Sosyal Bilimlerde Temel Kavramlar Ara 10. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
İnsan toplumsallığının kendileriyle tezahür ettiği ve hiç bir toplumda eksikliği görülmeyen toplumun varoluş dayanağını oluşturan davranış örüntülerine ne ad verilir?
Din |
Toplumsal kurumlar |
Siyaset |
Sivil toplum kuruluşları |
Aile |
Kurum, gündelik dilde kullanılan ve bazı örgütlenmeleri ifade etmek üzere kullanılan kurum sözcüğünden farklı olarak davranış örüntülerini ifade eder. Toplumsal kurumlar, insan toplumsallığının kendileriyle tezahür ettiği ve hiç bir toplumda eksikliği görülmeyen toplumun varoluş dayanağını oluşturan davranış örüntüleridir. Bu nedenle sorunun doğru yanıtı B seçeneğidir.
2.Soru
Marx'ın altyapı-üstyapı etkisine üçüncü bir boyut getirerek toplumlardaki kurumların arasındaki belirlenimcilik ilişkisini açıklayan düşünür kimdir?
Althusser
|
Durkheim
|
Hobbes
|
Rousseau
|
Locke
|
3.Soru
En basit anlamıyla “yaptırımı olan toplumsal kurallar” aşağıda verilenlerden hangisinin tanımıdır?
Norm
|
Değer
|
Kültür
|
Simge
|
Medeniyet
|
4.Soru
Cinsiyet eşitsizliğinin sistematik bir örüntü durumuna gelmesinde ailenin rolü nedir?
Cinsiyet eşitsizliğinin sistematik örüntü durumuna gelmesinde aile eşitsizliği engelleyicidir. |
Cinsiyet eşitsizliği aile içinde başlayarak toplumun çeşitli kurum ve alanlarına yayılmaktadır. |
Cinsiyet eşitsizliğinin sistematik örüntü durumuna gelmesinde aile en son noktayı oluşturmaktadır. |
Cinsiyet eşitsizliğinin sistematik örüntü durumuna gelmesinde aile her aşamada etkin ve belirleyicidir. |
Cinsiyet eşitsizliğinde toplumsal yaşam içerisinde ailenin hiç bir etkisi ve rolü bulunmamaktadır. |
Toplumsal cinsiyet ve toplumsal cinsiyet eşitliği/eşitsizliği, sadece gündelik yaşamımızda ve siyasal alanda değil, sosyal bilimlerde de giderek daha geniş yer kaplayan kavramlar hâline geldi. Bu gelişme, bizim aile konusunu da yeni bir ışık altında ele almamıza neden oluyor. Aileyi çelişkisiz ve tutarlı bir bütün olarak görmek yerine, üyeleri arasındaki ilişkileri eşitlik ve adalet kavramları çerçevesinde ele alabildiğimiz bir kurum olarak değerlendiriyoruz. Aile içinde başlayan cinsiyet eşitsizliği, toplumun çeşitli kurumlarında ve alanlarında devam ederek sistematik bir örüntü hâline geliyor. Böylece, toplumsal cinsiyet ve cinsiyet eşitliği kavramlarının sadece kadın hakları ile değil, toplumun anlaşılması ile de ilgili olduğu sonucuna varabiliyoruz. Buna göre sorunun doğrultuda sorunun doğru yanıtı B seçeneğidir.
5.Soru
Taylor, “İşin örgütlenmesi” konusunda hangi sosyoloğun görüşlerinden etkilenmiştir?
Marx
|
Giddens
|
Bell
|
McGroger
|
Weber
|
6.Soru
Dinin devlet yapısını veya siyaseti tamamen belirlediği yönetim rejimine ne ad verilir?
a) Demokrasi
|
b) Monarşi
|
c) Oligarşi
|
d) Teokrasi
|
e) Cumhuriyet
|
7.Soru
Taylorist ilkeler çerçevesinde homo economicus nedir?
Evrim teorisinden etkilenen bir tür tanımıdır |
Maksimum fayda ve kendi çıkarlarını düşünen insandır |
Üretim araçlarının gelişmesiyle makineleşen insandır |
Kendi kendisine yabancılaşarak doğadan uzaklaşan insandır |
Kültürlerarası etkileşimde insanın malî biçim almasıdır |
Taylorist ilkeler çerçevesinde homo economicus, Maksimum fayda peşinde koşan, akılcı hareket eden ve kendi çıkarlarını düşünen insana verilen addır.
8.Soru
Franz Boas'ın “kültürel gözlük” benzetmesini önerme nedenini açıklayınız.
Bu gözlük, toplumsal davranışın ifadelerinden bağımsız yargılar kazanmamızı sağlar.
|
Bu gözlük, içinde yaşadığımız dünyayı algılamamızı ve toplumsal yaşamlarımızın anlamını yorumlamamızı sağlar.
|
Bu gözlük, bireylerin içinde yaşadıkları grubun alışkanlıklarından etkilenen tepkilerinden bağımsız bir yargı sağlar.
|
Bu gözlük, alışkanlıklardan bağımsız toplumsal etkinliklerin değerlendirilmesini sağlar.
|
Bu gözlük, alışkanlıklardan bağımsız insan etkinliklerinin değerlendirilmesini sağlar.
|
9.Soru
I. Kadın olmanın ve erkek olmanın toplumsal inşasına işaret eder.
II. Doğuştan getirilen biyolojik özelliklerdir.
III. Toplumsal ilişkiler içinde kurulan cinsiyet kimliklerine odaklıdır.
IV. Bireylerin belirli cinsiyet kalıplarına uygun olarak biçimlenmelerini sağlar.
Yukarıda verilenlerden hangisi/hangileri Toplumsal Cinsiyet kavramının ilgi alanına uygundur?
a) I. ve II. |
b) II. |
c) I, III. ve IV. |
d) I., II. ve IV. |
e) III., IV. |
Toplumsal cinsiyet, kadın olmanın ve erkek olmanın toplumsal inşasına işaret eden, doğuştan getirilen biyolojik özelliklere değil, toplumsal ilişkiler içinde kurulan cinsiyet kimliklerine odaklanan bir kavramdır. Toplumsallaşma süreçleriyle gelişir, inşa edilir, bireylerin belirli cinsiyet kalıplarına uygun olarak biçimlenmelerini sağlar. Doğru cevap C şıkkıdır.
10.Soru
- İstikrar vurgusu yapmaları
- Ekonomik düzenin istikrarsızlığına vurgu yapması
- Mevcut eşitsizliklerin gelecek kuşaklara yansıması
Yukarıdaki bilgilerden hangisi/hangileri çatışmacı yaklaşıma ilişkin bilgilerdir?
I-II |
II-III |
I-III |
Yalnız II |
Yalnız III |
Çatışma kuramları, ekonomik düzenin istikrarsızlığım vurgularken fonksiyonalist yaklaşım istikrar konusuna vurgu yapar. Doğru yanıt B’dir.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi ailenin tanımıdır?
a) Anne baba ve çocuktan oluşan insan topluluğudur.
|
b) Ortak mekânda yaşayan insan topluluğudur.
|
c) Bireyler arasında evlilik bağı ile oluşturulan iki kişilik insan topluluğudur.
|
d) Birbirlerine doğrudan akrabalık bağlarıyla bağlı olan, erişkin üyelerin çocuklara bakma sorumluluğunu üstlendiği bir insan topluluğudur.
|
e) Aile sosyal bir kurumdur.
|
12.Soru
I. Tüm ileri ülkelerde verimlilik elli kat artmıştır.II. Sendikalar, meslek kuruluşları gibi kitle örgütleri, güçlenerek gelişmiştir.III. Kitle iletişim araçları ile kitle kültürünün yükselişine yol açmıştır.IV. Büyük miktarlarda üretim ve pazarlama planlanmış ve sağlanmıştır.Yukarıdaki ifadelerden hangisi endüstri toplumunun şekillenmesinde Fordist üretim biçiminin toplumda yarattığı olumlu etkilerdendir?
I ve II
|
II
|
IV
|
II ve IV
|
I, II, III, IV
|
13.Soru
"İnsan ya da doğa olaylarını açıklamak amacıyla doğaüstü varlıkların olağanüstü
eylemlerini efsane biçiminde anlatan ve kuşaktan kuşağa geçen anlatı. "
Bu tanım aşağıdakilerden hangisine aittir?
Gösterge |
Yan anlam |
Destan |
Mit |
Simge |
MİT İnsan ya da doğa olaylarını açıklamak amacıyla doğaüstü varlıkların olağanüstü eylemlerini efsane biçiminde anlatan ve kuşaktan kuşağa geçen anlatı. Barthes’a göre mit, baskın sınıfın ideolojik amaçlarına hizmet eden karmaşık ve iyi biçimlenmiş bildirişim dizgesidir.
14.Soru
- Enformasyon toplumunda zenginliğin kaynağı beden işçileridir.
- Yeni toplumun merkezi imalattan bilgiye kaymıştır.
- Tarımın payı gerek istihdam, gerekse toplam hasıla içinde gerilemiştir.
Yukarıdakilerden hangileri enformasyon toplumuna geçiş sürecinde ortaya çıkan gelişmelerdir?
Yalnız I |
Yalnız II |
I-II |
II-III |
I-III |
Enformasyon toplumunda zenginliğin kaynağı beden işçisi olmayanların yani bilgi işçilerinin veriminin artırılmasından geçecektir.
15.Soru
Kadınlığın ve erkekliğin biçimlenmesini sağlayan inanç, değer ve tutumlara verilen ad aşağıdakilerden hangisidir?
Toplumsal cinsiyet |
Cinsiyet kalıpları |
Cinsiyet eşitliği |
Cinsiyete dayalı ayrımcılık |
Cinsiyet rolleri |
Kadınlığın ve erkekliğin biçimlenmesini sağla- yan inanç, değer ve tutumlara cinsiyet kalıpları denilmektedir. Doğru cevap B şıkkıdır.
16.Soru
Dinin, bir toplumsal kurum olarak toplumdaki rolünü ve etkisini incelemeye çalışan bilim dalı aşağıdakilerden hangisidir?
Klasik sosyoloji |
Din eğitimi |
Sosyoloji |
Din sosyolojisi |
Dinî sosyoloji |
Din sosyolojisi, dinin bir toplumsal kurum olarak toplumdaki rolünü ve etkisini incelemeye çalışan bir bilim dalıdır. Buna göre sorunun doğru yanıtı D seçeneğidir.
17.Soru
Uganda’daki yerel bir cemaatin kültürünün karşısına, ondan daha üstün olduğunu varsaydımız New York’taki kent yaşamını yerleştirmek yerine, bunların farklı türde deneyimlerin sonucu ortaya çıktıkların kabul etmek daha doğru olacaktır. Bu sonuca varmamızı aşağıdaki seçeneklerden hangisi en sağlıklı biçimde sağlamaktadır?
Farklı bilgi biçimleri sadece insanın doğayla kurduğu ilişkinin sonuçları ile sağlanabilir.
|
Farklı bilgi biçimleri yalnızca farklı toplumsal örgütlenmelerin gerektirici koşullarıdır.
|
Farklı bilgi biçimlerinin sınıflandırılmasında coğrafyanın önemi belirleyicidir.
|
Bilgiyi sınıflandırmak ancak onun karşılık geldiği gerçeklik düzeyleriyle ilişkisi kurularak yapılabilir.
|
Hiçbiri
|
18.Soru
İşçinin üretim üzerindeki kontrolü tamamen ortadan kaldırılmaya çalışılmış ve işçilerin tatmini büyük ölçüde ücret artışıyla sağlanmaya çalışılmıştır.
Yukarıda sözü edilen sistem aşağıdakilerden hangisidir?
Marxizm |
Taylorizm |
Fordizm |
Kapitalizm |
Weberyenizm |
İşçilerin üretim sürecinden uzaklaştırılması, Fordizm çerçevesinde geliştirilen kütle (seri) üretim sistemidir.
19.Soru
Dahrendorf'un "üçte iki" kuramı ne anlama gelmektedir?
İş yerlerinde her üç saatte bir mola verilmelidir. |
Gelecekte her üç işten ikisinde insanlar yerine robotlar çalışacaktır. |
Vasıflı işçinin maaşının üçte bir miktarı kişinin eğitimine harcanmalıdır. |
Gelecekte işgücünün üçte biri iş bulamayacaktır. |
Gelecekte işgücünün üçte ikisi otomotiv sanayinde çalışacaktır. |
Dahrendorf’un “üçte iki” kuramına göre de gelecekte işgücünün “üçte ikisi” iş
bulurken “üçte biri” çalışma hayatının dışında kalacaktır. Bu da çalışma hayatında
vasıflı işçilerle diğerleri arasında bir kutuplaşmaya yol açacaktır.
20.Soru
- İşte fiziki ve zihni çabanın harcanması oyun ya da dinlenme kadar doğaldır.
- Dışarıdan denetim ve ceza çalışanları örgütsel amaçlara yöneltecek tek yol değildir.
- Amaçlara bağlılık onların elde edilmeleriyle ilgili olarak ödüllere bağlıdır.
Yukarıda sayılan maddeler hangi ekolün temel varsayımları arasındadır?
Davranışçı ekol |
Yapısalcı ekol |
İşlevselci ekol |
Psikodinamik ekol |
İnsan ilişkileri ekolü |
Yukarıda yer alan maddeler McGroger’in insan ilişkileri ekolünün temel varsayımlarıdır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ