Sosyal Politika 1 Ara 1. Deneme Sınavı
Toplam 14 Soru1.Soru
Liberalizmin ekonomik ve sosyal etkilerine karşı bir fikir olarak çıkan sosyalizm, özellikle Sanayi Devrimi’nin sonuçlarına yönelik olarak gelişme göstermiştir. Sanayi Devrimi’nin başlangıcındaki emek-sermaye ilişkisinde emeğin zayıf konumu sefalete mahkûm olarak yaşayan büyük bir sınıfın ortaya çıkmasına neden olmuştur. Aşağıdakilerden hangisi bu sınıfın çıkmasının nedenlerinden biri olamaz?
İşçi ücretlerinin düşük olması |
Ağır çalışma koşullarının bulunması |
Bireycilik düşüncesinin benimsenmiş olması |
Kadın ve çocukların çalıştırılması |
Temel ortaklıkların işçi ve işveren için göz önüne alınması |
Sosyalist düşünce sistemi içinde farklı ekollerden bahsetmek mümkün olsa da genel ilkeler itibarıyla bir ortaklık söz konusudur. Üretim araçlarının bireylere ait olmasının emek sahipleri için bir sömürü unsuru olacağı düşüncesinden hareketle özel mülkiyet anlayışı reddedilmekte, yerine kolektif mülkiyet hakkı ikame edilmektedir.
2.Soru
Sendika kurma ve grev hakkında önemli sınırlamalar getiren, sendikaların faaliyetlerini önemli ölçüde sınırlayan yasa hangisidir?
1961 Anayasası |
1924 Anayasası |
1982 Anayasası |
Tanzimat Fermanı |
274 Sayılı Sendikalar Kanunu |
1982 Anayasası’nın “koruma” ilkesi” yerine “düzenleme” ilkesini ön plana çıkardığı görülmektedir. Sendika kurma ve grev hakkında önemli sınırlamalar getiren Anayasa, sendikaların faaliyetlerini de önemli ölçüde sınırlandırmıştır. Anayasa’da kamu görevlileri ile ilgili bir düzenlemeye yer verilmemiş, kamu görevlilerinin sendikal haklara sahip olması 2001 yılında yürürlüğe giren 4688 Sayılı Kanun ile mümkün olabilmiştir.
3.Soru
Türk toplum yaşantısını yansıtan en eski belge hangisidir?
Göktürk kitabeleri |
Orhun Abideleri |
Gılgamış destanı |
Göbeklitepe taşları |
Orkun Abideleri |
“Türk” adının geçtiği ilk Türkçe metin olan Orhun Abideleri, Göktürk devrinde yazılmış, içinde taşıdığı ekonomik, askerî, kültürel ve toplumsal hayata ilişkin öğelerle, Türk toplum yaşantısını yansıtan en eski belgedir.
4.Soru
Türk devlet geleneği aşağıdakilerden hangisine göre şekillenmemiştir?
Türk devlet geleneği aşağıdakilerden hangisine göre şekillenmemiştir?
Din |
Coğrafya |
İklim Şartları |
Gelenekler |
Sınıflı Toplumsal Yapı |
Yaklaşık dört bin yıllık geçmişe sahip Türk devlet geleneği, dinin, coğrafya ve iklim şartlarının ve geleneklerin etkisiyle şekillenmiştir. Doğru cevap E'dir.
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi sosyal politika ve diğer sosyal bilimler arasındaki farklardan birisidir?
Kamusal niteliğe sahiptir. |
Disiplinler arası çalışmaya uygun değildir. |
Hızla değişen bir strateji ve metoda sahip değildir. |
Diğer sosyal bilimler kadar eskidir. |
Sosyal refahı konu edinmesidir. |
Sosyal politikanın bilim dalı olarak diğer sosyal bilim dallarından temel farkı, sosyal refahı konu edinmesidir.
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisi "kitlesel tüketim için kitlesel üretim" şeklinde ifade edilen fordist üretim tarzıyla doğrudan ilişkilendirilebilecek bir araçtır?
Fabrikalar |
Tarım alanları |
Devlet daireleri |
El tezgahları |
Küçük esnaf çarşıları |
Sanayi Devrimi ile üretim sınırsız bir enerjiye kavuşmuş ve kitlesel tüketim için kitlesel üretim olarak ifade edilebilecek fordist üretim anlayışı egemen hale gelmiştir. Fordist üretim anlayışı ve Sanayi Devrimi, fabrika sistemini gerekli kılmaktaydı. Fabrika sisteminde işçiler bir araya gelmekte ve makinelerin belirleyici olduğu bir ritm ile çalışmak durumunda kalmaktaydı.
7.Soru
1932'de başlayan bu dönemde Birçok KİT (Kamu İktisadi Teşebbüsü) kurulmuş ve devlet, yaptığı yatırımlar ve kamulaştırmalarla birlikte kanun koyucu olarak tebarüz eden mevcut konumunun yanı sıra işveren devlet konumunu da kazanmıştır. Yukarıda verilen bilgiler ışığında Türkiye'nin sözü geçen dönemine ilişkin olarak aşağıdakilerden hangisinin söylenmesi kesinlikle doğru olacaktır.
Serbest piyasa modeli tereddütsüz uygulanmaktadır. |
Ekonomi tam anlamıyla devlet kontrolüne alınmış durumdadır. |
Ekonomik alanda devletçi uygulamalar gözlemlenmektedir. |
Devlet çalışma ilişkilerini işveren ve işçinin arasındaki müzakereye terk etmiştir. |
1929 krizinin olumsuz etkileri Türkiye'de hissedilmemiştir. |
Soru kökünde verilen bilgiler bize kesin olarak sadece ekonomide devletçi uygulamaların görüldüğü yorumunu yapma imkanını vermektedir. Doğru cevap C'dir.
8.Soru
Sosyal politikanın en önemli taraflarından biri de, “kendi kendine yardım mekanizması” olarak da ifade edilen yapılardır. Avrupa’da Sanayi Devrimi’nin ortaya çıkışını izleyen dönemde çalışma şartlarına tepki olarak örgütlenen işçi sınıfının oluşturduğu yapılar, ilerleyen dönemde sanayi toplumlarının vazgeçilmez birer öğesi haline gelmişlerdir. Paragrafta anlatılan hangi kurumdur?
Sosyal devlet uygulamaları |
Sosyal yardımlaşma kurumları |
Devlet kurumları |
Sendikalar |
Yardım kuruluşları |
Sosyal politikanın en önemli taraflarından biri de, “kendi kendine yardım mekanizması” olarak da ifade edilen sendikalardır. Avrupa’da Sanayi Devrimi’nin ortaya çıkışını izleyen dönemde çalışma şartlarına tepki olarak örgütlenen işçi sınıfının oluşturduğu yapılar, ilerleyen dönemde sanayi toplumlarının vazgeçilmez birer öğesi haline gelmişlerdir.
9.Soru
Sosyal politikaların uygulayıcısı ve denetleyicisi hangi kurumdur?
Sivil toplum örgütleri |
Devlet |
Sendikalar |
Üniversiteler |
Kamu |
Sorunun doğru cevabı B şıkkında yer alan devlettir. Diğer seçeneklerde yer alan kurumlar sosyal politikaların oluşturulma aşamasında katkı sağlarlar fakat denetleme hakkına sahip değildirler.
10.Soru
Sanayi Devrimi’nin ortaya çıkması ve gelişmesiyle birlikte, servetin topraktan ticarete geçmesi aşağıdakilerden hangisine neden olmamıştır?
Pazarların büyümesine |
Para dolaşımının artmasına |
Sömürgelerle yapılan ticaretin artmasına |
Kentsel yapıların gelişmesine |
Köy yaşantısının artmasına ve tarımın gelişmesine |
Servetin kaynağının topraktan ticarete geçmesi, pazarların büyümesine, para dolaşımının artmasına ve sömürgelerden yapılan ticaret ile Avrupa’ya zenginliklerin akmasına neden olmuştur. Topraktan çözülmenin etkisiyle sürekli büyüyen kent yapıları, bununla paralel iş yaratamamış ve kentsel sefaletin de aynı düzeyde büyüdüğüne şahit olunmuştur. Sanayi’nin gelişmesi il dönemlerde köy yaşantısının ve tarımın gelişmesine destek olmamıştır.
11.Soru
Sanayi sektörünün güç kaybetmesine, buna karşın hizmetler sektörünün genişlemesine neden olan olgu aşağıdakilerden hangisidir?
Dünya Savaşı |
1929 Ekonomik bunalımı |
1945-1975 Altın Çağı |
Küreselleşme |
Sanayi Devrimi |
Küreselleşme sürecinde yaşanan sanayi toplumundan bilgi toplumuna geçiş, emek yoğun istihdamın yoğun olduğu sanayi sektörünün güç kaybetmesine, buna karşın hizmetler sektörünün genişlemesine neden olmuştur. Hizmetler sektöründeki genişlemenin teknoloji ağırlıklı olması, nitelikli istihdamın değerini artırmış, buna karşın niteliksiz işgücünde arz fazlalığı oluşmuştur.
12.Soru
I. Hukuk anlayışı
II. Yönetim biçimi
III. Dini değerler
Yukarıdakilerden hangisi/hangileri sosyal politika amaçlarının gerçekleştirilmesi için kullanılacak araçların belirlenmesinde etkili değildir?
I ve II |
II ve III |
Yalnız I |
Yalnız II |
Yalnız III |
Ülkelerin benimsedikleri sosyal politika amaçlarını gerçekleştirebilmek için kullanılacak araçların seçiminde, ülkelerin içerisinde bulundukları ekonomik ve sosyal koşullar, hukuk anlayışı, yönetim biçimi, sosyal devlet anlayışı, sosyal politikanın kapsamında yer alanların büyüklüğü, sendikaların gücü, ücretli çalışma biçiminin yaygınlığı, demokrasi anlayışı, sivil toplum kuruluşlarının gücü ve toplumun bilinç düzeyi gibi unsurlar etkili olmaktadır.
13.Soru
Sosyal politikanın ilk uygulamalarının özellikle ağır çalışma şartlarına yönelik olması ile kadın ve çocukları konu alması bu toplumsal güç dengesinin bir sonucu olarak sosyal politikaların en az seviyede ve sadece bu koşullara dayanamayacak durumdaki hassas sınıfları kapsamasına neden olmuştur. Sosyal politikanın bu ilk uygulamalarına aşağıdakilerden hangisinin neden olduğu söylenebilir?
Burjuva sınıfının işçi haklarını gözetmesi |
İşçi hareketleri |
Kentleşme |
Fordist üretim |
Parça başı üretim |
Sanayi Devrimi ile üretim sınırsız bir enerjiye kavuşmuş ve kitlesel tüketim için kitlesel üretim olarak ifade edilebilecek fordist üretim anlayışı egemen hale gelmiştir. Fordist üretim anlayışı ve Sanayi Devrimi, fabrika sistemini gerekli kılmaktaydı. Fabrika sisteminde işçiler bir araya gelmekte ve makinelerin belirleyici olduğu bir ritim ile çalışmak durumunda kalmaktaydı.
14.Soru
Sosyal politika biliminin temellerinin atıldığı ülke aşağıdakilerden hangisidir?
ABD |
İngiltere |
Almanya |
Fransa |
Yunanistan |
Sosyal politika biliminin temellerinin Almanya’da atılması, Sanayi Devrimi’nin İngiltere’de başlamış olduğu ve sosyal politika ile sanayileşme arasında direkt bir ilişki bulunduğu düşünüldüğünde, üstünde durulması gereken bir konudur. Sanayileşmenin önce İngiltere’de başlaması ve İngiltere ile Amerika Birleşik Devletlerinin birinci kuşak sanayileşmiş ülkeler olduğu göz önünde bulundurulursa Almanya, ikinci kuşak sanayileşen ülkeler arasındadır ve devlet eliyle sanayileşmenin yaşandığı bir ülke olarak görülmektedir. Doğru cevap C'dir.