Sosyolojide Araştırma Yöntem ve Teknikleri Final 4. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Türkiye'de İngilizce öğretmeni olarak çalışan kişilerin iş tatmini ilgili yapılan bir çalışmayı daraltmak istediğimizde aşağıdakilerden hangisi uygun ve direkt bir daraltma sağlayabilir?
Öğretmenlerin evli ya da bekar olması |
Öğretmenlerin ikamet ettiği konut türü |
Devlet ya da özel okulda çalışıyor olmaları |
Kendilerine ait bir arabalarının olup olmaması |
Öğrencilerin gelir durumları |
Devlet - özel okul
Meslekteki tecrübe
Alınan maaş
Öğrencilerin başarı durumu
Ödül - ceza mekanizmaları
Okulun sunduğu fırsatlar
vb gibi etkenler öğretmenlerin iş tatminini etkileyebilecek türden etkenlerdir.
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi araştırma konusunu seçerken araştırmacıyı etkileyen faktörlerden biri olmayabilir?
Araştırmacının kişisel deneyimleri |
Kitle iletişim araçları |
Araştırmacıyı istediği sonuca götürecek bir konu olması |
Diğer araştırmacıların itibar gösterdiği konular |
İnanç ve değerler sisteminden |
Araştırmacı araştırma konusunu belirlerken sadece ilginçliği değil, daraltılabilir olması, değerler, inançlar, kitle iletişim araçları, diğer araştırmacıların ilgil duyduğu konular, toplumsal sorunlar, eldeki maddi ve personel kaynakları belirleyici olabilir. Araştırmacı, araştırma konusunu belirlerken kendi istediği sonucu verecek konuyu seçmez.
3.Soru
Aşağıdakilerden hangileri özgün bir araştırma raporunda yer alması gereken bölümlerdendir? I. Bağlam. II. Özet. III. Başlık. IV. Yöntem
II, III ve IV
|
I, II ve III
|
I ve II
|
Yalnız I
|
III ve IV
|
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi güvenirliği yükseltme yollarından biri değildir?
Her bir ölçümün sadece tek bir kavrama ilişkin bir değişkeni ölçmesinin sağlanması |
Pilot çalışmalar yaparak, ölçüm aracında güvenirliği düşüren soruların belirlenip elenmesi |
Bir değişkene ilişkin ölçümün tek bir göstergeyle yapılmasının sağlanması |
Cevap kategorilerinin mümkün olan en yüksek ölçme düzeyinde hazırlanması |
Ölçümlerin mümkün olduğunca kesin bir şekilde yapılması |
Bir değişkene ilişkin ölçümlerin birden fazla göstergeyle yapılması, aynı duruma ilişkin birden fazla soru sorulması güvenirliği artırır. Ayrıca soruların kötü ifade edilmesi, cevapları kodlayan araştırmacıların bireylerin verdikleri açık uçlu soruları farklı kodlara kodlamaları ya da soruların ilgisiz ya da konuyla ilgili çok az bilgisi olan kişilere sorulması gibi faktörler de güvenirlik düzeyinin düşmesine neden olur.
5.Soru
Bir okuldaki öğrenciler üzerinde çalışma yapan bir araştırmacı, okuldaki tüm öğrencilerin yer aldığı bir liste hazırlamış, bu öğrencilerin her birine numara vermiş, ardından önceden belirlediği örneklem büyüklüğüne göre kadar öğrenciyi bu listeden tesadüfi bir şekilde örnekleme dahil etmiştir. Bu araştırmacı aşağıda verilen örnekleme tekniklerinden hangisini kullanmıştır?
Güdümlü örnekleme |
Basit tesadüfi örnekleme |
Küme örnekleme |
Tabakalı örnekleme |
Kota örnekleme |
Basit tesadüfi (rastlantısal) örneklem seçim tekniği, her birimin örnekleme girme şansının diğer birimlerle eşit olduğu, bir örnekleme çerçevesinin oluşturulduğu ve örnekleme unsurlarının bu listeden tamamen tesadüfi yollarla seçildiği tekniktir. Soru kökünde verilen araştırmacı, örneklemine dahil edeceği öğrencileri bu teknikle belirlemiştir. Doğru yanıt B'dir.
6.Soru
I.Araştırmacıya konuyla ilgili ön bilgi sağlamak II.Konuyla ilgili daha kapsamlı bir araştırmanın yapılıp yapılamayacağını sınamak III.Olgular arasındaki neden sonuç ilişkilerini ortaya koymak IV.Veri toplama araçları geliştirmek Yukarıdakilerden hangileri keşfedici araştırmanın amaçlarıdır?
I ve II |
III ve IV |
I, II ve IV |
II, III ve IV |
I, II, III ve IV |
Genel olarak keşfedici araştırmaların amacı, konuyla ilgili mevcut bilgilerin bulunması ve daha kapsamlı araştırmalar yapmak üzere gerekli bilgilerin sağlanmasıdır. Bu doğrultuda, keşfedici araştırmalarda sonraki araştırmalarda kullanılabilecek veri toplama araçları geliştirilebilir. Ancak, olgular arasındaki neden sonuç ilişkilerini ortaya koymak keşfedici araştırmaların amacı değildir; açıklayıcı araştırmaların amacıdır.
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi yorumlama sürecinin bir özelliğidir?
Araştırmada elde edilen verilerin kendileri ön plandadır
|
Verilerin kategorileri ve temaları ön plandadır
|
Verilerin kategorileri ve temaları ön plandadır
|
Neden sorusuna yanıt aramaktadır
|
Gözlemlenenler ne anlama geliyor sorusuna yanıt aramaktadır
|
8.Soru
İnsan bilincinin dışında, bilinçle kavransa da kavranmasa da var olan dışsal, somut ve nesnel varlıklara ne ad verilir?
Kavram
|
Doğru
|
Gerçek
|
Bilgi
|
Kuram
|
9.Soru
Aşağıdakilerden hangisi post-modernist düşünürlerden biri değildir?
Jacques Lacan |
Max Weber |
Jacques Derrida |
Michel Foucault |
Gilles Deleuze |
Postyapısalcı yaklaşımın içerisinde Jacques Lacan, Jacques Derrida, Michel Foucault, Jean Baudrillard ve Gilles Deleuze gibi Fransa kökenli düşünürler yer almaktadır.
10.Soru
“Toplumsal bütünleşme arttıkça saldırganlık azalır.” Yukarıda verilen cümle aşağıdaki kavramlardan hangisi ile ifade edilir?
Sayıltı |
İşlemselleştirme |
Hipotez |
Önerme |
Değişken |
Önerme, iki ya da daha çok kavram arasındaki ilişki hakkındaki yargıyı ifade eden bir cümledir. Önermeyi hipotezden ayıran özellik, ampirik verilerle ölçülebilecek değişkenler değil, soyut kavramlar arasındaki ilişkiler hakkında ve teorik düzeyde olmasıdır. Önermelerde kavramlar arasındaki ilişkiler “azalır, artar, azalmasına/artmasına neden olur, olumlu ilişki içindedir, olumsuz ilişki içindedir” gibi terimlerle ifade edilir. Örneğin “Yoksullukla toplumsal dışlanma arasında olumlu bir ilişki vardır”, “Toplumsal bütünleşme arttıkça saldırganlık azalır” birer önermedir. Doğru cevap D'dir.
11.Soru
I.Tekrarlı ölçümler ile aynı örneklemden veri toplanır. II.Araştırma bulguları zamanda belirli tek bir ana aittir. III.Araştırmacı belirli koşulları kısmen kontrol altına alır. IV.Uzun süreli ve yüksek maliyetlidir. Panel araştırmaları ile ilgili yukarıdaki ifadelerden hangileri doğrudur?
Yalnız I |
I ve II |
I, II ve III |
II, III ve IV |
I, III ve IV |
Panel araştırmaları, araştırmanın tekrarlandığı her seferinde, yani her ölçümde aynı örneklemden veri toplanan araştırmalardır. Panel araştırmalarının bulguları zamanda belirli bir ana ait değildir. Panel araştırmaları, analiz etmenin zor olduğu uzun dönemli ya da etkileri birikerek artan olguların araştırılmasında kullanışlıdır. Ek olarak panel araştırmaları değişimin dinamiklerinin ortaya konmaya çalışıldığı durumlarda özellikle kullanışlıdır. Panel araştırmasının avantajı, ölçümü aynı örneklem üzerinde tekrarladığı için sonuçları etkileyebilecek diğer koşulların kısmen araştırmacı tarafından bilinmesi ve kısmen kontrol altında olmasıdır. En önemli dezavantajı ise bütün boylamsal araştırmalar gibi uzun süreli ve yüksek maliyetli olmasıdır. Doğru cevap E'dir.
12.Soru
Aşağıdakilerden hangisi niteliksel araştırmaların çözümlenmesi aşamalarından biri değildir?
Öykü çözümlemesi
|
Konuşma çözümlemesi
|
Söylem çözümlemesi
|
İçerik çözümlemesi
|
Meta çözümlemesi
|
13.Soru
Aşağıdakilerden hangisi sistematik çözümlemenin özelliklerinden biridir?
Veriler sınıflandırılarak parçalara ayrılır
|
Gözlemlenen ortamda neler olup bittiğini ortaya koymaya çalışır
|
Araştırmada elde edilen verilerin kendileri ön plandadır
|
Katılımcıların kendi ifadelerine doğrudan alıntı yapılır
|
Ne sorusuna yanıt verir
|
14.Soru
- Araştırmacının konuyla ilgili merakını gidermek ve ön bilgi sağlamak,
- Konuyla ilgili daha kapsamlı bir araştırmanın yapılıp yapılamayacağını sınamak,
- Sonraki araştırmalarda kullanılabilecek veri toplama araçları geliştirmek
Amaçlarını taşıyan araştırma türü aşağıdakilerden hangisidir?
Betimleyici Araştırma |
Keşfedici Araştırma |
Boylamsal Araştırma |
Teorik araştırma |
Açıklayıcı Araştırma |
Genel olarak keşfedici araştırmaların amacı, araştırmacıya araştırma problemini tanımlamak ve daha kapsamlı araştırmalar yapmak üzere gerekli bilgiyi sağlamasıdır.
15.Soru
Aşağıda yer alan isimlerden hangisi sosyal bilimlerle doğa bilimleri arasında fark olsa da her iki alanın da temel amacının olgulara ilişkin bilgilerin gözlemler ve deneyimler yoluyla elde edilmesi olduğunu ifade etmiştir?
Karl Popper (1902-1994) |
Karl Marx (1818-1883) |
Wilhelm Dilthey (1833-1911) |
Max Weber (1864-1920) |
Albert Einstein (1879-1955) |
Karl Popper, sosyal bilimlerle doğa bilimleri arasında fark olsa da her iki alanın da temel amacının olgulara ilişkin bilgilerin gözlemler ve deneyimler yoluyla elde edilmesi olduğunu ifade etmiştir.
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Eleştirel Yaklaşımın toplumsal gerçekliğin doğasına ilişkin varsayımlarından biri değildir?
Toplumsal gerçeklik keşfedilebilir nesnel bir niteliğe sahip değildir.
|
Toplumsal gerçeklik gözlemle kolayla ortaya konabilecek nitelikte değildir.
|
Toplumsal gerçeklik çelişkilidir.
|
Toplumsal gerçeklik görünen değil, görünenin ardında yatandır.
|
Toplumsal gerçeklik çok katmanlıdır.
|
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisinde araştırma türü ile araştırma tekniği eşleştirmesi yanlış olarak verilmiştir ?
Deney - Nicel Araştırma
|
Doküman İncelemesi - Nitel Araştırma
|
İçerik Analizi - Nicel Araştırma
|
Yapılandırılmış Gözlem - Nicel Araştırma
|
Derinlemesine Görüşme - Nitel Araştırma
|
18.Soru
Pozitivist sosyal bilim yaklaşımına göre, aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?
Duyularımız bilimsel bilgiye ulaşmamıza engel olur. |
Bilimsel bilgiler olgularla sınırlıdır. |
Araştırmacının değer yargılarını göz önünde bulundurması gerekmektedir. |
Diğer bilgiler bilimsel bilgiden daha geçerli ve güvenilir olabilir. |
Olgular bireyin dışında bir gerçekliğe sahip değildir. |
Pozitivist sosyal bilim yaklaşımı şu görüşleri destekler: Gerçekliğe ulaşmada duyularımız temel araçtır ve bilimsel bilgiler duyumlar ve deneyimler sonucu elde edilir; elde edilen bu bilgiler gözlemlenebilir ve deneyimlenebilir. Ayrıca, bilimsel araştırmalarda araştırmacı değer yargılarından arınmalıdır. Ek olarak, bilimsel bilgi diğer tüm bilgi türlerine göre daha geçerlidir ve güvenilirdir. Son olarak da, bilimsel bilgiler olgularla sınırlıdır ve olgular bireyin dışında bir gerçekliğe sahiptir.
19.Soru
Önceden belirlenmiş bir konuyu tartışmak üzere 6-12 kişi ile yapılan görüşmeye ne ad verilir?
Mülakat |
Deney |
Odak grup görüşmesi |
Gözlem |
Vaka analizi |
Doğru cevap C şıkkıdır
20.Soru
I. Örnekleme unsurları örneklem çerçevesinden tesadüfi yollar ile seçilir. II. Örneklem evreni mükemmel bir şekilde temsil eder. III. Maliyeti düşüktür. IV. İyi bir örneklem çerçevesi gerektirir. V. Veri toplama süreci uzundur. Basit tesadüfi örneklem seçimi ile ilgili yukarıdaki ifadelerden hangileri doğrudur?
I ve II |
II, III ve IV |
I, III ve IV |
I, IV ve V |
I, II, III ve V |
Basit tesadüfi (rastlantısal) örneklem seçim tekniği, her birimin örnekleme girme şansının diğer birimlerle eşit olduğu, bir örnekleme çerçevesinin oluşturulduğu ve örnekleme unsurlarının bu listeden tamamen tesadüfi yollarla seçildiği tekniktir. Buna göre ifade I doğrudur. Basit tesadüfi örneklem seçim tekniğinin sorunu, iyi bir örneklem çerçevesi gerektirmesidir. Buna göre ifade IV doğru olur. Okullar, şirketler, sendikalar gibi bazı evrenler için örneklem çerçevesinin oluşturulması kolay olsa da şehir ya da ülke gibi daha büyük evrenler için genellikle böyle uygun listeler yapmak ya da bulmak mümkün olmaz. Ayrıca evrenin geniş bir coğrafi alana yayılmış olduğu büyük çaplı araştırmalarda, tesadüfi olarak seçilen kişilerle görüşmek için araştırmacının uzun mesafeler kat etmesi gerekir. Örneğin araştırma evreni Türkiye ise, basit tesadüfi yolla örneklem seçen bir araştırmacı belki de üç kişiyle görüşmek için Elazığ’a, sekiz kişiyle görüşmek için Konya’ya, on kişiyle görüşmek için Malatya’ya, bir kişiyle görüşmek için Zonguldak’a gitmek zorunda kalabilir. Bu sebep ile veri toplama süreci uzun ve maliyetli olabilir. Buna göre ifade III doğru değil ama ifade V doğrudur. Basit tesadüfi örneklem seçim tekniğiyle seçilmiş bir örneklemin evreni mükemmel bir şekilde temsil ettiği söylenemez, ancak evrenin özelliklerini büyük ölçüde temsil ettiği söylenebilir. Buna göre ifade II doğru olmaz. Bu nedenle araştırmacılar örneklemden elde ettikleri bulguları araştırma evrenine genellerken hata payını ve güven derecesini belirtirler. Doğru cevap D'dir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ