Burun boşluğunda, alınan havanın temizlenmesi, nemlendirilmesi, ısıtılması gibi önemli işlevler yapılır. Burun boşluğunun üst ve geri kısmı, üzeri delikli bir kemik levhası ile beynin koku almaya yarayan kısmı ile bağlantılıdır. Bu şekilde koku alınması sağlanmış olur.

Yutak (pharynx), ağız boşluğu ile yemek borusunu, burun boşluğu ile gırtlağı (larynx) birleştiren kassal ve zarsal huni şeklinde bir yapıdır.

Larynx kıkırdaklarının biri çift, diğerleri tektir. Bunlar;
Epiglottis: Gırtlağı kapar, solunum yollarını yabancı maddelerden korur.
Cartilago thyreoidea (kalkansı kıkırdak): Larynx kıkırdaklarından en büyüğüdür. Gırtlağı alt ve yanlardan sarar.
Cartilago cricoidea (yüzüksü kıkırdak): Şekli mühür yüzüğe benzer.
Cartilago aryhtenoidea (ibriksi kıkırdak): Larynx’in çift olan kıkırdağıdır.

Soluk borusu, halka şeklinde, üstte uçları genişleyebilme olanağı sağlamak üzere birbirleri ile karşı karşıya gelen kıkırdaklar (cartilago trachealis) ile bunları birbirine bağlayan ve saran bağ doku kas ve mucosa’dan yapılmış borusal organdır.

Sağ akciğer (pulmo dexter)
1- Ön lop (lobus cranialis)
ön parça (pars cranialis)
arka parça (pars caudalis)
2- Arka lop (lobus caudalis)
3- Eklenik lop (lobus accessorius)
4- Orta lop (lobus medius)

Sol akciğer (pulmo sinister)
1- Ön lop (lobus cranialis); gevişgetirenler, etçil ve domuzda parçalı
ön parça (pars cranialis)
arka parça (pars caudalis)
2- Arka lop (lobus caudalis)

Mediastinum’da kalp, yemek borusu, büyük damarlar, mediastinal lenf yumruları ve sinirler bulunur.

Oksijen ve CO2 değişimi alveollerde (alveolus pulmonis) olur.

Soluk borusu akciğerlere girmeden önce göğüs içerisinde iki kola (bifurcatio trachealis) ayrılır.

Solunum sistemi havayı ileten yollar ile gaz değişimini sağlayan esas organdan oluşan bir sistemdir. Şu bölümlerden meydana gelmiştir:
• Havayı ileten yollar
? Burun (nasus)
• Burun delikleri (nares)
• Burun boşluğu (cavum nasi)
? Yutağın solunumla ilgili bölümü (nasopharynx)
? Gırtlak (larynx) Hava borusu (trachea)
• Değişim organı
Solunum Sistemi
(Systema Respiratorium)
? Akciğer (pulmo)
• Göğüs seröz zarı (pleura)

Gevişgetirenlerde özellikle sığırda burun delikleri ile üst dudak derisi farklılaşarak, merme (planum nasolabiale) olarak isimlendirilen özel yapıyı oluşturur. Bu bölge hayvanın sağlık aynası olarakta tanımlanabilir (sağlıklı              hayvanlarda üzeri nemli).

Burun boşluğunda üst (concha nasalis dorsalis), orta (concha nasalis media) ve alt (concha nasalis ventralis) olmak üzere üç konka yer alır.

Birinci yol, burun kemiği ile üst konka arasında yer alan meatus     nasi dorsalis, bu bölgede koku sinirlerinin hücreleri yer aldığından buraya koku yolu denir.

Larynx’in iç yüzü de mukoza ile örtülüdür. Enfeksiyonlarına larenjit denir.

Akciğerler, göğüs boşluğunda bulunan ve burayı hemen hemen tamamıyla dolduran sağ ve sol iki organdır. Sivri ucu öne yönelik bir üçgen prizmaya benzetilebilir. Rengi gülpembedir. Yumuşak adeta süngersi bir yapıya sahiptirler.

Pleura

Loplanma en fazla gevişgetirenlerde, en az tek tırnaklılardadır.

Hava girişini ayarladığı gibi ses çıkarma fonksiyonu da burada olur.

Pleura’nın bu iki katı arasında cavum pleurae bulunur.

Alt konka ile burun boşluğu tabanı arasında yer alan yol, meatus nasi ventralis, solunum yolu olarak isimlendirilir. Mide sondalarının uygulandığı yerdir.