1967’den itibaren 1973’e dek Fransa, Batı Almanya, İspanya, İtalya, Polonya, ABD, Arjantin, Cezayir ve Senegal’de öğrenci gösterileri ortaya çıkmış, kısa sürede Kanada, Japonya, Güney Kore, Yunanistan, Hindistan, Zambiya, Pakistan, Kolombiya, Kosta Rika, Venezüella ve Ekvador gibi ülkelere yayılmıştır (Katsiaficas, 1987 aktaran Kalouche ve Mielant, 2008: 221-224).

Yeni Toplumsal Hareketler Kuramı, 1970’lerin postyapısalcı ve postMarksist eğilimlerinden kaynaklanmıştır (Foweraker,1995: 14). Toplumda gözlenen çatışma ve hareketlerde ekonomik ve politik sorunlara odaklanan eski
politikalardan farklı olarak eşitlik, farklılık, katılım ve kimlik inşasını esas alan yeni bir kimlik politikası söz konusudur (Çayır, 1999: 27)

YTH, liberal siyaset kuramına göre özel ve kamusal biçimindeki sınıflandırmaya uymamakta ve üçüncü bir ara kategoriye, kurumsal olmayan siyaset alanına yerleşmektedir.

Sınıf çözümlemesine dayalı eski hareketlerden farklı olarak yeni orta sınıfın gelişimi ve küçük burjuvazi YTH’nin ortaya çıkışında yaşamsal öneme sahiptir.

Sınıf çözümlemesine dayalı eski hareketlerden farklı olarak yeni orta sınıfın gelişimi ve küçük burjuvazi YTH’nin ortaya çıkışında yaşamsal öneme sahiptir. Söz konusu sınıfın YTH’ye kaynaklık eden farkındalıkları şöyle sıralanabilir (Eder, 1985:878):
Ekoloji, barış ve mahremiyet doktrini (yeni moral konuları), klasik ideal aile ve ekonomik büyüme ortodoksisi, yeni duyarlılık idealleri, sonsuz barış ve insanın doğayla uyumuna ilişkin heteredoksi.

YTH’yi, eskisinden ayıran, ekonomik boyuttan çok kimliğe dayalı olması, kültürel eşitsizliği kendine temel alması, ulusüstü oluşu, kısa sürede gerçekleşiyor oluşu, herhangi bir din, ırk, sınıf ve ideolojiye indirgenmemesi, aktörlerinin varlıklı ve eğitimli olması gibi özelliklere sahip olmasıdır. Aslında bu ayrışmanın temelinde, moderniteden postmoderniteye ve sanayi toplumundan sanayi sonrası bilişim toplumuna geçiş yatmaktadır (Şentürk, 2006: 32).

İngilizce “Yuppie” yani “genç” (young), “kentli” (urban) ve “profesyonel” (professional) sözcüklerinin ilk harfleriyle oluşturulmuş kavram daha önceki sınıflardan farklılaşan bir “yeni orta sınıf”ı tarif etmek için kullanılmaktadır (Çöloğlu,2010)

YTH’nin kavramsallaştırmasında en çok anlam karmaşasına yol açan unsur “yeni” kavramıdır.

Calhoun, “19. yüzyıl Başlarının Yeni Toplumsal Hareketleri” başlıklı nükteli bir makale ile YTH kavramsallaştırmasına eleştirel yaklaşmıştır. 

kadın hareketi 19. yüzyılda Amerika’da seçme seçilme hakkı talebinden kaynaklanmıştır.

Pichardo (1997) ise YTH’yi sadece sol eğilimli hareketlere odaklanması, sağ eğilimli ve tepkisel hareketleri göz ardı etmesinin dışında deneysel bulgulara dayanmaktan çok kuramsal bir yaklaşım olması nedeniyle de eleştirmiştir (aktaran Williams, 2009:341).

İşçi hareketi, feminist hareket, insan hakları hareketi, barış ve adalet hareketi, ekonomik, toplumsal ve siyasal kurtuluş mücadeleleri gibi üçüncü dünya
hareketleri olarak örneklendirilebilecek eski hareketlere karşılık yeşil hareket, yeni barış hareketi ve New Age hareketi gibi yeni hareketler, modernliğe bakış,
siyasal eylem anlayışı ve eğitim konularında birbirlerinden oldukça farklıdır (Finger, 1992: 313).

Hank Johnston ve diğerleri (1999) YTH ile geleneksel olarak da adlandırılan eski hareketler arasındaki farkları şöyle sıralamışlardır (aktaran Şimşek, 2004:115):

a. YTH’nin aktörlerinin sosyoekonomik yapıları, özellikleri kurulu sınıf sınırlarını geçer.
b. YTH’nin ideolojik çerçevesi çoğulcu, pragmatist ve katılımcı değerlerle çizilir.
c. YTH yeni kimlikler oluşturur ya da baskı altındakileri ortaya çıkarır.
d. YTH ortaklaşa ve bireysel olan arasındaki sınırları dönüştürür, bireyler toplumsal hareketlerin içinde kişisel özerkliklerini ve grup kimliklerinin tadını çıkarır.
e. YTH, insan yaşamının, kürtaj, cinsel tercih gibi özel boyutlarını yansıtır.
f. YTH, şiddet karşıtı ve sivil itaatsizlik davranışlarını eklemleyerek yeni hareketlilik biçimleri geliştirir.
g. Bireylere karar alma sürecine katılım konusunda alternatifler sunar,
h. Çoğulcu ve merkezci olmayan yapılarda örgütlenmeye eğilimlidir.

Jenkins (1982) YTH’nin farklılıklarını üç alanda ifade etmiştir
(aktaran Hannigan, 1990: 247):
1. Müdahaleci ya da savaş sonrası refah devletinin gözetimi altında emek ve sermaye ilişkisinden farklı yeni konulara odaklanır.
2. Üniversiteler, mahalleler gibi önceki toplumsal çatışmalarda öne çıkmamış toplumsal tabaka ve alanlarda harekete geçer.
3. Analitik bir özerklik sergiler; toplumsal problem analizleri ve reform talepleri geleneksel sınıf analizi kategorisini keser.

Heywood’a (1997 aktaran Şimşek, 2004:113) göre ise YTH’nin özellikleri şunlardır:
1. Yeni orta sınıflara dayalıdır.
2. Maddecilik sonrası yönelimlere sahiptir.
3. Az ya da çok ortak bir ideolojiye bağlıdır.
4. Yeni sol ile bağlantılıdır.
5. Performans ve uygulama bakımından adem-i merkeziyetçi, katılımcı, yenilikçi ve teatraldir.

Bunlardan ilki Charles Tilly ve Anthony Oberschall’ın öncülük ettiği kaynak hareketliliği kuramına dayalı yaklaşımdır.

Yeni toplumsal hareket kuramına ilişkin dört önemli kuramcıyla birlikte dört ülke ve gelenekten söz edilebilir; Manuel Castells (İspanya), Alaine
Touraine (Fransa), Alberto Melucci (İtalya) ve Jurgen Habermas (Almanya) (Buechler, 1995: 443).