YAŞLILIKTA NÖROLOJİK TEMELLİ DURUMLARIN BAKIM VE REHABİLİTASYONU Dersi Alzheimer Hastalığı ve Diğer Demanslarda Bakım ve Rehabilitasyon soru cevapları:

Toplam 20 Soru & Cevap
PAYLAŞ:

#1

SORU:

Demans, temel nörobilişsel bozukluklardan biri olarak tanımlanmakta ve demans tanısı konulabilmesi için ne gibi bozukluklar olması gerekmektedir?


CEVAP:

Demans tanısı konulabilmesi için kişinin önceki zihinsel durumuna göre fonksiyonel kaybının olmasını, günlük yaşam aktivitelerinin etkilenmesi ve öğrenme, bellek, dil, karmaşık dikkat ve algısal-motor işlevler ve davranış gibi bilişsel alanlardan en az birinde belirgin bozulma bulunması gerekmektedir.


#2

SORU:

Sosyal anlamı ile birlikte ele alındığında yaşlılık tanımı kültürden kültüre değişebilmektedir. Modern hayattaki yaşlılık tanımını nasıl yapabiliriz?


CEVAP:

Modern hayattaki yaşlılık kavramını düşündüğümüzde, aklımıza kişinin aktif olarak çalıştığı dönemi sonlandırmasıyla başlayan ve emeklilik dönemiyle eş tutulabilen bir dönem gelmektedir.


#3

SORU:

Yaşlılığın tanımı toplumdan topluma değiştiği gibi bu dönemin hangi yaş sınırlarında yer aldığı da değişebilmektedir. Birçok batı ülkesinde yaşlılık yaş sınırı kaç olarak kabul edilmektedir?


CEVAP:

Birçok batı ülkesinde 65 yaş, yaşlılığın yaş sınırı olarak kabul edilmektedir.


#4

SORU:

Dünya sağlık örgütü hangi yaş aralığındaki bireyleri yaşlı olarak kabul etmektedir?


CEVAP:

Dünya sağlık örgütü 80-99 yaş arasında yaşlı olarak tanımlanmaktadır.


#5

SORU:

Türkiye İstatistik Kurumunun (TUİK, 2017) sunmuş olduğu verilere göre; Türkiye’de yaşlı nüfusu Türkiye nüfusunun yüzde kaçını oluşturmaktadır?


CEVAP:

Türkiye nüfusunun %8,3’ünü yaşlı nüfusu oluşturmaktadır.


#6

SORU:

Türkiye İstatistik Kurumunun (TUİK, 2017) sunmuş olduğu verilere göre Türkiye geneli için ortalama beklenen yaşam süresi ne kadar olarak belirlenmiştir?


CEVAP:

Beklenen yaşam süresinin ise Türkiye geneli için ortalama 78 yıl erkekler için 75,3 kadınlar için 80,7 olduğu belirtilmiştir.


#7

SORU:

WHO'ya göre dünya çapında yaklaşık olarak kaç kişide demans görüldüğü belirlenmiştir?


CEVAP:

Dünya çapında yaklaşık olarak 50 milyon kişide demans bulunduğu hesaplanmakta ve bu sayıya her yıl yaklaşık 10 milyon yeni  olgu eklenmektedir (WHO, 2012).


#8

SORU:

Dünya sağlık örgütünün tanımına göre demans nedir?


CEVAP:

Dünya sağlık örgütünün tanımına göre demans; bellek, zihinsel ve davranışlar süreçleri olumsuz yönde etkileyen ve günlük yaşam aktivitelerinin yerine getirilmesinde güçlüklere yol açan bir sendromdur. Demans, kronik ve ilerleyici bir hastalıktır. Demanslı bireyin; bellek, düşünme, oryantasyon, kavrama, hesaplama, öğrenme, dil ve muhakeme gibi birçok bilişsel işlevi giderek yetersizleşir. Bilinç durumu genelde korunur ancak bilişsel işlevlerdeki olumsuz değişimler, duygu kontrolünü, sosyal davranışları ve motivasyonu bozabilmektedir (WHO, 2017).


#9

SORU:

Demans çoğunlukla birincil bir bozukluk olarak ortaya çıkar. Başka bir bozukluğa bağlı olarak görülen ikincil demansların saptanabilen nedenleri nelerdir?


CEVAP:

İkincil demansların saptanabilen nedenleri arasında; kafa travmaları, inme ya da beyin tümörü bulunmaktadır. Buna ek olarak; prion hastalığı, AIDS gibi bazı enfeksiyonlar da ikincil bir demansa yol açabilmektedir.


#10

SORU:

Demans çoğunlukla birincil bir bozukluk olarak ortaya çıkar. Başka bir bozukluğa bağlı olarak görülen ikincil demansların saptanabilen nedenleri nelerdir?


CEVAP:

İkincil demansların saptanabilen nedenleri arasında; kafa travmaları, inme ya da beyin tümörü bulunmaktadır. Buna ek olarak; prion hastalığı, AIDS gibi bazı enfeksiyonlar da ikincil bir demansa yol açabilmektedir.


#11

SORU:

Demans hastalığın ilk 1-2 yılında ortaya çıkan erken dönemde belirtileri nelerdir?


CEVAP:

Unutkanlıklar görülür, zaman kavramı bozulabilir, kişi daha önceden bildiği        yerlerde zaman zaman kaybolmaya başlayabilir, iletişimde  problemler görülebilir, kişisel harcamalarını yönetmede ve karar almada zorluk yaşayabilir...


#12

SORU:

Demans rahatsızlığının orta dönem belirtileri nelerdir?


CEVAP:
  • Yakın dönemdeki olayları ve kişi isimlerini unutur.
  • Zaman, gün, mevsim, yer ve olayları anlamada güçlük yaşar.
  • İletişim kurmada artan güçlük yaşar.
  • Öz bakımda yardıma ihtiyaç duyar.
  • Yemek hazırlama, temizlik, alışveriş gibi işleri yapamaz.
  • Davranışsal değişimler görülür (sürekli merak ya da tekrarlanan sorular sormak gibi).
  • Ev ya da toplum içerisinde uygunsuz davranışlarda bulunabilir.

#13

SORU:

Demans belirtileri etkilenen işlev alanına göre, kognitif ve psikolojik semptomlar olarak ifade edilmektedir bu kognitif semptomlar nelerdir?


CEVAP:
  • Bellek  kaybı
  • İletişim kurmada güçlük, sözcükleri hatırlayama
  • Muhakeme yapmada ve problem çözmede güçlük
  • Karmaşık görevleri yerine getirmede güçlük
  • Planlama ve organizasyon yapmada güçlük
  • Koordinasyon sağlamada ve motor işlevlerde güçlük
  • Kafa karışıklığı ve yer-zaman-kişi oryantasyonunda bozulmalar

#14

SORU:

Demans belirtileri etkilenen işlev alanına göre, kognitif ve psikolojik semptomlar olarak ifade edilmektedir bu psikolojik semptomlar nelerdir?


CEVAP:
  • Kişilikte değişmeler, depresyon, kaygı, uygunsuz davranışlar, paranoya, ajitasyon, halüsinasyonlar

#15

SORU:

En yaygın olarak görülen demans tipi hangisidir?


CEVAP:

En yaygın görülen demans tipi olan Alzheimer hasatlığıdır.


#16

SORU:

Frontotemporal demans belirtileri nelerdir?


CEVAP:

Frontotemporal demans belirtileri, bozulan işlev alanlarına göre gruplandırılabilir. Bu belirtiler davranış değişiklikleri dil ve konuşma problemleri ve hareket sistemini ilgilendiren motor fonksiyon bozuklukları şeklinde gruplandırılabilir.


#17

SORU:

Frontotemporal demansta görülen motor fonksiyon bozuklukları nelerdir?


CEVAP:
  • İstemsiz kas kasılmaları,spazmlar
  • Hareketler sırasında zayıf koordinasyon
  • Yutma güçlükleri
  • Titreme(tremor)
  • Kaslarda sertlik(Rijidite)

#18

SORU:

Beyne kan taşınmasını sağlayan damarların hasarlanması sonucu ortaya çıkan demans tipi hangisidir?


CEVAP:

Vasküler Demans (Multi-İnfarkt Demans)


#19

SORU:

Lewy cisimcikli demansta ortaya çıkan bozukluklar nelerdir?


CEVAP:

Görsel halüsinasyonlar, hareket bozuklukları, vücut fonksiyonlarının düzenlenmesinde zayıflama, bilişsel problemler, dikkat dağınıklığı, uyku bozuklukları, depresyon, apati gibi bozukluklar görülür.


#20

SORU:

Demans için değiştirilebilir risk faktörleri nelerdir?


CEVAP:

Alkol kullanımı, sigara tüketimi vb. bireyin iradesi dahilinde olan, ortadan kaldırabilir risk faktörleridir.