Sosyal Psikoloji 2 Final 25. Deneme Sınavı
Toplam 16 Soru1.Soru
Sosyal dünyanın belirli özellikler temelinde gruplara bölünmesi biçiminde tanımlanan kavram aşağıdakilerden hangisidir?
Asgari grup paradigması |
Sosyal kimlik |
Sosyal karşılaştırma |
Sosyal kategorizasyon |
Sosyal değişme |
Asgari grup paradigması (minimal group paradigm) ya da modeli, deneysel ortamda, sosyal kategorizasyonun tek bağımsız değişken olduğu durumu ifade etmektedir. Sosyal kimlik, “bireyin, ilgili grubun üyeliğine duygusal bir önem ve değer atfının eşlik ettiği, belirli sosyal gruplara ait olma bilgisi” olarak tanımlanmıştır. Sosyal Karşılaştırma; kişi ya da kişilerin kendi gruplarını çeşitli değerlendirme boyutları üzerine diğer gruplarla kıyaslamasıdır. Sosyal Kategorizasyon; sosyal dünyanın belirli özellikler (cinsiyet, yaş, ırk, din, milliyet vb.) temelinde gruplara bölünmesidir. Sosyal Değişme ise; sosyal kimlik kuramı bağlamında, alt statüdeki grubun kolektif biçimde üst statüye geçmesini ifade eder. Doğru cevap D seçeneğidir.
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi “kadınsı” değerler olarak tanımlanmıştır?
Girişkenlik |
İddiacılık |
Rekabet |
Dayanışma |
Hırs |
Erkeksilik/Kadınsılık: İşle ilgili hedeflere (para kazanma, yükselme) ve girişkenliğe vurgu yapma derecesine karşı kişiler arası hedeflere (arkadaşça atmosfer, patronla iyi anlaşmak) ve şefkatliliğe yapılan vurgunun derecesinin tanımlandığı bir boyuttur. “Girişkenlik”, “iddiacılık”, “rekabet”, “hırs” gibi değerler “erkeksi”; “eşitlik”, “dayanışma”, “nezaket”, “merhamet” gibi değerler “kadınsı” değerler olarak tanımlanmıştır.
3.Soru
Benlik düzenlemesine göre bir kişi diyet yapmayı standart olarak belirlediğinde, belirlemiş olduğu bu standart ile ilgili aşağıdakilerden hangileri doğrudur?
Olumsuz, önleme yönelimli, lüks |
Olumlu, önleme yönelimli, lüks |
Olumsuz, teşvik yönelimli, gereklilik |
Olumlu, önleme yönelimli, gereklilik |
Olumlu, teşvik yönelimli, lüks |
Standart, kişinin ulaşmak istediği ya da uzaklaşmak istediği türden davranışlar olarak ikiye ayrılabilir. Olumlu olanlar ulaşılmak istenen ideallerdir ve benlik-düzenlemesi benliğin o andaki durumu ile bu ideal arasındaki farkı kapatmaktır. Örneğin diyet yapan bir kişinin hedefindeki belirli bir kilo bir standardı temsil eder ve kişi o kiloya gelene kadar kilo vermek için uğraşır. Olumsuz standartlar kişinin o standartla eşleşmekten kaçınmak için uğraştığı türden davranış biçimleridir. Yalancılık, alkol, sigara ve madde bağımlılığı vb. durumlar olumsuz standarda örnek olarak verilebilir.
Olumlu diye anılan standartlar teşvik yönelimli ve olumsuz olarak anılanlar önleme yönelimli olanlardır.
Teşvik yönelimli düzenlemede hedef, bireyin kendini geliştirmesi için birçok alternatiften biri olarak görülür (yani bir lüks olarak görülebilir), oysa önleme yönelimli benlik düzenlemesinde ulaşılmak istenen hedef bir gerekliliktir.
Dolayısıyla bir standart olarak belirlenen diyet yapma, olumlu bir standart olduğundan teşvik yönelimli ve lükstür.
Bu nedenle doğru cevap E seçeneğidir.
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi tüm toplumsal yapı, ilişki ve pratiklerde toplumsal cinsiyet temelli eşitsizlikleri görmemizi sağlayan bir bakış
açısıdır?
Toplumsal cinsiyet eşitsizliği |
Toplumsal cinsiyet merceği |
Biyolojik indirgemecilik |
Özcülük |
Toplumsal inşacı |
Toplumsal cinsiyet disiplinler arası bir çalışma alanıdır. Sosyoloji, tarih, antropoloji, iktisat, psikoloji ve sosyal psikoloji gibi sosyal bilimler, toplumsal cinsiyet kavramının ortaya çıkışıyla birlikte toplumsal yapı, toplumsal ilişkiler ve pratiklere toplumsal cinsiyet boyutuyla bakma imkânını buldular. Ecevit (2011) tüm toplumsal olgulara ilişkin bu bakışa “toplumsal cinsiyet merceği” adını vermektedir. Doğru cevap B seçeneğidir.
5.Soru
Bir iş yerinde erkek çalışanların kadın çalışanlardan daha iyi olduğu görüşüne sahip yöneticiler, erkeklere daha fazla ödeme ve sosyal hak tanımaktadır. Aynı zamanda erkek çalışanlar bireysel gelişim amacıyla farklı eğitimlerden faydalanabilirken kadın çalışanlara bu hak verilmemektedir. Bu durum aşağıdaki kavramlardan hangisiyle tanımlanabilir.
Artırma etkisi
|
Ayrımcılık
|
Uzak durma
|
Karşı olmayı ifade etme
|
Dış grup homojenliği
|
6.Soru
Aşağıdaki seçeneklerden hangisi korumacı cinsiyetçilik ile ilişkili bilgilerden değildir?
Kadının artan gücüne yönelik olumsuz değerlendirmeleri içerir. |
Kadınların “şefkatli”, “fedakâr” veya “romantik” oluşlarına gönderme yapar. |
Genellikle kadınlar açısından cinsiyetçilik olarak görülmediği için daha tehlikeli olduğu söylenebilir. |
Kendini en çok gösterdiği davranış biçimleri romantik ilişkilerde kıskançlıkla ilgili olanlardır. |
Kendini en çok gösterdiği davranış biçimleri romantik ilişkilerde kıskançlıkla ilgili olanlardır. |
Yeni ya da Modern CinsiyetçilikKorumacı cinsiyetçilik ise klasik önyargı tanımına ters bir biçimde kadınlara yönelik görünüşte “olumlu” tutumları ifade eder. Aslında buradaki “olumluluk” teorik ya da nesnel olumluluk değil kişilerin kendi öznel algılarındaki olumluluktur. Bu cinsiyetçilik biçimi kadınların “şefkatli”, “fedakâr” veya “romantik” oluşlarına gönderme yapar. Bu cinsiyetçilik türü de yukarıda sözü edilen üç alanda (himayecilik, toplumsal cinsiyet rol ve kalıpyargılarında farklılaşma ve heteroseksüellik) davranış üretir. Sırasıyla bu üç alana karşılık gelen davranış biçimleri dayanışmacı tabiiyet (yani kadının erkeğe gönül rızası ile tabi olması ya da onun egemenliğine girmesi), tamamlayıcı cinsiyet rolleri ve romantik yakınlıktır. Korumacı cinsiyetçiliğin, genellikle kadınlar açısından cinsiyetçilik olarak görülmediği için daha tehlikeli olduğu söylenebilir. Genellikle sevgi, koruma, kıskançlık gibi popüler kültürde romantizmle ilişkilendirilen davranış biçimleri gerçekte kadınları kendi rızalarıyla erkeklerin denetimine sokan mekanizmalardır. Erkeklerin kadını koruyan, ona kol kanat geren tutumları kadınlar tarafından genellikle çok olumlu karşılanır. Ama bu tür tutumlar, aynı zamanda kadını romantik bir ilişkide güzçsüzleştiren, erkek karşısında kadını edilgenleştiren, zayıf bir konuma yerleştiren sonuçlar üretir. Korumacı cinsiyetçiliğin kendini en çok gösterdiği davranış biçimleri romantik ilişkilerde kıskançlıkla ilgili olanlardır.
7.Soru
Kültürel kalıp yargılar göz önüne alındığında, aşağıdakilerden hangisinde erkeğe atfedilen özellikler doğru olarak verilmiştir?
Saldırgan, dindar, konuşkan
|
Bağımsız, mantıklı, zarif
|
Hırslı, kibar, düzen sever
|
Baskıcı, rekabetçi, lider
|
Duygusuz, sanatsever, bağımlı
|
8.Soru
Grup zihni yaklaşımı, grup ya da kitlenin, onu oluşturan tek tek bireylerden ayrı olarak ve onların üzerinde ortak bir zihni olduğunu iddia eder. Buna göre, aşağıdaki ifadelerden hangisi söz konusu yaklaşım açısından doğrudur?
Birey bulunduğu gruptan bağımsız bir zihinle hareket eder. |
Kişiler içinde bulundukları grubun kurallarına riayet eder. |
Gruplar bireylerin toplamıdır. |
Her birey grubun zihniyetinin oluşmasında kendi özgül katkısını sunar. |
Grupların bireylerden bağımsız bir zihin yapısı yoktur. |
Grup zihni yaklaşımı, grup ya da kitlenin, onu oluşturan tek tek bireylerden ayrı olarak ve onların üzerinde ortak bir zihni olduğunu iddia eder. Bu bakış açısından grup ya da kitleyi anlamak için tek tek bireylerin zihni değil grup zihni incelenmelidir.
9.Soru
Aşağıdaki seçeneklerden hangisi biyolojik olarak er ve dişilerin, biyolojilerine bakılmaksızın her ikisininde de hem kadınsı hem erkeksi özellikleri barındırmasıdır, tanımını karşılayan bir kavramdır?
Şeyleştirme |
Toplumsal cinsiyet kalıpyargıları |
Toplumsal İnşacılık |
Androjen |
Cinsiyetçilik |
D seçeneğinde yer alan ifade soru cümlesinde olan tanımı karşılamaktadır. Bu kapsamda doğru seçenek D seçeneğidir.
10.Soru
Kültürler arası psikolojiyi “bireysel psikolojik ve sosyal işlevselliklerin çeşitli kültürler ve etnik gruplar arasında benzerliklerinin ve farklılıklarının çalışılması” olarak tanımlayan çalışmacı aşağıdakilerden hangisidir?
Kurt Lewin |
Muzafer Sherif |
Rokeach |
Çiğdem Kağıtçıbaşı |
Schwartz |
Çiğdem Kağıtçıbaşı
11.Soru
Sosyal kategorizasyon için aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
sosyal dünyanın gruplara bölünmesidir
|
sosyal dünyanın iç gruplara bölünmesidir
|
sosyal dünyanın dış gruplara bölünmesidir
|
sosyal dünyanın “biz” olarak algılanmasıdır
|
sosyal dünyanın “onlar” olarak algılanmasıdır
|
12.Soru
Aşağıdakilerden hangisi “ilkel” insanlarla “uygar” insanlar arasında kültürel performanslar açısından büyük farklılıklar olsa da bu performansların altında yatan entelektüel/bilişsel süreçlerin temelde aynı olduğunu ileri sürmüşlerdir?
Wundt ve Boas |
Kağıtçıbaşı ve Berry |
Hogg ve Vaughan |
Keith ve Kağıtçıbaşı |
Sheweder ve Berry |
Özellikle “ilkel insanlarla” Avrupalıları düşünce yapıları açısından karşılaştıran çalışmaların yapıldığının ve bu çalışmalara sosyal evrimci bir ideolojinin damgasını vurduğunun altını çizmek gereklidir. Bu çalışmalarda, “ilkel” insanların Avrupalılardan daha aşağıda olduğu iddia edilmiş; örneğin “ilkellerin” Avrupalıların mantıksal düşünme biçimiyle karşılaştırıldıklarında zihinlerinin “mantık-öncesi” yapı taşıdığı iddia edilmiştir. Oysa hem Wundt hem de Boas “ilkel” insanlarla “uygar” insanlar arasında kültürel performanslar açısından büyük farklılıklar olsa da bu performansların altında yatan entelektüel/bilişsel süreçlerin temelde aynı olduğunu ileri sürmüşlerdir. Boas bu olguya “psişik birlik/aynılık” adını vermiştir.
13.Soru
Gruplar arası davranışla ilgili aşağıdakilerden hangisi öne sürülemez ?
Gruplar arası ilişkiler, iki veya daha fazla ayrı sosyal grubun bir ya da birden fazla temsilcisi arasındaki etkileşim olarak tanımlanabilir.
|
İnsanların kendilerini ve diğerlerini ayrı sosyal grupların üyeleri olarak görmelerini sağlayan herhangi bir algı, biliş ya da davranış gruplar arası davranıştır.
|
Gruplar arası davranışı, kişiler arası davranıştan ayıran nitelik bu davranışın iki taraftan da birden fazla kişiyi içermesidir.
|
Bir gruba ait olan bireylerin, bireysel ya da kolektif olarak, diğer grup ya da onun üyeleri ile grup özdeşleşmeleri temelinde etkileşimde bulunmalarıdır.
|
Gruplara aidiyetler temelinde oluşturulan davranışlardır.
|
14.Soru
Deneysel psikolojinin kurucusu olarak görülen isim aşağıdakilerden hangisidir?
Wilhelm Wundt |
Sigmund Freud |
İvan Pavlov |
Carl Gustav Jung |
Jean Piaget |
Wilhelm Wundt, deneysel psikolojinin kurucu babası olarak görülmektedir.
Doğru cevap A seçeneğidir.
15.Soru
Pek çok kültürler arası çalışma bireyci toplumlarda................ toplumlara göre kendini yükseltmeye daha fazla eğilim olduğunu göstermiştir. ifadesi aşağıdakilerden hangisi ile anlmalı bir hale gelecektir?
Toplulukçu Toplumlara |
Etken Toplumlara |
Tek tip Toplumlar |
Evrensel Toplumlara |
Natural Toplumlara |
Pek çok kültürler arası çalışma bireyci toplumlarda toplulukçu toplumlara göre kendini yükseltmeye daha fazla eğilim olduğunu göstermiştir.
16.Soru
...........en genel anlamda çevrenin insan yapısı olan parçası olarak tanımlanabilir, ifadesinde noktalı yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
kişilik |
kültür |
algı |
anlam |
karakter |
Kültür: En genel anlamda çevrenin insan yapısı olan parçası olarak tanımlanabilir.