Sosyolojide Yakın Dönem Gelişmeler Ara 1. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
'bir konumun içkin ve bağıntısal özelliklerini bütünleşik bir hayat tarzında, yani insanlar, mekanlar ve pratiklerle ilgili bütünleşik bir tercih dizisini dile getiren can verici ve birleştirici kökendir' ifadesi aşağıdakilerden hangisinin açıklamasıdır?
doxa |
illusio |
sermaye |
habitus |
alan |
Yine Bourdieu’nün kendi ifadesiyle habitus; bir konumun içkin ve bağıntısal özelliklerini bütünleşik bir hayat tarzında, yani insanlar, mekanlar ve pratiklerle ilgili bütünleşik bir tercih dizisini dile getiren can verici ve birleştirici kökendir
2.Soru
Bourdieu’nün geliştirdiği kavramların anlaşılmasını kolaylaştırmak için verdiği
en bilindik örneklerden birisi ........... örneğidir.Boşluğa hangi şık uygundur?
akıl |
kuram |
oyun |
koz |
doxa |
Bourdieu’nün geliştirdiği kavramların anlaşılmasını kolaylaştırmak için verdiği
en bilindik örneklerden birisi oyun örneğidir.
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Habermas'ın, eleştirel teori geliştirmeye çalışırken yararlandığı sosyal kuramcılardan biri değildir?
Marx |
Durkeim |
Weber |
Mead |
Layder |
Habermas, içinde Marx, Durkeim, Weber, Mead, Parsons, Schutz gibi çok sayıda sosyal kuramcının içerildiği oldukça kapsamlı bir eleştirel teori geliştirmeye çalışır. Bu proje, eleştirel niteliği açısından Frankfurt Okulu geleneğini sürdürmekle birlikte bu okulun çalışmalarının basit bir devamı niteliğinde değildir. Aksine bu proje eleştirel teoriyi sosyoloji teorilerinin belli başlı kurucularının çalışmaları ekseninde yeniden inşa etme yönünde bir amaca sahiptir. Bu bakımdan da Habermas’ın teorik projesi önemli ölçüde klasik düşünürlerin çalışmalarının eleştirel bir okuması üzerine kuruludur.
4.Soru
Bourdieu'nün kullandığı oyun metaforunda kullandığı kavramlarla ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
Ekonomik, kültürel ve toplumsal sermaye türlerini içerir. |
En geniş tanımıyla oyunun oynandığı yere alan denmektedir. |
Oyuna dahil olabilmek için çıkarlarımızın olması gerekmektedir. |
Bourdieu oyundaki kuralları illusio kavramı ile açıklar. |
Oyuncuların oyundaki kozlarını sermaye olarak tanımlar. |
Bourdieu'ya göre oyunun oynandığı yer alandır ve oyuncular oyuna dâhil olmak için o oyundan elde edilebilecek bazı çıkarlara sahip olmalıdırlar. Bu çıkarları illusio kavramı karşılar ve oyunun oynanmaya değer bulunması ve kuralların (yani doxanın) sorgulanmaması şeklinde karşımıza çıkar. Oyuna dâhil olmak demek onu oynanmaya değer bulmak demektir. Oyuna dâhil olarak bu değer sorgulanmadan alanın yerleşik düzeni (kuralları, doxası) tanınmış ve benimsenmiş olur. Her oyuncu oyunda kullanılmak üzere elinde bazı kozlar bulundurur ve bu kozları da Bourdieu’nün sermaye kavramı karşılar.Ekonomik (maddi kaynaklar), kültürel (özellikle eğitim yoluyla edinilmiş olan kültürel kodlar), toplumsal (ilişkiler ağı) olmak üzere üç temel sermaye tipi vardır Doğru cevap D şıkkıdır.
5.Soru
I- Habitus ve alan ilişkisi tek yönlüdür.
II- Alan, habitusu yapılandırma eğilimdedir.
III- Habitus , alanı belirler ve sınırlandırır.
IV- Bu ilişki ontolojik bir suç ortaklığı olarak tanımlanır.
V- Habitus ve alan birbirleri yerine geçen kavramlardır.
Yukarıda verilen alan ve habitus ilişkisiyle ilgili verilen bilgilerden hangisi veya hangileri doğrudur?
Yalnız IV |
Yalnız I |
I ve III |
III ve V |
II ve IV |
Bourdieu, habitus ve alan arasındaki ilişkiyi ontolojik bir suç ortaklığı olarak tanımlar. Çünkü aralarında iki yönlü bir ilişki olduğunu varsayar. Alan habitusu yapılandırma eğilimindeyken habitus da alana dair algıyı yapılandırma eğilimindedir. Aşağıda daha geniş olarak ele alınacak olmakla birlikte burada kısa bir tanım vermek gerekirse habitus; bilinçlilik gerektirmeyen bir bilme biçiminin, planlı olmayan bir niyetliliğin/yönelmişliğin, kişinin açıkça ifade etmeden de geleceğe yönelmesini mümkün kılan dünyadaki düzenliliklere pratik hâkimiyetin bir ilkesidir (Bourdieu, 2007: 48). Yine Bourdieu’nün kendi ifadesiyle habitus; bir konumun içkin ve bağıntısal özelliklerini bütünleşik bir hayat tarzında, yani insanlar, mekanlar ve pratiklerle ilgili bütünleşik bir tercih dizisini dile getiren can verici ve birleştirici kökendir
6.Soru
Beck, eski tip, tek çizgi üzerinde ilerleyen modernleşme için aşağıdaki kavramlardan hangisini tercih etmektedir?
Rasyonel
|
İlkel
|
Karmaşık
|
Basit
|
Düşünümsel
|
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Habermas'a göre meşruiyetin gerçekleşmesini sağlayan faktörlerden biri değildir?
Adalet |
Dürüstlük |
Rasyonellik |
Eşitlik |
Sınıfsal mücadele |
Habermas, meşruiyetin gerçekleşmesinin yollarından biri olarak sınıfsal mücadeleyi öngörmemiştir. Doğru yanıt: E'dir.
8.Soru
Sanatın Kuralları eserinde Bourdieu’nün yazınsal alan üzerinden örneğini verdiği 3 evre hangi şıkta doğru sıralanmıştır?
simgesel sermayenin oluşması-ikici yapının ortaya çıkması-özerkliğin kazanılması |
özerkliğin kazanılması-simgesel sermayenin oluşması-ikici yapının ortaya çıkması |
simgesel sermayenin oluşması-özerkliğin kazanılması-ikici yapının ortaya çıkması |
özerkliğin kazanılması-ikici yapının ortaya çıkması-simgesel sermayenin oluşması |
ikici yapının ortaya çıkması-simgesel sermayenin oluşması-özerkliğin kazanılması |
Sanatın Kuralları eserinde Bourdieu’nün yazınsal alan üzerinden örneğini verdiği 3 evre sırasıyla (i) özerkliğin kazanılması (yani içinde bulunulan alanın yapısına direniş gösterilmesi), (ii) ikici yapının ortaya çıkması (yani iki cepheli bir çatışmanın doğması) ve son olarak (iii) simgesel sermayenin oluşması (yani kendine has bir sermayeyle yeni bir alanın ortaya çıkması) evreleridir.
9.Soru
I. Devlet eliyle ya da başka yollarla yapılan ve hiç kimsenin kaçmasının mümkün olmadığı gözetim.
II. Türlerin yaşamının kolaylaşmasıyla azalan askeri güç.
III. Kapitalizmi sınırlayan ekolojik ve çevresel kısıtlamalar.
IV. Kapitalizmin istikrarsız nitelikleri sebebiyle, ekonomik büyümenin çökme ihtimali.
Aşağıdakilerden hangisi/hangileri geç modern topluma özgü dört tip riskten biridir?
I, III ve IV |
II |
II ve III |
I ve II |
II ve IV |
Giddens, geç modern topluma özgü dört tip riskten bahseder: 1. Devlet eliyle ya da başka yollarla yapılan ve hiç kimsenin kaçması- nın mümkün olmadığı gözetim, 2. Türlerin yaşamını sürdürememe riskiyle birlikte artan askeri güç, 3. Kapitalizmin istikrarsız nitelikleri sebebiyle, ekonomik büyümenin çökme ihtimali ve 4. Kapitalizmi sınırlayan ekolojik ve çevresel kısıtlamalar.
10.Soru
Gelişmiş ülke insanlarının bakışı ile kıtlık sonrası bir toplumda yaşadığımızı ifade eden bilim adamı aşağıdakilerden hangisidir?
Beck |
Habermas |
Giddens |
Ritzer |
Callinicos |
Beck, gelişmiş ülke insanlarının bakışı ile kıtlık sonrası bir toplumda yaşadığımızı ifade etmektedir.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Habermas'ın "Yaşantı dünyasının kolonileşmesi" tespitiyle ilgilidir?
Dost ve akraba kayırmacılığı |
Yaşantı dünyasının tek düzeliği |
Güç ve para temelinde işleyen siyasal ve ekonomik sistem |
Sınıfsal çelişkinin ortaya çıkması |
Kapitalist sistemin toplum üzerindeki baskısı |
Habermas, yaşantı dünyasının belirlenmesinin güç ve parayla olduğunu vurgulamıştır. Siyasal ve ekonomik yapı doğrudan güç ve parayla ilişkilidir. Doğru yanıt: C'dir.
12.Soru
- Bireyleri beklenmedik bir anda vuran olayların yarattığı risk ne olarak tanımlanır?
Tehdit |
Dışsal risk |
İmal edilmiş risk |
Tehlike |
Şans |
İki tür risk arasında ayrım yapılmalıdır: (ı) dışsal ve (ıı) imal edilmiş risk. Dışsal risk, bireyleri beklenmedik bir anda (dışarıdan) vuran olayların yarattığı risktir. Yine de bu olaylar, bütün nüfus içinde az çok öngörülebilir olmalarına ve sigorta edilebilmelerine yetecek kadar düzenli ve sık meydana gelirler.
13.Soru
Marx, Weber ve Freud gibi farklı düşünürleri “eleştirel” sosyal kuram adı altında yeni bir senteze ulaştırma çabasında olan ve Habermas'ın da dahil olduğu okul hangisidir?
Frankfurt Okulu |
Prag Okulu |
Viyana Okulu |
le Play Okulu |
Ankara Okulu |
Bazı çevrelerce günümüz dünyasının yaşayan en önemli sosyal bilimcisi olarak kabul edilen Jürgen Habermas, farklı disiplinleri ve özellikle Marx, Weber ve Freud gibi farklı düşünürleri “eleştirel” sosyal kuram adı altında yeni bir senteze ulaştırma çabasında olan Frankfurt Okulu’nun en önemli ikinci kuşak temsilcilerinden biri olarak kabul edilir.
14.Soru
………. gelecekteki olasılıklar düşünülerek etkin biçimde değerlendirilen tehlikeleri ifade etmektedir. Aşağıdakilerden hangisi boşluğa gelmelidir?
Şans
|
Kader
|
Risk
|
Sihir
|
Tehlike
|
15.Soru
Bireyin özgürleşimi ve adaletin temini için sosyologlara önemli bir misyon yükleyen Bourdieu, onlara kullanışlı bir metot sunma çabasındadır. Çünkü, ona göre sosyologlar görülmesi istenmeyen gerçeklere dikkat çeken aktivistlerdir ve bunu yapabilmenin yolu da incelenen olgu veya nesnenin içinde bulunduğu tarihsel, kültürel, ekonomik ve .......tüm düzeylerde ele alınmasından geçmektedir.Cümlede boş kalan kısım için en uygun sözcük hangisidir?
Global |
Bireysel |
Öznel |
Simgesel |
Toplumsal |
Bireyin özgürleşimi ve adaletin temini için sosyologlara önemli bir misyon yükleyen Bourdieu, onlara kullanışlı bir metot sunma çabasındadır. Çünkü, ona göre sosyologlar görülmesi istenmeyen gerçeklere dikkat çeken aktivistlerdir ve bunu yapabilmenin yolu da incelenen olgu veya nesnenin içinde bulunduğu tarihsel, kültürel, ekonomik ve toplumsal tüm düzeylerde ele alınmasından geçmektedir.
16.Soru
Sanayi toplumundan bilişim toplumuna geçerken riskler de değişmektedir. Aşağıdakilerden hangisi bilişim toplumunu bekleyen tehlikeler arasında yer almaz?
Toplumları bekleyen ekonomik krizler
|
Çok hızlı değişimden kaynaklanan gelecek korkusu
|
Bireysel ve örgütlü terörün yaygınlaşması
|
Özel hayatın mahremiyetine tecavüzün artması
|
Bireylerin mahremiyetine devletin müdahalesi
|
17.Soru
Habermas'ın, vatandaşların muhakemeye ve müzakereye dayalı görüşlerinin iletilmesini sağlayan, devlet ile toplum arasında aracılık yapan bir kamunun oluşumunun demokrasinin gelişimi bakımından önemini vurguladığı ilk büyük çalışması kabul edilen eseri aşağıdakilerden hangisidir?
Kamusallığın Yapısal Dönüşümü |
İletişimsel Eylem Kuramı |
Sosyal Bilimlerin Mantığı |
Bilgi ve İnsansal İlgiler |
Rasyonel Bir Topluma Doğru |
Öncelikle Habermas’ın 1962’de yayımlanan ve ilk büyük çalışması olarak kabul edilen Kamusallığın Yapısal Dönüşümü’nden (Strukturwandel der Öffentlichkeit) kısaca bahsetmek yerinde olacaktır. Habermas’a göre vatandaşların muhakemeye ve müzakereye dayalı görüşlerinin iletilmesini sağlayan, devlet ile toplum arasında aracılık yapan bir kamunun oluşumu demokrasinin gelişimi bakımından son derece önemlidir. Doğru cevap A'dır.
18.Soru
Habermas İletişimsel Eylem Teorisi'ni aşağıdaki hangi eylem tipolojisine göre inşa eder?
amaçsal-rasyonel eylem / iletişimsel eylem |
Araçsal eylem / stratejik eylem |
Kendinde eylem / kendisi için eylem |
Dış merkezli eylem / iç merkezli eylem |
Saldırgan eylem /savunmacı eylem |
Habermas bu çalışmasında amaçsal-rasyonel eylem ve iletişimsel eylem şeklinde yeniden formüle ettiği eylem tipolojisini başlama noktası olarak almıştır.
19.Soru
Söylemsel bilinç kavramını aşağıdakilerden hangisi açıklamaktadır?
Kişilerin etkileşim halindeyken bilerek kullandıkları kurallardır.
|
Eylemlerimize sözlü ve mantıklı bir açıklama yapabilme yeteneğidir.
|
Toplumsal olarak nasılı davranacağımız konusunda sahip olduğumuz bilgiye atıfta bulunur.
|
Günlük yasam aktivitelerinin mutat ve olması gerektiği gibi karşılanmasını sağlayan süreçlere atıfta bulunur.
|
Anlamın üretilmesini sağlayan kurallardır.
|
20.Soru
Hangisi modern öncesi dönemin risk unsurlarından biri değildir?
Bulaşıcı hastalıklar
|
Doğal felaketler ve iklimin güvenilmezliği
|
Yağmacılar, haydutlar ve yerel beyler
|
Endüstriyel savaşlardan kaynaklanan insan şiddeti
|
Kötu bir büyünün etkisine girmekten korkma
|
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ