TEMEL VETERİNER MİKROBİYOLOJİ VE İMMÜNOLOJİ Dersi TEMEL MİKOLOJİ soru cevapları:
Toplam 65 Soru & Cevap#1
SORU: Canlılar alemi kaç bölüm altında incelenir?
CEVAP: Canlılar alemi, hayvanlar, bitkiler, mantarlar, protistalar ve monera (Archae ve Eubacteria) olarak üzere beş bölümde incelenebilir. Bunlardan ilk dördünü oluşturanlar çok hücreli formda (ökaryot) olup monera’lar tek hücreli (prokaryot) yapıdadır.
#2
SORU: Canlılar alemi hangi özelliklerine göre sınışandırılmıştır?
CEVAP: Bu iki farklı grubu, esas olarak çekirdek membranının varlığı ya da yokluğu belirlemektedir. Sistematik çalışmalarına göre mantarlar bu beş alemden birini meydana getirmektedir. Bazı kaynaklara göre mantar alemi Myxomycota ve Eumycota olarak iki bölüme ayrılmaktadır. Myxomycota bölümünde, uygun olmayan şartlarda spor oluşturan ve uygun koşullarda ise saprofit olarak yaşayan mantarlar, Eumycota bölümünde ise diğer mantarlar bulunmaktadır.
#3
SORU: Eumycota bölümü kaç alt bölümde sınışandırılır?
CEVAP: Eumycota bölümü; Mastigomycotina, Zygomycotina, Ascomycotina, Deuteromycotina ve Basidiomycotina olarak beş altbölümden oluşmaktadır.
#4
SORU: Eumycota bölümünü oluşturan kategoilerin isimleri nelerdir?
CEVAP: Mastigomycotina; Chytridiomycete’leri, Zygomycotina; Mucorales takımını, Ascomycotina; Saccharomyces gibi gerçek mayaları ve eşeyli üreyen fırsatçı küşeri, Basidiomycotina; yüksek mantarları, Deuteromycota bölümü ise patojen ve fırsatçı küf ve maya tipi mantarları içerecek şekilde düzenlenmiştir. Daha yeni bir sistematikte ise Myxomycota bölümü ve Mastigomycotina alt bölümü protistalar arasına alınmış ve mantarlar alemi Zygomycota, Ascomycota, Basidiomycota ve Deuteromycota bölümlerine ayrılmıştır.
#5
SORU: Moleküler çalışmalar mantarların genetik alt ünitelerinin kaç monofiletik gruptan oluştuğunu göstermektedir. Bunlaın isimleri nedir?
CEVAP: Moleküler çalışmalar mantarların genetik alt ünitelerinin dört monofiletik gruptan oluştuğunu göstermektedir. Bunlar Acrasiomycota, Myxomycota, Oomycota ve Fungi’dir. Biyokimyasal ve morfolojik özellikleri dikkate alındığında ilk iki grubun ökaryotlardan farklı olduğu görülmüştür. Bu iki grup slime molds olarak adlandırılmakta olup günümüzde protozoa alemi içerisinde yer almaktadır. Benzer filogenetik teknikler Oomycota’nın da alglerle aynı grupta olduğunu göstermiştir. Monofiletik mantar alemindeki gruplar Chytridiomycota, Zygomycota, Ascomycota, ve Basidiomycota’yı içermektedir.
#6
SORU: Mantarlara ait bölüm adlarının son ekleri nasıldır?
CEVAP: Mantar alemi tür, sınıf ve takımlardan meydana gelmektedir. Mantarlara ait bölüm adlarının sonlarına bazı ekler getirilerek bu bölümler düzenlenmektedir. Örneğin, phylum (divizyon):...-mycota; altdivizyon:...-mycotina; sınıf:...-mycetes; alt sınıf:...-mycetidae: order:...-ales; familya:...-aceae gibi ekler getirilerek adlandırılmaktadır.
#7
SORU: Mantarlar, seksüel spor şekilerine göre, günümüzde kaç filuma ayrılmıştır. İsimleri nelerdir?
CEVAP: Mantarlar, seksüel spor şekilerine göre, günümüzde dört filuma ayrılmıştır. Bunlar, Chytridiomycota, Zygomycota, Ascomycota ve Basidiomycota’dır.
#8
SORU: Mantarlar görünüm ve üreme bakımından kaça ayrılı ve nasıl adlandırılırlar?
CEVAP: Mantarlar görünüm bakımından küşer ve mayalar olmak üzere ikiye ayrılırlar. Üremeleri tek hücre şeklinde, küremsi yapılar halinde olursa maya, çok hücreli şekilde, filamentoz iplikçikler şeklinde olursa küf olarak isimlendirilir. Buna karşın mayalar mukoid yapıda mantarlardır. Filamentöz koloni yapısında olanlar (Ascomycetes, Zygomycetes, Deuteromycetes,vb) küf, mukoid yapıda olanlar (Candida, Saccharomyces,vb) maya olarak adlandırılırlar. Mantarların çoğunluğu filamentöz yapıdadırlar.
#9
SORU: Filamentöz ve maya mantarlarının mikroskobik incelemesinde görülen ortak yapıları nelerdir?
CEVAP: Mantarlar mikroskopik muayenede filamentöz ve maya mantarları olarak iki bölümde incelenmektedir. Her iki mantar grubunun mikroskopik incelemesinde birçok elementin ortak olduğu dikkati çekmektedir. Hifa, kapsül, hücre duvarı, septum, sitoplazmik membran, lomazom, endoplazmik retikulum, vakuol, vezikül, çekirdekçekirdekçik, mitokondri, golgi aygıtı, şagellum, ribozom, liozom dikkati çeken yapıları oluşturmaktadır.
#10
SORU: Mantarlardaki saydam mikroskobik yapılara ne ad verilir ve yapıları nasıldır?
CEVAP: Mantar kolonileri hifa adı verilen genellikle ince uzun ve saydam mikroskopik filamentlerden oluşmuşlardır. Bunların her birine hifa adı verilir. Hifaların çapı türlere göre 0.5-10 mikrometre arasında değişmektedir. Hifalar, mantar türlerine bağlı olarak; bölmelere ayrılmış (septumlu) veya bölmelere ayrılmamış (septumsuz) olabilirler (fiekil 6.2). Bunların dışında raket, nodül, tarak veya spiral gibi çeşitli şekillerde de görülebilirler.
#11
SORU: Miselyum nedir?
CEVAP: Hifalar bir araya gelerek miselyum adı verilen saç benzeri yığınlar, meydana getirirler. Mantarların Bulundukları beslenme ortamının içine uzanıp beslenme işlemini gören miselyum kısmına vejetatif miselyum, beslenme ortamının üzerine çıkarak yüzeyde yükselen kısmına aerial (havasal) miselyum denir. Bazı maya türlerinde, hücrelerin çoğalmaları sırasında birbirlerine yapışık kalması sonucu kitleler veya zincirlerden oluşan ipliksi yapılar meydana gelir. Bunlara yalancı hifa (psödohifa) adı verilir.
#12
SORU: Mantar hücre duvarının yapısı hangi yapılardan oluşmaktadır?
CEVAP: Mantar hücre duvarı genellikle çok katlı yapıdadır ve fibrillerden oluşmaktadır. Hücre duvarının yapısında en fazla polisakkaridler (%80), daha sonra, sırasıyla protein (%5-15) ve lipidler (%3-10) bulunmaktadır. Bunların miktarları, mantar türlerine, besiyerinin bileşimine ve çevresel koşulların durumuna göre az çok değişmektedir. Polisakkaridler arasında glukan, galaktoz, kitin, kitosan, mannan ve sellüloz en fazla bulunanlarıdır.
#13
SORU: Lomazom nedir?
CEVAP: Bazı mantar türlerinde hücre duvarı ile sitoplasmik membran arasında yerleşmiş ve lomazom olarak adlandırılan bazı yapılar bulunmaktadır. Buralarda sitoplazmik membran içe doğru çöküntüler meydana getirmektedir.
#14
SORU: Lomazomun görevleri nelerdir?
CEVAP: Bu oluşumlar salgısal aktivitede ve sitoplazmanın sentezinde bazı önemli görevlere sahiptir.
#15
SORU: Veziküllerin yapısında hangi maddeler bulunur ve bunların görevleri nelerdir?
CEVAP: Veziküller büyümekte olan hifalarda fazlaca görülür. Etrafı bir ünit membranla çevrili olan bu organellerin golgi aygıtından orijin aldıkları bildirilmektedir. Veziküllerin içinde hücre duvarının sentezinde ve aynı zamanda, lizisinde etkinlikleri olan enzimler, inorganik elementler, polisakkaridler, lipidler gibi maddeler bulunur ve bunları büyümekte olan hücre duvarı bölgesine taşırlar.
#16
SORU: Mantar kolonilerinin özellikleri nelerdir?
CEVAP: Mantar kolonileri mantarların tiplendirilmesinde çok önem taşır. Patojenik mantarlar katı besiyerlerinde beş türde koloni oluştururlar. Bu farklılıklar, mantarların genetik özellikler yanısıra besiyerinin kimyasal yapısına, kültürlerin eksikliğine veyaçevresel koşullarla ilişkili olabilir. Örn. C. immitis, 37°C üretildiği zaman maya benzeri koloniler oluştururken 22-25°C’de genellikle miselyal koloniler meydana getirirler. Başlıca koloni tipleri ve kısa özellikleri aşağıda belirtilmiştir.
#17
SORU: Miselyal Kolonilerin özellikleri nelerdir?
CEVAP: Genellikle, oval, yuvarlak bazen de düzensiz bir şekil gösterebilirler (çentikli, loblu, asteroid, poligonal, vb). Bu tür koloniler çeşitli renklere de sahip olabilirler. Örneğin; Dermatofitler (Epidermophyton, Microsporum, Trichophyton cinslerine ait türler)ve sistemik infeksiyona neden olan bazı mantarlar (C. immitis, H. capsulatum, vb) 22-25°C’de üretildiğinde miselyal bir görünüme sahiptirler.
#18
SORU: Maya Benzeri Kolonilerin özellikleri nelerdir?
CEVAP: Koloniler yumuşak, mukoid kıvamda kabarık, nemli bir görünüşte olup oval ve yuvarlak kenarlara sahiptirler. Örneğin; Saccharomyces sınıfına ait türler (S. cerevisiae, S. fragilis, vb) kolonileri ile sistematik infeksiyon oluşturan dimorfik mantarların 37°C’deki kolonileri genellikle maya benzeri bir özellik gösterirler.
#19
SORU: Membranöz Kolonilerin özellikleri nelerdir?
CEVAP: Bazı dermatofitler (T. schoenleini, T. verrucosum, vb) üremelerinin bazı aşamalarında ince deri veya membranöz bir özellikte koloniler oluşturabilirler.
#20
SORU: Granüler Koloniler özellikleri nelerdir?
CEVAP: Başlangıçta genellikle, filamentöz olan kolonilerde sporulasyon fazlaca olmuşsa, aerial hifalarda azalmalara buna karşın sporlarda artmalara rastlanabilir. Sporun özelliğine göre, koloniler ince veya kaba bir granülasyon gösterir. Örneğin; Dermatofitlerden E şoccosum, M gypseum böyle koloni formasyonu gösterir.
#21
SORU: Pleomorfik Koloniler özellikleri nelerdir?
CEVAP: Laboratuvarlarda, besiyerlerinde uzun süre pasajları yapılan mantarlar bu tip koloniler meydana getirir. Bazen, kolonilerin ortası veya kenarlarında beyaz, steril ve kadife görünümünde hifalar olabilir. Dermatofitlerde, bu tür kolonilere sıkça rastlanır.
#22
SORU: Mantarların üremeleri nasıl olmakadı?
CEVAP: Mantarlar sporlanma (sporulasyon) yoluyla ürerler. Bu üreme aseksüel (eşeysiz) ve seksüel (eşeyli) şekilde olabilir. Çevresel koşulların uygun olması veya olgun miselyumlarda yeterince gıda depolanması durumunda genellikle aerial hifalarda,çeşitli şekillerde sporlar meydana gelir. Sporlar olgunlaştıktan sonra hifadan ayrılarak serbest hale gelir ve uygun ortam ve koşullarda çimlenerek kendi türüne özgü mantarı oluştururlar.
#23
SORU: Sporun içyapısında hangi tabakalar ve yapılar bulnmaktadır?
CEVAP: Sporların içerisinde bir veya birden fazla çekirdek bulunur. Bazı mantarlarda sporun etrafında epispor, perispor adı verilen bir koruyucu tabakalar bulunur. Spor sitoplazmasında çekirdek dışında vakuol, lipid granüller ve bir mantarın oluşumu için gerekli her türlü organik ve inorganik madde yer alır.
#24
SORU: Jerm tüpü nedir?
CEVAP: Sporun olgun mantara dönüşmesi sırasında sporlar su alarak şişer, bunun sonucunda dışarı doğru uzanan jerm tüpü olarak adlandırılan bir yapı belirir. Bu yapı daha sonra gelişir, büyür ve kendine özgü hifaları meydana getirir. Bu hifalar daha sonra reprodüktif hifalara dönüşür.
#25
SORU: Aseksüel sporların isimleri ve özelikleri nelerdir?
CEVAP: Eşeysiz üreme sırasında mantarlarda başlıca 5 tür spor oluşumuna rastlanmaktadır. Bunlar: Artrospor, Blastospor, Klamidiospor, Konidiospor ve Sporangiospor’dur.
#26
SORU: Artrosporların özelikleri nelerdir?
CEVAP: Artrosporlarda, hifalarda fazla bir şekil değişiklik görülmez.Yalnızca, reprodüktif hifaların, enlemesine septumlarla bölünerek fragmentasyonu söz konusudur. Sporların şekilleri, genellikle oval veya silindiriktir. Artrosporlar türlere özgü bir büyüklük gösterirler. Hifalardan ayrıldıktan sonra serbest kalır ve uygun ortamlarda çimlenerek her biri tekrar aynı tür mantarı oluştururlar. Birçok mantar türlerinde (Dermatofitler, Trichosporon, Geotrichum, C. immitis, vb) artrospor oluşumuna rastlanır.
#27
SORU: Blastosporların özelikleri nelerdir?
CEVAP: Bu tür çoğalmada hifaların çeşitli yerlerinde genellikle, birden fazla tomurcuk meydana gelir. Bu küçük tomurcuklar çoğalmayı sağlyan blastosporlardır., Blastosporlara şamaentöz Ascomycetes mantarlarında, mayalarda ve maya benzeri koloni oluşturan mantarlarda rastlanır. Örneğin; Saccharomyces cerevisiae gibi.
#28
SORU: Klamidiosporların özelikleri nelerdir?
CEVAP: Mucoraceae familyasına ait türlerde görülen bu sporulasyon şeklinde, hifalarda bulunan hücrelerin bazıları büyür, gelişir, hücre duvarları kalınlaşır ve protoplazmaları yoğunlaşarak klamidosporları oluştururlar. Bu sporlar hifaların orta, yan veya uç kısımlarında gelişebilir.
#29
SORU: Konidiosporların özelikleri nelerdir?
CEVAP: Filamentöz Ascomycetesve birçok Deuteromycetes mantarlarında bu tür sporlara rastlanmaktadır. Konidiosporlar reproduktif hifaların (konidiofor) yanlarında veya uçlarında meydana gelirler. Bu hifalar aerial hifaların modifikasyonu ve diferensiye olması sonu teşekkül ederler.
#30
SORU: Sporangiosporların özelikleri nelerdir?
CEVAP: Daha çok Phycomcetes mantarlarında görülen bu üreme şeklinde Sporlar (sporangiospor), bunları taşıyan özel hifaların (sporangiofor) uçlarında oluşan büyük ve yuvarlak keseler (sporangium)içinde yeralırlar.. Bu sporlar sporangiumların patlaması sonucu dışarı saçılarak uygun ortam ve çevresel koşullar altında filizlenir ve kendi türlerine özgü mantarları meydana getirirler. Örneğin; Rhizopus nigricans’da bu tür üremeye rastlanır.
#31
SORU: Seksüel sporların isimleri nelerdir?
CEVAP: Eşeyli üremede, ayrı cins veya karakterde olan iki gametin çekirdekleri birbiri ile birleşip kaynaşarak haploid hale gelir ve bu haploid kromozomlar da birleşerek seksüel sporları meydana getirir. Seksüel üreme şekli mantar türlerinde farklılıklar göstermektedir. Mantarlar bu üreme şeklinde meydana gelen spor yapılarına göre sınırlandırılmakta ve dört grup altında incelenmektedir. Bunlar; Askosporlar, Basidiosporlar, Oosporlar ve Zigosporlardır.
#32
SORU: Askosporların özellikleri nelerdir?
CEVAP: Ascomycetes mantarlarında rastlanan bu sporlanma şeklinde aynı ve farklı hifalarda, komşu iki hücrenin (askogonium ve anteridium uzaması ve birleşmesi ile askosporlar meydana gelir. Meydana gelen bu sporlar askus olarak adlandırılan geniş ve uzun hücre keseleri içinde oluşurlar. Sporların olgunlaşması ile çevrelerinde bulunan kese yarılır ve seksüel sporlar dışarı çıkarlar. Örneğin; Aspergilluslarda görülen üreme bu şekildedir.
#33
SORU: Basidiosporların özellikleri nelerdir?
CEVAP: Basidiomycetes mantarlarında bu tür sporlara rastlanır Askosporlara bazı yönlerden benzerlik gösteren bir sporlanma şeklidir. Özellikle basidiumların gelişmesi ve basidiosporların oluşması aşamaları benzerlik gösterir.
#34
SORU: Oosporların özellikleri nelerdir?
CEVAP: Phycomycetes mantarlarında Oomycetes sınıfına ait türler oosporlar ile seksüel çoğalma gösterirler. Bu mantarlarda erkek gamet (anteridium), dişi gametten (oogonium) ayrı özellikler gösterir; daha küçüktür ve farklı görünüme sahiptir. Oosporlar, bu gametlerin birleşmesi sonucu meydana gelirler. Oosporlar yuvarlak şekilli, spor duvarı kalın, dış etkilere dayanıklı ve gıda yönünden zengin seksüel sporlardır.
#35
SORU: Zigosporların özellikleri nelerdir?
CEVAP: Phycomycetes mantarlarından Zygomycetes sınıfına ait türlerde görülen zigosporlar, sporun oluşumuna kadar olan dönemde diğer seksüel sporların oluşumundan farklılıklar gösterirler. Bu tür sporların oluşumunda farklı cinsiyet karakterindeki gametangiumlar somatik hifaların branşlarından orijinlerini alırlar ve aynı mantar üzerinde bulunurlar (homotallik).
#36
SORU: Mantarların çevre koşullarına direnç göstermeleri nasıl olmaktadır?
CEVAP: Mantarlar çevre koşullarına dayanıklı, güçlü hücre duvarlarına sahip organizmalardır. Hücre duvarlarında bulunan kitin ve selüloz karakterinde maddeler onların çok değişik olan çevre koşullarına uyum sağlamalarına yardımcı olur. Örnegin, mantarlar bakterilerin dayanamadıkları yüksek konsantrasyonlardaki (%50) şeker solusyonlarına dirençlidirler. Bu nedenle, reçel ve jöleler mantarlar tarafından kolayca kontamine edilebilirler. Ancak, yüksek ozmotik basınca karşı bakteriler kadar dayanamazlar.
#37
SORU: Mantarların üremeleri için ugun ph limiti kaçtır?
CEVAP: Birçok mantar türü düşük pH derecelerinde üreyebilir. Mantarların yaşayabildikleri minimal ve maksimal pH limitleri 2-11 arasında değişebilir. Böylelikle, asit karakterdeki meyveler veya meyve sularında (özellikle domates, portakal, limon, greyfurt, mandalina, vb) buzdolabı ısısında bile mantarları üreyebilir.
#38
SORU: Mantarlar tarafından sentezlenen maddeler nelerdir?
CEVAP: Mantarlar tarafından sentezlenen maddeler uzun yıllardır gıda ve tıbbi endüstrinin önemli bir parçasını oluşturur. Organik asitler alkoller, enzimler, pigmentler, polisakkaritler, steroller, antifungal maddeler (griseofulvin, mikostatin, vb) antibiyotikler (penisilin, streptomisin vb) ve diğer birçok önemli maddeler (vitaminler, proteinler, lipidler, toksik maddeler vb) bunlara örnek olarak verilebilir. Maya hücrelerinin sentezlediği vitaminler (tiamin, riboşavin, nikotinik asit, vb) de insan ve hayvanlarda kullanılan medikal önemleri olan maddeler arasındadır.
#39
SORU: Mantarların zararlı etkileri nelerdir?
CEVAP: Mantarlar faydalı maddeler dışında mikotoksin adı verilen, insan ve hayvan sağlığı için zararlı metabolitler de üretebilirler. Bu metabolitlerin pek çoğu toksik ve karsinojendir. Örneğin: Aspergillus şavus’un sentezlediği aşatoksin karaciğer kanserine neden olur. Mantarlar insan ve hayvanlarda gerek deri üzerinde, deri altında veya tüm vücuda dağılmış sistemik infeksiyonlar oluşturabilirler. Bu nedenle tıbbi önemleri çok fazladır. Bazı patojen mantarlar hayvanlardan insanlara bulaşması ile de a zoonotik özellik gösterirler.
#40
SORU: Mantarların laboratuvar teşhisi hangi yöntemlerle yapılmaktadır?
CEVAP: Mantarların laboratuvar teşhisi etkenin muayene materyalinde tespit edilmesi, kültürü yapılarak üretilmesi, identifikasyonu, serolojik ve alerjik testler yardımıyla gerçekleştirilir. Son yıllarda, moleküler teknikler de teşhis için kullanılmaktadır. Muayenesi yapılacak materyalden mantar izolasyon şansının artırılmasında, materyal toplama tekniği, materyalin alındığı yer ve materyalin muhafazası son derece önemlidir.
#41
SORU: Materyalin toplaasında dikkat edilmesi gereken noktalar nelerdir?
CEVAP: Mayene örneği olarak, genellikle, tedavi amacıyla herhangi bir ilaç uygulanmamış olan materyaller tercih edilir. Alınan materyaller üzerinde örnekle ilgili gerekli bilgilerin yazılı olduğu tercihen, ağzı vidalı kapaklı şişelerde veya petri kutularında toplanır. Materyal alma işleminde steril makas, pens, bistüri, petri kutusu gibi malzemeler kullanılır. Kullanılacak malzeme iyi sterilize edilmiş ve kuru olmalıdır. Çünkü, nemli malzeme, saprofitik mantar sporlarının üremesine neden olarak kontaminasyon meydana getirebilir. Örnek materyaller alındıktan sonra mümkün olduğu kadar kısa süre içerisinde laboratuvara ulaştırılmalıdır. Materyallerin soğuk zincir içerisinde gönderilmesi ve hemen kullanılmayacaksa buzdolabında muhafazası tercih edilmelidir.
#42
SORU: Dermatofitlerin teşhisinde hangi örneklerden yararlanılır?
CEVAP: Dermatofitlerin (Mikrosporum, Trikofiton ve Epidermofiton, vb) teşhisi genellikle için genellikle deri kazıntısı, kıl, tüy, tırnak gibi örneklerden yararlanılır.
#43
SORU: Deriden örnek alırken nelere dikkat edilmesi gerekir?
CEVAP: Deriden örnek almadan önce, lezyonlu bölge yabancı maddeleri, kontaminant mantar sporlarını ve diğer ajanları gidermek için alkole batırılmış pamukla veya yumuşak steril bir bez ile silinir. Alkol kuruduktan sonra lezyonların kenarlarındaki aktif bölgelerden steril makas, pens, küret, bistüri, ile deri kazıntısı alınarak steril petri kutularına veya şişelere, toplanır. Lezyon sayısı birden fazla ise her biri için örnek alma işlemi tekrarlanır. Yeterince materyal alınarak laboratuvara gönderilir. Kıl, tüy, yün gibi materyallerin incelenmesinde, bu örneklerin kökleri, direkt mikroskopi ve kültür için en iyi yerlerdir. Kılların üzerinde ve lezyonların ortasında, genellikle az sayıda mantar elementi bulunur. Kıllı bölgelerden en iyi örnek steril pens yardımıyla koparma veya çekme ile alınır. Eğer bu, kılların frajilitesinden dolayı mümkün değilse bistüri deri döküntülerinin kazınmasında ve kıl köklerindeki küçük parçaları almada kullanılır. Sert kıllı fırçalarda başarılı bir şekilde kullanılabilir. Tırnak örneklerinin muayenesi için, tırnaklar iyice temizledikten ve alkolle sildikten sonra makasla kesilerek, bistüri veya küretle kazınarak toplanır. Dermatofitler dışında subkutan veya sistemik infeksiyon yapan mantarların teşhisi için ise vücut sıvıları veya biyopsi materyallerinden yararlanılır.
#44
SORU: Materyalerin muayenesi amacıyla kullanılan wood lambaı hangi mntarların görülmesinde kullanlır?
CEVAP: Bazı dermatofitlerin tanısında Wood lambası olarak bilinen portatif ultraviyole ışıkkaynağı kullanılmaktadır. Kıllar karanlık odada Wood lambası (330-365 nm dalga boyunda) ile incelendiğinde bazı dermatofitlerde parıldama görülür. M. canis ve M. audounii tarafından sentezlenen metabolitlerden dolayı sarımsı yeşil parıldama görülür.
#45
SORU: Mantarlarn teşhisinde kullanılan moleküer yöntemler nelerdir?
CEVAP: Nükleik asitleri temel alan bu teknikler, patojenik organizmalardaki genotipik farklılıkları ortaya çıkarmada oldukça yararlıdır. Bu teknikler çok spesifiktir ve fenotipik özelikleri temel alan tekniklerden daha kesin sonuçlar verir. Polymerase chain reaction (PCR) ve mitokondrial DNA’nın restriction fragment length polymorphism (RŞP) analizi bu tekniklere örnek verilebilir
#46
SORU:
Canlılar alemi kaç bölümde incelenebilir?
CEVAP:
Canlılar alemi, hayvanlar, bitkiler, mantarlar, protistalar ve monera (Archae ve Eubacteria) olarak üzere beş bölümde incelenebilir.
#47
SORU:
Ökaryot ile prokaryot hücre arasındaki esas farkı ne oluşturmaktadır?
CEVAP: Bu iki farklı grubu, esas olarak çekirdek membranının varlı- ğı ya da yokluğu belirlemektedir.
Bu iki farklı grubu, esas olarak çekirdek membranının varlı- ğı ya da yokluğu belirlemektedir.
#48
SORU:
Myxomycota nedir?
CEVAP: Myxomycota, uygun olmayan şartlarda spor oluşturan ve uygun koşullarda ise saprofit olarak yaşayan mantarlardır.
Myxomycota, uygun olmayan şartlarda spor oluşturan ve uygun koşullarda ise saprofit olarak yaşayan mantarlardır.
#49
SORU:
Simbiyotik yaşam nedir?
CEVAP: Simbiyotik yaşam, iki canlının tek bir organizma gibi birbirleriyle yardımlaşarak bir arada yaşamalarıdır.
Simbiyotik yaşam, iki canlının tek bir organizma gibi birbirleriyle yardımlaşarak bir arada yaşamalarıdır.
#50
SORU:
Mantarlar görünüm olarak kaça ayrılır ve nelerdir?
CEVAP: Mantarlar görünüm bakımından küfler ve mayalar olmak üzere ikiye ayrılırlar. Üremeleri tek hücre şeklinde, küremsi yapılar halinde olursa maya, çok hücreli şekilde, filamentoz iplikçikler şeklinde olursa küf olarak isimlendirilir.
Mantarlar görünüm bakımından küfler ve mayalar olmak üzere ikiye ayrılırlar. Üremeleri tek hücre şeklinde, küremsi yapılar halinde olursa maya, çok hücreli şekilde, filamentoz iplikçikler şeklinde olursa küf olarak isimlendirilir.
#51
SORU:
Hifa nedir?
CEVAP: Mantar kolonileri hifa adı verilen genellikle ince uzun ve saydam mik- roskopik filamentlerden oluşmuşlardır. Bunların her birine hifa adı verilir.
Mantar kolonileri hifa adı verilen genellikle ince uzun ve saydam mik- roskopik filamentlerden oluşmuşlardır. Bunların her birine hifa adı verilir.
#52
SORU:
Miselyum nedir?
CEVAP: Hifaların bir araya gelerek oluşturdukları saç benzeri yığınlardır.
Hifaların bir araya gelerek oluşturdukları saç benzeri yığınlardır.
#53
SORU:
Protoplast nedir?
CEVAP: Protoplast, hücre duvarı olmayan veya giderilmiş prokaryotik veya ökaryotik hücrelerdir.
Protoplast, hücre duvarı olmayan veya giderilmiş prokaryotik veya ökaryotik hücrelerdir.
#54
SORU: Ünit membran nedir?
Ünit membran nedir?
CEVAP: Ünit membran, sitoplazmayı ve hücre içerisindeki organellerin etrafını saran birden fazla görevi olan zardır.
Ünit membran, sitoplazmayı ve hücre içerisindeki organellerin etrafını saran birden fazla görevi olan zardır.
#55
SORU:
Septum nedir?
CEVAP: Septum filamentöz mantarlarda rastlanan bir formasyondur. Bu yapılar hücre duvarının iç kısımından orijin alır ve içeri doğru uzanarak karşı cidara kadar devam eder. Yapısı, hücre duvarının yapısı ile aynı kimyasal özelliği gösterir. Septum Oomycetes ve Zygomycetes sınıfı mantarlarda görülmez.
Septum filamentöz mantarlarda rastlanan bir formasyondur. Bu yapılar hücre duvarının iç kısımından orijin alır ve içeri doğru uzanarak karşı cidara kadar devam eder. Yapısı, hücre duvarının yapısı ile aynı kimyasal özelliği gösterir. Septum Oomycetes ve Zygomycetes sınıfı mantarlarda görülmez.
#56
SORU: Lomazom nedir?
Lomazom nedir?
CEVAP: Bazı mantar türlerinde hücre duvarı ile sitoplazmik membran arasında yerleşmiş ve lomazom olarak adlandırılan bazı yapılar bulunmaktadır. Buralarda sitoplazmik membran içe doğru çöküntüler meydana getirmektedir. Bu oluşumlar salgısal aktivitede ve sitoplazmanın sentezinde bazı önemli görevlere sahiptir.
Bazı mantar türlerinde hücre duvarı ile sitoplazmik membran arasında yerleşmiş ve lomazom olarak adlandırılan bazı yapılar bulunmaktadır. Buralarda sitoplazmik membran içe doğru çöküntüler meydana getirmektedir. Bu oluşumlar salgısal aktivitede ve sitoplazmanın sentezinde bazı önemli görevlere sahiptir.
#57
SORU: Flagellum nedir?
Flagellum nedir?
CEVAP: Flagellum sporun uygun ortamlara doğru hareketini sağlayan organeldir. Spor buraya yerleşip filizlenerek yeni bir mantar oluşturur.
Flagellum sporun uygun ortamlara doğru hareketini sağlayan organeldir. Spor buraya yerleşip filizlenerek yeni bir mantar oluşturur.
#58
SORU: Jerm tüpü nedir?
Jerm tüpü nedir?
CEVAP: Mantar sporlarının olgun mantar formuna dönüşmesi sırasında oluşan ve dışarı doğru uzanan tüp şeklindeki yapıdır.
Mantar sporlarının olgun mantar formuna dönüşmesi sırasında oluşan ve dışarı doğru uzanan tüp şeklindeki yapıdır.
#59
SORU:
Eşeysiz üreme sırasında mantarlarda kaç çeşit spor oluşumu vardır ve nelerdir?
CEVAP: Eşeysiz üreme sırasında mantarlarda başlıca 5 tür spor oluşumuna rastlanmaktadır. Bunlar: Artrospor, Blastospor, Klamidiospor, Konidiospor ve Sporangiospor’dur.
Eşeysiz üreme sırasında mantarlarda başlıca 5 tür spor oluşumuna rastlanmaktadır. Bunlar: Artrospor, Blastospor, Klamidiospor, Konidiospor ve Sporangiospor’dur.
#60
SORU: Sporangium nedir?
Sporangium nedir?
CEVAP: Sporangium, hifaların uçlarında bulunana ve içinde sporları taşıyan büyük yuvarlak keselerdir.
Sporangium, hifaların uçlarında bulunana ve içinde sporları taşıyan büyük yuvarlak keselerdir.
#61
SORU: Zoospor nedir?
Zoospor nedir?
CEVAP: Bazı mantar sporlarında flagellum bulunur. Suda yaşayan mantarlarda görülen flagellumlar, sporların hareketini ve uygun ortama yönelmelerini sağlar. Bu sporlar zoospor olarak adlandırılır.
Bazı mantar sporlarında flagellum bulunur. Suda yaşayan mantarlarda görülen flagellumlar, sporların hareketini ve uygun ortama yönelmelerini sağlar. Bu sporlar zoospor olarak adlandırılır.
#62
SORU:
Eşeysiz üreme sırasında kaç farklı tür spor oluşur ve nelerdir?
CEVAP: Eşeysiz üreme sırasında mantarlarda başlıca 5 tür spor oluşumuna rastlanmaktadır. Bunlar: Artrospor, Blastospor, Klamidiospor, Konidiospor ve Sporangiospor’dur.
Eşeysiz üreme sırasında mantarlarda başlıca 5 tür spor oluşumuna rastlanmaktadır. Bunlar: Artrospor, Blastospor, Klamidiospor, Konidiospor ve Sporangiospor’dur.
#63
SORU:
Mantarlar hangi pH aralığında yaşayabilir?
CEVAP: Birçok mantar türü düşük pH derecelerinde üreyebilir. Mantarların yaşayabildikleri minimal ve maksimal pH limitleri 2-11 arasında değişebilir.
Birçok mantar türü düşük pH derecelerinde üreyebilir. Mantarların yaşayabildikleri minimal ve maksimal pH limitleri 2-11 arasında değişebilir.
#64
SORU:
Mitotoksin nedir?
CEVAP:
Mitotoksin, mantarların ürettiği insan ve hayvan sağlığı için zararlı özellikteki metabolittir.. Bu metabolitlerin pek çoğu toksik ve karsinojendir. Örneğin: Aspergillus flavus’un sentezlediği aflatoksin karaciğer kanserine neden olur.
#65
SORU:
Slime molds nedir?
CEVAP: Slime molds, protistalar içerisinde mantarlara benzeyen dış yüzeyleri cıvık, sümüksü bir tabaka ile kaplı cıvık mantar olarak da adlandırılan gruptur.
Slime molds, protistalar içerisinde mantarlara benzeyen dış yüzeyleri cıvık, sümüksü bir tabaka ile kaplı cıvık mantar olarak da adlandırılan gruptur.