TEMEL VETERİNER PATOLOJİ Dersi BOYAMA VE MİKROSKOPLAR soru cevapları:

Toplam 52 Soru & Cevap
PAYLAŞ:

#1

SORU: Amiloid boyası olan Kongo Kırmızısı boyasının boyama işlemi nasıl yapılmaktadır? Açıklayınız


CEVAP: Kongo kırmızısı boyasında boyama işlemi sırasıyla şu şekilde yapılmaktadır: ? Ksilol (iki kez en az 2-3 dakika), saf alkol, %95’lik alkol, %70’lik alkol serilerinden, geçirilir ve parafinden kurtarılır ve distile suda yıkanır. ? Kongo kırmızısı solüsyonunda 10-30 dakika boyanır. ? Doyurulmuş lityum karbonat solüsyonunda 15 saniye tutulur. ? Boyanın bulanıklığı giderilinceye kadar %80’lik alkolde renk giderilir. Sonra akarsuda 15 dakika yıkanır. ? Harris’in Hematoksilen solüsyonunda 1-8 dakika zıt boyama yapılır. ? %1’lik asit alkolden geçirilir, distile suda yıkanır, amonyaklı suda mavileştirilir ve sonra suda yıkanır. ? %95’lik alkol, absolut alkol ve ksilolden (her birinden 2’şer kez ve en az 2 dakika) geçirilerek şeffaflaştırılır ve kapatılır.

#2

SORU: Gridley Mantar boyasında boyama işlemi nasıl yapılmaktadır? Açıklayınız.


CEVAP: Gridley Mantar boyasında boyama işlemi sırasıyla şu şekilde yapılmaktadır: ? Ksilol (iki kez en az 2-3 dakika), saf alkol, %95’lik alkol, %70’lik alkol serilerinden, geçirilir ve parafinden kurtarılır ve distile suda yıkanır. ? %4’lük kromik asit solüsyonunda 1 saat tutulur. ? Akarsuda 5 dakika yıkanır. ? Schiff ayıracında 15 dakika tutulur. ? Sulfüroz asit solüsyonunda her biri 1.5 dakika olmak üzere 3 kez çalkalanır. ? Akarsuda 15 dakika yıkanır. ? Aldehid fuksin solüsyonunda 15-30 dakika boyanır. ? %95’lik alkolde çalkalanarak boyanması sağlanır. ? Suda çalkalanır. ? Metanil sarı solüsyonunda hafifçe 1 dakika boyanır. ? Suda çalkalanır. ? %95’lik alkol, saf alkol ve ksilolden (her birinden 2’şer kez ve en az 2 dakika) geçirilerek şeffaflaştırılır ve kapatılır.

#3

SORU: Sinir Dokusu Elemanları boyaları kaça ayrılır? Açıklayınız.


CEVAP: Sinir Dokusu Elemanları boyaları, ? Holzer Boyası ? Luxol Fast Blue Boyası olmak üzere ikiye ayrılmaktadır.

#4

SORU: Boyama yöntemlerinin (histokimyanın) temel amacı nedir? Açıklayınız.


CEVAP: Boyama yöntemleri (histokimya) uygulamalarının asıl amacı patolojik morfolojik değişikliklerden hastalık tanısına varabilmektir.

#5

SORU: Holzer boyasında (Glia hücre ve iplikleri için) boyama işlemi nasıl yapılmaktadır? Açıklayınız.


CEVAP: Holzer boyasında boyama işlemi sırasıyla şu şekilde yapılmaktadır: ? Ksilol (iki kez en az 2-3 dakika), saf alkol, %95’lik alkol, %70’lik alkol serilerinden, geçirilir ve parafinden kurtarılır ve 3 kez distile suda yıkanır. ? Fosfomolibdik alkol solüsyonunda 3 dakika yıkanır ve süzülür. ? Alkol-kloroform karışımında kesitler yarı saydam oluncaya yıkanır. ? Kristal menekşe moru boyasında 30 saniye tutularak boyanır. ? Potasyum bromid solüsyonunda 1 dakika tutulur. ? Diferensiasyon solüsyonunda 30 saniye tutulur. (Diferensiasyon fazla olursa tekrar boyanabilir) ? Birkaç kez ksilolden geçirildikten sonra kapatılır.

#6

SORU: Boyama yöntemleri (histokimya) nedir?


CEVAP: Nekropsi ve biyopsi sonucu elde edilen doku örneklerinde gelişen patolojik bulguların mikroskobik olarak belirlenmesi ve görünür hale getirilmesi amacıyla yapılan özel kimyasal uygulama yöntemleridir. Diğer bir deyişle, laboratuvarda çeşitli kimyasal maddeler kullanarak ve dokuda birtakım kimyasal reaksiyonlar oluşturulmasıyla doku ve elemanlarını ayırt etmeye yerleşim ve yayılımları ile miktarlarını tanımaya yarayan kimyasal yöntemlerin adı “histokimya” dır.

#7

SORU: Van Gieson boyasında boyama işlemi nasıl yapılmaktadır? Açıklayınız.


CEVAP: Van Gieson boyasında boyama işlemi sırasıyla şu şekilde yapılmaktadır: ? Ksilol (iki kez en az 2-3 dakika), saf alkol, %95’lik alkol, %70’lik alkol serilerinden, her birine en az on kez daldırılarak, geçirilir ve parafinden kurtarılır. ? Distile sudan geçirilir. ? Hematoksilen solüsyonunda 5-10 dakika tutulur. ? Distile sudan geçirilir. ? Van Gieson solüsyonunda 1-3 dakika boyanır. ? %95’lik alkol, saf alkol ve ksilolden (her birinden 2’fler kez ve en az 2 dakika) geçirilerek şeffaflaştırılır ve kapatılır.

#8

SORU: Özel boyama yöntemleri arasında yer alan konnektif ve kas dokusu boyaları nelerdir? Açıklayınız.


CEVAP: Konnektif ve kas dokusu boyaları, ? Masson’un Trikrom Boyası ? Van Gieson Boyası olarak ikiye ayrılmaktadır.

#9

SORU: Ekstraksiyon nedir?


CEVAP: Özünü çıkarma, herhangi bir maddenin çeşitli yöntemlerle özünü elde etme işlemine denir.

#10

SORU: Aluminyum alum hematoksilenler nedir? Nasıl kullanılmaktadırlar?


CEVAP: Aluminyum alum hematoksilenler, hücre çekirdeğinin iyi boyanması nedeniyle en sık kullanılan tiptir. Mordant olarak aluminyum potasyum sülfat (Al2K2 (S04)3. 24 H2O) ve aluminyum amonyum sülfat (AlNH4 (S04)2 .12 H2O) kullanılır. Bunlar çekirdeği kırmızıya boyar, ancak çeşme suyunda yıkandıktan sonra bu renk mavi-mor renge dönüşür. Aluminyumlu hematoksilenlerin tüm formülasyonları progresif (hücre çekirdeklerinin boyaması yeterli olduğu noktaya dek doku kesiti boya çözeltisinde tutulur. Belirli aralıklarla mikroskopta kontrol edilip, yeterli koyuluğa ulaşınca işlem sonlandırılır.) ve regresif (doku kesiti belirlenen süre boya çözeltisinde tutulur, oluşacak aşırı boyanma asit-alkolde giderilir ve mavileştirilir) boyama yapar.

#11

SORU: Gram-Weigert boyasında boyama işlemi nasıl yapılmaktadır? Açıklayınız.


CEVAP: Gram-Weigert boyasında boyama işlemi sırasıyla şu şekilde yapılmaktadır: ? Ksilol (iki kez en az 2-3 dakika), saf alkol, %95’lik alkol, %70’lik alkol serilerinden, geçirilir ve parafinden kurtarılır ve distile suda yıkanır. ? Karbol fuksin (filtre edilmifl) solüsyonunda 10 dakika boyanır. ? Çeşme suyunda iyice çalkalanır. ? %1’lik asit-alkolde, kesitler soluk pembe oluncaya kadar, rengi açılır. ? Akarsuda 8 dakika yıkanır. ? Metilen mavisi çalışma solüsyonunda 15 saniye boyanır. (Kesitler soluk mavi olmalıdır, aşırı boyanmamasına özen gösterilmelidir) ? Önce çeşme suyunda, sonra distile suda yıkanır. ? %95’lik alkol, saf alkol ve ksilolden (her birinden 2’şer kez ve en az 2 dakika) geçirilerek şeffaflaştırılır ve kapatılır.

#12

SORU: Boya solüsyonlarında çökelti olduğunda veya dokular solgun boyanıyorsa ne yapılmalıdır?


CEVAP: Boya solüsyonlarında çökelti olduğunda veya dokular solgun boyanıyorsa boyalar süzülmeli veya daha iyisi boya yenilenmelidir.

#13

SORU: Hematoksilen ve eozin ile elle boyamada Harris’in hematoksilen solüsyonu nasıl hazırlanmaktadır? Açıklayınız.


CEVAP: 1.0 gr Kristalize hematoksilen 10.0 ml %95’lik etil alkolde çözülür. 20.0 gr potasyum alum (KAl(SO4)2.12H2O) veya amonyum alum (NH4Al(SO4)2.12H2O) 200.0 ml damıtık suda kaynatılarak eritilir. Her iki solüsyon yavaşça birbirine karıştırılır. Karışım koyu mor renk alıncaya kadar (yaklaşık yarım dakika) tekrar kaynatılır. 0.5 gr merkürik oksit ilave edilir. Karışımın bulunduğu cam kap alt 1/3’ü suda kalacak şekilde hızla soğutulur ve üzerine birkaç damla asetik asit ilave edilebilir. Bu boya solüsyonu bir veya iki aydan fazla kullanılmamalıdır.

#14

SORU: Hematoksilen solüsyonlarında ne tür değişimlere rastlanılabilmektedir? Açıklayınız.


CEVAP: Hematoksilen solüsyonlarında, gerek saklama sürecinde ve gerekse çalışma sırasında kimyasal veya fiziksel etkenlerle, değişimler olabilir. Boyama sürecinde hematoksilen çözeltisine lamlarla su karışması nedeniyle boyanın yoğunluğu düşer ve boyanma zayıf olur. Ayrıca boya solüsyonunda bekleme sürecinde oksijenleşme nedeniyle çökelti oluşabilir, bu durumda boya ancak süzüldükten sonra kullanılmalıdır. Böyle durumlar, hematoksilen boya çözeltisinin boyama kalitesinin bozulduğunun göstergesidir ve boya solüsyonu yenilenmelidir.

#15

SORU: Oil Red O boyasında boyama işlemi nasıl yapılmaktadır? Açıklayınız.


CEVAP: Oil Red O boyasında boyama işlemi sırasıyla şu şekilde yapılmaktadır: ? 10-15 µm kalınlığındaki dondurma mikrotomu kesitleri 5-10 dakika kuruması için bekletilir. ? %60’lık isopropanolde 30 saniye çalkalanır. ? Oil red O boyasında 10 dakika boyanır. ? Tekrar %60’lık isopropanolde birkaç saniye çalkalanır. ? Akarsuda 2-3 dakika yıkanır. ? Herhangi bir Hematoksilen solüsyonunda 2-3 dakika tutulur. ? Çeşme suyunda 3 dakika yıkanır. ? Mavi Scott solüsyonunda 3 dakika tutulur. ? Çeşme suyunda 5 dakika yıkandıktan sonra jelatin yapıştırıcı (Uygun ısıda 0.05 gr jelatin 20.0 ml distile suda çözdürülür) ve lamel ile kapatılır.

#16

SORU: Patoloji laboratuvarlarında kullanılan rutin boyama yöntemi nedir?


CEVAP: Patoloji laboratuvarlarında kullanılan rutin boyama yöntemi, hematoksilen-eozin boyama yöntemidir. Genel doku boyası olarak, hücre çekirdeği ve sitoplazma ayrımını sağlayan histo-patolojik boyalar arasında en geniş kullanımı olan hematoksilen-eozin boyasıdır. Hematoksilen boyası genellikle hücre çekirdeğini koyu mavi-mor renge boyayarak hücre içi ayrıntıyı iyi gösterir. Eozin boyası ise hücre sitoplazmasını pembe-kırmızı renge boyar.

#17

SORU: Yağ ve karbonhidrat boyaları kaça ayrılır? Açıklayınız


CEVAP: Yağ ve karbonhidrat boyaları, ? Oil Red O Boyası ? Best’in Carmine (Glikojen) Boyası olarak ikiye ayrılmaktadır.

#18

SORU: Doku kesitlerine hematoksilen ve eozin ile boyama işlemi nasıl uygulanmaktadır?


CEVAP: Histopatolojik boyama yöntemleri arasında, uygulama kolaylığı ve dokuların ayrıntılı görülebilmesi gibi nedenlerle, hematoksilen ve eozin en yaygın kullanılan boyalardır. Mikrotomda 5 µm kalınlığında kesilerek lam üzerine alınmış ve sonrasında parafini giderilmiş olan doku kesitleri suyu giderilerek elde ya da otomatik boyama cihazlarında hematoksilen ve eozin ile boyanır.

#19

SORU: Mikroorganizmaların boyası kaça ayrılır? Açıklayınız.


CEVAP: Mikroorganizmaların boyası, ? Gram-Weigert Boyası ? Ziehl-Neelsen Boyası ? Gridley Mantar Boyası olmak üzere üçe ayrılmaktadır.

#20

SORU: Ziehl-Neelsen boyasında boyama işlemi nasıl yapılmaktadır? Açıklayınız.


CEVAP: Ziehl-Neelsen boyasında boyama işlemi sırasıyla şu şekilde yapılmaktadır: ? Ksilol (iki kez en az 2-3 dakika), saf alkol, %95’lik alkol, %70’lik alkol serilerinden, geçirilir ve parafinden kurtarılır ve distile suda yıkanır. ? Eozin solüsyonunda 5 dakika boyanır. ? Suda çalkalanır. ? Saf jansiyan moru (sterling gentian violet) solüsyonunda 10 dakika boyanır. ? Gram iodin solüsyonunda yıkanıp temizlendikten sonra 3 dakika tutulur. ? Filtre kâğıdı ile çevredeki lekeler temizlenir. ? Boyanma reaksiyonunu durdurmak amacıyla, eşit oranlarda karıştırılmış olan anilin yağı ve ksilol karışımında daldırılır. ? Ksilolden geçirilerek şeffaflaştırılır ve kapatılır.

#21

SORU: Best’in Carmine (Glikojen) boyasında boyama işlemi nasıl yapılmaktadır? Açıklayınız.


CEVAP: Best’in Carmine (Glikojen) boyasında boyama işlemi sırasıyla şu şekilde yapılmaktadır: ? Ksilol (2 kez) ve saf alkolden geçirilerek parafini giderilir ve 50:50 eter-alkol karışımında %1’lik selloidin içinde 5-10 dakika tutulur. ? Lamlar 1 dakika dik olarak süzdürülür. ? %70’lik alkole 2-3 kez daldırılır ve sonra suya alınır. ? Hematoksilen solüsyonunda 5 dakika tutulur. ? 7. Suda yıkanır, mavi Scott solüsyonuna daldırılır ve sonra yıkanır. ? 8. Karmin çalışma solüsyonunda 15-30 dakika boyanır. ? 9. 5-15 dakika diferensiasyon solüsyonuyla muamele edilir. ? 10. %80’lik alkolde hızla çalkalanır. ? 11. %95’lik alkol, saf alkol ve ksilolden (her birinden 2’şer kez) geçirilerek şeffaflaştırılır ve kapatılır.

#22

SORU: Lillie’in Nil Mavisi boyasında boyama işlemi nasıl yapılmaktadır? Açıklayınız.


CEVAP: llie’in Nil Mavisi boyasında boyama işlemi sırasıyla şu şekilde yapılmaktadır: ? Ksilol (iki kez en az 2-3 dakika), saf alkol, %95’lik alkol, %70’lik alkol serilerinden, geçirilir ve parafinden kurtarılır. ? Yukarıdaki boya solüsyonunda 20 dakika boyanır. ? Akarsuda 10-20 dakika yıkanır. ? Jelatin kapama materyali ve lamel ile kapatılır.

#23

SORU: Zıt boya nedir?


CEVAP: Zıt boya, dokuda boyanması gereken kısımların daha iyi görünmesi amacıyla, diğer yapıların farklı bir boya ile boyanmasıdır.

#24

SORU: Mikroskobik gözlemlerin yapay koşullarda gerçekleştirilmesi ne gibi sonuçlar doğurmaktadır? Açıklayınız


CEVAP: Mikroskobik gözlemler tamamen yapay koşullarda gerçekleştirildiğinden inceleyeni yanıltan unsurlar da içerebilir. Dokuların işlenmesi ve saklanması için yapılan tüm uygulamalar dokunun yapısal özelliklerinin az çok değişmesine yol açar. Boyanma işlemine başlamadan önce, boyanacak dokuların geçmesi gereken aşamalar, iyi sonuç alınabilmesi amacıyla, oldukça önemlidir ve şarttır. Bu basamakları her biri, bir sonraki basamağın verimliliği için ve sonuçta mikroskobik gözlemi etkileyeceği için oldukça önemlidir.

#25

SORU: Doku kesitlerinin boyama işlemi bittikten sonra hangi işlem yapılır?


CEVAP: Doku kesitlerinin boyama işlemi bittikten sonra lam üzerindeki doku kesiti kapatıcı bir kimyasal madde ve lamel ile kapatılmalıdır. Kapatma esnasında doku ile lamel arasında hava kabarcığı kalmamasına dikkat edilmelidir. Hava kabarcığının kalması histopatolojik değerlendirmeyi engellediği gibi preparatın saklanmasında da olumsuzluk yaratır. Kapatma işlemi kesitleri tozdan, zedelenmeden, zaman içinde boyanın ve hücre özelliklerinin bozulmasından korur. Ayrıca mikroskop altında rahat bir şekilde incelenebilmesine olanak sağlar. Kapatma işlemi için eskiden doğal reçineler (Kanada balzamı) kullanılırken günümüzde sentetik reçineler (entellan) daha fazla kullanılmaktadır. Sulu yapıştırıcılar ise dehidrasyon ve ksilol aşamalarından olumsuz etkilenecek yağ boyaları ve immunofloresans boyamalarında tercih edilmelidir. Kapatıcı maddenin üzerine konulan çok ince cama “lamel” adı verilir. Kullanılacak lamelin boyutu doku kesitleri ve lam ile uyumlu olmalıdır.

#26

SORU: Rekristalizasyon ne anlama gelmektedir?


CEVAP: Elde edilen özütün tekrar kristal haline dönüştürülmesine denir.

#27

SORU: Histokimya boya yöntemlerine ilişkin tarihsel gelişim nasıl olmuştur? Açıklayınız.


CEVAP: Dokuların kimyasal maddeler kullanılarak boyanmasına ilişkin ilk uygulamalar 18. yüzyıl sonlarında başlamış ve sonrasında çok çeşitli kimyasal boyama teknikleri geliştirilmiştir. Histokimya boya yöntemleri esasen son yüzyılın ikinci yarısında geliştirilmiş ve birçoğu az-çok değiştirilerek günümüze kadar gelmiştir.

#28

SORU: Ek histokimyasal boyalara neden gereksinim duyulmaktadır?


CEVAP: Patolojik tanı için hemotoksilen-eosin boyası çoğu zaman yeterli iken, bazen ek histokimyasal boyalara gereksinim duyulur. Böyle özel boya yöntemleri; konnektif doku (kollajen doku, elastik doku, fibrin, keratin, kas doku, retikulum iplikleri), sitoplazmik granüller (mast hücre sitoplazmalarındaki granüller), hematolojik ve nüklear elemanlar (hemoglobulin, hemosiderin ve Malaria pigmentleri), yağlar (kolesterol, yağ asitleri, nötral yağlar, (fosfolipidler), karbonhidrat ve mukoproteinler (amiloid, glikojen, musin, mukopolisakkarit), pigment ve mineraller (bilirubin, kalsiyum, lipofuksin, ürat kristalleri, bakır), sinir hücreleri ve uzantıları (astrosit, mikrogliya, nörofibriller, myelin, Nissl cisimcikleri) ile enfeksiyöz etkenler (Gram +/- bakteriler, spiroketler, riketsiyalar, tüm mantar türleri) ve patolojik inklüzyon cisimciklerini (Negri cisimcikleri) ortaya koymaya yöneliktir.

#29

SORU: Von Kossa boyasında boyama işlemi nasıl yapılmaktadır? Açıklayınız.


CEVAP: Von Kossa boyasında boyama işlemi sırasıyla şu şekilde yapılmaktadır: ? Ksilol (iki kez en az 2-3 dakika), saf alkol, %95’lik alkol, %70’lik alkol serilerinden, geçirilir ve parafinden kurtarılır. ? Distile suda 3 dakika yıkanır. ? %5’lik gümüş nitrat solüsyonunda en az 30 dakika direkt güneş ışığı altında, ultra-viole lambası veya 75-100 watt masa lambası ışığı altında tutularak boyanır. Oluşan kimyasal reaksiyon açıkça görülebilir. ? Distile suda yıkanır. ? %5’lik Sodyum tiosülfat solüsyonunda 2-3 dakika tutulur. ? Distile suda iyice yıkanır. ? Kernechtrot (nuclear fast red) boyasında 5-8 dakika tutulur. ? Distile suda yıkanır. ? %95’lik alkol, saf alkol ve ksilolden (her birinden 2’şer kez ve en az 2 dakika) geçirilerek şeffaflaştırılır ve kapatılır.

#30

SORU: Masson’un Trikrom boyasında boyama işlemi nasıl yapılmaktadır? Açıklayınız.


CEVAP: Masson’un Trikrom boyasında boyama işlemi sırasıyla şu şekilde yapılmaktadır: ? Ksilol (iki kez en az 2-3 dakika), saf alkol, %95’lik alkol, %70’lik alkol serilerinden geçirilerek ve parafinden kurtarılır ve distile suda yıkanır. ? Bir saat 56o C iron alumda mordantlanır.(Eğer formalin tespiti kullanılmış ise 56o C’de bir saat veya oda ısısında bir gece Bouin solüsyonunda mordantlanır) ? Soğutulur ve 5 dakika akarsuda tutulur. ? Distile sudan geçirilir. ? Hematoksilen solüsyonunda 5-30 dakika tutulur. ? Tekrar çeşme suyunda 5-10 dakika yıkanır. ? Distile sudan geçirilir. ? Diferensiyasyon için Biebrich kırmızısı-asit fuksin solüsyonunda 1/2 - 2 dakika tutulur. ? Distile sudan geçirilir. ? Fosfomolibdik-fosfotungstik asit solüsyonunda 5- 10 dakika renksizleştirilir. ? Anilin mavisi solüsyonunda 5 dakika veya light green solüsyonunda 1 dakika tutulur. ? Distile sudan geçirilir. ? Glasial asetik asit solüsyonunda 1-5 dakika tutulur. ? %95’lik alkol, saf alkol ve ksilolden (her birinden 2’fler kez ve en az 2 dakika) geçirilerek şeffaflaştırılır ve kapatılır.

#31

SORU: Hematoksilen ve eozin ile elle boyamada alkolik eozin solüsyonu nasıl hazırlanmaktadır? Açıklayınız


CEVAP: Alkolik eozin solüsyonu için 1.0 gr Eozin Y 1000.0 ml %70’lik alkolde eritilir ve üzerine 5.0 ml glasial asetik asit ilave edilir.

#32

SORU: Pigment ve Mineral boyaları kaça ayrılır? Açıklayınız.


CEVAP: Pigment ve Mineral boyaları, ? Lillie’in Nil Mavisi Boyası ? Von Kossa Boyası olarak ikiye ayrılmaktadır.

#33

SORU:

Histokimya nedir?


CEVAP:

Dokuların kimyasal maddeler kullanılarak boyanmasına ilişkin ilk uygulamalar 18. yüzyıl sonlarında başlamış ve sonrasında çok çeşitli kimyasal boyama teknikleri geliştirilmiştir. Laboratuvarda çeşitli kimyasal maddeler kullanarak ve dokuda birtakım kimyasal reaksiyonlar oluşturulmasıyla doku ve elemanlarını ayırt etmeye yerleşim ve yayılımları ile miktarlarını tanımaya yarayan kimyasal yöntemlerin adı “histokimya” dır. Histokimya boya yöntemleri esasen son yüzyılın ikinci yarısında geliştirilmiş ve bir çoğu az-çok değiştirilerek günümüze kadar gelmiştir.


#34

SORU:

Ekstraksiyon nedir?


CEVAP:

Ekstraksiyon: Özünü çıkarma, herhangi bir maddenin çeşitli yöntemlerle özünü elde etme işleminde denir.


#35

SORU:

Rekristalizasyon nedir?


CEVAP:

Rekristalizasyon: Elde edilen özütün tekrar kristal haline dönüştürülmesine denir.


#36

SORU:

Mordant nedir?


CEVAP:

Mordant: Boya ile iyi bir birleşim oluşturarak boya doku bağlanmasını kolaylaştıran maddedir.


#37

SORU:

Zıt boya nedir?


CEVAP:

Zıt Boya: Dokuda boyanması gereken kısımların daha iyi görünmesi amacıyla, diğer yapıların farklı bir boya ile boyanmasıdır.


#38

SORU:

Konnektif ve kas dokusu boyaları nelerdir?


CEVAP:

Konnektif ve kas dokusu boyaları:

  • Masson’un Trikrom Boyası
  • Van Gieson Boyası

#39

SORU:

Yağ ve karbonhidrat boyaları nelerdir?


CEVAP:

Yağ ve karbonhidrat boyaları:

  • Oil Red O Boyası
  • Best’in Carmine (Glikojen) Boyası

#40

SORU:

Pigment ve mineral boyaları nelerdir?


CEVAP:

Pigment ve mineral boyaları:

  • Lillie’in Nil Mavisi Boyası
  • Von Kossa Boyası

#41

SORU:

Mikroorganizmaların boyaları nelerdir?


CEVAP:

Mikroorganizmaların boyaları:

  • Gram-Weigert Boyası
  • Ziehl-Neelsen Boyası
  • Gridley Mantar Boyası

#42

SORU:

Sinir dokusu elemanları boyaları nelerdir?


CEVAP:

Sinir dokusu elemanları boyaları:

  • Holzer Boyası (Glia hücre ve iplikleri için)
  • Luxol Fast Blue Boyası (Myelin iplikleri için)

#43

SORU:

Stereoloji nedir?


CEVAP:

Stereoloji: Mikroskoptaki iki boyutlu görüntülerden elde edilen sayısal verilerle (sayı, çap, hacim, yoğunluk, yüzey alanı) üç boyutlu yapı hakkında veri elde edilmesini sağlayan morfometrinin bir dalıdır.


#44

SORU:

Mikroskop çeşitleri nelerdir?


CEVAP:

Mikroskop çeşitleri:

  • Işık Mikroskop
  • Faz Kontrast Mikroskop
  • Polarizasyon (kutuplaştırma) Mikroskobu
  • Konfokal Mikroskop
  • Floresans Mikroskop
  • Elektron Mikroskop

#45

SORU:

Elektron mikroskop çeşitleri nelerdir?


CEVAP:

Elektron mikroskop çeşitleri:

  • Geçirimli elektron mikroskobu (TEM)
  • Taramalı elektron mikroskobu (SEM)

#46

SORU:

Geçirimli elektron mikroskobu (TEM) nedir?


CEVAP:

Geçirimli elektron mikroskobu (TEM); yüksek çözümleme gücüne sahiptir. Bu çözümleme gücü görüntülenen yapının ayrıntılarını 400.000 kez büyüterek iki boyutlu görülebilmesini sağlar. TEM’unda elde edilen görüntüler daima siyah-beyazdır. Elektron mikroskobu fotoğrafının koyu alanları elektron yoğun, renkli alanlar ise elektron geçirgen olarak adlandırılır.


#47

SORU:

Taramalı elektron mikroskobu (SEM) nedir?


CEVAP:

Taramalı elektron mikroskobu (SEM); hücrelerin, dokuların ve organların yüzeyine ait üç boyutlu görüntüler oluşturur. TEM’den farklı olarak elektronlar örneğin içinden geçmez. Elektronlar daha önceden işleme esnasında kaplanan ince metal (altın) tabaka üzerine çarpar ve saçılır. Bunlar yakalanarak yükselticilerle üç boyutlu olarak ekrana yansıtılır ve oluşan görüntüler siyah-beyazdır. SEM yalnızca organları n yüzeylerini gösterdiğinden çoğunlukla boşluklu (mide, bağırsak, akciğer) organların incelenmesinde kullanılırlar.


#48

SORU:

Floresans mikroskobu nedir?


CEVAP:

Belli floresans maddeler uygun dalga boyundaki ışık alttan tutulduğunda daha uzun dalga boyunda ışık yayarlar. Bu olaya floresans denir. Floresans mikroskopta doku örnekleri genelde ışık yelpazesinin görülebilir kısmında yeralacak şekilde morötesi ya da lazer ışığı altında tutulur. Floresans maddeler karanlık bir zemin üzerinde parlak ışıklı parçacıklar şeklinde izlenir. Veteriner patolojide özellikle kuduzun hızlı tanısında kullanılan bu mikroskoplarda FITC (floresansizotiyosiyanat) ile bağlanan antikorların antijenle oluşturduğu kompleks yeşilimsi-sarı parlak renkte görülür ve pozitif sonuç olarak değerlendirilir.


#49

SORU:

Komfokal mikroskop nedir?


CEVAP:

Konfokal terimi bir objenin ve görüntüsünün aynı odağa sahip olmasına denir. Floresans mikroskop esaslarına göre çalışan çoğunlukla floresans mikroskobun gelişmiş şekli olarak kabul edilir. Konfokal mikroskop floresansla işaretlenmiş, saptanmış ya da canlı hücrelerde yüksek çözünürlük sağlayarak görüntü elde etme ve elde edilen görüntüleri birleştirerek üç boyutlu yapısı hakkında fikir vermektedir. Anlaşılacağı üzere örnek floresan bir molekülle işaretlenmesi gerekir ki bu rutin kesitlerde çalışamaz anlamına gelmektedir. Diğer taraftan elde edilen görüntüleri birleştirerek üç boyutlu görüntüye dönüştürmesi bu mikroskobu bilgisayara bağımlı bir teknik haline getirmektedir.


#50

SORU:

Luxol Fast Blue ile yapılan boyama işleminin sonucu nasıldır?


CEVAP:

Myelin: Mavi-yeşil. ; Mantar ve PAS pozitif elementler: Pembeden kırmızıya. ; Çekirdekler: Koyu mavi. ; Sitoplazmik nükleoproteinler: Mavimsi mor. ; Kapillarlar: Kırmızı.


#51

SORU:

Holzer ile yapılan boyama işleminin sonucu nasıldır?


CEVAP:

Glia hücre ve iplikleri: Koyu menekşe. ; Zemin: Açık menekşe.


#52

SORU:

Gram-Weigert ile yapılan boyama işleminin sonucu nasıldır?


CEVAP:

Gram-pozitif bakteri ve mantar: Mor. ; Gram-negatif organizmler: Genellikle boya almaz. Fibrin: Mavi-siyah.