Sosyoloji 1 Final 3. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Sosyolojik düşüncenin bir bilim dalı olarak gelişmesi insan davranışı ve toplumun, nesnel ve sistematik olarak incelenmesinin kökleri kaçıncı yüzyıla uzanmaktadır?
15. yüzyıl |
16. yüzyıl |
17. yüzyıl |
18. yüzyıl |
20. yüzyıl |
Sosyolojik düşüncenin bir bilim dalı olarak gelişmesi insan davranışı ve toplumun, nesnel ve sistematik olarak incelenmesinin kökleri 18. yüzyıla uzanmaktadır. Aydınlanma düşüncesi ile şekillenen bu dönemdeki temel gelişmelerden biri, dünyayı anlamak için bilimin kullanılması olmuştur. Dünyayı anlamaya yönelik bakış açılarında ve anlayışlarda kökten bir değişiklik yapan bilimsel bir yaklaşım ortaya çıkmıştır. O zamana kadar kabul gören geleneksel ve dine dayalı açıklamalar yerini, birbiri ardına değişik alanlarda bilgiye ulaşmak için gösterilen akılcı ve eleştirel çabalara bırakmıştır. Avrupa tarihinde 15. yüzyılın ortalarındaki Rönesans hareketi, 16. yüzyıldaki Reformasyon ve 17. yüzyılın ortalarından itibaren belirginleşen Kartezyen felsefesi, Aydınlanma düşüncesinin oluşumunu etkilemiştir. Aydınlanma düşüncesi, 18. yüzyılda Batı Avrupa’da egemen olan, geleneğe ve dini sistemlere dayalı dünya görüşüne karşı akıl ve bilime dayalı yeni bir düşünce sistemidir.
2.Soru
"Yanlı bir bakış açısıyla bir toplumun kendine özgü kültürel değerlerinden yola çıkılarak diğer toplumların incelenmesi ve bunun sonucunda belirli yargılarda bulunulmasıdır" Tanım aşağıdakilerden hangisinin olabilir?
Evrim |
Sosyoloji |
Modernleşme |
Avrupamerkezcilik, |
Etnosantrizm |
Etnosantrizm, yanlı bir bakış açısıyla bir
toplumun kendine özgü kültürel değerlerinden yola çıkılarak diğer toplumların incelenmesi ve bunun sonucunda belirli yargılarda bulunulmasıdır (Marshall, 1999)
3.Soru
Şiddeti tekeline alma iddiasını dile getiren devlet benzeri yapılanma nasıl ortaya çıkmıştır?
İnsanın kendi hayatını ilgilendiren konularda söz sahibi olduğunu anladığı bir zamanda |
Toplum halinde yaşamak keşfedildiği zaman |
İnsanlar yaşamalarına yetecek olandan daha fazla ürün ürettikleri zaman |
Toplumdaki zenginliğin ya da kaynakların sınırlı olması |
Değişen siyasal güç dengeleri sebebiyle |
İlk insanlar yaşamalarına yetecek olandan daha fazla ürün ürettikleri zaman, bu ürünün kim(ler) tarafından kontrol edileceği meselesi gündeme gelmiş ve tam da bu aşamada şiddeti tekeline alma iddiasını dile getiren devlet benzeri yapılar ortaya çıkmıştır.
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Bowles ve Gintis'in okul ve iş yeri arasında kurduğu benzerliğin dışında kalmaktadır?
İtaatkâr, eleştirmeyen ve pasif işgücünün yaratılmasında notlandırma sisteminin büyük önemi vardır. |
Öğrenci okula öğretmeyle öğrenmeyi, not almayla eğitimi ve diplomayla yarışmayı karıştırmak için giderler. |
Gizli müfredat, işyerindeki hiyerarşik yapının kabulünü kolaylaştırır. Okulda hiyerarşinin otorite ve kontrol ilkeleri öğretmenlerin emir vermesi, öğrencilerin itaat etmesi, öğrencilerin çalışacakları konular ve nasıl öğrenecekleri ile ilgili olarak çok az kontrol sahibi olmaları öğrencileri işyeri ilişkilerine hazırlamaktadır. |
Okul öğrencileri, işyeri de işçileri dış ödüllerle motive eder. |
Öğrenciler okulda gün boyu aralarında çok az bağlantı olan matematikten tarihe, yabancı dilden fen bilimleri dersleri arasında gidip gelirler. Bu parçalılık işyerinde üretimdeki parçalılıkla benzerlik gösterir. |
B şıkkı Illich'in Okulsuzlaştırılmış Toplum çalışmasında değindiği eğitime yönelik görüşleridir.
5.Soru
Sapma ve suç davranışını kimin tanımladığını gündeme getirip, güç ve iktidar yapısıyla ilişkisini kuran kuram aşağıdakilerden hangisidir?
Alt kültür yaklaşımı |
Etiketleme kuramı |
Yapısal baskı kuramı |
Marksist suç kuramı |
Yeni sol gerçekçilik |
Etiketleme kuramı, insanları suç işlemeye zorlayan nedir sorusundan çok, hangi ve kimin davranışı suç olarak tarif edilir sorusuna cevap aramıştır.
6.Soru
Öğretmenlerin öğrencilerle ilişkisinde kendini doğrulayan kehanet ve etiketlemenin önemine dikkat çeken bakış açısı aşağıdakilerden hangisidir?
Marksist bakış açısı |
Etkileşimci bakış açısı |
Çatışmacı bakış açısı |
İşlevselci bakış açısı |
Psikanalitik bakış açısı |
Etkileşimci bakış açısına göre öğretmenleri öğrencilerle olan ilişkisinde tipleştirmenin yanı sıra ‘kendini doğrulayan kehanet’ ve ‘etiketleme’ de etkili olmaktadır. Kendini doğrulayan kehanet, öğretmenlerin öğrencilerin davranışlarına göre zeki ya da aptal olarak kehanette bulunmaları ya da tahminde bulunmaların- dan sonra, öğrencilerin benlik kavramlaştırmasının söz konusu tahmin doğrultusunda şekillenmesiyle davranışlarının öğretmenlerin beklentileri doğrultusunda gelişmesidir.Etiketleme de kendini doğrulayan kehanetle yakından bağlantılıdır. Etiketleme öğretmenlerin birey olarak öğrencilere verdiği tepkiyi, dolayısıyla öğrencinin eğitim kariyerini etkilemektedir. Ancak bu durum tüm öğrencilerin kendilerine yapıştırılan etiket doğrultusunda yaşayacakları anlamına gelmez. Doğru cevap B'dir.
7.Soru
Belirli bir dönem içinde, toplumsal ve doğal yaşam ile insan tutum ve davranışlarında gerçekleşen farklılaşmayı ifade eden kavrama ne denir?
Üretim |
Değişme |
Evrim |
Tüketme |
Kazanım |
Değişme, belirli bir dönem içinde, toplumsal ve doğal yaşam ile insan tutum ve davranışlarında gerçekleşen farklılaşmayı ifade eden bir kavramdır. Doğru cevap B'dir.
8.Soru
Bireyin toplumun kültürünü öğrenme ve içselleştirme sürecine ne ad verilir?
Toplumsallaşma |
Benlik |
Toplumsal roller |
Toplumsal cinsiyet |
Toplumsal eşitsizlik |
Toplumsallaşma bireyin toplumun kültürünü öğrenme ve içselleştirme sürecidir. Doğru cevap A'dır.
9.Soru
Aşağıdakilerden hangisine göre benlik, birey tarafından toplumsal bir grubun tutumlarının içselleştirilmesidir.?
Sigmund Freud |
Giddens |
Bilton |
Mead |
Parsons |
Mead’e göre benlik, birey tarafından toplumsal bir grubun tutumlarının içselleştirilmesidir.
10.Soru
1949 yılında yayımladığı Toplumsal Yapı adlı çalışmasında aile kurumunun bütün toplumlarda görüldüğünü ve ailenin evrensel olduğunu öne süren antropolog kimdir?
Edmund Leach |
Eli Zaretsky |
George Peter Murdock |
Peter Willmott |
Michael Young |
Antropolog George Peter Murdock, 1949 yılında yayımladığı Toplumsal Yapıadlı çalışmasında aile kurumunun bütün toplumlarda görüldüğünü ve ailenin evrensel olduğunu öne sürmüştür. Doğru cevap C'dir.
11.Soru
‘Öğrenme ağı’ oluşturma düşüncesi, aşağıdaki sosyal bilimcilerden hangisine aittir?
Durkheim |
Parsons |
Illich |
Bowles |
Dewey |
‘Öğrenme ağı’ oluşturma düşüncesi Illich'e aittir.
12.Soru
I. Bu devrim ile bilginin gözlem, deney ve akıl yoluyla elde edilmesini ifade eden bilimsel yöntem geliştirilmiştir.
II. Bu devrim ile eşitlik, özgürlük, güçlerin ayrılığı, hoşgörü gibi Aydınlanma’nın ilkeleri uygulamaya koyulmuştur.
III. Bu devrim ile, insanlık tarihinde ilk defa toplumların üretim güçlerinin değişimi gerçekleştirilmiştir.
Yukarıda verilen devrimler seçeneklerden hangisi ile doğru eşleştirilmiştir?
I- Bilimsel Devrim, II- Endüstri Devrimi, III- Fransız Devrimi |
I- Bilimsel Devrim, II- Fransız Devrimi, III- Endüstri Devrimi |
I- Fransız Devrimi, II- Endüstri Devrimi, III - Bilimsel Devrim |
I- Endüstri Devrimi, II - Bilimsel Devrim, III- Fransız Devrimi |
I- Fransız Devrimi, II - Bilimsel Devrim, III- Endüstri Devrimi |
I numaralı madde Bilimsel Devrim ile ilgili, II numaralı madde Fransız Devrimi ile ilgili, III numaralı madde ise Endüstri Devrimi ile ilgili bir ifadedir.
13.Soru
Roland Robertson'a göre küreselleşmenin tarihsel gelişim sürecinin hangi aşamasının en belirgin özelliği, küresel düzeyde savaşlar ve çatışmaların ortaya çıkışıdır?
Oluşum aşaması |
Başlangıç Aşaması |
Kalkış aşaması |
Hegemonya için mücadele aşaması |
Belirsizlik Aşaması |
Hegemonya için mücadele aşaması (1920- 1960): Bu aşamanın en belirgin özelliği küresel düzeyde savaşlar ve çatışmaların ortaya çıkışıdır.
14.Soru
".......................... neyin iyi, kötü, güzel, çirkin, kabul edilebilir, kabul edilemez, etik ve etik dışı olduğu hakkında ölçütler ortaya koyar." Yukarıda verilen cümlede boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi gelmelidir?
Toplumsallaşma |
İnançlar |
Değerler |
Semboller |
Toplumsal Norm |
Toplumsallaşma; kişilerin toplumun norm ve değerlerini içselleştirerek toplumsal rolleri yerine getirmeyi ve toplum üyeleri ha^line gelmeyi öğrenme sürecidir. İnançlar; dine, bilime, sağduyuya veya bunların birleşimine dayanabilir, kısaca toplumun bir kesimin doğru olduğuna inandığı şeyler olarak tanımlanabilir. Semboller; kültürel kodların işaretleri olarak işlev görürler ve belli bir durum veya olayı anlamlandırmaya yararlar. Toplumsal norm; kültürel açıdan arzu edilir ve uygun olarak değerlendirilen davranışlara dair ortak bir davranış beklentisidir. Değerler ise, neyin iyi, kötü, güzel, çirkin, kabul edilebilir, kabul edilemez, etik ve etik dışı olduğu hakkında ölçütler ortaya koyar.
15.Soru
Durkheim’ın din kuramına göre aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?
Dinin kaynağı ulvi, aşkın, bilinemez bir varlıktır. |
Dini temel işlevlerinden biri toplumsal ayrışmayı kuvvetlendirmektir. |
Dinin özü günün birinde solup gidecektir. |
Din anlayışları evrenseldir. |
Kutsal olan kişilik kazanmış toplumdur. |
Durkheim’ın din kuramının özelliklerini şöyle sıralanabilir:
- Dinin kaynağı toplumun kendisidir.
- Din anlayışları toplumun karakteristiklerinin sembolleridir.
- Kutsal yahut Tanrı, kişilik kazanmış toplumdan başka bir şey değildir.
- Dinin temel işlevlerinden biri, toplumsal dayanışmayı koruyup güçlendirmektir.
- Geçici ve mahalli krizlere rağmen, toplumsal dayanışma var olduğu sürece din de var olacaktır.
- Dinin somut şekilleri değişir, ancak onun özü ebedi^dir.
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisi sağ gerçekçi yaklaşımın suçun önlenmesi için önerdiği yaklaşımlar arasında yer almaz?
Yasalar para cezasından tutun idam cezasına kadar birçok sert yaptırımlarla desteklenmelidir. |
Hepimiz her an suç işleyebileceğimize göre, önemli olan caydırıcılığın sağlanmasıdır. |
Güvenlik perspektifi içinde polis ve kolluk güçlerini daha fazla yetkilerle donatmak gerekir. |
Sosyal devlet anlayışından vazgeçilerek, bireylerin ekonomik olarak sorumluluk aldığı ve bedel ödediği neo-liberal sisteme geçilmelidir. |
Makro düzeyde toplumsal adaletin sağlanması çok önemlidir; hükümetler ekonomik |
Sağ Gerçekçi yaklaşımın suçun önlenmesi için önerdiği yaklaşımları şöyle sıralayabiliriz:
- Yasalar para cezasından tutun idam cezasına kadar birçok sert yaptırımlarla desteklenmelidir ki herkes düzeni bozduğunda kesinlikle cezalandırılacağına ikna olmalıdır.
- Suçun toplumsal nedenlerini araştırmak gibi ütopik bir arayışa girmeye gerek yoktur. Hepimiz her an suç işleyebileceğimize göre, önemli olan caydırıcılığın sağlanmasıdır.
- Sabıkalı ve tehlikeli bireyleri tamamen tecrit etmek ve rahatsız edici ve zorlayıcı hapishane rejimi ile uzun süreli gözetim altına alınmaları ve buna ilişkin cezai hükümleri sıkılaştırmak gerekmektedir.
- Sosyal devlet anlayışından vazgeçilerek, bireylerin ekonomik olarak sorumluluk aldığı ve bedel ödediği neo-liberal sisteme geçilmelidir.
- Sokakların düzeni daha sıkı tedbirlerle korunmalıdır ve güvenlik perspektifi içinde
polis ve kolluk güçlerini daha fazla yetkilerle donatmak gerekir. - Suçu önlemek devletin görevi değildir, sorumlu vatandaşlar da suçun önlenmesinde görev almalıdırlar.
- Evde ve okulda bireyleri yetiştirirken disiplin, otokontrol ve ahlak eğitimi verilerek
yetiştirilmelidir.
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisi hem baskı grubu, hem de sivil toplum örgütüdür?
Türkiye Odalar Borsalar Birliği |
Türkiye Sanayici ve İşadamları Derneği |
Hayvanları Koruma Derneği |
Arama Kurtarma Derneği |
Toplum Gönüllüleri Vakfı |
Türkiye Sanayici ve İşadamları Derneği (TÜSİAD), üyelik tamamen gönüllü olduğu için hem bir baskı grubu hem de sivil toplum örgütüdür.
Doğru cevap B seçeneğidir.
18.Soru
"Demirin Türkiye’de üretildikten sonra, Endonezya’da farklı işyerlerinde on ayrı çeşit zincir, Çin’de yüz ayrı çeşit çivi haline getirilmesi ve nihai kullanıcılarıyla da ABD’de veya Almanya’da buluşması" durumu modern toplumun hangi özelliğini anlatmaktadır?
Emek sürecinin rasyonelleştirilmesi |
Mekanik dayanışma |
Organik dayanışma |
Verimlilik ve etkinlik artışı |
Çalışmanın yönetimi |
Durkheim’ın organik dayanışma olarak adlandırdığı karmaşık toplumsal işbölümü ve artan karşılıklı bağımlılık, demirin Türkiye’de üretildikten sonra, Endonezya’da farklı işyerlerinde on ayrı çeşit zincir, Çin’de yüz ayrı çeşit çivi haline getirilmesi ve nihai kullanıcılarıyla da ABD’de veya Almanya’da buluşması olarak da düşünülebilir.
19.Soru
“Din sömürü ve baskının yol açtığı acıları yumuşatan bir yanılsamadır” ifadesi hangi kuramcıya aittir?
Peter Berger |
Max Weber |
Karl Marx |
Emile Durkheim |
Parsons |
Karl Marx’a göre, din esas olarak sınıflı bir toplumun ürünüdür. Bu anlamda din baskıdan kaynaklı acıyı dindirmeye yarayan afyon gibidir.
20.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, sanayi devrimi sırasında geniş aileden çekirdek aileye dönüşüm sürecinde gerçekleşen olaylardan biridir?
Tüm bireyleriyle birlikte üretim yapan bir birim haline gelmiştir. |
Aile üretim birimi olmaktan çıkmış ve işçi ailesi niteliği kazanmıştır. |
Aileler akrabalık ilişkilerini tamamen bırakmıştır. |
Eşler arasındaki bağlar en güçlü seviyesine ulaşmıştır. |
Aile ve çalışma yaşamında kadın işi ve erkek işi ayrımı görülmektedir. |
Sanayi Devrimi’yle başlayan ve 20. yüzyıla kadar süren ikinci aşamada sanayileşmeyle birlikte malların üretiminin fabrikalara aktarılması ile ekonomik kurumlar aileden ayrılmış, aile üretim birimi olmaktan çıkmış ve işçi ailesi niteliği kazanmıştır. Bu dönemde yoksulluğun ortaya çıkardığı sorunlarla baş edebilmek için aileler akrabalık ilişkilerini
sürdürmektedirler.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ