Sosyoloji 1 Final 11. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
İlk siyasi partiler hangi ülkede ortaya çıkmıştır?
ABD |
Belçika |
İsviçre |
Almanya |
Birleşik Krallık |
İlk siyasi partiler 1820’lerde ABD’de ortaya çıkmıştır. 1840’ların sonunda Belçika ve İsviçre, 1850’lerden itibaren ise Birleşik Krallık Liberal Partisi yine dünyanın ilk modern siyasi partilerinden olmuştur. Doğru cevap A’dır.
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, anomi toplumunun özelliklerinden biri değildir?
Toplumun sosyal kontrol mekanizmasının zayıflaması |
İnsanların isteklerinin kontrol altına alınamaması |
İnsanların hedeflerine suç işleme yoluyla ulaşması |
Toplumun otokratikleşmeye başlaması |
Toplumda standart ve değerlerin kaybolması |
Anomi toplumun sosyal kontrol mekanizmasını zayıflatır. Eğer bir toplum anomik hale gelmişse, insanların isteklerini kontrol altına alamaz ve insanlar hedeflerine suç işleme yoluyla ulaşmaya çalışırlar.
3.Soru
Kültürel üstyapının ekonomik temel tarafından belirlendiğini iddia eden düşünür aşağıdakilerden hangisidir?
Emile Durkheim |
Karl Marx |
Max Weber |
George Simmel |
Talcott Parsons |
Emile Durkheim, Tanrı olarak adlandırılan büyük gücün dışsal bir varlık değil toplumun kendisi olduğunu öne sürmüştür. Max Weber ve Talcott Parsons, kültürün nereden geldiğinden çok kılavuzluk etme kapasitesine önem vererek değerler ve yaşam biçimi olarak kültür üzerinde durmuşlardır. Georg Simmel ise modernleşmenin trajedisini kültürün kılavuzluk etme yetisinin azalmasına bağlamıştır. Karl Marx ise kültürel üstyapının ekonomik temel tarafından belirlendiğini iddia etmiştir.
4.Soru
Siyasette çatışma olgusuna ilişkin aşağıdaki değerlendirmelerden hangisi/hangileri yapılabilir?
1. Çatışma toplumsal hayatın doğasında vardır.
2. Siyaset çatışmayı ortadan kaldırmayı amaçlar.
3. Hiçbir çatışma sonsuza dek sürmez.
Yalnız 1 |
1 ve 2 |
2 ve 3 |
1 ve 3 |
Yalnız 3 |
Çatışma olgusunun toplumsal hayatın doğasında var olduğunu biliyoruz. Siyaset çatışmayı ortadan kaldırmayı değil, kontrol altında tutmayı, düzenlemeyi, tabiri caizse onu ehlileştirmeyi amaçlar. Hiçbir çatışma sonsuza kadar sürmez. Hatta çatışmanın en sert hali olan savaş durumunda bile belli kurallara –ki bu asgari bir uzlaşmanın varlığına delalet eder- riayet edilir. Doğru yanıt D seçeneğidir.
5.Soru
Biyolojik evrim kuramlarından esinlenerek kullanılan kavrama ..................... adı verilmektedir.
Yukarıda boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
Toplumsal değişme |
Toplumsal süreç |
Toplumsal evrim |
Toplumsal gelişme |
Toplumsal kurum |
19. yüzyılda kullanılmaya başlayan toplumsal evrim kavramı biyolojik evrim kuramlarından esinlenerek kullanılan bir kavramdır. Doğadaki canlı organizmaların büyümesi ile toplumların büyümesi arasında bir benzerlik kurularak açıklama yapılmaya çalışılmıştır. Doğru cevap C'dir.
6.Soru
Bir eylemin ya da durumun diğerleri tarafından normal, akla ya da geleneklere uygun, ahlaken kabul edilebilir olarak görülmesine ne ad verilir?
Lojik |
Gayrimeşru |
Yolsuz |
Kanuni |
Meşru |
İktidar sahipleri, kendilerine itaatin “meşru” davranış biçimi olduğunu iddia ederler. Bir eylemin ya da durumun meşru olması demek, onun diğerleri tarafından normal, akla ya da geleneklere uygun, ahlaken kabul edilebilir olarak görülmesi anlamına gelir. Bir iktidar ilişkisini meşrulaştırmak demek, iktidara itaat etmeyi normal, olağan, olması gereken bir eylem olarak gösterebilmek demektir. Doğru yanıt E'dir.
7.Soru
Engels'e göre tek eşli ailenin ortaya çıkışı ne zaman gerçekleşmiştir?
Özel mülkiyetin ortaya çıkmasıyla birlikte |
Ortaçağ döneminde |
Engizisyon yıllarında |
Birinci Dünya savaşının hemen öncesinde |
İkinci Dünya savaşı yıllarında |
Friedrich Engels’in 1884 yılında yayımlanan Ailenin, Özel Mülkiyetin ve Devletin Kökeni adlı kitabı, Marksist bakış açısı ile aile üzerine yapılmış en erken çalışma olarak kabul edilmektedir. Bu çalışmasında Engels, ailenin kökeni ve zaman içindeki evrimini araştırmıştır. Engels, tek eşli çekirdek ailenin, özel mülkiyetin ortaya çıkmasıyla birlikte geliştiğini ileri sürmektedir.
8.Soru
Siyaset bilimi literatüründe siyasal partilerin hangi iki kısma ayrıldığını söylemek mümkündür?
İktidar-muhalefet |
İdeolojik-Teorik |
Kadro-Kitle |
Cumhuriyet-Krallık |
Geleneksel-Modern |
Siyaset bilimi literatüründe siyasal partilerin, kadro partileri ve kitle partileri olarak ikiye ayrılması gelenek haline gelmiştir.
9.Soru
Freud’un yapısal kişilik kuramına göre aşağıdakilerden hangisi kişilik katmanlarından birisi değildir?
İd |
Ego |
Süperego |
Haz ve saldırganlık |
Benlik |
Freud’un yapısal kişilik kuramına göre göre kişilik üç katmandan oluşur: İd, Ego ve Süperego. Freud’a göre bilinçaltı bölümünü oluşturan İd, iki temel biyolojik ihtiyaç ve dürtünün (haz ve saldırganlık) yer aldığı katmandır.
10.Soru
Aşağıdakilerden hangisi aile içinde uygulanan şiddet türlerinden değildir?
Sözel şiddet |
Psikolojik şiddet |
Sosyal şiddet |
Toplumsal şiddet |
Ekonomik şiddet |
Aile içinde uygulanan şiddet türleri şöyledir; fiziksel, sözel, ekonomik, cinsel, psikolojik, sosyal, dijital ve siber zorbalıktır. Toplumsal şiddet bu şiddet türleri arasında yer almaz.
11.Soru
Kadınların ücretsiz ev-içi emeğini en fazla sömüren ve kendine en fazla faydayı sağlayan sistem hangisidir?
Aile |
Kapitalizm |
Devlet |
Baskı grupları |
Sosyalizm |
Ücretsiz ev-içi emeği, aile içinde genellikle kadınların yapması beklenen temizlik, yemek, bulaşık, çamaşır, ütü gibi işler ile yaşlı, engelli ve çocuk bakımını içerir. Piyasada yapıldığında karşılığında belirli bir ücret ödenen bu hizmetler kadın tarafından aile bireylerine sunulduğunda aile ideolojisi gereği 'doğal' bulunarak karşılıksız bırakır. Kapitalist sistem içinde kadınlar özgül bir ezilmişlik ile karşılaşırlar. Bunun nedeni, kadınların ücretli emek alanından dışlanmaları ve evde üslendikleri yeniden üretim sorumluluklarıyla sınırlandırılmalarıdır. Kadınların iş gücünü yeniden üretmek için harcadıkları karşılıksız emek, kapitalizme yarar sağlamasının ötesinde kapitalizmin varlığının devamı için elzemdir.Kadınların görünmeyen ve karşılığı ödenmeyen emeğinden genel olarak erkekler fayda sağlasalar da asıl faydayı sağlayan sermaye ve kapitalizmdir. Ev içinde kadın,çocuklarına, kocasına ve ailenin diğer üyelerine ömür boyu her tür parasız hizmeti sağlar. Kadının emeğine kocası ve evde yaşayanlar tarafından el konulur. Walby'ye göre kocalar el koyan sınıf, ev kadınları da üreten sınıftır. Üstelik sarf ettikleri yıpratıcı, bitmez tükenmez ve kendini tekrar eden emek gerçek bir iş olarak kabul edilmez ve ev kadınları kocalarına bağımlı olarak görülürler. Kapitalist sistemdeki ev-içi emeği, iş gücünü yeniden üretmeye yarar ve Benston'un belirttiği gibi ''çocuk bakımı da dahil olmak üzere toplumsal gerekli üretimin büyük bir bölümünü oluşturur''. Oysa evdeki iş karşılıksızdır ve kamusal alanda yapılıp ücret getiren işlerin itibarı ve statüsü yükseldikçe de değersizleşmektedir. Kadınlar istihdam edildiğinde bile ev işleri ve çocuk bakımından birincil olarak sorumlu olmalarından dolayı iş pazarında dezavantajlı konumdadır. Bu da kadın emeğinin ucuz iş gücü olarak sömürülmesiyle sonuçlanır. Kadınların ücretli işlerde çalışması, kurtuluşlarının gerek koşullarından olmasına rağmen erkeklerle eşit olmaları için yeter koşul değildir. Evdeki işler özel alanda ve kadınların sorumluluğunda oldukça kadınlar ancak 'çifte yük' taşıyacaklardır. 'Çifte yük', ev dışında ücretli işlerde çalışan kadınların ev işlerinden birincil derecede sorumlu olmaya devam etmelerini ve hem evde hem işte çalışmalarını açıklayan bir kavramdır.
12.Soru
Devlet hakkındaki aşağıdaki önermelerden hangisi Marksist geleneğe aittir?
Devlet, sosyal/siyasal güçler karşısında mutlak bir özerkliğe sahiptir. |
Komünist toplumda da devlet var olacaktır. |
Devlet ortak çıkarlara hizmet etmek için vardır. |
Devlet farklı sosyal siyasal güçler karşısında tarafsızdır. |
Devletin ortaya çıkışı artık değerin ortaya çıkışı ile mümkün olmuştur. |
Marksist yaklaşıma göre, özel mülkiyete sahip olup olmama üzerinden tanımlanan sınıflar arasındaki mücadele, tarihin itici gücü ya da motorudur. İnsanlık tarihi, sınıf çatışmalarının tarihidir. İlk insanlar yaşamalarına yetecek olandan daha fazla ürün ürettikleri zaman, bu ürünün kim(ler) tarafından kontrol edileceği meselesi gündeme gelmiş ve tam da bu aşamada şiddeti tekeline alma iddiasını dile getiren devlet benzeri yapılar ortaya çıkmıştır.
13.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Emily Durkheim'e göre din kuramının özellikleri arasında yer almaz?
Dinin kaynağı toplumun kendisidir. |
Din toplumlar için olmazsa olmaz bir unsurdur. |
Din anlayışları toplumun karakteristiklerinin sembolleridir. |
Kutsal yahut Tanrı, kişilik kazanmış toplumdan başka bir şey değildir. |
Dinin temel işlevlerinden biri, toplumsal dayanışmayı koruyup güçlendirmektir. |
Pitirim Sorokin’e dayanarak Durkheim’ın din
kuramının özelliklerini şöyle sıralayabiliriz (Bozkurt,
2011: 247):
a. Dinin kaynağı toplumun kendisidir.
b. Din anlayışları toplumun karakteristiklerinin
sembolleridir.
c. Kutsal yahut Tanrı, kişilik kazanmış toplumdan
başka bir şey değildir.
d. Dinin temel işlevlerinden biri, toplumsal
dayanışmayı koruyup güçlendirmektir.
Doğru yanıt B'dir, çünkü Durkheim'ın böyle bir önermesi yoktur.
14.Soru
Toplumda mevcut olan hedeflere ulaşmada kullanılacak olan imkânların eşit dağıtılmaması nedeniyle sosyal koşulların suçu yarattığını öne süren yaklaşım/kuram aşağıdakilerden hangisidir?
Dinamik kuram |
Altkültür yaklaşımı |
Yapısal baskı/gerilim kuramı |
Sembolik etkileşimci kuramlar |
Çatışma kuramları |
Yapısal baskı/gerilim kuramının öncüsü Merton, toplumda mevcut olan hedeflere ulaşmada kullanılacak olan imkânların ve yolların eşit dağıtılmaması nedeniyle sosyal koşulların suçu yarattığını öne sürer.
15.Soru
Aşağıdakilerden hangisi sanayi öncesi aşamada ailenin durumunu anlatır?
Ağırlıklı olarak tarımsal üretim yapan toplumlarda aile bir üretim birimidir ve aile üyeleri birlikte çalışmaktadır |
Aile üretim birimi olmaktan çıkmış ve işçi ailesi niteliği kazanmıştır. |
Ailelerin akrabalık ilişkileri zayıftır. |
Eşler arasındaki bağlar güçlüdür. |
Kadınlar daha çok annelik ve ev kadınlığı rol ve sorumluluklarıyla ev merkezli bir konumdadır. |
Sanayi öncesi aşamada ağırlıklı olarak tarımsal üretim yapan toplumlarda aile bir üretim birimidir ve aile üyeleri birlikte çalışmaktadır.
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisi demokrasinin özelliklerinden değildir?
Yönetilenlerin haklarının tanınması |
Kanun önünde eşitlik ve siyasi eşitlik prensiplerinin kabulü |
Özerk birey kavramıyla birlikte gönüllülük temelinde örgütlenmelerin öne çıkması |
Yöneticilerin serbest seçimlerle iktidara gelmesi |
Siyasi iktidarın sınırlarının belirgin olmaması |
Demokrasinin temel özelliği yöneticilerin serbest seçimlerle iktidara gelmeleri ve siyasi iktidarın sınırlarının hukuki normlarla belirtilmiş –bu temel hak ve hürriyetlerinin demokratik olmayan rejimlere kıyasla daha korunaklı olması anlamına gelir- olmasıdır.
17.Soru
Toplumsal davranışın kişiliği oluşturma sürecinde id, ego ve süper ego kavramlarını ortaya atan kuramcı kimdir?
Sigmund Freud |
George Herbert Mead |
Talcott Parsons |
Emile Durkheim |
Henry Giroux |
Bilinçaltı bölümün oluşturan İd, Freud’a göre iki temel biyolojik ihtiyaç ve dürtünün (haz ve saldırganlık) yer aldığı katmandır. İkinci katman olan Ego, akıl ve sağduyuyu temsil eder. Ego çevreyle etkileşim sonucu ortaya çıkar ve gerçeklik ilkesine göre işler. İkinci katman olan Ego, akıl ve sağduyuyu temsil eder. Ego çevreyle etkileşim sonucu ortaya çıkar ve gerçeklik ilkesine göre işler.
18.Soru
Aşağıdaki yaklaşımlardan hangisi “niçin belirli davranışlar sapma olarak tanımlanır?” sorusuna yanıt aramaktadır?
Sağ Gerçekçilik |
Yapısal Baskı/Gerilim Kuramı |
Sembolik Etkileşimci Yaklaşım |
Marksist Suç Kuramı |
Altkültür Yaklaşımı |
Diğer kuramlar; “birey niçin suç işlemektedir” sorusuna odaklanırken, sembolik etkileşimci yaklaşım, “niçin belirli davranışlar sapma olarak tanımlanır?” sorusuna yanıt arama çabası içindedir. Sembolik etkileşimci yaklaşımlar, sapma/suç olgusu ile onu öyle tanımlayanlar arasındaki etkileşim üzerine odaklanmaktadır. Özellikle, davranışların illegal ve legal sınırlarını belirleyen kuralları ve hukuk sistemini sorgulayan bu anlayış, suç işleyen birey üzerinde değil, kuralları koyanlar ve sosyal etkileşim üzerinde odaklanır.
19.Soru
Sapkın davranışları, toplumsal yaşamının işleyişinin normal bir parçası olarak görmekte ve bu tür davranışların toplumun düzen ve uyumunun devamını sağlamak açısından olumlu sonuçları olduğunu savunan kuram hangisidir?
Biyolojik kuram |
İşlevselci Kuram |
Marksist suç kuramı |
Piskolojik kuram |
Freud’un Psikoanalitik kuramı |
İşlevselci kuramcılar sapkın davranışları, toplumsal yaşamının işleyişinin normal bir parçası olarak görmekte ve bu tür davranışların toplumun düzen ve uyumunun devamını sağlamak açısından işlevsel ve olumlu sonuçları olduğunu düşünmektedirler.
20.Soru
Sanayinin coğrafi olarak yer değiştirmesi hangi ülke için yeni sanayileşme süreçleri anlamına gelmiştir?
İngiltere |
Almanya |
Amerika |
Güney Amerika |
Japonya |
Sanayinin coğrafi olarak yer değiştirmesi, ABD, Avrupa’nın gelişmiş ülkeleri ve Japonya gibi ülkeler için sanayisizleşme anlamına gelirken Çin başta olmak
üzere birçok Uzak Doğu ve Güney Amerika ülkesi için ise yeni sanayileşme süreçleri anlamına gelmiştir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ