Sosyal Politika Final 17. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
"İşletmelerin kâr ve zararına bağlı olmayan, işveren tarafından emek sahibine üretilen malın satışı beklenmeden ödenen, miktarı önceden belirlenmiş gelir" tanımı aşağıdakilerden hangisine aittir?
İstihdam |
İşsizlik |
Ücret |
Emek |
Mesai |
Ücretin geniş ve genel bir tanımını yapmak gerekirse geniş anlamda ücret; insan emeğinin bir bedeli olarak tanımlanırken; genel anlamda ise işletmelerin kâr ve zararına bağlı olmayan, işveren tarafından emek sahibine üretilen malın satışı beklenmeden ödenen, miktarı önceden belirlenmiş gelir olarak tanımlanmaktadır (Tokol, 2000). Bir diğer tanıma göre ücret; bir iş karşılığında işveren tarafından işçiye saat başına, gündelik, haftalık, on beş günlük veya aylık olarak ödenen para ve para ile belirlenebilen malların ve hizmetlerin oluşturduğu bir gelirdir (Talas, 1983). Benzer bir tanımlamaya göre de ücret, gelir temin etmek amacıyla sarf edilen fikri ve bedeni enerji anlamındaki emeğin değeri ve karşılığıdır (Çubuk, 1963). Doğru cevap C'dir.
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi tamamlayıcı sosyal güvenlik yöntemlerinden biri değildir?
Meslek birliklerinin kurduğu yardımlaşma sandıkları |
Özel sigortalar |
Sosyal sigorta yöntemi |
Kira geliri için alınan gayrimenkul |
Nakdi tasarruflar |
Sosyal güvenlik için geliştirilen teknikleri ve yöntemleri geleneksel ve modern sosyal güvenlik yöntemleri olarak iki ana grupta sınıflandırmak ve günümüz sistemlerinin bugün geldiği noktayı dikkate alarak bunlara tamamlayıcı yöntemleri de eklemek mümkündür. Bu çerçevede, sosyal güvenlik garantisinin seviyesini yetersiz bulan, daha yüksek bir korunma garantisi talep edenler tamamlayıcı nitelikte olmak üzere ilave yöntemlere başvurabilirler. Bu tamamlayıcı yöntemler arasında, ayni ve nakdi tasarruflar, kira geliri için alınan gayrimenkul, özel sigortalar ve meslek birliklerinin yardımlaşma sandıkları gösterilebilir. Sosyal sigorta yöntemi ise modern sosyal güvenlik yöntemlerinden biridir. Doğru cevap C’dir.
3.Soru
Hangisi dar alanda sosyal politikanın tanımına dahil değildir?
sosyal adalet ve adil bir gelir dağılımı vardır |
ekonominin işleyişindeki aksaklıkları düzeltici rol oynar |
sınıf mücadelesinin ortaya çıkma nedenlerini azaltıcı önlemler alarak toplumsal |
barış ve denge bilimidir |
kültür seviyesini arttır |
dar anlamda sosyal politika, “amacı sosyal adalet ve adil bir gelir dağılımı olan, ekonominin bir denge gözetmeye çalışan, barış ve denge bilimi” şeklinde tanımlanmaktadır (Talas, 1990: 12). işleyişindeki aksaklıkları düzeltici rol oynayan, sınıf mücadelesinin ortaya çıkma nedenlerini azaltıcı önlemler alarak toplumsal bir denge gözetmeye çalışan, barış ve denge bilimi” şeklinde tanımlanmaktadır (Talas, 1990: 12). Doğru cevap E'dir.
4.Soru
Küreselleşmenin insanlık tarihinin kaçınılmaz olarak yaşanacak bir safhası olduğunu ileri süren kuruluş aşağıdakilerden hangisidir?
Uluslararası Para Fonu |
Ekonomik Kalkınma ve İş birliği Örgütü |
Birleşmiş Milletlere |
Uluslararası Çalışma Örgütü |
Dünya Bankası |
Dünya Bankasına (World BankWB) göre küreselleşme, insanlık tarihinin kaçınılmaz olarak yaşanacak bir safhasıdır. Dünya çapında ekonomilerin
ve toplumların bütünleşme sürecini ifade eder. Küreselleşme yalnızca bir mal ve hizmet ticareti artışı değildir. Haberleşme teknolojisi ve bilgi paylaşımı ile bilgi, enformasyon ve kültürün de bütünleşmesi sürecidir.
Doğru cevap E'dir.
5.Soru
I. Yaşlıların dünya nüfusu içinde oranının artması
II. Sağlık ve emeklilik ödemelerinin özellikle gelişmiş ülkelerde önemli ölçüde azalması
III. Nüfusun yaşlanması ile birlikte kamunun tasarruf oranının düşmesi
IV. İş gücü arzının azalması riski
V. Geleneksel devlet anlayışı
Yukarıdakilerden hangileri yaşlılara yönelik sosyal politikaların oluşturulmasında önemli bir role sahiptir?
I, II ve III |
I, III ve IV |
II, III ve IV |
II, III ve V |
III, IV ve V |
Sağlık ve emeklilik ödemelerinin özellikle gelişmiş ülkelerde önemli ölçüde artışı ve sosyal devlet anlayışı yaşlılara yönelik sosyal politikaların oluşturulmasında önemli rol oynamaktadır.
6.Soru
Dünyada ilk sosyal sigortalar kim tarafından kurulmuştur?
Otto Von Bismarck |
Adam Smith |
William Henry Beveridge |
Napolyon |
Julius Caesar |
19. yüzyılın son çeyreğinde Otto Von Bismarck tarafından Almanya'da kurulmuştur.
7.Soru
Türk toplumuna has olmak üzere hemşehrilik duygusu ile geliştirilen yardımlaşma yöntemleri geleneksel sosyal güvenlik yöntemlerinden hangisi kapsamındadır?
Türk toplumuna has olmak üzere hemşehrilik duygusu ile geliştirilen yardımlaşma yöntemleri geleneksel sosyal güvenlik yöntemlerinden hangisi kapsamındadır?
Bireysel tasarruflar |
Aile ici yardımlaşma |
Tanıma bilme faktörüne bağlı yardımlaşma |
Dini sosyal yardımlar |
Kurumsallaşmış sosyal yardımlar |
Tanıma bilme faktörüne bağlı yardımlaşma, bir arada yaşama kültürünün bir ürünü aidiyet duygusu ile gelişmiştir. Kırsal kesimlerin gecekondu bölgelerinde daha etkindir. Türk toplumuna has olmak üzere hemşehrilik duygusu ile geliştirilen yardımlaşma yöntemleri de bu grupta yer alır. Doğru cevap C'dir.
8.Soru
Kişilerin temel gereksinimlerini karşılayacak gelirden yoksun olmaları, hangi dışlanma biçiminin tanımıdır?
Ekonomik dışlanma |
Mekansal dışlanma |
Kültürel dışlanma |
Siyasi dışlanma |
Sınıfsal dışlanma |
Kişilerin temel gereksinimlerini karşılayacak gelirden yoksun olmaları ekonomik dışlanmayı ifade etmektedir. Ekonomik dışlanmanın temelinde işsizlik veya düzenli bir gelire sahip olmama yatmaktadır.
9.Soru
Türkiye’de kadın işçileri korumaya yönelik ilk düzenleme hangi kanunla yapılmıştır?
Medeni Kanun |
Kılık Kıyafet Kanunu |
Gümrük Kanunu |
Umumi Hıfzısıhha Kanunu |
Vergi Kanunu |
Türkiye’de kadın işçileri korumaya yönelik ilk düzenleme ise 24.04.1930 tarih 1593 sayılı Umumi Hıfzısıhha Kanunu ile yapılmıştır. Daha sonra 03.06.1936 tarih ve 3008 sayılı İş Kanunu’ndan itibaren tüm iş kanunlarında kadın işçileri korumaya yönelik düzenlemelere yer verilmiştir.
10.Soru
İngiltere Sosyal Dışlanma Birimi'ne göre seçeneklerden hangisi, sosyal dışlanmanın hükümet politikaları ve çalışma yöntemlerinin doğru işlememesi ile ilgili nedenlerinden değildir?
Mülkiyetin belirsiz yapısı |
Hukuki düzenlemelerin yetersizliği |
Sosyal yardım ve sübvansiyon fazlalığı |
Kurumlararası eşgüdümün yetersizliği |
Sektörler arası işbirliğinin yetersizliği |
İngiltere Sosyal Dışlanma Birimi'ne göre sosyal dışlanmanın yapısal nedenleri iki grupta toplanmıştır. İkinci grup nedenler, hükümet politikaları ve çalışma yöntemlerinin doğru işlememesi ile ilgili nedenlerdir. Bunlar arasında hukuki düzenlemelerin yetersizliği yer almamaktadır.
11.Soru
I. Küreselleşme
II. Neo-liberal politikalar
III. Esnekleştirme uygulamaları
Hangisi ya da hangileri kadınların üretim sürecine daha fazla ancak daha kötü koşullarda katılmalarına neden olmuştur?
I, II, III |
II, III |
I, II |
Yalnız II |
Yalnız I |
Verilen öncüllerin hepsi kadınların üretim sürecine daha fazla ancak daha kötü koşullarda katılmalarına neden olmuştur. Doğru cevap A'dır.
12.Soru
Aşağıdakilerden hangisi işsizliğin ekonomik etkilerinden biridir?
Genellikle tek geçim kaynağı ücret olan birey ve bakmakla yükümlü olduğu ailesi, bireyin işsiz kalması durumunda bu gelir kaynağından yoksun kalır. Bu durumda da bireyin ve ailesinin hayat standardı düşecektir. |
İşsiz kalan birey tembelliğe alışır ve kendini işe yaramaz hisseder. |
İşsizlik, gelir dağılımı eşitsizliğini ve yoksulluğu artırır. |
İşsizlik; sosyal, ahlaki ve ailevi pek çok değerin kaybolmasına yol açar. Bu sebeple toplumda huzur, güven ve istikrarı bozar. |
İşsiz kalan birey, umutsuzluk ve çaresizlik gibi birçok olumsuz duyguya sürüklenir; özgüvenini, kendisine olan saygısını ve bakmakla yükümlü olduğu kişilere karşı itibarını kaybeder. |
İşsizliğin Ekonomik Etkileri (Biçerli, 2005: 419-420; Tokol ve Alper, 2011: 82-83):
• İşsizlik, ekonomik etkinliğin bir göstergesidir. İşsizlik oranının yükselmesi, bir ekonominin daha fazla üretebilme gücü olduğu hâlde bunu değerlendiremediğini ortaya koymaktadır.
• İşsizliğin yükselmesi durumunda tüketici nüfus üzerindeki baskı da artar.
• İşsizlik, bağımlılık oranını da etkilemektedir. İşsizliğin arttığı dönemlerde bağımlılık oranı yükselirken azaldığı dönemlerde bağımlılık oranı da geriler.
• İşsizliğin artması, ekonomideki tasarruf eğiliminin azalmasına ve yatırımların düşmesine neden olur.
• İşsizlik, gelir dağılımı eşitsizliğini ve yoksulluğu artırır.
• İşsizliğin yükseldiği dönemlerde transfer harcamaları artar.
• İşsizlikle birlikte bağımlı çalışanların sayısındaki azalışa bağlı olarak aktif sigortalı sayısı düşer ve dolayısıyla sosyal güvenlik gelirleri azalır.
• İşsizliğin artması, çalışan sayısı ve işletme kârlarını olumsuz yönde etkilediğinden vergi gelirleri azalır.
13.Soru
"Sivil, siyasi, ekonomik ve sosyal vatandaşlık haklarından mahrum olma ve edilme durumu" olarak tanımlanan kavram hangisidir?
sosyal dışlanma |
sosyal içerme |
sistematik ayrımcılık |
önyargı |
ırkçılık |
sosyal dışlanma; sivil, siyasi, ekonomik ve sosyal vatandaşlık haklarından mahrum olma ve edilme durumudur.
14.Soru
'Küreselleşme, dünya çapında ekonomilerin ve toplumların bütünleşme sürecini ifade eder. Küreselleşme yalnızca bir mal ve hizmet ticareti artışı değildir. Haberleflme teknolojisi ve bilgi paylaşımı ile bilgi, enformasyon ve kültürün de bütünleşmesi sürecidir'
Küreselleşme ile ilgili yukarıda verilen tanım, hangi kurum ya da kuruluşa göre yapılmıştır?
Dünya Bankası |
Uluslararası Para Fonu |
Ekonomik Kalkınma ve İş Birliği O¨rgütü |
Birleşmiş Milletler |
Uluslararası C¸alışma O¨rgütü |
Dünya Bankasına (World Bank-WB) göre küreselleşme, insanlık tarihinin kaçınılmaz olarak yaşanacak bir safhasıdır. Dünya çapında ekonomilerin ve toplumların bütünleşme sürecini ifade eder. Küreselleşme yalnızca bir mal ve hizmet ticareti artışı değildir. Haberleşme teknolojisi ve bilgi paylaşımı ile bilgi, enformasyon ve kültürün de bütünleşmesi sürecidir.
15.Soru
Hangisi AB düzeyinde kadınların iş yaşamında korunmasına yönelik uygulamalardan birisi değildir?
Yer altında çalışmalarının yasaklanması |
Sanayi sektöründe gece mesailerinin kurallara bağlanması |
Doğum öncesi düzenlemeler |
Kadın iş gücüne yüksek maaş verilmesi |
Çalışabilecekleri ağır ve tehlikeli işlerle ilgili sınırlamalar |
Günümüzde Avrupa Birliği (AB) düzeyinde ve Birlik ülkelerinde kadınların geleneksel sorumluklarının azaltılmasına ve işgücü piyasası ile uyumlulaştırılmasına yönelik ebeveyn izni, çocuk bakım hizmeti gibi politikalar önem kazanmaktadır (Koray, 2008: 359, 361-365). Kadınların fizyolojik farklılıkları nedeniyle korunması amacıyla tüm ülkelerde kanunlarla kadınların yer altı ve su altında yapılan işlerde çalıştırılmaları yasaklanmakta, sanayiye ait işlerde gece çalıştırılmaları kurallara bağlanmakta, çalışabilecekli ağır ve tehlikeli işlerle ilgili sınırlamalar getirilmektedir. Kadınların analık durumunda korunmaları ile ilgili olarak doğum öncesi ve sonrasına yönelik özel düzenlemeler yapılmaktadır (Altan, 2010: 226-231).
16.Soru
Sosyal dışlanma aşağıdaki anlaşmalardan hangisi ile Avrupa Birliği'nde resmi bir belgede kendisine yer bulmuştur?
Maastricht Antlaşması |
Lizbon Antlaşması |
Amsterdam Antlaşması |
Nice Antlaşması |
Avrupa Tek Senedi |
Maastricht Anlaşması’na ek Sosyal Politika Protokolü ve Sosyal Politika Antlaşması’nın Topluluğun kullanabileceği yetkiler bölümünde sosyal dışlanma sorununa ilk defa resmî bir Avrupa Birliği belgesinde yer verilmiştir. Doğru yanıt A'dır.
17.Soru
Selçuklu-Osmanlı kültürünün bir ürünü olan, muhtaç duruma düşenlere mali destek vermek üzere genellikle aynı meslek veya sanayideki kişiler tarafından meydana getirilen primli sisteme göre işleyen yardımlaşma sandıklarına ne ad verilir?
Teavün |
Avarız |
Külfet-nimet |
Aidiyet |
İmece |
Orta Sandıkları: Teavün Sosyal yardım sandıkları: Muhtaç duruma düşenlere mali destek vermek üzere genellikle aynı meslek veya sanayideki kişiler tarafından meydana getirilen primli sisteme göre işleyen yardımlaşma sandıklarıdır. Doğru cevap A'dır.
18.Soru
Türkiye'de eski hükümlü istihamı söz konusu olduğunda kamu kurumları %2 oranında işçi çalıştırma zorunluluğuna tabiidir. Bu bağlamda eski hükümlü istihdamında hangi yöntem kullanıldığı ifade edilebilir?
Tele çalışma |
Kota |
Korumalı işyeri |
Girişimci destekleri |
Evden çalışma |
Belirli bir yüzde çalıştırma zorunluluğuna kota sistemi denir. Diğer seçenekler daha çok engelli istihdamı için geçerli olan seçeneklerdir.
19.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Uluslararası Çalışma Örgütü’nün eşitlik ve ayrımcılık yasağı ile ilgili düzenlemeleri kapsayan önemli belgeleri arasında yer alır?
Versailles Barış Anlaşması |
Ekonomik, Sosyal ve Kültürel Haklar Sözleşmesi |
İnsan Ticaretine Karşı Eylem Sözleşmesi |
Roma Anlaşması |
Amsterdam Anlaşması |
ILO’nun eşitlik ve ayrımcılık yasağı ile ilgili düzenlemeler bulunan önemli belgeleri arasında; Versailles Barış Anlaşması, 10.5.1944 tarihinde kabul edilen Philadelphia Bildirgesi ve 18.6.1998 tarihinde kabul edilen Çalışanlara İlişkin Temel Haklar, İlkeler ve İzlenmesi Bildirgesi, 25.6.1958 tarih ve 111 sayılı İstihdam ve Meslek Alanında Ayrımcılık Sözleşmesi sayılabilir.
20.Soru
Aşağıdakilerden hangisi küreselleşmenin göstergelerinden değildir?
Haberleşme ve ulaşım maliyetlerinin düşmesi ve iletişimin artışı |
Uluslararası mal ve hizmet ticaretinin artması |
Uluslararası sermaye hareketleri ve yatırımların artışı |
Çok uluslu şirketlerin büyümesi |
Ulusal mal ve hizmet ticaretinin artması |
Ticaret ve yatırım politikalarının serbestleşmesi, teknolojik yeniliklere bağlı olarak haberleşme ve ulaşım masraflarının düşmesi, girişimcilik ve yeni küresel sosyal ağların itici gücü ile derinleşen küreselleşmenin (UN, 2001: 9) temel göstergeleri (unsurları) konu ile ilgili yayımların çoğunda;
• Uluslararası mal ve hizmet ticaretinin artması,
• Uluslararası sermaye hareketleri ve yatırımların artışı,
• Haberleşme ve ulaşım maliyetlerinin düşmesi ve iletişimin artışı,
• Çok uluslu şirketlerin büyümesi
olarak gösterilmektedir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ