TÜREV ARAÇLAR Dersi FUTURES (GELECEK) SÖZLEŞMELER soru cevapları:
Toplam 20 Soru & Cevap#1
SORU:
Future sözleşmelerin işlem gördüğü en büyük borsalar nelerdir?
CEVAP: Futures sözleşmelerin işlem gördüğü en büyük borsalara bakıldığında, Amerika’da Chicago Board of Trade (CBOT) ve Chicago Mercantile Exchange (CME) dikkat çekerken, Avrupa’da London International Financial Futures and Options Exchange (LIFFE), Eurex ve Euronext dikkat çeken borsalardır.
Futures sözleşmelerin işlem gördüğü en büyük borsalara bakıldığında, Amerika’da Chicago Board of Trade (CBOT) ve Chicago Mercantile Exchange (CME) dikkat çekerken, Avrupa’da London International Financial Futures and Options Exchange (LIFFE), Eurex ve Euronext dikkat çeken borsalardır.
#2
SORU:
Future işlemleri tanımlayınız.
CEVAP: Fiyat, miktar ve vade anlaşmasının bugünden yapılıp ödemenin ve varlık tesliminin ge- lecekte bir tarihte gerçekleştirildiği işlemlerdir.
Fiyat, miktar ve vade anlaşmasının bugünden yapılıp ödemenin ve varlık tesliminin ge- lecekte bir tarihte gerçekleştirildiği işlemlerdir.
#3
SORU:
Future sözleşmeler nasıl isimlendirilir?
CEVAP: Bir borsada herhangi bir varlık veya başka bir ekonomik gösterge üzerinden düzenlenmiş futures sözleşmesi ilgili olduğu varlık veya gösterge ismi ile anılır.
Bir borsada herhangi bir varlık veya başka bir ekonomik gösterge üzerinden düzenlenmiş futures sözleşmesi ilgili olduğu varlık veya gösterge ismi ile anılır.
#4
SORU:
Future sözleşmelerde amaç nedir?
CEVAP: Bu sözleşmedeki amaç, fiyat dalgalanmalarının getirdiği belirsizliği ortadan kaldırmak, belirli bir vade için ilgili finansal aracın fiyatını sabitlemektir.
Bu sözleşmedeki amaç, fiyat dalgalanmalarının getirdiği belirsizliği ortadan kaldırmak, belirli bir vade için ilgili finansal aracın fiyatını sabitlemektir.
#5
SORU:
Literatürde future sözleşmeler yerine kullanılabilen ifadeler nelerdir?
CEVAP: Literatüre bakıldığında “futures sözleşmeler” yerine “gelecek sözleşmeleri” ya da “organize vadeli işlem sözleşmeleri” ifadelerinin de kullanılabildiği görülmektedir.
Literatüre bakıldığında “futures sözleşmeler” yerine “gelecek sözleşmeleri” ya da “organize vadeli işlem sözleşmeleri” ifadelerinin de kullanılabildiği görülmektedir.
#6
SORU:
Future sözleşmelerde dayanak varlık bir mal olduğunda, borsanın üzerine düşen nedir?
CEVAP: Dayanak varlık bir mal olduğunda, piyasada bu malın farklı kaliteye sahip pek çok çeşidini bulmak mümkün olabilir. Bu kapsamda borsalar bu malın kabul edilebilir özelliklerini ve kalitesini belirlemektedir.
Dayanak varlık bir mal olduğunda, piyasada bu malın farklı kaliteye sahip pek çok çeşidini bulmak mümkün olabilir. Bu kapsamda borsalar bu malın kabul edilebilir özelliklerini ve kalitesini belirlemektedir.
#7
SORU:
Future sözleşmelerde dayanak varlıklar genel olarak kaç grup altında toplanmıştır?
CEVAP: Dayanak varlık olarak kullanılan varlıklar, dövizler, para (faiz oranları), pay senetleri ve emtialar olmak üzere dört grup altında toplanmıştır.
Dayanak varlık olarak kullanılan varlıklar, dövizler, para (faiz oranları), pay senetleri ve emtialar olmak üzere dört grup altında toplanmıştır.
#8
SORU:
Future sözleşmelerde teslim tarihine net olarak kim belirlemektedir?
CEVAP: Future sözleşmelerde, borsalar teslimin yapılacağı tarihi net olarak belirlemektedirler. Bazı futures sözleşmeler için, teslim periyodu tüm ay olabilmektedir. Teslim ayları sözleşmeden sözleşmeye değişmekle beraber borsa tarafından piyasa katılımcılarının ihtiyaçlarına göre belirlenmektedir.
Future sözleşmelerde, borsalar teslimin yapılacağı tarihi net olarak belirlemektedirler. Bazı futures sözleşmeler için, teslim periyodu tüm ay olabilmektedir. Teslim ayları sözleşmeden sözleşmeye değişmekle beraber borsa tarafından piyasa katılımcılarının ihtiyaçlarına göre belirlenmektedir.
#9
SORU:
Future işlemlerde, sözleşme alt ya da üst limite ulaştığında ne olur?
CEVAP: Normal olarak sözleşme alt limit ya da üst limite ulaştığında o sözleşmede işlemler durmaktadır. Ancak bazı durumlarda borsa devreye girerek limitleri değiştirme yetkisine sahiptir.
Normal olarak sözleşme alt limit ya da üst limite ulaştığında o sözleşmede işlemler durmaktadır. Ancak bazı durumlarda borsa devreye girerek limitleri değiştirme yetkisine sahiptir.
#10
SORU:
Future işlemlerde pozisyon limitleri neyi ifade eder?
CEVAP: Pozisyon limitleri bir spekülatörün tutabileceği maksimum sözleşme sayısını ifade etmektedir. Limitin amacı spekülatörün piyasa üzerinde aşırı bir etkiye sahip olmasını engellemektir.
Pozisyon limitleri bir spekülatörün tutabileceği maksimum sözleşme sayısını ifade etmektedir. Limitin amacı spekülatörün piyasa üzerinde aşırı bir etkiye sahip olmasını engellemektir.
#11
SORU:
Futures fiyatlar ile spot fiyatlar arasında nasıl bir ilişki vardır?
CEVAP: Bir futures sözleşmenin teslim dönemi yaklaştığında, futures fiyatlar dayanak varlığın fiyatına eşit ya da çok yakın olmaktadır.
Bir futures sözleşmenin teslim dönemi yaklaştığında, futures fiyatlar dayanak varlığın fiyatına eşit ya da çok yakın olmaktadır.
#12
SORU:
Future işlemlerde ortalama fiyat neye denir?
CEVAP:
Ortalama fiyat, alım satıma konu olan ürünün, bir seans içerisinde gerçekleşen işlemlerde oluşan fiyatların ortalamasıdır.
#13
SORU:
Future işlemlerde açılış fiyatının tanımı nedir?
CEVAP:
Açılış fiyatı, herhangi bir vadeli işlem veya opsiyon sözleşmesi için seans başlangıcında ilk işlemin hangi fiyattan gerçekleştiğini ifade eder. Bazı borsalar açılış fiyatını bir önceki günün kapanış fiyatı olarak, bazıları ise açılışın ilk birkaç dakikası içerisinde gerçekleşen fiyatların bir ortalaması olarak belirleyebilmektedir.
#14
SORU:
Başlanıç teminatı neye denir?
CEVAP: Bir tek vadeli işlem sözleşmesinde pozisyon alabilmek için aracı kurum üzerinden takas kurumuna yatırılması zorunlu teminat tutarı başlangıç teminatıdır.
Bir tek vadeli işlem sözleşmesinde pozisyon alabilmek için aracı kurum üzerinden takas kurumuna yatırılması zorunlu teminat tutarı başlangıç teminatıdır.
#15
SORU:
Borsa İstanbul'da kaç tip döviz vadeli işlem sözleşmesi işlem görmektedir?
CEVAP: Borsa İstanbul’da üç tip Döviz Vadeli İşlem Sözleşmesi işlem görmektedir. Bu sözleşmeler, TL Dolar Vadeli İşlem Sözleşmeleri, TL Euro Vadeli İşlem Sözleşmeleri ve EUR/USD Çapraz Kuru Vadeli İşlem Sözleşmeleridir.
Borsa İstanbul’da üç tip Döviz Vadeli İşlem Sözleşmesi işlem görmektedir. Bu sözleşmeler, TL Dolar Vadeli İşlem Sözleşmeleri, TL Euro Vadeli İşlem Sözleşmeleri ve EUR/USD Çapraz Kuru Vadeli İşlem Sözleşmeleridir.
#16
SORU:
Borsa İstanbul'da işlem gören kaç tip faiz vadeli işlem sözleşmesi vardır?
CEVAP: Borsa İstanbul’da işlem gören faiz vadeli işlem sözleşmesi yoktur.
Borsa İstanbul’da işlem gören faiz vadeli işlem sözleşmesi yoktur.
#17
SORU:
Future sözleşmelerde kredi riski var mıdır?
CEVAP:
Future sözleşmelerde kredi riski yoktur.
#18
SORU:
Future ve forwar sözleşmeler arasındaki farklılıklar nelerdir?
CEVAP: Forward sözleşmeleri tezgahüstü piyasalarda işlem görürken, standart değildir ve standart bir teslim tarihleri yoktur. Sadece bir teslim tarihi belirlenir ve sözleşme vadesi doluncaya kadar elde tutulur. Futures sözleşmeler ise borsalarda işlem gören standart sözleşmelerdir ve birden çok teslim tarihi belirlenebilir. Günlük uzlaşma vardır ve vadeden önce genellikle pozisyon kapatılır.
Forward sözleşmeleri tezgahüstü piyasalarda işlem görürken, standart değildir ve standart bir teslim tarihleri yoktur. Sadece bir teslim tarihi belirlenir ve sözleşme vadesi doluncaya kadar elde tutulur. Futures sözleşmeler ise borsalarda işlem gören standart sözleşmelerdir ve birden çok teslim tarihi belirlenebilir. Günlük uzlaşma vardır ve vadeden önce genellikle pozisyon kapatılır.
#19
SORU:
Riskten korunma işleminde bazın tanımı nedir?
CEVAP:
Baz, hedge edilecek varlığın fiyatından gelecek sözleşmesinin fiyatı çıkarılarak bulunur.
#20
SORU:
Vadeli fiyatların hesaplanmasında kullanılan iki modelden biri olan Taşıma Maliyeti modelinin tanımı nedir?
CEVAP: Taşıma maliyeti modeline göre vadeli fiyatlar alım satıma konu dayanak varlığın spot fiyatı ve bugünden teslimat gününe kadarki taşıma maliyetine bağlıdır. Buna göre:
Taşıma maliyeti = Finans maliyeti + depo maliyeti + sigorta maliyeti
eşitliğindeki gibidir.
Taşıma maliyeti modeline göre vadeli fiyatlar alım satıma konu dayanak varlığın spot fiyatı ve bugünden teslimat gününe kadarki taşıma maliyetine bağlıdır. Buna göre:
Taşıma maliyeti = Finans maliyeti + depo maliyeti + sigorta maliyeti
eşitliğindeki gibidir.