzündeki tüm insanların kendilerini geliştirmek, yaşadığı ortama ve topluma adapte olabilmek için, kısacası birey olabilmek için iletişim kurmaya ihtiyacı vardır.

Sözlü iletişimin sağladığı en önemli özellik bireyi hem düşünsel açıdan hem de iletişim açısından daha özgür bırakmasıdır.

Ünlü dil bilimci; Ferdinand de Saussure, dili langue ve parole olarak iki form içerisinde incelemiştir.

Kişinin, dil ve kelimeyle ilgili bahsedilen doğru kullanım çeşitliliğine artikülasyon adı verilir.

Dilin, kullanıldığı zamanın gerçekliği ile olan ilişkisi, sözlü iletişimin içerdiği ögeleri de etkilemektedir. Bunun nedeni ise iletişimin oluştuğu gerçekliğin bir süreç, yapılan sözlü iletişimin ise dinamik bir yapıya sahip olmasıdır.

"İletişim terimi genellikle güç, denetim, nüfuz, ilişki, değişim, iletme v.b.’ni gelişigüzel belirtmek için her yerde kullanılmaktadır." sözünü, Judith Lazar söylemiştir.

Günümüzde bir çok disiplin tarafından incelenen sözlü iletişimin, her disiplin içerisinde incelenmesini zor kılan durum, sözlü iletişimin durağan olmamasıdır.

Bilinç, insanın sosyal olarak bulunduğu karşılıklı ilişkilerden kendi özeline kadar tüm hayatı boyunca geliştirdiği ve bilgileri toplayıp, kendi içerisinde değerlendirip daha sonra da hayatının her alanında kullandığı bir düşünceler ve birikimler topluluğudur.

Sosyal yapı ile sözlü iletişim arasında iki taraflı bir ilişki vardır. Bu ilişkinin dilbilim içerisindeki terim karşılığı ise dönüşlülük (reflexivity)’tür.

Kişinin kendi anlam bütünlüğünü yaratmasının amacı da iletişim kurmaktır.

Kalıplaşmış anlam, bireylerarası sözlü iletişim sayesinde sosyal anlam içerisinde oluşmuş anlam olarak adlandırılmaktadır.

Stil, iletişim kurma biçimin yanında, kişinin karakteristik özelliklerini de belirleyen anlam ögeleri
bütünüdür.

Söylem, sözlü iletişim içerisinde mesajı taşıyan aygıtlar bütünüdür.

Söylemin kendi içerisinde özümleme (integration), çıkarsama (inference), depolama (stockage) ve geri çağırma (faire-appel) olmak üzere dört farklı aşaması bulunmaktadır.

Sözlü iletişim; insanın ağız, dil, ses ve kulak gibi fiziksel olanaklarını kullanarak kurduğu iletişim biçimidir.

İkna amaçlı sözel iletişim genellikle alıcının daha önceden oluşmuş davranış ve bilincinde değişiklik yaratma nedeniyle yapılmaktadır.

İkna amacıyla gönderilen sözlü ileti, alıcının bilinci doğrultusunda yargılayabileceği ve sonunda olumlu ya da olumsuz karar vererek gönderilen bilgiyi anlamlandıracağı bir süreç içerir.

İletişimin temel olarak en belirgin amacı bilgiyi almak ve bilgiyi yaymaktır.

Sözel iletişim olarak bahsettiğimiz süreçler bütünü, genel olarak sözel bilginin hızlı bir şekilde paylaşımı için kullanılmaktadır.

Üç grup olarak bahsedilen iletişim kurma amaçlarının en kapsayıcı olanı, bilgi paylaşımıdır.