aof.sorular.net
Temel Klinik Bilgisi
TEMEL KLİNİK BİLGİSİ Dersi LABORATUVAR HAYVANLARI soru cevapları
TEMEL KLİNİK BİLGİSİ Dersi LABORATUVAR HAYVANLARI soru cevapları:
Toplam 86 Soru & Cevap#1
SORU: Laboratuvar hayvanı seçilirken ve kullanırken dikkat edilmesi gereken hususlar nelerdir?
CEVAP: Araştırmalarda hayvan kullanmak; hayvan türlerinin biyolojik özellikleri, bakım ve barındırma şartları, kullanılması ve patolojilerinin iyi bilinmesiyle ilişkilidir. Laboratuvar hayvanı seçilirken türünün özelliklerine barındırma, beslenme, bakım ve taşıma şartlarına dikkat edilmelidir.
#2
SORU: Farelerin kullanıldığı araştırma alanları nelerdir?
CEVAP: Fare, araştırma amaçlı en fazla kullanılan türdür. Fareler başlıca kanser, antikor, ilaç ve aşı araştırmalarında kullanılmaktadır.
#3
SORU: Farelerin küçük boyutlu olmasının ne gibi avantajı vardır?
CEVAP: Küçük boyutları nedeniyle, farelerin fizyolojik parametreleri oldukça hızlıdır.
#4
SORU: Farelerin cinsiyetleri nasıl anlaşılmaktadır?
CEVAP: Farelerin cinsiyeti anüs ve genital bölge arasındaki mesafe karşılaştırılarak tayin edilir. Anüs ile vajina arasındaki mesafe erkekte, dişiye kıyasla iki kat daha fazladır.
#5
SORU: Farelerin barındırıldığı kafesleri kısaca açıklayınız.
CEVAP: Fareler saydam, sert plastik kafeslerde barındırılırlar. Kafes boyutları çeşitli tiplerdedir. Tip 1 kafesler, 200 cm kare olup, en fazla yavrularıyla beraber bir dişi veya bir çift fare barındırmak için kullanılır. Fazla sayıda fareyi barındırmak için 450 cm kare tip 2 ve 900 cm kare tip 3 kafesler kullanılır.
#6
SORU: Fareleri grup halinde barındırırken dikkat edilmesi gereken hususlar nelerdir?
CEVAP: Erkek fareler bir arada barındırıldıklarında saldırgan davranışlar gösterebilirler. Grup barındırmasında bir kafes içerisine 30’dan fazla fare konulmaması gerekir. Fazla sayıda farenin bir arada barındırılması, vücut ısısının aşırı yükselmesi ve oksijen yetersizliği sonucu farelerin ölümüne sebep olabilir.
#7
SORU: Fare kafeslerinde altlık olarak kullanılabilen materyaller nelerdir?
CEVAP: Kafeslerde altlık materyali olarak genellikle talaş bunun yanında kağıt parçaları veya pamuk da kullanılabilir.
#8
SORU: Fare kafeslerinde kafes içi şartları etkileyen faktörler nelerdir?
CEVAP: Kafesin iç şartları: kafesin yapıldığı madde, kafesin odadaki konumu, havalandırma sistemi, kafesteki hayvan sayısı, filtre kullanımı ve kafeslerin temizlenme sıklığı ile değişim gösterir.
#9
SORU: Farelerin yaşam alanlarında düzenli ışık döngüsü gerekliliği var mıdır?
CEVAP: Düzenli bir gündüz/gece ışık döngüsü; hayvanların normal davranışı için gereklidir.
#10
SORU: Ad libitum nedir?
CEVAP: Hayvana yiyebildiği kadar yem verilmesine ad libitum denir.
#12
SORU: Farelerin yeme içme alışkanlıkları hakkında kısaca bilgi veriniz.
CEVAP: Farelere yem genellikle pelet şeklinde ad libitum olarak verilir. Her fare günde ortalama 3-4 g yem tüketir. Fareler, mikrobiyel sindirim ve kaprofaji yoluyla besin maddelerinden faydalanırlar. Farelerin sulukları sık olarak değiştirilmelidir günlük tükettiği su miktarı besinlerdeki su miktarına ve çevresel şartlara göre değişmektedir.
#13
SORU: Poliöstrus nedir?
CEVAP: Üretim dönemi boyunca birden fazla kızgınlık evresinin görülmesi durumuna poliöstrus denir.
#14
SORU: Whitten etkisi nedir?
CEVAP: Erkek bulunmayan ortamlarda, dişi fareler anöstrus gösterme eğilimine girer. Böyle bir koloniye erkek bir farenin girmesi östrus döngülerini düzenler. Bu duruma Whitten etkisi denir.
#15
SORU: Bruce etkisi nedir?
CEVAP: Eğer dişi bir fare başarılı bir çiftleşmeyi takip eden 24 saat içerisinde ikinci bir erkekle aynı kafese konulursa, daha önce döllenmiş olan yumurta uterus duvarına tutunamaz ve bu yüzden de gebelik şekillenmez. Bu duruma Bruce etkisi denir.
#16
SORU: Dişi farelerde görülen whitten ve Bruce etkilerinin görülmesine sebep olan şey nedir?
CEVAP: Dişi farelerde gözlenen Bruce ve Whitten etkileri, erkek farelerin idrarında bulunan feromonlar nedeniyle ortaya çıkar.
#17
SORU: Farelerde çiftleşmenin gerçekleşip gerçekleşmediği nasıl anlaşılır?
CEVAP: Çiftleşmenin gerçekleşip gerçekleşmediğinin anlaşılmasında çiftleşmeden 12-24 saat sonra vajinal tıkaç oluşumuna bakılır.
#18
SORU: Farelerde gebelik süreci kaç gündür?
CEVAP: Farelerde gebelik süresi 19-21 gündür ve yavrular tüysüz olarak doğarlar.
#19
SORU: Fare yetiştiriciliğinde yetiştirme yöntemleri nelerdir?
CEVAP: Fare yetiştiriciliğinde, monogami (bir erkek ve bir dişi) ve trios (bir erkek ile iki dişi) yoluyla yetiştirme yapılabilir. Poligami yetiştiriciliği (harem sistemi) yapıldığı durumlarda bir erkek ile 3-6 dişi bir arada barındırılır.
#20
SORU: Fare zapt ederken nelere dikkat edilmelidir?
CEVAP: Bir fareyi tutmanın en kolay yolu kuyruğunun kökünden sıkıca tutup kaldırmaktır. Fareyi zapt etmek için, fare sıkıca tutunabileceği düz olmayan bir yüzey üzerine konur. Daha sonrada farenin ense derisi, baş ve işaret parmağı arasına alınır. Fare daha sonra kaldırılır ve avuç içine sıkıştırılarak tutulur.
#21
SORU: Sıçanların kullanıldığı araştırma alanları nelerdir?
CEVAP: Sıçan, fareden sonra araştırmalarda en çok kullanılan hayvandır ve en çok temel tıp, ilaç, gıda, davranış ve toksisite çalışmalarında kullanılırlar.
#22
SORU: Sıçanların göz ve burun çevresinde gözlenebilecek kırmızı renk nasıl yorumlanmalıdır?
CEVAP: Sıçanların göz yuvası içerisinde, porfirin içeren kahverengi-kırmızı renkli bir salgı üreten Harder bezleri vardır. Bu salgı sıçan kendisini temizlerken vücuttan salgılanır. Bu salgıdan dolayı göz ve burun çevresinde kırmızımsı rengin bulunması, sıçanın kendisine temizleyemediğini hasta veya yorgun olduğunu veya üst solunum yollarında enfeksiyon varlığının belirtisidir.
#23
SORU: Fare ve sıçanı vücut ağırlığı açısından karşılaştırınız.
CEVAP: Erişkin bir sıçanın vücut ağırlığı, erişkin bir farenin ağırlığının yaklaşık 10-15 katıdır.
#24
SORU: Sıçan nasıl kafeslerde barındırılmaktadır?
CEVAP: Fare ve sıçanların yaşam koşulları benzerlik gösterir. Sıçanlar, genellikle sert plastik veya paslanmaz çelikten yapılmış üstü ızgaralı kafeslerde barındırılır.
#25
SORU: Sıçanların grup halinde barındırılması durumunda dikkat edilmesi gereken hususlar nelerdir?
CEVAP: Sıçanlar, farelere kıyasla daha az saldırgandır. Fazla kalabalık barındırılan gruplarda vücut ısısı aşırı yükselebilir ve buna bağlı ölümler gözlenir.
#26
SORU: Sıçanlar vücut sıcaklığını dengelemek için ne tür özelliklere sahiptir?
CEVAP: Farelerde olduğu gibi, sıçanlar ayak tabanları boyunca yer alan ter bezleri ve kuyruklarındaki kan damarlarının genişlemesiyle vücut ısılarını dengede tutarlar. Ayrıca, vücut ısısını düşürmek için vücutlarını tükürükle kapladıkları bilinmektedir.
#27
SORU: Halka kuyruk (ringtail) hangi durumlarda gözlenir?
CEVAP: Nem oranının % 45’in altında seyrettiği durumlarda, genç ratlarda “halka kuyruk (ringtail)” diye bilinen, kuyrukta bölgesel boğumların oluşmasıyla karakterize bir durum gelişir.
#28
SORU: Sıçanların barındırıldığı odanın havalandırma sisteminin önemini açıklayınız.
CEVAP: Ratlar, solunum sistemi hastalıklarına son derece duyarlıdır. Bu nedenle, barındırıldıkları odanın havalandırma sistemi çok iyi kontrol edilmelidir. Ratların hava cerayanına maruz kalmamasına ve kafeslerindeki amonyak seviyesinin yükselmemesine dikkat edilmelidir.
#29
SORU: Sıçanları beslenme açısından farelerle kıyaslayınız.
CEVAP: Sıçanların yiyecek ve su ihtiyaçlarının karşılanması tamamen farelerde olduğu gibidir. Farelerin aksine; ratlarda, ad libitum koşullarda besin alımı çoğunlukla günün karanlık periyodunda olur.
#30
SORU: Sıçan üretimi konusunda dikkat edilmesi gereken hususlar nelerdir?
CEVAP: Sıçanların üretilmesi büyük oranda farelerinkine benzer. Bununla birlikte, dişi ratlarda Bruce etkisine rastlanmaz. Günlük 12-16 saatlik bir ışık periyodunun sıçan yetiştiriciliğinde uygulanması yeterlidir. Sürekli ışığa maruz bırakılan (üç gün gibi kısa bir süre olsa bile) sıçanların üreme fonksiyonlarında problemler oluşur. Sıçan üretim sistemleri farelerinkine benzer. Ratlarda fareler gibi çiftleşmeyi takip eden 12-24 saat içerisinde, vaginada bir tıkaç meydana gelir.
#31
SORU: Sıçan nasıl tutulmalıdır?
CEVAP: Sıçan daha kolay tutulabilir. Sıçanlar, ön bacakların arkasından bir elle tutup, aynı elin başparmağını çene altına ve işaret parmağı da boynunun üstünden kavrayacak şekilde yerleştirilmesi ile kaldırabilir. Bu sayede, hayvanın başı sıkıca zapt edilerek tutan kişiye zarar vermesi engellenmiş olur. Diğer bir yol ise, omuzlarından kavramak ve vücudunu aynı zamanda avuç içiyle destekleyecek şekilde kaldırmaktır.
#32
SORU: Sıçanlara ilaç uygulaması nasıl yapılır?
CEVAP: Sıçanlara ilaç uygulamaları periton içine veya gavaj yoluyla direk mide içine verilmektedir. Kan alınması sırasında veya damar içine ilaç verilirken kuyruk venası kullanılır.
#33
SORU: Hamsterların kullanıldığı araştırma alanları nelerdir?
CEVAP: Araştırmalarda hamsterler, üreme ve fötüsün fiziksel bozuklukları, tümör ve kan dolaşımı ile ilgili çalışmalarda kullanılır. Kış uykusuna yatmaları nedeniyle, hamsterler aynı zamanda hipotermi çalışmalarında da kullanılmaktadır.
#34
SORU: Hamsterların enfeksiyonlara karşı olan direnci nasıldır?
CEVAP: Hamsterler genel enfeksiyonlara karşı dayanıklıdır. Leptospiroz, influenza ve köpek gençlik hastalığı gibi hastalıklara ise duyarlıdırlar.
#35
SORU: Hamsterların kış uykusu davranışını açıklayınız.
CEVAP: Ortam ısısının 5-6°C’nin altına düşmesi ve günlerin kısalması, sonucu hamsterler kış uykusuna yatar. Kış uykusundaki hamsterlerde, tüm fonksiyonlar düşer (vücut ısısı, kalp ve solunum sayısı). Hamsterler kış uykusundan, dokunarak uyandırılabilir. Hamsterler yaklaşık olarak 2-3 gün uyuyup 12 saat veya daha kısa bir süre uyanık kalırlar. Bu “uyanık dönem”de fizyolojik parametreleri normal düzeye ulaşır.
#36
SORU: Hamsterlarda bulunan yağ bezlerinin yapısını ve önemini açıklayınız.
CEVAP: Hamsterlerin her iki tarafında, kabarık tüylü yağ bezleri içeren koyu renkli noktasal bölgeler bulunmaktadır. Feromonlar salgılayarak dişileri uyaran bu bezler cinsel olgunluğa ulaşıldığının göstergesidir.
#37
SORU: Hamsterlar yanak keselerini ne amaçla kullanırlar?
CEVAP: Hamsterlerin yanaklarından omuzlarına kadar uzanan yanak keseleri vardır ve bu keseleri besin maddelerini bazen de yavrularını taşımak için kullanır.
#38
SORU: Hamsterlar kaprofaji davranışı gösterirler mi?
CEVAP: Fare ve sıçanlar gibi, hamsterler de kaprofaji davranışı gösterirler.
#39
SORU: Hamsterların barındırılırken dikkat edilmesi gereken hususlar nelerdir?
CEVAP: Hamsterler tek başlarına ve geceleri aktif olarak yaşarlar ve genellikle tek olarak barındırılırlar. Dişiler erkeklere göre daha saldırgandır. Ergenlik çağına ulaştıklarında (doğumdan yaklaşık ortalama 40 gün sonra), dişiler ayrılıp tek olarak barındırılır.
#40
SORU: Hamster kafeslerin özellikleri nelerdir?
CEVAP: Hamsterler sert zeminli, altlık materyalli (tercihen talaş) ve sıkıca kapatılabilen kapaklı kafeslerde barındırılır. Sıçan ve fareler için kullanılan kafes tipleri hamsterler için de uygundur.
#41
SORU: Hamsterların beslenme alışkanlıkları hakkında kısaca bilgi veriniz.
CEVAP: Hamsterler 7-10 günlükken katı gıda maddelerine alıştırılır. Yavruların kolayca ulaşabilmesi için, pelet yemler yuvalarının yanına konulur. Yavrular katı yiyecekleri yemeğe başladıklarında su da içiyor olmaları gerekir.
#42
SORU: Hamsterların üremeleri hakkında kısaca bilgi veriniz.
CEVAP: Hamsterlerin östrus döngüsü çok düzenlidir ve tam olarak 4 gün sürer. Ovulasyondan sonra, süt manzarasında vajinal bir akıntı olur. Bu akıntının gözlenmesini takip eden 3. günün akşamında olan çiftleşmenin başarı şansı yüksektir. Çiftleşmeden 5 ila 9 gün sonra, vajinal bir akıntının gözlenmesi dişinin gebe kalamadığının göstergesidir. Gebelik süresi hamsterlerde 15-21 gündür.
#43
SORU: Hamster üretiminde dikkat edilmesi gereken hususlar nelerdir?
CEVAP: Hamsterlerin üretimi için, hem tek eşli hem de çok eşli çiftleştirme sistemleri kullanılabilir. Harem sistemi uygulanıyorsa, 1-4 erkek 5-15 dişi ile beraber barındırılır fakat hamster yetiştiriciliğinde çok eşli sistemler pek tavsiye edilmez.
#44
SORU: Hamster tutarken nelere dikkat edilmelidir?
CEVAP: Hamsterler uyanık olduklarından emin olunana kadar yerlerinden kaldırılmazlar. Bir hamsteri tutmanın en kolay yolu, hamsteri baş ve göğüs kafesi etrafından kavramaktır. Başparmak kafasına yakın bir yerde olacak şekilde, boyun ve sırt bölgesindeki gevşek deri sıkıca kavranarak da hamsterler kaldırılabilir. Ayrıca, başparmakla baldırın iç yüzünden, işaret ve orta parmakla arka kısmından ve geri kalan parmaklarla da ön bacakları ve kafası sıkıca tutularak da hamsterler hareketsiz hale getirilebilir.
#45
SORU: Hamsterlarda gözlenebilen klinik durumlar nelerdir?
CEVAP: Hamsterlerde altlık malzemelerine karşı alerji, antibiyotiklere bağlı ishaller, mantar hastalıkları, böbrek enfeksiyonu, tümörler, yamyamlık, katarakt, solunum yolu hastalıkları, kabızlık, uyuz (demodicosis), diş çürümesi, kısırlık, pirelenme gibi klinik durumlar ortaya çıkabilir.
#46
SORU: Gerbiller hangi araştırma alanlarında kullanılmaktadır?
CEVAP: Gerbiller, kolay üremeleri ve hastalıklara karşı dirençli olmaları nedeniyle araştırmalarda tercih edilirler. Gerbiller genetik olarak epilepsi geliştirirler. Bu nedenle, insanların idiopatik epilepsisi hastalığı çalışmalarında hayvan modeli olarak kullanılırlar. Gerbiller kolesterol metabolizması ve damar sertliği çalışmalarında kullanılır. Obezite, filaria ve beyin infarktüsleri gerbillerin kullanıldığı diğer bilimsel çalışma alanlarıdır.
#47
SORU: Gebrillerin barındırıldığı kafesin özellikleri nasıl olmalıdır?
CEVAP: Gerbillerin barındırılması için sert zeminli kafesler tercih edilir. Kafesin yüksekliği, gerbilin arka ayakları üzerine kalkmasına izin verecek şekilde en az 15 cm olmalıdır. Altlığın onbeş günde bir kez değiştirilmesi uygundur.
#48
SORU: Gebrillerin beslenme alışkanlığı hakkında kısaca bilgi veriniz.
CEVAP: Gerbiller sıçan ve fare beslenmesinde kullanılan pelet yemlerle ad libitum olarak beslenir. Gerbiller, pelet yem ile beslendikleri zaman 100 g vücut ağırlığı için günde 4-5 ml su tüketir.
#49
SORU: Gebrillerin üreme alışkanlığı hakkında kısaca bilgi veriniz.
CEVAP: Gerbillerde tek eşli üreme esastır. Dişiler poliöstrus gösterirler. Günün aydınlık periyodu 12 saat olarak sabitlenecek olursa, gerbiller bir yıl boyunca üreyebilir. Çiftleşmeden sonra oluşan vaginal tıkaç, çok küçüktür ve genellikle fark edilmez. Çok eşli yetiştirme sisteminde (üçlü sistem); gerbiller, erginlik dönemlerinden önce bir arada barındırılmaya başlanır. Gerbillerin yavrularını yemesi çok nadirdir.
#50
SORU: Gebriller tutulurken nelere dikkat edilmesi gerekmektedir?
CEVAP: Bir gerbili ele almanın en iyi yolu; bir el ile tutup kaldırmaktır. En az tercih edilen yol ise, kuyruğunun tabanından tutup kaldırmaktır. Gerbillerin kuyruk derisi kolayca sıyrılacağından, kuyruklarının uç kısmından tutarak kaldırılmazlar. Bir gerbili hareketsizleştirmek için de, bir elle kuyruğun kökünden tutulur. Diğer el ile de ensesi veya sırt derisi kavranır. Gerbillerin sırtüstü döndürülmesi önerilmez.
#51
SORU: Kobayların kullanıldığı araştırma alanları nelerdir?
CEVAP: Kobaylar çoğunlukla serum, aşı ve diğer biyolojik maddelerin üretimde duyarlılık çalışmalarında kullanılır. Kobayların tüberküloz, difteri, leptospiroz ve brusella gibi enfeksiyon hastalıklarına karşı aşırı duyarlılığı nedeniyle, bu hastalıkların tanısında ve bu hastalıklarla ilgili yeni yöntemlerin geliştirilmesinde ve immünolojik araştırmalarda kullanılmaktadırlar. Kobayların orta kulaklarının anatomik yapısı, otoloji çalışmaları için elverişlidir. Ayrıca, folik asit, C vitamini, tiyamin, arjinin ve kalsiyum içeren diyetlerle ilgili çalışmalar için oldukça kullanışlı bir hayvan modelidir.
#52
SORU: Yavru kobayların barsak florasının annesininkine benzeme sebebi nedir?
CEVAP: Kobaylar dışkılarını uzanarak direkt olarak anüslerinden yerler. Yeni doğan kobaylar annelerinin dışkısını yer; dolayısıyla, yavruların barsak florası annelerininkine benzer.
#53
SORU: Kobaylarda cinsiyet tanıması nasıl yapılır?
CEVAP: Cinsiyet tayini için genital açıklığın hemen önünden karın bölgelerine hafif bir basınç uygulanır. Bu hafif basınçla, erkekler penislerini çıkarır.
#54
SORU: Kobaylar barındırılırken nelere dikkat edilmelidir?
CEVAP: Kobaylar gruplar halinde barındırılır ve birbirlerine karşı saldırgan değildirler. Sert zeminli kafesler, tel altlıklı kafeslerden daha uygundur. Altlık materyali olarak kullanılan talaş, erkeklerin prepisyumunda birikip penisin ereksiyonunu engelleyebilir. Dişilerde ise vajina yangısına neden olabilir. Kobaylar, nem oranın yükselmesini (%70’in üzeri) ve çevre ısısının artmasını (28°C’nin üstü) tolere edemezler.
#55
SORU: Kobayların beslenme alışkalığı hakkında kısaca bilg veriniz.
CEVAP: Kobaylar iştahlı hayvanlardır. Bütün gün, hatta gece bile düzenli olarak yerler. Yem ve su kısıtlanması kobaylar için zararlıdır. Dolayısıyla, yem ve su kısıtlanmasını gerektiren çalışmalarda bu durum göz önünde bulundurulmalıdır.
#56
SORU: C vitamininin kobaylar açısından önemini açıklayınız.
CEVAP: Kobaylar C vitamini sentezleyemezler. Kobayların sularına C vitamini ilave edilebilir (220 mg/l), suyun klor içermemesine dikkat edilir çünkü klor C vitamininin etkisini azaltır. Eklemlerde şişkinlik, bol tükürük ve uyuşukluk, kobaylarda C vitamini eksikliğinin belirtileridir.
#57
SORU: Kobayların suları neden sıklıkla değiştirilmelidir?
CEVAP: Kobaylar, su içerken ağız dolusu su alıp üflerler. Bu esnada, besin parçacıkları suyla karışır. Bu yüzden, kobayların içme suları çok çabuk bir şekilde kirlenir bu yüzden sık olarak değiştirilmelidir.
#58
SORU: Kobay yetiştirilmesinde bilinmesi gereken noktalar nelerdir?
CEVAP: Kobayların yetiştirilmesinde hem tek hem de çok eşli yetiştirme sistemleri uygulanabilir. Her dişi kobaydan yılda ortalama beş yavru alınabilir. Çok eşli gruplarda 1 erkek 8-10 dişi ile bir arada barındırılır. Bu durumda, gebe dişiler doğumdan sonra birkaç hafta kadar ayrı olarak barındırılır.
#59
SORU: Kobaylar tutulurken nelere dikkat edilmelidir?
CEVAP: Kobaylar, omuzlarının ve göğüs kafeslerinin etrafından canları acımayacak bir şekilde sıkıca kavranarak ve aynı zamanda arkasından ve arka bacaklardan da diğer elle desteklenerek kaldırılır. Karın ve gövdesinden çok sıkı bir şekilde kavranması, kobayın şoka girmesine veya karaciğer ve akciğer yaralanmalarına neden olabilir.
#60
SORU: Araştırmalarda hangi tavşan soyları tercih edilmektedir?
CEVAP: Laboratuvar hayvanı olarak vücut ağırlığı 2’kg dan az olan Alman soyu ve vücut ağırlığı 2-5 kg arasında olan Beyaz Yeni Zelanda soyu tavşanlar tercih edilmektedir.
#61
SORU: Tavşanlar hangi araştırma alanlarında kullanılmaktadır?
CEVAP: Araştırmalarda kullanılan tavşan sayısı fare ve sıçanlara kıyasla oldukça düşüktür. Tavşanlar, toksisite testleri (özellikle fötüsün anormal gelişimine sebep olabilecek teratojenlerin testi), antiserum üretimi, biyolojik etkinliği olan maddelerin ölçümlendirilmesi (kalibrasyonu), göz ve deri irritasyon testleri ve damar sertliği ile ilgili çalışmalarda kullanılır.
#62
SORU: Tavşanlar nasıl kafeslerde barındırılmalıdır?
CEVAP: Tavşanlar plastik kafeslerde veya büyük yer kafeslerinde gruplar halinde barındırılmaktadır.
#63
SORU: Tavşanlar beslenirken nelere dikkat edilmelidir?
CEVAP: Tavşanlar, çapı ortalama 3 mm olan pelet yemlerle beslenir. Genç ve yeni doğan tavşanlar ad libitum olarak beslenir. Diğer tavşanların diyetleri, obesite riski göz önünde bulundurularak, belirli bir rasyon dahilinde hazırlanır. Yemin içeriğinde yapılacak bir değişiklik (yavruların sütten kesilmesi gibi), intestinal mikrofloranın yeni şartlara uyum sağlamasına fırsat vermek için en az 4-5 günlük bir süre içinde alıştırılarak yapılır. İçme suyu sık olarak değiştirilmeli ve mutlaka ad libitum olarak sağlanmalıdır.
#64
SORU: Tavşanlar üreme alışkanlıkları hakkında bilgi veriniz.
CEVAP: Tavşanlarda kendiliğinden oluşan ve ovulasyonu beraberinde getiren gerçek bir östrus döngüsü yoktur. Dişiler belirli dönemlerde erkek kabul etmezler. Günün aydınlık periyodunun kısa sürdüğü sonbahar ve kış aylarında, ovaryumun faaliyetleri azalır. Doğum yapacak bir tavşan, doğumdan birkaç gün önce abdominal bölgesindeki kılları toplar. Bu sayede, hem meme uçları ortaya çıkar hem de yavrularına yapacağı yuva için gerekli malzemeyi oluşturur. Yavrular, tüysüz olarak doğar ve yaklaşık 3 hafta yuvada kalırlar. Dişi tavşanlar sütten kesildikten sonra (doğumdan 4-5 hafta sonra) tekrar çiftleştirilebilir. Fakat doğumdan hemen sonra da çiftleştirilmesi mümkündür.
#65
SORU: Tavşanlar tutulurken nelere dikkat edilmelidir?
CEVAP: Tavşanlar, kafeslerinden alınırken; bir el ile tavşanın ense ve sırt derisi sıkıca kavranır, diğer el ile de bel ve arka bacakları desteklenerek kaldırılır. Bir tavşanı taşımak için; taşıyacak kişi, tavşanı bir koluna yatırır ve tavşanın kafasını, taşıyan kolu ile vücudu arasına alıp tavşanı sıkıca tutar. Tavşanın çırpınması ve bu sırada taşıyıcının tavşanı tutmaya çalışması, arka bacaklarının kırılmasına neden olabilir. Böyle bir durumda, çok acil bir şekilde ötanazi uygulanır. Genel ve omurga travmalarına olarak bilindiğinin aksine tavşanlar kesinlikle kulaklarından tutulup kaldırılmazlar. Uzun süre hareketsiz bırakmak istenirse; tavşanlar, hareketlerini engelleyen özel kutulara konur. Sırt bölgesinin yaralanması gibi bir durumla karşılaşmamak için burada da çok dikkatli davranılması gerekir.
#66
SORU: Tavşanlarda görülebilen hastalıklar ve sebepleri nelerdir?
CEVAP: Tavşanlarda hastalıkların otaya çıkmasındaki en önemli sebep stresdir. Tavşanlar insanlara da geçebilen tüberküloz, tularemi, toksoplazmozis, listeriyozis, tripanozomiyazis, pseudotüberküloz gibi hastalıkları da taşırlar. Bunun dışında sık sık ishal gelişir. İshal ya enfeksiyona bağlı ya da beslenme hataları sonucu ortaya çıkar. Diş problemleri ve uyuz da diğer sık görülen promlerdendir. Özellikle uyuz erken dönemde fark edilmez ise hızla yayılır.
#67
SORU:
Araştırma amaçlı en fazla kullanılan laboratuvar hayvanı aşağıdakilerden hangisidir?
CEVAP:
Fare, araştırma amaçlı en fazla kullanılan türdür.
#68
SORU:
Farelerde gebelik süresi ne kadardır?
CEVAP:
Farelerde gebelik süresi 19-21 gündür ve yavrular tüysüz olarak doğarlar.
#69
SORU:
Farelerde günlük tüketilen yem miktarı ne kadardır?
CEVAP:
Her fare günde ortalama 3-4 g yem tüketir.
#70
SORU:
Sıçanlarda göz ve burun çevresinde kırmızımsı rengin bulunması ne anlama gelmektedir?
CEVAP:
Sıçanların göz yuvası içerisinde, porfirin içeren kahverengi-kırmızı renkli bir salgı üreten Harder bezleri vardır. Bu salgı sıçan kendisini temizlerken vücuttan salgılanır. Bu salgıdan dolayı göz ve burun çevresinde kırmızımsı rengin bulunması, sıçanın kendisine temizleyemediğini hasta veya yorgun olduğunu veya üst solunum yollarında enfeksiyon varlığının belirtisidir.
#71
SORU:
Sıçanlar vücut ısılarını nasıl sabit tutarlar?
CEVAP:
Farelerde olduğu gibi, sıçanlar ayak tabanları boyunca yer alan ter bezleri ve kuyruklarındaki kan damarlarının genişlemesiyle vücut ısılarını dengede tutarlar. Ayrıca, vücut ısısını düşürmek için vücutlarını tükürükle kapladıkları bilinmektedir.
#72
SORU:
Hamsterların hipotermi çalışmalarında kullanılmalarının nedeni nedir?
CEVAP:
Ortam ısısının 5-6°C’nin altına düşmesi ve günlerin kısalması, sonucu hamsterler kış uykusuna yatar. Kış uykusuna yatmaları nedeniyle, hamsterler aynı zamanda hipotermi çalışmalarında da kullanılmaktadır.
#73
SORU:
Gerbiller hangi bilimsel çalışmalarda kullanılırlar?
CEVAP:
Gerbiller genetik olarak epilepsi geliştirirler. Bu nedenle, insanların idiopatik epilepsisi hastalığı çalışmalarında hayvan modeli olarak kullanılırlar. Gerbiller kolesterol metabolizması ve damar sertliği çalışmalarında kullanılır. Obezite, filaria ve beyin infarktüsleri gerbillerin kullanıldığı diğer bilimsel çalışma alanlarıdır.
#74
SORU:
Çevre ısısı değişikliğine en dayanıklı deney hayvanı hangisidir?
CEVAP:
Gerbiller, haftalarca susuzluğa dayanır ve çevre ısısındaki değişikliklere son derece iyi uyum sağlarlar. Nem oranı % 50’yi aşarsa, kürkleri kaba ve yağlı bir görünüm alabilir.
#75
SORU:
Kobay hayvanının kullanıldığı laboratuvar çalışmaları nelerdir?
CEVAP:
Kobaylar çoğunlukla serum, aşı ve diğer biyolojik maddelerin üretimde duyarlılık çalışmalarında kullanılır. Kobayların tüberküloz, difteri, leptospiroz ve brusella gibi enfeksiyon hastalıklarına karşı aşırı duyarlılığı nedeniyle, bu hastalıkların tanısında ve bu hastalıklarla ilgili yeni yöntemlerin geliştirilmesinde ve immünolojik araştırmalarda kullanılmaktadırlar. Kobayların orta kulaklarının anatomik yapısı, otoloji çalışmaları için elverişlidir. Ayrıca, folik asit, C vitamini, tiyamin, arjinin ve kalsiyum içeren diyetlerle ilgili çalışmalar için oldukça kullanışlı bir hayvan modelidir.
#76
SORU:
Gruplar halinde üremeye elverişli deney hayvanı hangisidir?
CEVAP:
Kobaylar gruplar halinde barındırılır ve birbirlerine karşı saldırgan değildirler.
#77
SORU:
Kobayların sularının klorsuz olmasına dikkat edilmesinin nedeni nedir?
CEVAP:
Kobayların sularına C vitamini ilave edilebilir (220 mg/l), suyun klor içermemesine dikkat edilir çünkü klor C vitamininin etkisini azaltır.
#78
SORU:
Kobayların gebelik süresi ne kadardır?
CEVAP:
Ortalama 68 gün süren kobayların gebelik süresi diğer kemirgenlere kıyasla çok uzundur
#79
SORU:
Tavşanlar için en uygun çevre ısısı kaçtır?
CEVAP:
Tavşanlar için en uygun çevre ısısı 15-18°C dir.
#80
SORU:
Tavşanlar hangi laboratuvar çalışmalarında kullanılır?
CEVAP:
Tavşanlar, toksisite testleri (özellikle fötüsün anormal gelişimine sebep olabilecek teratojenlerin testi), antiserum üretimi, biyolojik etkinliği olan maddelerin ölçümlendirilmesi (kalibrasyonu), göz ve deri irritasyon testleri ve damar sertliği ile ilgili çalışmalarda kullanılır.
#81
SORU:
Kobayların elle tutulmasında dikkat edilmesi gereken noktalar nelerdir?
CEVAP:
Kobaylar, omuzlarının ve göğüs kafeslerinin etrafından canları acımayacak bir şekilde sıkıca kavranarak ve aynı zamanda arkasından ve arka bacaklardan da diğer elle desteklenerek kaldırılır (Resim 3.8). Karın ve gövdesinden çok sıkı bir şekilde kavranması, kobayın şoka girmesine veya karaciğer ve akciğer yaralanmalarına neden olabilir.
#82
SORU:
Kobaylarda C vitamini eksikliğinin belirtileri nelerdir?
CEVAP:
Eklemlerde şişkinlik, bol tükürük ve uyuşukluk, kobaylarda C vitamini eksikliğinin belirtileridir.
#83
SORU:
Farelerde cinsiyet nasıl tespit edilir?
CEVAP:
Farelerin cinsiyeti anüs ve genital bölge arasındaki mesafe karşılaştırılarak tayin edilir. Anüs ile vajina arasındaki mesafe erkekte, dişiye kıyasla iki kat daha fazladır.
#84
SORU:
Farelerin kullanıldığı laboratuvar çalışmaları nelerdir?
CEVAP:
Fareler başlıca kanser, antikor, ilaç ve aşı araştırmalarında kullanılmaktadır. Küçük boyutları nedeniyle, farelerin fizyolojik parametreleri oldukça hızlıdır.
#1
#2
#3
#4
#5
#6
#7
#8
#9
#10
#11
#12
#13
#14
#15
#16
#17
#18
#19
#20
#21
#22
#23
#24
#25
#26
#27
#28
#29
#30
#31
#32
#33
#34
#35
#36
#37
#38
#39
#40
#41
#42
#43
#44
#45
#46
#47
#48
#49
#50
#51
#52
#53
#54
#55
#56
#57
#58
#59
#60
#61
#62
#63
#64
#65
#66
#67
#68
#69
#70
#71
#72
#73
#74
#75
#76
#77
#78
#79
#80
#81
#82
#83
#84
#85
#86