YAŞLILIKTA NÖROLOJİK TEMELLİ DURUMLARIN BAKIM VE REHABİLİTASYONU Dersi İşitme, Dil, Konuşma ve Yutma Bozukluklarinda Bakim ve Rehabilitasyon soru cevapları:
Toplam 20 Soru & Cevap#1
SORU:
İnsan yaşamı için bu denli önemli işitme duyusunun oluşumu incelendiğinde, pek çok öğenin bir araya gelmesiyle oluşan karmaşık bir sistem karşımıza çıkmaktadır. Bu karmaşık sistem kendi içinde iki ana bölümde değerlendirilmektedir. Bu iki sistem nedir ?
CEVAP:
Periferik (çevresel) ve santral (merkezi) işitme sistemidir.
#2
SORU:
Periferik işitme sistemini oluşturan anatomik yapılar nelerdir?
CEVAP:
Periferik işitme sistemini oluşturan anatomik yapılar; dış kulak, orta kulak, iç kulak ve işitme siniridir.
#3
SORU:
Periferik ve santral işitme sistemindeki değişimlerinin ortaya çıkardığı sonuçlar, diğer bir ifadeyle işitme kaybının tanısı ve rehabilitasyonu ile ilgilenen bilim dalı nedir?
CEVAP:
Odyoloji
#4
SORU:
En sık kullanılan sınıflandırma sistemlerinden biri olan Davis (1965)’in sisteminde önerilen normal işitme eşiği hangi dBHL aralığındadır?
CEVAP:
0-25 dBHL normal işitme aralığıdır.
#5
SORU:
Yaşlılık döneminde en sık görülen işitme kaybı tipi nedir?
CEVAP:
Yaşa bağlı değişimlerden en fazla etkilenen bölge iç kulak olduğundan, duyu-sinirsel kayıptır.
#6
SORU:
Presbiakuzi nedir?
CEVAP:
İşitme sisteminin yaşa bağlı değişimleri nedeniyle oluşan duyu-sinirsel tip işitme kaybıdır.
#7
SORU:
Sesleri yükselterek işitme kayıplı bireyin duymasını sağlamak amacıyla dizayn edilen işitme cihazları nedir?
CEVAP:
Sesleri yükselterek işitme kayıplı bireyin duymasını sağlamak amacıyla dizayn edilen işitme cihazları, hava yolu ve kemik yolu olarak iki grupta sınıflandırılabilir.
#8
SORU:
Koklear İmplant uygulamasının ameliyat sürecini içermesi ve yaşlılık döneminin diğer sorunlarıyla olan etkileşimi, uygulamanın verimliliğine ilişkin soru işaretlerini de yanında getirmektedir bu sorular nelerdir?
CEVAP:
1.Ameliyatın riskleri alınacak faydaya değer mi?
- Santral işitme sistemine ait yapıların dejenerasyonu faydayı azaltır mı?
- Mevcut fiziksel ve bilişsel sorunlar ameliyat sonrası bakım ve rehabilitasyon sürecini nasıl etkiler?
#9
SORU:
İşitme problemi yaşayan bir yaşlıyla daha iyi bir iletişim kurmak için ne yapılmalıdır?
CEVAP:
Yaşlı bireyle gürültüsüz bir ortamda, yavaş bir hızda, normal bir ses tonuyla, açık ve net bir biçimde konuşmak kurulan etkileşimin niteliği arttıracaktır.
#10
SORU:
Dizartri nedir?
CEVAP:
Merkezi ve/veya çevresel sinir sistemi ya da her iki sistemin de hasarı sonucunda konuşma üretimindeki kas kontrolünün etkilenmesine bağlı bir grup motor konuşma bozukluğudur.
#11
SORU:
Hastalarda en belirgin sorun, sözcük çağırma becerisindedir. Örneğin bu vaka bir sohbet içinde o gün hastaneye gittiğini ifade etmek isterken “hastane” sözcüğünün anlamını biliyor olmasına rağmen bulmakta zorlanır veya yerine başka bir sözcük kullanabilir. Bu afazi tipinde konuşma, sözcük bulma zorluğu yüzünden görülebilecek tereddütler ve duraksamalar haricinde akıcıdır.Söz edilen afazi türü hangisidir?
CEVAP:
Anomik Afazi
#12
SORU:
Afazinin özelliklerini değerlendirme işlemi hangi meslek grubu tarafından yapılır?
CEVAP:
Afazinin özelliklerini değerlendirme işlemi, dil ve konuşma terapistlerince yapılır.
#13
SORU:
Standart testlerle afazide dil değerlendirmesi yapılırken hangi testlerden yararlanılabilir?
CEVAP:
Standart testlerle afazide dil değerlendirmesi yapılırken Gülhane Afazi Testi gibi tarama testlerinden veya Afazi Dil Değerlendirme Testi gibi kapsamlı testlerden yararlanılabilir.
#14
SORU:
Parkinson rahatsızlığında görülen motor belirtiler nelerdir?
CEVAP:
Motor belirtiler arasında titreme, hareketin yavaşlaması, kaslarda kasılma, tutarsız yürüyüş ve duruş bozulması vardır.
#15
SORU:
Parkinson rahatsızlığının motor olmayan belirtileri nelerdir?
CEVAP:
Motor olmayan belirtilerde uyku bozuklukları, kabızlık, koku duyusunun kaybı, depresyon, cinsel işlev bozukluğu ve anksiyete yer alır.
#16
SORU:
Parkinson hastalığıyla ilişkilendirilen konuşma bozukluğu nedir?
CEVAP:
Parkinson hastalığıyla ilişkilendirilen konuşma bozukluğu dizartri olarak bilinir.
#17
SORU:
Parkinson hastalığında görülen yutma bozuklukları nelerdir?
CEVAP:
Sıvı veya katı yiyecek alımında kontrolü sağlamada zorluklar (çok hızlı yemek veya bradikineziden dolayı yavaş ve kontrolsüz bir şekilde yemek)
- Çiğneme güçlükleri
- Besinleri ağızda hazırlama
- Yutmayı başlatmada, sürdürmede veya tamamlamada güçlükler. Disfaji sonrası ortaya bazı komplikasyonlar da çıkabilir:
- Kilo kaybı, yiyecek düzensizliği ve/veya dehidrasyon
- Aspirasyon pnömonisi riski
- Toplumda yemek yeme davranışından kaçınma
- Yemek yerken hayat kalitesinde azalma
#18
SORU:
Bir durumun demans olarak nitelendirilebilmesi için bireylerde görülen bozukluklarda bazı ölçütler olmalıdır bu ölçütler nelerdir?
CEVAP: - Sinsi başlaması
- Paranoya (hezeyan), şizofreni veya majör depresyon kaynaklı olmaması
- Edinilmiş olması (zihin engeli gibi demansı doğumsal durumlardan ayırması)
- Kalıcı olması (demansı bilinç kaybı, sersemlik gibi geçici olabilecek durumlardan ayırması)
- Mental işlevlerin çeşitli alanlarını etkilemesi (demansı afazi veya psikiyatrik bazı fokal bozukluklardan ayırması)
- Çalışma,sosyal aktiviteler ve sosyal ilişkilerden alıkoyması
#19
SORU:
Erken başlangıçlı Alzheimer hastalığının belirtileri nelerdir?
CEVAP: - Yakın zamanda gerçekleşmiş olaylarla ilgili hafıza sorunları,
- Görsel-mekansal sorunlar ve yeni öğrenilmiş sözcüklerin sesletiminde sorunlar,
- Öz-ihmal ve günlük aktivitelere kayıtsızlık gibi davranış değişiklikleri
#20
SORU:
Demanslı bireylerde en sık görülen dil bozukluğu nedir?
CEVAP:
Demanslı bireylerde en sık görülen dil bozukluğu adlandırma bozukluğudur.