Değişken bir niceliği (miktarı) ifade etmek için kullanılan, bilgisayar belleğinde belli bir yer kaplayan ve üzerine değer ataması yapılabilen bir yapıdır. T-SQL’de değişken oluşturulabilir ve program içinde kullanılabilir.

Değişken ismi, SQL’de özel anlamı olan sembollerle (@, @@, #, ##, $) başlamamalıdır. Değişken isimlerin ilk karakteri harf ile başlayıp harf, rakam ve alt çizgi (_) ile devam edebilir.

SQL veya T-SQL için kullanılan komutlar ve ayrılmış sözcükler (SELECT, INSERT,
UPDATE, NOT vb.) kullanılmaz.

Tanımlanan değişkenlere SET ya da SELECT ifadeleri kullanılarak değer ataması yapılabilir.

Programlama dillerinde kullanılan akış kontrolleri T-SQL içerisinde de yer almaktadır.
Akış kontrollerine bağlı işletilecek komut sayısı birden fazla olduğu takdirde BEGIN...
END bloğu arasında yazılır.

Tanımlanan değişkenlere SET ya da SELECT ifadeleri kullanılarak değer ataması yapılabilir.

Değişkenlere atanan değerleri ekranda görüntülemek için PRINT (veya SELECT) komutu
kullanılabilir.

IF ya da Türkçe karşılığı ile “EĞER” koşul yapısı programlamada oldukça yaygın olarak kullanılır. Belirli koşullar sağlandığı takdirde gerçekleştirmesi istenen işlemler için kullanılır. Soruda verilen genel yazım kuralı açıklanacak olur ise “Koşul 1 ifadesi”nin sağlanması durumunda bir alt komut ya da komut bloğu çalıştırılarak işlem tamamlanır. Ancak “Koşul 1” doğru değilse bu durumda ELSE IF ile tanımlanan “Koşul İfadesi 2” ifadesine bakılır ve doğru ise bu komutun alt satırındaki komut ya da komut bloğu çalıştırılır. Eğer IF komutlarının hiçbiri sağlanmıyor ise en son ELSE komutunun alt satırındaki komut ya da komut bloğu çalıştırılır.

Case komutu, birden fazla koşulun kontrol edilmesi gerektiğinde kolay kullanım sağlayan
bir akış kontrolü komutudur. Case yapısı SQL sorgu ifadelerinin içinde de koşul amacıyla
kullanılmaktadır.

WHILE döngüsü birçok programlama dilinde olduğu gibi verilen bir koşulun sağlanması durumunda belirlenen komut bloğununu tekrar eden bir yapıdır.

While yapısı içinde CONTINUE ve BREAK komutları bir sonraki adıma geçme ve döngüden çıkmak için kullanılabilir. CONTINUE komutundan sonra gelen ifadeler göz ardı edilerek bir sonraki adımdan döngü devam eder. BREAK komutu ise While yapısı içinde döngüden çıkmayı sağlar.

GOTO komutu ile kod içerisinde belirlenen bir etikete direkt geçiş yapılıp bu etiketten sonra devam edilir. Komut sade kullanılabileceği gibi IF veya WHILE yapısı ile farklı amaçlar için de kullanılabilir.

SQL sorgularını esnek bir şekilde T-SQL programlama ortamında kullanmak mümkün- dür. Bunun için çalıştırılması planlanan SQL sorgu komutunun bir değişkene aktarılarak çalıştırılması sağlanır. Bu yöntemin temel amacı program kodları tarafından bir sorgunun hazırlanarak çalıştırılmasına ve sonucunun alınmasına olanak sağlamaktadır. “Dinamik SQL Sorguları” ismi de verilen bu yöntemde hazırlanan sorgu değişkenleri “EXECUTE” fonksiyonu ile çalıştırılabilirler. Bu tip sorgular, bir sorgunun diğer sorgu sonucuna göre oluşturulması veya kullanıcının atayacağı değişkenlere göre veri oluşturmak için kullanı- labilir.

“Dinamik SQL Sorguları” ismi verilen yöntemde hazırlanan sorgu değişkenleri “EXECUTE” fonksiyonu ile çalıştırılabilirler. Bu tip sorgular, bir sorgunun diğer sorgu sonucuna göre oluşturulması veya kullanıcının atayacağı değişkenlere göre veri oluşturmak için kullanı- labilir.

Veritabanı Yönetim Sisteminde gerçekleştirilen seçme sorguları; verilerin süzülmesi, he- saplanması ya da türetilmesi gibi işlemleri gerçekleştirmek için kullanılır. Ancak bazı özel durumlarda kullanıcıların, her birini izleyen satırlardaki verileri kullanarak işlem yapması gerekebilmektedir. Kullanıcıların belirleyecekleri bir veri kümesinde her bir satırda birer birer ilerlemelerini sağlayan İMLEÇ (Cursor) yapısı kullanılmaktadır. İşleyiş bakımından performansı olumsuz etkileyen bu yapı zorunlu durumlarda tercih edilmelidir.

T-SQL’de yazılan programın daha sonra tekrar okunabilmesine veya çalışma zamanında olası hata önleyici veya denetimine yönelik program izlenirlik araçları bulunmaktadır. Bu araçları kullanmak çevrim dışı ve çevrim içi program izlenirliğini ve güvenirliğini artıracaktır.

T-SQL’de açıklama eklemek için “--” veya “/*...*/” ifadeleri kullanılır. Tek satırlık açık- lama eklemek için açıklama satırının önüne “--” ifadesi konur. Bir veya daha fazla satırı açıklama satırı olarak göstermek için açıklama satırının başına “/*” işareti ve açıklama satırının sonuna “*/” işareti eklenir. Açıklamalar kodların takip edilirliği için önemlidir.

GO Komutu ile SQL sorgularının sırasıyla yığınlar olarak çalıştırılması sağlanır. GO ko- mutu bir T-SQL ifadesi olmayıp yığının son satırında kullanılarak yığının sonlandığını ifade eder. GO komutu GO [sayi] şeklinde yazılarak en son yığının yazılan sayı kadar çalıştırılması sağlanır. Böylece aynı komut tekrar tekrar çalıştırılarak bir döngü elde edilir.

Veri İşleme Dili kullanımı sonucunda değişiklik olan kayıtları listelemek için OUTPUT komutu kullanılır. Komutun genel kullanım şekli şu şekildedir:

OUTPUT OP.Listenecek_Alan1,...OP.Listenecek_Alann, INTO Kayıt_Tablo_Adı Burada OP yerine INSERTED veya DELETED kullanılıp noktadan sonra alan isimle- rinin yazılması gerekir. Kayıt_Tablo_Adı, etkilenen verilerin tutulduğu tabloyu veya tablo değişkenini tutar.

Veritabanı yönetim sisteminde hata algılama ve işlem yapmaya yönelik farklı özellikler bulunmaktadır. T-SQL’de oluşan hata mesajları ve kodları “sys.messages” adlı sistem tablosunda tutul- maktadır.