Gösterge denildiği zaman aklımıza Türkçe’de ilk gelen şey araçtır. Sözlükteki karşılığı “Bir aygıtın işlemesiyle ilgili kimi ölçümlerin sonucunu kendiliğinden gösteren “araç”tır.

İnsanların birbirleriyle anlaşmak için kullandıkları doğal diller, davranışlar, görüntüler, trafik belirtkeleri, bir kentin düzenlenişi, bir müzik yapıtı, bir resim, bir tiyatro, bir film, reklam afişleri, moda, yazınsal yapıtlar, bir mimarlık düzenlemesi, yani bildirişim amacı taşısın taşımasın her anlamlı bütün çeşitli birimlerden oluşan bir dizgedir. Gerçekleşme düzlemleri değişik olan bu dizgelerin birimleri de genelde gösterge olarak adlandırılır.

Göstergenin gösteren ve gösterilen olmak üzere iki yanı vardır. Bu ayrımı Ferdinand de Saussure gerçekleştirmiştir.

Göstergeler algı açısından (gösterge açısından ) beş gruba ayrılabilir. Bunlar:

• Kulağa yönelik göstergeler
• Göze yönelik göstergeler
• Koku göstergeleri
• Tat göstergeleri
• Dokunmayla iletilen göstergeler

Kulağa yönelik göstergeler: Konuşma dili, müzik, araba sesleri, ıslıkla haberleşme, radyo yayınları gibi kulağa hitap eden her şeydir. Müzik dışında hemen hemen her tüm sesli göstergeler konuşma diliyle önceden uzlaşıma varılan göstergelerdir.

Gösteren göstergenin algıladığımız imgesidir. Kâğıt üzerindeki işaretler, havadaki sesler gibi. Gösterilen ise göstergenin göndermede bulunduğu zihinsel kavramdır. Bu zihinsel kavram aynı dili paylaşan aynı kültürün insanları için ortaktır.

Charles Sanders Pierce, göstergeleri görüntüsel gösterge (ikon), belirti (index) ve simge olmak üzere üçe ayırmıştır.

Görüntüsel gösterge nesnesiyle benzerlik taşıyan göstergedir. İletişim amaçlı üretilmiş bir gösterge türüdür. Fotoğraf görüntüsel göstergenin en belirgin örneğidir. Ayrıca harita ya da planlarda görüntüsel gösterge içinde yer alır.

Simge, nesnesiyle bağlantısı uzlaşıma ve anlaşmaya dayalı olan göstergedir. Nişan yüzüğü, rakamlar, nazar boncuğu vb. gibi şeyler de simge örnekleridir

Göstergebilim, iletişim amaçlı bütün aracıları, göstergeleri inceleyen, birbirleriyle olan ilişkilerini araştıran, türlerini saptamaya çalışan bilimdir.

Anlaşmaya varmanın ilk ve en önemli yolu uzlaşım ve kullanımdır. Uzlaşım insanların belirli sınırlar içerisinde giyinmelerine ya da davranmalarına, televizyon programlarına, ev düzenlemelerine, yeme içme kültürüne dek yaşam içerisinde yer alan pek çok şeyi içermektedir.

Kültürün etkin, dinamik, canlı bir organizma olmasının nedeni, üyelerinin bu kültürün iletişim kodlarını etkin bir biçimde kullanmalarıdır. Bunun yanısıra bu kodları etkin bir biçimde kullanabilmek için anlamlama adı verilen süreci de gözardı etmemek gerekir. Anlamlama süreci iki boyutta gerçekleşir: Düzanlam ve yananlam.

Anlamlama sürecinin ilk boyutu düzanlam adı verilen boyuttur. Düzanlam nesneleri ya da görüntüleri gördüğümüzde aklımıza ilk gelen anlamdır.

Beden dili de içinde olmak üzere sözsüz iletişimin göstergeleri karşımızdaki kişi ya da kişilere şunların bilgisini verir:

• Öncelikle imajımızı oluşturan, imajımıza destek veren ya da imajımızı olumsuz olarak yansıtan şeylerdir.
• Ekonomik durumumuz hakkında bilgi verir.
• Kültür yapımız hakkında bilgi verir.
• Sosyal çevremiz ve sosyal yaşantımız hakkında bilgi verir.
• Duygu dünyamızla ilgili bilgi verir.
• Kendimize güven duyup duymadığımıza ilişkin bilgi verir.
• Yaşam kalitemizle ilgili bilgi verir.

Çok sayıda göstergeyi içinde barındıran giysilerin kültürel ve toplumsal özelliklerini Gordon, Tengler ve Infante şöyle özetlemektedirler:

• Giysiler gelenekleri ve dinsel inanışları sürdürmenin bir aracıdırlar.
• Giysiler kişinin kendisini güzelleştirerek bir imaj edinmelerini sağlar.
• Kültürel değerler ve cinsel kimlikler hakkında bilgi vermeye yararlar.
• Giysiler aracılığı ile otorite ve roller ayırt edilebilir.
• Sonuç olarak giysiler statü kazanmanın bir göstergesidirler.

Kişilerin mekân kullanımında diğer insanlarla aralarına koydukları mesafeyi Hall dört ana grupta toplamıştır. Bunlar: Mahrem alan, Kişisel alan, Sosyal alan ve Genel alandır.

Kişisel alan: Kişilerin yakın arkadaşlarıyla, yakınlarıyla ilişkide bulunduğu alandır.

Renkler üç temel gruba ayrılmaktadır. Bunlar:

• Ana renkler: Kırmızı, sarı ve mavi.
• Ara renkler: Yeşil, turuncu ve mor.
• Ana ve ara renklerin karışımından oluşan renkler.

Renkler soğuk renkler, sıcak renkler ve nötr renkler olmak üzere de sınıflandırılabilirler. Soğuk renkler; mavi, beyaz, gümüş, pembe, lila, koyu kırmızı, bordo, vişne, gri gibi renklerdir.

Gücü, tutkuyu ve gizemi simgelemektedir. Karamsarlığı anımsatmasına karşın soyluluğun rengi olarak da kullanılmaktadır. Renklerin diline baktığımızda siyah sonsuz bir karanlığın simgesidir. İnsanlar üzerinde bilinmezliğin verdiği korkuyu yaratır. Aynı zamanda hem bilinmezliğin hem de gizemin simgesi durumundadır.