Avukat tarafından takip edilen işlerde, avukatın bürosunda yapılacak tebligatlar ancak resmî çalışma gün ve saatlerin- de yapılabilir (TebK m. 11/3; TebY m. 18/I, c. 2). Avukatla takip edilen işlerde istisna getirilmesinin sebebi, avukatın bürosunun sürekli açık olmaması ve hak kayıplarının önüne geçilmesidir

Yabancı ülkelere gönderilecek ve içinde belirli bir zaman belirtilen (örneğin, belirli bir günde ya- pılacak duruşmada hazır bulunulması gibi) tebliğ evrakının, tebliği çıkaran merci tarafından, tebliğ- de belirtilen günden en az üç ay önce ilgili bakanlı- ğa gönderilmesi gerekir (TebY m. 41).

Tebliğ mazbatası, tebligat memuru tarafın- dan tebliğ işlemini tespit eden belgedir. Tebliğ mazbatası, tebligat bakımından en önemli belgedir denilebilir. Çünkü bu belge sayesinde, tebligatın yapılıp yapılamadığı, yapılamama sebebi, ya- pılmışsa kime, nasıl ve ne zaman yapıldığı gibi hususlar belgelendirilmiş olur (TebY m. 35).

Doğrudan tebligatın söz konusu olduğu hâllerde, tebliğ mazbatası düzenlenmez. Celse esnasında davaya ait evrakın taraflara, müdahillere, temsilcilerine veya bunların vekillerine verilmesi (TebY m. 58); celse esnasında yargı mercii tarafın- dan, sıfatları usulen tespit edilen avukat kâtiplerine ve stajyerlerine müteakip celse gün ve saatinin bildirilmesi (TebY m. 59); vekillerin birbirine makbuz karşılığı tebligat yapması (TebY m. 60) hâllerinde ayrıca tebliğ mazbatası düzenlenmez (TebY m. 61).

Tebliğ mazbatası şu hususları içermelidir:

• Tebliği çıkaran merciin adı

• Tebliği isteyen tarafın adı, soyadı ve adresi

• Tebliğ olunacak kişinin adı, soyadı ve adresi

• Tebliğin konusu

• Tebliğin kime yapıldığı ve tebliğ muhata- bından başkasına yapılmış ise o kimsenin adı, soyadı, adresi ve tebellüğe ehil olduğu

• Tebliğin nerede ve ne zaman yapıldığı

• 21’inci maddedeki durumun ortaya çıkma- sı hâlinde (tebliğ imkânsızlığı veya tebellüğ- den imtina hâlinde), bu hususlara ilişkin işlemlerin yapıldığını ve imtina için göste- rilen sebebi

• Tebligatın adres kayıt sistemindeki adreseyapılması durumunda buna ilişkin kaydı

• Tebliğ evrakı kime verilmiş ise onun imzasıile tebliğ memurunun adı, soyadı ve imzası

  Tebliğ mazbatasında yukarıda belirtilen hu- susları kaydetmek için yeterli alan bulunmama- sı hâlinde tebliğ memuru usulüne uygun şekilde mazbataya ek yapabilir (TebY m. 35/2).

Davetiye, tebligattan farklı bir kavramdır.Mahkemenin, bir kimseyi (ki bu kişi taraf olabi- leceği gibi avukat, tanık veya bilirkişi olabilir) hu- zuruna çağırmasına davet, davetin yazılı şekilde yapılmasına da davetiye denir.

Davetiyede nelerin bulunması gerektiği Kanun- da ve Yönetmelikte (TebK m. 9, TebY m. 14) belir- lenmiştir. Buna göre davetiyede;

• Tarafların ve varsa kanuni temsilci ve vekil- lerinin ad ve soyadları ile yerleşim yeri veya mesken yahut iş adresleri,

• Anlaşılacak şekilde kısaca tebliğin konusu,

• Davet edilen kişinin hangi mercide ve han- gi gün ve saatte hazır bulunması gerektiği ve bu merciin yeri,

• Kanunlarına göre davetiye ve celpnameler- de belirtilmesi gereken diğer hususlar,

• Davetiyeyi çıkaran merciin mührü ve mah- keme yazı işleri müdürü ve diğer mercilerde yetkili memurun imzası,

yer almalıdır.

Tebliğ olunacak her tür evrak, biri dosyası- na konulmak ve diğeri tebliğ edilecek kimsele- re verilmek üzere lüzumu kadar nüsha şeklinde düzenlenir.

Tebligatın telgrafla yapılması isteniyorsa normal veya acele işaretli olmak üzere belirtilmesi gerekir (TebY m. 74).

Aksine bir hüküm olmadıkça, tebligat yapıl- masını isteyen kimse, tebligat giderlerini peşin olarak öder. Tebliği çıkaracak yargı mercii tara- fından belirlenen süre içinde gerekli tebligat üc- retini vermeyen kimse, talebinden vazgeçmiş sa- yılır (TebK m. 5; TebY m. 8/I-2). Ancak bu konuda yargılama kanunlarında yer alan özel hükümler her hâlükârda dikkate alınmalıdır.

Adlî yardımdan yararlananların, ödemeleri ge- reken ücret veya masraflar, ileride haksız çıkacak taraftan alınmak üzere ilgili mercilerce ödenir.

Yabancı elçilik ve konsolosluklardan gönderilen evraka ait ücret veya masrafın bu elçilik veya kon- solosluklardan talep edilebilmesi, anlaşmalar hü- kümlerine ve karşılıklılık esaslarına tâbidir. Yaban- cı ülkelerde yapılacak tebligat ücretleri, Tebligat Kanunu’nun Uygulanmasına Dair Yönetmelik’in 39. maddesine göre yayımlanacak tebliğ esaslarına göre tebligatı çıkaran merci tarafından alınır (TebY m. 8/4-5).

PTT işletmesi, tebliğ evrakının tebliğ mazbatası haricinde kalan kısımlarının, çıkaran merci tarafından tamamen doldurulup doldurulmadığını, posta pullarının tarifeye göre yapıştırılıp yapıştırılmadığını ve telgrafların örneğine göre yazılıp yazılmadığını, evrakı tevdi edenin huzurunda inceler.

Bildirimin yapıldığı tebliğ mazbatası ile belgelendirilmiş ve fakat bu mazba- ta ilgili mevzuata uygun şekilde düzenlenmemişse, tebligat mevcuttur. Ancak bu durumda gerçekleşti- rilen tebligat usulsüzdür (TebK m. 32).

Tüzel kişiler bakımından ise daha önce teb- ligat yapılmamış olsa bile, resmî kayıtlardaki adresleri esas alınır ve yukarıdaki çerçevede bu adreslere yapılan tebligatlarda da tebligat yapıl- mış sayılır (TebK m. 35/4; TebY m. 57/4). Dola- yısıyla tüzel kişiler de resmî kayıtlardaki adreslerini değiştirdiklerinde bunların kayıtlarda da düzeltil- mesini sağlamalıdırlar; aksi hâlde daha önce o ad- rese tebligat yapılmamış olsa dahi, resmî adrese ya- pılan tebligat geçerli kabul edilecektir. Tüzel kişiler bakımından resmî kayıtlardaki adreslerinin dikkate alınması için o adrese daha önce tebligat yapılmış olması gerekmemektedir.