YAŞLILARDA GÖRÜLEBİLECEK SORUNLAR VE BAKIM HİZMETLERİ Dersi Yaşlılık ve Diyabetes Mellitus soru cevapları:
Toplam 20 Soru & Cevap#1
SORU:
Vücutta üretilen insülin eksikliği sonucu ortaya çıkan kan şekerinin yükselmesi ve bundan kaynaklanan çok su içme, çok idrara çıkma gibi bulgularla
karakterize olan kronik ve metabolik hastalık nedir?
CEVAP:
Diyabetes mellitus (DM) yani şeker hastalığı
#2
SORU:
Glukozun hücre içine girmesine ve hücrede glikojen (şeker depolanmasına) oluşmasına neden olan nedir?
CEVAP:
İnsülin glukozun hücre içine girmesine ve hücrede glikojen (şeker depolanmasına) oluşmasına neden olur.
#3
SORU:
Diyabet belirtileri nelerdir?
CEVAP:
Sık idrara çıkmak (poliüri), çok su içmek (polidipsi), çok fazla yemek (polifaji), kilo kaybı, sık enfeksiyonlar, bitkinlik/yorgunluk, kuru deri ve bulantı/kusmadır.
#4
SORU:
Günümüzde DM tanısı hangi tanı kriterlerine göre konulmaktadır?
CEVAP:
Günümüzde DM tanısı ADA (Amerikan Diyabet Birliği) ve DSÖ (Dünya Sağlık Örgütü) tanı kriterlerine göre konulmaktadır.
#6
SORU:
Diyabetin saptanmasında en geçerli yöntem olarak kabul edilen kan testi hangisidir?
CEVAP:
Oral glukoz tolerans testi (OGTT)
#7
SORU:
AKŞ ölçülecek kişinin kaç saat boyunca bir şey yememesi gerekir?
CEVAP:
AKŞ ölçülecek kişinin en az 8 saat boyunca bir şey yememesi gerekir.
#8
SORU:
İnsülin duyarlılık testi ne için yapılır?
CEVAP:
Bu test kan şekeri yüksekliğinin insülin azlığına mı yoksa ön hipofiz ya da adrenal korteks hormonlarının aşırı salgılanmasına mı bağlı olduğunu belirlemek için yapılır.
#9
SORU:
Diyabet tipleri nelerdir?
CEVAP:
1. İnsüline Bağımlı Diyabet (Tip I DM)
2. İnsüline Bağımlı Olmayan Diyabet (Tip 2 DM)
3. Gestasyonel Diyabet
4. Prediyabet (Gizli şeker)
#10
SORU:
Tip 2 diyabetin en önemli risk faktörleri nelerdir?
CEVAP:
Tip 2 diyabetin en önemli risk faktörleri fazla kilo ve hareketsiz yaşam tarzıdır.
#11
SORU:
Gizli şeker, kişinin hangi tip diyabete yakalanma riskinin arttığını gösterir?
CEVAP:
Gizli şeker, kişinin tip 2 diyabete yakalanma riskinin arttığını gösterir.
#12
SORU:
Gestasyonel diyabetli kadınların yaşamlarının ileriki dönemlerinde tip 2
diyabet risk oranı nedir?
CEVAP:
Gestasyonel diyabetli kadınların yaşamlarının ileriki dönemlerinde tip 2
diyabet riski %30-50 oranındadır.
#13
SORU:
Yaşlı DM hastalarında DM kontrolünü etkileyen faktörler nelerdir?
CEVAP:
*Duyu değişiklikleri (görmenin azalması, koku alma duyusunun azalması, tat alma duygusunda değişim, sinir iletiminde bozulma )
*Gıda hazırlamada ve gıda emilimindeki değişiklikler (titreme, artrit, mide-barsak fonksiyonlarda ve besinlerin emiliminde değişiklik)
*Susama ve açlık hissinde değişiklikler
*Böbrek ve karaciğer fonksiyonlarında değişiklikler
*Diğer hastalıkların etkisi
*Egzersiz ve hareket yeteneğinin azalması
*İlaçlar
*Nörolojik ve psikiyatrik sorunlar
*Sosyal faktörler (yalnızlık, yoksulluk, eğitim seviyesinde düşüklük)
#14
SORU:
DM’nin kronik komplikasyonları nelerdir?
CEVAP:
• Mikrovasküler komplikasyonlar (diyabetik nöropati, retinopati, nefropati)
• Makrovasküler komplikasyonlar (koroner arter hastalığı, serebral arter hastalığı, periferik arter hastalığı, renal arter hastalığı)
#15
SORU:
Yaşlılarda hipoglisemiyi hissetmek neden zorlaşabilir?
CEVAP:
Yaşlılarda sempatik sinir sistemi aktivitesinin artması nedeniyle hipoglisemiyi hissetmek zorlaşabilir ve hipoglisemiye yeterli yanıt oluşmaz.
#16
SORU:
Hipoglisemi gelişen yaşlıda hangi belirtiler olabilir?
CEVAP:
Hipoglisemi gelişen yaşlıda açlık hissi, soğuk terleme, titreme ve orta şiddette hipoglisemide solukluk, çarpıntı, baş ağrısı, konuşmada zorluk ve sinirlilik olabilir.
#17
SORU:
Hipoglisemi durumunda acil müdahale nedir?
CEVAP:
Hastanın bilinci açık ise (sorulara cevap verebiliyorsa) ve yutabiliyorsa; hipogliseminin tedavisinde hızla emilen karbonhidratların hemen alınması
gerekir, bunun için ağızdan şeker içeren gıdalar verilir. Bunun için meyve suyu ya da 4 çay kaşığı şeker verilir ve bunların etkin olabilmesi için hastanın yutması gözlenir.
#18
SORU:
Hiperglisemi belirtileri nelerdir?
CEVAP:
Belirtileri;
• Daha fazla susama
• Daha fazla acıkma
• Sık idrar çıkma ve gece idrara çıkma
• Uyku hali
• Yaraların geç iyileşmesi
• Deride kuruma
#19
SORU:
Diyabetik ketoasidoz nedir?
CEVAP:
Diyabetik koma da olarak bilinen diyabetik ketoasidoz insülin yokluğuna
bağlı gelişen ağır bir durumdur.
#20
SORU:
Şeker hastası yaşlılara hangi durumlarda egzersiz yaptırılmaz?
CEVAP:
• Egzersiz öncesi kan şekeri 100’ün altında ya
da 240’ın üzerinde ise yapılmaz.
• Egzersiz bacağa kola yapılmışsa ve bu eklemler fazla çalıştırılmaz.