Sosyoloji 1 Final 1. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdakilerden hangisi W. Budd'un çalışma tanımı içerisinde yer almaz?
Ekonomik ve sembolik değeri vardır |
Sadece zevk için üstlenilir |
Fiziksel ve zihinsel çaba içerir |
İnsan aktivitesidir |
Bir amacı vardır |
Budd çalışmayı “ekonomik veya sembolik değeri olan ve sadece zevk için üstlenilmeyen fiziksel ve zihinsel çaba içeren, amaçlı insan aktivitesi” olarak tanımlamaktadır. Bu tanım, çalışmanın ekonomik karakterinin yanı sıra, zevk ve sembolik değer ifadelerinin içeriğini oluşturan psikolojik, kültürel ve toplumsal yanları üzerine de düşünmemize imkân vermesi bakımından önemlidir. Doğru cevap B'dir.
2.Soru
Yöneticilerin serbest seçimlerle iktidara geldikleri, siyasi iktidarın sınırlarının belli, insan hak ve hürriyetlerin korunaklı olduğu siyasi rejime ne denilmektedir?
Demokrasi |
Oligarşi |
Monarşi |
Teokrasi |
Kraliyet |
Demokrasi, yöneticilerin serbest seçimlerle iktidara geldikleri, siyasi iktidarın sınırlarının belli, insan hak ve hürriyetlerin korunaklı olduğu bir siyasi rejimdir.
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisi çalışma ve iş yaşamında son otuz yıla damgasını vuran değişimlerin analizinde öne çıkan temel vurgulardan biri değildir?
Üretilen ürün, çalışma ilişkisi ve çalışmanın yönetimi gibi alanlarda esnek modellere geçiş |
Meydana gelen teknolojik yeniliklerin daha yüksek maliyetli olmasından dolayı, üretimin emek maliyetlerinin yüksek olduğu coğrafyalara kaydırılabilmesinin önünün açılmasıyla uluslararası iş bölümünün değişen özellikleri |
Emek tasarrufu sağlamasının yanı sıra çalışmanın doğası üzerinde de köklü değişiklikler yaratan otomasyon, robot ve yapay zekâ gibi teknolojilerin artan kullanımı |
Bilgisayarlar ve internet başta olmak üzere bilgi teknolojilerinin çalışma yaşamında merkezi bir yer edinmesi |
Teknolojik gelişmelerin yanı sıra toplumsal ve siyasal gelişmelerle birlikte merkezinde sanayi üretiminin olduğu bir toplumsal yapıdan hizmet sektörünün ve tüketimin merkezi bir yer işgal ettiği bir toplumsal yapıya geçiş |
Çalışma ve iş yaşamında son otuz yıla damgasını vuran değişimlerin analizinde öne çıkan temel vurgular şunlardır:
- Üretilen ürün, çalışma ilişkisi ve çalışmanın yönetimi gibi alanlarda esnek modellere geçiş.
- Emek tasarrufu sağlamasının yanı sıra çalışmanın doğası üzerinde de köklü değişiklikler yaratan otomasyon, robot ve yapay zekâ gibi teknolojilerin artan kullanımı.
- Bilgisayarlar ve internet başta olmak üzere bilgi teknolojilerinin çalışma yaşamında merkezi bir yer edinmesi.
- Teknolojik gelişmelerin yanı sıra toplumsal ve siyasal gelişmelerle birlikte merkezinde sanayi üretiminin olduğu bir toplumsal yapıdan hizmet sektörünün ve tüketimin merkezi bir yer işgal ettiği bir toplumsal yapıya geçiş.
- İletişim, bilişim ve ulaşım alanlarında meydana gelen teknolojik yeniliklerin çalışmaya etkileri ve bu bağlamda üretimin emek maliyetlerinin düşük olduğu coğrafyalara kaydırılabilmesinin önünün açılmasıyla uluslararası iş bölümünün değişen özellikleri.
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi en önemli toplumsallaşma aracılarından değildir?
Aile |
Arkadaş |
Hayvan dostlarımız |
Okul |
İşyeri |
En önemli toplumsallaşma aracıları aile, arkadaş, okul, işyeri ve kitle iletişim araçlarıdır. Dolayısıyla hayvan dostlarımız bu aracılardan değildir. Doğru cevap C'dir.
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi aile-içi ekonomik şiddet örneklerinden biri değildir?
Başkalarının önünde eşini küçük düşürmek |
Evin masraflarını karşılamamak |
Eşinin çalışmasına izin vermemek |
Paranın ve malın kontrolünü elinde bulundurmak |
Paranın nereye harcandığını kontrol etmek |
"Başkalarının önünde eşini küçük düşürmek" sosyal şiddet örneklerinden biridir. Diğerleri ekonomik şiddet örnekleri arasında yer alır.
6.Soru
Sekülerleşmenin evrensel ve hatta kaçınılmaz bir süreç olduğunu savunan düşünür kimdir?
Mary Douglas |
Steve Bruce |
Bryan Wilson |
Talcott Parsons |
Max Weber |
Sekülerleşme kuramcılarından Bryan Wilson sekülerleşmeyi; modernleşme, bilim ve teknoloji, sanayileşme ve kentleşme gibi din dışı etkenlere odaklanarak açıklar. Sekülerleşmenin evrensel ve hatta kaçınılmaz bir süreç olduğunu savunan Bryan Wilson’a göre sekülerleşme, insan toplumunda gerçekleşen uzun vadeli bir süreçtir. Ancak sekülerleşmenin kendini gösterdiği güncel örüntüler kültürel ve tarihsel olarak her bir bağlama göre değişecektir. Dünyanın farklı bölgelerinde dinin toplumdaki değişimlerin doğasına ve derecesine etkisi o denli farklılık göstermektedir ki sekülerleşmeyi tek bir süreç olarak değerlendirmek bizi yanlış yönlendirir.
Bu nedenle doğru yanıt C'dir.
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Merton’un belirlediği gerilimlere karşı beş olası tepkiden biri olan yenilikçilerin tanımıdır?
Toplum değerleri ve geleneksel araçları kabul ederler. |
Değerleri, sırf uymuş olmak için zorlayıcı biçimde izlerler |
Var olan değer ve araçları yadsırlar. |
Rekabetçi bakış açısını yitirmişlerdir. |
Toplum değerlerini kabul ederken, yasa dışı araçlar kullanırlar. |
Yenilikçiler, toplum tarafından kabul edilen değerleri kabul ederler, ancak bunları izlemek için meşru olmayan araçlar kullanırlar. Yasa dışı yollarla zengin olmak buna örnektir.
8.Soru
Sosyolojinin kurucuları olarak kabul edilen Saint Simon ve Comte’un çalışmalarının temelini, Aydınlanma’nın akılcılığına dayanan ........oluşturmakta ve yazıları, toplumsal bir kuram olarak Fransız ve Endüstri devrimleri sonrası Avrupa’da oluşan ......hakkında incelemeleri içermektedir.Cümledeki Boşluklara hangi şık uygundur?
Çevre ve toplum |
Hoşgörü ve kültür |
Pozitivizm ve modern toplum |
İnsan ve olaylar |
Dini görüş ve önyargılar |
Sosyolojinin kurucuları olarak kabul edilen Saint Simon ve Comte’un çalışmalarının temelini, Aydınlanma’nın akılcılığına dayanan pozitivizm oluşturmakta ve yazıları, toplumsal bir kuram olarak Fransız ve Endüstri devrimleri sonrası Avrupa’da oluşan modern toplum hakkında incelemeleri içermektedir.
9.Soru
Aşağıdakilerden hangisi toplumsallaşma aracılarından birisi değildir?
Aile |
Arkadaş |
Okul |
İşyeri |
Doğa |
Toplumsallaşma kurumları, içinde yaşanan kültürün aktarılmasından sorumludurlar. En önemli toplumsallaşma aracıları aile, arkadaş, okul, işyeri ve kitle iletişim araçlarıdır.
10.Soru
Sapkın davranış ve sapma kavramlarına ilişkin aşağıdaki ifadelerden hangisi doğru değildir?
Sapkın davranış, suç kavramına kıyasla daha geniş kapsamlıdır. |
Sapma toplumsal kuralların ihlal edilmesidir. |
Sapkın davranışlar, normları çiğneyen eylemlerdir. |
Sapma daima olumsuz bir davranış biçimidir. |
Sapkın davranış farklı dönemlerde ve toplumlarda değişkenlik gösterir. |
Suç kavramına kıyasla daha kapsamlı bir kavram olan sapkın davranışın ne olduğu farklı dönemlerde ve toplumlarda değişkenlik gösterir. Sapkın davranış normları çiğneyen eylemler ve sapma da toplumsal kuralların ihlal edilmesi olarak tarif edilmekle birlikte, sapma daima olumsuz olarak gerçekleşmez. Başka bir ifadeyle, sapmanın olumsuz biçimi olduğu gibi, ideal davranış örüntüleri yönünde gerçekleşen "olumlu sapma" da söz konusudur. Doğru cevap D'dir.
11.Soru
I. Kalkış
II. Geleneksel Toplum
III. Olgunluk Aşaması
IV. Ekonomik Kalkınmanın Ön Koşulları
V. Yaygın Tüketim Safhası
Modernleşme Okulu kuramcılarından Walt Whitman Rostow’a göre modern toplumların geçirdiği ekonomik gelişme ve büyümenin aşamaları aşağıdaki seçeneklerden hangisinde doğru sıralamada verilmiştir?
I – II – IV - V – III |
I – V – II – III – IV |
IV – I – II – V – IV |
II – IV – I – V - III |
II – IV – I – III – V |
II – IV – I – III – V
12.Soru
Keşifler, icatlar, coğrafi yayılma toplumsal değişmeyi etkileyen faktörlerden hangisi için söylenebilir?
Fiziksel çevre faktörleri |
Demografik faktörler |
Kültürel faktörler |
Teknoloji faktörü |
Fiziksel çevre ve Demografik faktörler |
Kültürel faktörler: Keşifler, icatlar, coğrafi yayılma ve din ise toplumsal değişmeyi etkileyen kültürel faktörler arasında yer almaktadırlar. Geçmişte matbaanın bulunuşu eğitim kurumunda çok ciddi değişimlere neden olmuştur. Günümüzde ise kitle iletişim alanında ortaya çıkan yenilikler ve internet kullanımı, bütün toplumsal yapı ile birlikte eğitim kurumunda da önemli değişimlere yol açmıştır.
13.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Parsons’ın tanımladığı aile modeline yöneltilen eleştiriler arasındadır ?
Amerikan orta sınıf ailesini temsil etmesi |
Çocukların bağımsızlaşmasını sağlaması |
Gündelik hayatta baskı ve gerginlik yaratması |
Toplum üzerine çok fazla baskı kurması |
Duygusal destek ve güveni azaltması |
Parsons’ın tanımladığı gibi ailenin iki ana ve indirgenemez işleve sahip olduğu görüşü bazı açılardan eleştirilmektedir. Öncelikle Parsons’ın çalışması, Amerikan orta sınıf ailesini temsil etmektedir ve genel bir aile yapısını göstermemektedir. Çalışma, özellikle Batı endüstriyel toplumunun ailelerini temel almıştır. Tanımlanan ailede idealize edilmiş çocuk ve yetişkinlerden bahsedilmektedir.Doğru cevap A'dır.
14.Soru
Ücret karşılığında ev dışında çalışan kadınların ev işlerinden birincil derecede sorumlu olmaya devam etmesini anlatan kavram aşağıdakilerden hangisidir?
Ataerkil sistem |
Feminist kuram |
Toplumsal cinsiyet |
Ev-içi emek |
Çifte yük |
Ataerkillik; iktisadi, siyasi, dinî, toplumsal ve kültürel kurumların erkeklerin denetiminde olduğu bir sistemdir. Erkeğin kadın üzerindeki egemenliği ile belirlenen güç ilişkilerini içerir. Feminist kuramlar ailenin güç ilişkileri içeren bir kurum olarak görülmesini sağlamış ve aile yaşamının kadın üzerindeki olumsuz etkilerini değerlendirmiştir. Toplumsal cinsiyet, kadın ve erkek arasındaki biyolojik farklılıklar temelinde kültürel ve toplumsal olarak inşa edilen kadınlık ve erkeklik durumunu ifade etmektedir. Ev-içi emeği, aile içinde genellikle kadınların yapması beklenen temizlik, yemek, bulaşık, çamaşır, ütü gibi işler ile yaşlı, engelli ve çocuk bakımını içerir. Yukarıda tanımlanan kavram ise çifte yüktür.
15.Soru
I. Benlik
II. Toplumsal roller
III. Tipleştirme
Yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri etkileşimci yaklaşımın temel kavramları arasında sayılmaktadır?
II-III |
I-III |
Yalnız II |
I-II-III |
II-III |
Benlik, diğer kişilerle etkileşim sonucu üretilir. Bir öğrencinin benlik kavramı diğer öğrencilerle ve öğretmenleriyle olan etkileşimiyle şekillenir. Etkileşimcilerin kullandığı ikinci önemli kavram toplumsal rollerdir. Okulda öğrencilerin ve öğretmenlerin toplumsal rolleri açık ve net olmakla birlikte, etkileşimcilere göre bu roller sabit ve değişmez değildir. Etkileşimciler tarafından kullanılan diğer bir kavram tipleştirmedir. Öğretmenlerin öğrencilerinin davranışlarını anlamak için kullandıkları bir yoldur.
16.Soru
Doğu Bloğu ülkeleri olarak da adlandırılan 1917 Rus Devrimi ile ortaya çıkan toplumlar hangisidir?
Birinci Dünya toplumları |
İkinci Dünya Toplumları |
Üçüncü Dünya Toplumları |
Yeni Sanayileşen Ülkeler |
Gelişmekte Olan Toplumlar |
İkinci Dünya Toplumları: Doğu Bloğu ülkeleri olarak da adlandırılan bu toplumlar 1917 Rus Devrimi ile ortaya çıkmışlardır. Doğru cevap B'dir.
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisi maddi kültür öğelerinden birine örnektir?
Araç gereçler |
Değerler |
Semboller |
İnançlar |
Gelenekler |
Kültürün maddi ögeleri toplumun veya grubun herhangi bir gelişim aşamasındaki teknolojik ilerlemesi ile üretim, teknik, hüner ve becerilerini ifade eder (Özkalp, 1998: 98). İmal edilen nesneler de maddi kültürün parçasıdır. Anıtlar, binalar, tüketim malları, teknolojik araçlar maddi kültüre örnek olarak gösterilebilir.
18.Soru
İktidar kavramına ilişkin aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
İktidar ilişkilerinin özünde zor kullanma tehdidi yoktur. |
Çoğu zaman iktidar ilişkilerinde karşılıklılık ya da sevgi öne çıkar. |
İktidar, birinin, başkasına normalde yapmayacağı bir şeyi yaptırabilme gücüdür. |
Bir iktidarın meşruiyeti ne kadar az ise, o kadar az zor kullanır. |
İktidar sahipleri, kendilerine itaatin “meşru” olduğunu iddia edemez. |
İktidar ilişkilerinin özünde zor kullanma ya da zor kullanma tehdidi yatar. Bir kişi gerçekte istemediği bir eylemi, eylemi yapmasını isteyen kişiyi çok sevdiği için ya da kendisi de bu eylemden yarar göreceğine inandığı için yapabilirse de çoğu zaman iktidar ilişkilerinde karşılıklılık ya da sevgi yerine zor kullanma tehdidinin öne çıktığı
da bir vakıadır. İktidar, bir kimsenin bir başkasına normalde yapmayacağı bir şeyi yaptırabilme gücünü ifade eder. İktidar sahipleri, kendilerine itaatin “meşru” davranış biçimi olduğunu iddia ederler. Bir iktidarın meşruiyeti ne kadar az ise, o kadar çok zor kullanmaya başvurmak zorunda kalacaktır. Doğru yanıt C seçeneğidir.
19.Soru
Aşağıdakilerden hangisi kültürün maddi ögelerinden biri değildir?
İshak Paşa Sarayı |
El öpme |
Çini işlemeli tabaklar |
Savaş aletleri |
Plastik bebekler |
Kültürün maddi ögeleri toplumun veya grubun herhangi bir gelişim aşamasındaki teknolojik ilerlemesi ile üretim, teknik, hüner ve becerilerini ifade eder. İmal edilen nesneler de maddi kültürün parçasıdır. Anıtlar, binalar, tüketim malları, teknolojik araçlar maddi kültüre örnek olarak gösterilebilir. El öpme, bu nedenle, kültürün manevi değerleri arasında yer almaktadır.
20.Soru
Yenilikler, adaptasyonlar ve zevkler gibi pratiklerin aynı ‘habitus’u paylaşan kişiler tarafından paylaşıldığına ve bu kişilerin tipik olarak aynı toplumsal sınıfa ait olduklarına atıfta bulunan 'Habitus' kavramı kime aittir?
Pierre Bourdieu |
Karl Marx |
Walter Benjamin |
Herbert Marcuse |
Theodor W.Adorno |
Kültür üzerine yaptığı çalışmalarla tanınan başka bir önemli kuramcı Pierre Bourdieu’dür. Bourdieu’nün ‘habitus’ kavramı; yenilikler, adaptasyonlar ve zevkler gibi pratiklerin aynı ‘habitus’u paylaşan kişiler tarafından paylaşıldığına ve bu kişilerin tipik olarak aynı toplumsal sınıfa ait olduklarına atıfta bulunur. ‘Habitus’, kültürel sermaye kavramını anlamada da önem arz eder; bireyin ‘habitus’u onun kültürel sermayesi hakkında fikir verecektir. Yine Bourdieu’nün kavramsallaştırdığı ‘kültürel sermaye’, bir kişinin toplumsal arka planını ve bir çalışan, arkadaş veya eş olarak beklentilerini göstermektedir
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ