Sosyolojiye Giriş Ara 10. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Toplumsal gerçeklik, fiziksel gerçeklikler gibi bireylerin öznellikleri dışında var olan ve keşfedilmeyi bekleyen düzenliliklerdir Araştırmanın amacı, toplumsal ilişkileri eleştirmek, dönüştürmek ve dünyayı değiştirmektir Bilim değerlerden bağımsızdır, bilim insanları değer, düşünce ve inançlardan bağımsız ve nesnel olmalıdır Sosyal bilimlerde kullanılan yöntemsel yaklaşımlardan Pozitivist yaklaşıma göre yukarıdakilerden hangileri doğrudur?
Yalnız I |
Yalnız II |
I ve II |
I ve III |
I, II ve III |
Pozitivist yaklaşıma göre toplumsal gerçeklik, fiziksel gerçeklikler gibi bireylerin öznellikleri dışında var olan ve keşfedilmeyi bekleyen düzenliliklerdir. Araştırmanın amacı, insanların tahminde bulunmaları ve olayları kontrol altına alabilmeleri için doğal ve toplumsal yasaları keşfetmektir. İyi bir bulgu, diğer bilim adamları tarafından tekrarlanabilecek olan doğru gözlemlere dayanan bulgudur. İnsanlar özgür iradeleriyle değil, rasyonel olarak hareket ederler ve davranışları dış güçler tarafından şekillendirilirler. Bilim değerlerden bağımsızdır, bilim insanları değer, düşünce ve inançlardan bağımsız ve nesnel olmalıdır. Araştırmanın amacının toplumsal ilişkileri eleştirmek, dönüştürmek ve dünyayı değiştirmek olduğu yöntemsel yaklaşım eleştirel yaklaşımın amaçlarındandır. Doğru cevap D seçeneğidir.
2.Soru
Aydınlanma geleneğine dayanan ve siyasal iktidarı sınırlandırarak bireysel hak ve özgürlükleri tanımlayıp savunmaya yönelen siyasal ve ekonomik felsefe aşağıdakilerden hangisidir?
Muhafazakârlık |
Liberalizm |
Sosyalizm |
Neoliberalizm |
Faşizm |
Liberalizm ideolojisi en geniş haliyle bireysel hak ve özgürlüklerin teminatı için devlet mekanizmasının olabildiğince sınırlandırılması olarak düşünülebilir. Ancak liberalizmin felsefi temelleri çok daha köklüdür. Felsefi yanına vurgu yapan tanımı ise “aydınlanma geleneğine dayanan ve siyasal iktidarı sınırlandırarak bireysel hak ve özgürlükleri tanımlayıp savunmaya yönelen siyasal ve ekonomik felsefe”dir. Doğru yanıt B seçeneğidir.
3.Soru
Sosyal bilimlerde, toplumsal gerçeklerin sabit, durağan olmadığını ve sürekli kurulmaya devam ettiğini savunan yaklaşım aşağıdakilerden hangisidir?
Pozitivist yaklaşım |
Eleştirel yaklaşım |
Postmodern yaklaşım |
Feminist yaklaşım |
Yorumlayıcı yaklaşım |
Yorumlayıcı yaklaşım, doğal gerçekliklerle toplumsal gerçekliklerin aynı yöntemle incelenemeyeceğini savunur, çünkü doğal dünya insan etkileşiminden bağımsız olarak var olduğu hâlde, toplumsal dünya toplumsal ve kültürel ilişkilerle, insanların anlamlı ve amaçlı eylemleri ile kurulmuştur ve kurulmaktadır.
4.Soru
Dahrendorf'a göre toplumsal çatışmanın kaynağı aşağıdakilerden hangisidir?
Mülkiyet |
İnanç |
İdeoloji |
Güç |
Cinsiyet |
Dahrendorf güç (otorite) üzerinde temellenen bir sınıf modeli tanımlar. Dahrendorf kapitalist toplumda meydana gelen önemli değişmeler sonucunda çatışmanın kaynağının mülkiyet olmaktan çıktığını gücün (otoritenin) çatışmanın yeni kaynağı hâline geldiğini savunmuştur. Dahrendorf'a göre post-kapitalist toplumda çatışma üretim araçlarına sahip olanlar ile olmayanlar arasında değil otoriteyi uygulayanlar ile ona tabi olanlar arasında ortaya çıkmaktadır. Doğru cevap D'dir.
5.Soru
Comte’un insan toplumları için önerdiği evrimsel gelişme modelinin aşamaları aşağıdaki seçeneklerden hangisinde doğru bir sırayla verilmiştir?
Metafizik aşama-Teolojik aşama-Pozitif aşama |
Pozitif aşama-Teolojik aşama-Metafizik aşama |
Teolojik aşama-Pozitif aşama-Metafizik aşama |
Metafizik aşama-Pozitif aşama-Teolojik aşama |
Teolojik aşama-Metafizik aşama-Pozitif aşama |
Comte’un insan toplumları için önerdiği evrimsel gelişme modeline göre insan düşüncesi ve insan toplumları üç temel aşamadan geçerek ilerlerler. Bu aşamalar;
a. Teolojik aşama: Bu aşamada insan düşüncesi her şeyi doğaüstü güçlerle açıklamaya çalışır.
b. Metafizik aşama: İkinci sıradaki bu aşamada ise insan düşüncesi sosyal veya fiziksel
tüm olgu ve olayları soyut güçlerle açıklamaya çalışır.
c. Pozitif aşama: Bu aşamada ise insan düşüncesi nihayet bütün olgu ve olayları bilimsel (evrensel yasalara dayalı) olarak açıklamaya çalışır.
Doğru cevap E seçeneğidir.
6.Soru
Toplumdaki tüm kurumları denetim altına alarak kendini var eden bir devlet tipi hangisidir?
Totaliter devlet |
Otoriter devlet |
Teokratik devlet |
Laik devlet |
Demokratik devlet |
Totaliter devlet toplumdaki tüm kurumları denetim altına alarak kendini var eden bir devlet tipidir. Doğru cevap A'dır.
7.Soru
Sosyolojinin bağımsız bir akademik disiplin olarak kabul edilmesi hangi tarihe dayanmaktadır?
19.yy |
18. yy |
17. yy |
16. yy |
15. yy |
Sosyolojinin bağımsız bir akademik disiplin olarak ele alınması 19.yy'a dayanmaktadır. Doğru cevap A seçeneğidir.
8.Soru
Heywood’a göre birey, özgürlük, akıl, adalet, hoşgörü ve farklılık hangi ideolojinin değerlerindendir?
Muhafazakarlık |
Sosyalizm |
Faşizm |
Liberalizm |
Sosyal demokrasi |
Ayrıca Heywood’a göre liberalizmin kendine özgü bir değer ve inanç sistemi vardır; bu değerler ise: birey, özgürlük, akıl, adalet, hoşgörü ve farklılıktır.
9.Soru
Aşağıdakilerden hangisi nicel araştırmalarda kullanılan veri toplama tekniklerinden biridir?
Yarı deney |
Odak grup görüşmesi |
Yaşam öyküsü |
Örnek olay incelemesi |
Doküman incelemesi |
Nicel araştırmalarda kullanılan veri toplama teknikleri yapılandırılmış (denetimli) gözlem, anket, yapılandırılmış (denetimli) görüşme, deney, yarı-deney ve surveydir. Doğru cevap A'dır.
10.Soru
Toplumun üyeleri arasındaki düzenli, kalıcı ve kalıplaşmış ilişkiler ne olarak tanımlanır?
Toplumsal Davranış |
Toplumsal Kurum |
Toplumsal Yapı |
Toplumsal Olgu |
Toplum Tipleri |
Toplumsal yapılar, toplumsal yaşamı oluşturan ve toplumları birbirinden farklılaştıran ilişkilerdir. Bir başka deyişle toplumsal yapı, toplumun üyeleri arasındaki düzenli, kalıcı ve kalıplaşmış ilişkilerdir (Abercrombie vd. 2006:361). Doğru cevap C'dir.
11.Soru
Siyasal anlamda hükümetin meşru güç kullanımı aşağıdaki kavramlardan hangisiyle karşılık bulmaktadır?
Paternalizm |
İktidar |
Otorite |
Meşruiyet |
Güç |
“Paternalizm”, baba ile çocuk arasındaki ilişkiye benzer bir biçimde siyasal gücün vatandaşları adına karar alabilme yetisini; “meşruiyet” bir hükümetin otoritesine boyun eğenlerin buna rıza göstermelerini; iktidar (power) ya da güç kavramı ise bir tür toplumsal ilişkiyi ifade etmektedir. Siyasal anlamda hükümetin meşru güç kullanımı ise “otorite” kavramıyla karşılık bulmaktadır. Doğru cevap C’dir.
12.Soru
“Araştırmacı, elde etmek istediği bilginin türüne göre keşfedici, betimleyici ya da açıklayıcı bir araştırma, ilgilendiği zaman açısından da kesitsel ya da boylamsal bir araştırma yapabilir.”
Yukarıda verilen cümle, bir bilimsel araştırmanın hangi aşamasıyla ilgilidir?
Araştırma konusunun seçilmesi ve araştırma probleminin belirlenmesi |
Araştırma için uygun araştırma tipi, yöntem ve tekniklerin seçilmesi |
Araştırma evreninin belirlenmesi ve örneklem seçimi |
Ölçüm aracı geliştirme |
Bulguların yorumlanması ve rapor yazımı |
Araştırma için uygun araştırma tipi, yöntem ve tekniklerin seçilmesi: Araştırmacı araştırma problemini ifade ettikten, yani neyi öğrenmek istediğini açıkça ortaya koyduktan sonra bu bilgiye en iyi hangi yolla ulaşılacağına karar vermelidir. Araştırmacı, elde etmek istediği bilginin türüne göre keşfedici, betimleyici ya da açıklayıcı bir araştırma, ilgilendiği zaman açısından da kesitsel ya da boylamsal bir araştırma yapabilir.
13.Soru
Toplumu oluşturan temel gruplardan ve toplumsal kurumlardan meydana gelen kalıcı, sürekli ve örgütlü ilişkilere ne ad verilir?
Toplumsal Yapı |
Toplumsal Davranış |
Toplumsal Olgu |
Toplum Tipi |
Toplumsal Rol |
Toplumsal Yapı Toplumu oluşturan temel gruplardan ve toplumsal kurumlardan meydana gelen kalıcı, sürekli ve örgütlü ilişkilerdir.
14.Soru
Aşağıdakilerden hangisi toplumsal değişmeyi ifade etmez?
Toplumun tarihsel süreçte değişme |
Toplumun kültürel özelliklerindeki değişme |
Toplumun ekolojik özelliklerindeki değişme |
Toplumun yapısal özelliklerindeki değişme |
Toplumun demografik özelliklerindeki değişme |
Toplumsal değişme, toplumun kültürel, yapısal, ekolojik veya demografik özelliklerindeki değişmeyi ifade eder. Tarihsel süreç konu edilmemiştir. Doğru yanıt A'dır.
15.Soru
Ödül ve cezalarla güvence altına alınan, yaptırımı olan kurallar sistemine ne ad verilir?
Değer
|
Statü
|
Norm
|
Rol |
Ahlak |
Normlar, belirli durumlarda insanların nasıl davranmaları gerektiği konusunda yaptırımı olan beklentilerdir. Normlar, değerlere dayalı olarak geliştirilen kurallardır.
Örneğin toplumun önemli değerlerinden biri dürüstlükse yalan söyleme davranışı, yaptırımı olan kurallarla engellenmeye çalışılır.
16.Soru
Analizinde bir toplumda belirli ilişkilerden oluşan üç temel toplumsal yapıdan (ekonomik, siyasal ve ideolojik toplumsal yapı) söz eden kişi kimdir?
Marx
|
Louis Althusser
|
Talcott Parsons
|
Weber
|
Durkheim |
Analizinde bir toplumda belirli ilişkilerden oluşan üç temel toplumsal yapıdan (ekonomik, siyasal ve ideolojik toplumsal yapı) söz eden kişi Louis Althusser’dir.
17.Soru
Aşağıdaki ünlü şahsiyetlerden hangisi karizmatik otorite tipine uygun örneklerden biri sayılmaz?
Atatürk |
Lenin |
Hitler |
Gandhi |
Kraliçe Elizabeth |
Kraliçe Elizabeth
18.Soru
İnsanın içinde yaşadığı toplumun bir üyesi olmayı öğrenmesi sürecine ne denir?
Kültürlenme süreci
|
Statü edinme
|
Çağdaşlaşma
|
Toplumsallaşma süreci
|
Gelişim süreci |
Toplumsallaşma süreci insanın içinde yaşadığı toplumun bir üyesi olmayı öğrenmesi sürecidir. Statüler ve roller değiştikçe insanlar bu rollere uygun davranmayı öğrendiği için toplumsallaşma süreci ölene dek sürer.
19.Soru
Üretim araçları ve dağılımında kolektif mülkiyete dayalı ya da devlet mülkiyetine dayalı bir iktisadi ve siyasal sisteme ne ad verilir?
Liberalizm |
Neoliberalizm |
Faşizm |
Sosyalizm |
Demokrasi |
Sosyalizm
20.Soru
Toplumsal değişmede düşünce ve değerlerden çok ekonomik faktörlerin önemini vurgulayan ve kısaca tarihin materyalist açıdan kavranışı olarak tanımlanan yaklaşım aşağıdakilerden hangisidir?
Sosyal Darwinism |
Positivism |
İşlevselcilik |
Tarihsel Materyalizm |
Sosyal Fizik |
Klasik dönemde sosyolojide pozitivizm ve evrimcilik dışında on dokuzuncu yüzyılda Karl Marx tarafından geliştirilen ve tarihsel materyalizm olarak bilinen teorinin önemli bir etkisi olmuştur. Toplumsal değişmede düşünce ve değerlerden çok ekonomik faktörlerin önemini vurgulayan ve bu açıdan kısaca tarihin materyalist açıdan kavranışı olarak tanımlanan tarihsel materyalizm yaklaşımında Marx özellikle üretim üzerinde yoğunlaşır. Marx, tarihsel süreç içerisinde toplumsal yaşamlarını üretmek amacıyla üretim sürecine katılan insanlar arasında, adına üretim ilişkileri denilen bazı toplumsal ilişkiler geliştiğini öne sürer.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ