Tanzimat Dönemi Türk Edebiyatı 1 Ara 6. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Edebiyatın toplumsal bir karakter taşımasının nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
Sanatçının ruhunu yansıtır. |
Sanatçının kişiliğinin ürünüdür |
Şahsi bir karakter taşımaktadır. |
Özgün ürünler vermektedir. |
Belli bir kültüre ait bir unsurdur. |
Edebiyat, bir sanatçının ruhunun ve kişiliğinin ürünü olarak şahsi bir karakter taşıyor olmakla beraber, aynı zamanda kültüre ait bir unsur olduğu için toplumsal bir karakter de taşır. Edebî eserler her ne kadar bireye ait duygu ve düşüncelerin ifade edildiği özgün ürünler gibi görülse de sanatçı nihayetinde toplumsal bir varlık olduğu için ürettiği eserlerde toplumun tarihsel ve siyasal şartlarından izler görülmesi kaçınılmazdır.
2.Soru
Aşağıdakilerden hangileri Osmanlı’da gazetecilik ile ilgili doğru ifadelerdir? 1)Gazete dergiden önce yayın hayatına girer. 2)Dilin sadeleşmesinde önemli rol üstlenirler. 3)Aydınların yetişmesinde rol oynarlar. 4)Gazeteler sadece haber kaynaklarıdır. 5)İlk zamanlardan itibaren günlük çıkarılmışlardır.
1, 2, 5 |
3, 4, 5 |
1, 2, 3 |
2, 3, 4 |
1, 3, 5 |
Gazeteler sadece haber kaynakları değil edebi, sosyal ve siyasi alanlarda da bilgi vermişlerdir. İl çıkarılmaya başladığında 10 günlü ya da haftalık olarak başlamıştır. Bu durumda ilk üç ifade doğrudur ve doğru cevap C şıkkıdır.
3.Soru
Türk edebiyatında pek az kullanılmış nazım biçimidir. Yalnız 18. yy. şairi Şeyh Galib çok önem vermiştir. Muhammesin özel bir biçimidir. Muhammes aruzun her kalıbıyla yazıldığı hâlde bu nazım biçimi aruzun Mef’ûlü, Mefâilün, Feûlün kalıbıyla yazılır. Bahsedilen nazım biçimi aşağıdakilerden hangisidir?
Gazel |
Kaside |
Mesnevi |
Mani |
Tardiyye |
Yukarıda bahsedilen nazım biçimi Tardiyyedir.
4.Soru
Türk şiirinin tarihsel gelişiminde Batı edebiyatlarının etkisinin başladığı dönem aşağıdakilerden hangisidir?
19. yüzyılın ilk yarısı |
19. yüzyılın ikinci yarısı |
20. yüzyılın ilk yarısı |
20. yüzyılın ikinci yarısı |
18. yüzyılın ikinci yarısı |
Türk şiirinin tarihsel gelişiminde Batı edebiyatlarının etkisinin başladığı dönem 19.yüzyılın ikinci yarısıdır.
5.Soru
Müteferrika Süleyman Ağa'nın Fransa'ya büyükelçi olarak gönderilmesi hangi yıl gerçekleşmiştir?
1665 |
1667 |
1669 |
1671 |
1673 |
Müteferrika Süleyman Ağa 1669 yılında Fransa'ya büyükelçi olarak gönderilmiştir.
6.Soru
"..., şairin şahsi zekâ, duyarlılık, yaratıcılık ile eser vermesine; şiir okurunun şahsi algısı, duyguları ve bilinç dışı ile kavrayıp anlamlandırmasına açık bir şiir estetiği getirir ki modern şiirin yapmaya çalıştığı da bire bir budur."
Yukarıda boş bırakılan yere aşağıdaki terimlerden hangisi gelmelidir?
Sebk-i arabî |
Sebk-i farisî |
Sebk-i hindî |
Şuara-yı mazmun |
Şuara-yı lisan |
Sebk-i hindî
7.Soru
I. Türk edebiyatında pek az kullanılmıştır.
II. Muhammesin özel bir biçimidir.
III. Aruzun Mef’ûlü, Mefâilün, Feûlün kalıbıyla yazılır
IV. Aruzun her kalıbıyla yazılır.
Yukarıdakilerden hangisi/hangileri Tardiye adlı nazım biçimini anlatırken kullanılabilecek doğru bir ifade değildir?
I ve II |
I, II ve III |
I, II ve IV |
II ve IV |
Yalnız IV |
Tardiye, Türk edebiyatında pek az kullanılmış nazım biçimidir. Yalnız 18. yy. şairi Şeyh Galib çok önem vermiştir. Muhammesin özel bir biçimidir. Muhammes aruzun her kalıbıyla yazıldığı hâlde tardiye aruzun Mef’ûlü, Mefâilün, Feûlün kalıbıyla yazılır. Dolayısıyla, doğru cevap E'dir.
8.Soru
XVIII. yüzyılın sonundan itibaren Osmanlı’nın Batılılaşma adına askerlik, eğitim, teknoloji, basın, giyim gibi pek çok konuda yaşadığı yeniliklerin ilk örnekleri aşağıdaki yerlerden hangisinde verilmiştir?
Balkanlar |
Mısır |
Kıbrıs |
Suriye |
Kafkasya |
Şiirin yeniliğe kapılarını açmasında ve taze konularda tanışmasında Kahire’nin bir ekol olduğu belirtilir. XVIII. yüzyılın sonundan itibaren Osmanlı’nın Batılılaşma adına askerlik, eğitim, teknoloji, basın, kıyafet gibi pek çok hususta yaşadığı yeniliğin ilk örnekleri Mısır topraklarında verilmiş ve ardından payitahtta da denenmiştir.
9.Soru
Tanzimat Dönemi’nde eserleri en çok çevrilen Batı edebiyatı yazarlarından birisi de Jean Jacques Rousseau’dur. Julie veya Nouvelle Heloise ve Emile tercümeleri ile tanımaya başladığımız Rousseau’nun Ziya Paşa tarafından Türkçeye çevrilen Emile’i
(1871) hangi bilim alanı açısından önemlidir?
Pedagoji |
Felsefe |
Bilim |
Matematik |
Tarih |
Rousseau’nun Ziya Paşa tarafından Türkçeye çevrilen Emile’i (1871) çocuk eğitimi ve pedagoji tarihimiz açısından önemlidir.
10.Soru
Hudâ me’yûs kılma gönlümü ikbâl-i milletten
Haberdâr eyle Rahman ismini ahvâl-i milletten
Olup mecrûh peykân-ı kazâdan tâir-i devlet
Demâdem hûn akar çeşmim gibi şehbâl-i milletten
kıtası aşağıdaki şairlerden hangisine aittir?
Niğdeli Deli Hikmet Bey |
Leskofçalı Mustafa Galib Bey |
Manastırlı Hoca Sâlih Nâili Efendi |
Abdülhamid Ziya Bey |
Mustafa Refik Bey |
Bu kıta Leskofçalı Mustafa Galib Bey'e aittir.
11.Soru
1821’de kurulan Tercüme Odası için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
Devlet işleri için yabancı dil bilen gençleri yetiştirmek için kurulmuştur. |
Yeni bir dünya görüşüne sahip değildir. |
Ali Fuat ve Safvet Paşa gibi değerli insanlar yetiştirmiştir. |
Siyasi idealin geliştiği bir çevredir. |
Memurlara yabancı dil öğretmek için kurulmuştur. |
Bir okul gibi düşünülen Tercüme Odasında yetişen gençler Batı medeniyeti unsurları ile kendi kültürlerini besleyerek yeni bir dünya görüşü kazanırlar.
12.Soru
Aşağıdaki eserlerden hangisi Abdülhak Hâmid’in yazmış olduğu ilk eserdir?
Mâcerâ-yı Aşk |
İçli Kız |
Sabr u Sebât |
Duhter-i Hindu |
Yadigâr-ı Harb |
Abdülhak Hâmid’in ilk eseri ‘’Mâcerâ-yı Aşk’’ tır.
13.Soru
Encümen müdavimleri edebî açlıklarını bastıran ve haz almalarını sağlayan türde şiirler yazarken kendilerine model olarak hangi akımı seçerler?
Realizm |
Mahallileşme |
Natüralizm |
Sebk-i Hindî |
Sürrealizm |
Encümen müdavimleri, estetik bakımdan tatminkâr bulmadıkları ama söylenmesinin gereğine de inandıkları gazellerin yanında; edebî açlıklarını bastıran, haz almalarını sağlayan şiirler de yazarlar ve kendilerine model olarak klasik şairlerin hayallerle süslü iç dünyalarını aksettiren sebk-i Hindîyi seçerler.
14.Soru
Çevirisi, Türk edebiyatında roman türünün gelişme sürecinde önemli bir adım olan eser aşağıdakilerden hangisidir?
Graziella |
Bir Hizmetçi Kızın Serüveni |
Les Châtiments |
Raphael |
Thérèse Raquin |
Dünya edebiyatında natüralist romanın en güzel örneği olarak nitelenen Thérèse Raquin’in tercümesi Türk edebiyatında roman türünün gelişme sürecinde önemli bir adımdır.
15.Soru
İslam devletlerinde Hz. Muhammed’in soyundan gelen insanların doğum ve vefat kayıtlarını tutan ve işleriyle ilgilenen kurumun idarecisine verilen isim aşağıdaki şıkların hangisinde verilmiştir?
Nakîbül-eşrâf |
Zeyl |
Ode |
Sebk-i Hindî |
Tardiye |
Doğru cevap A şıkkıdır. Nitekim, Nakîbül-eşrâf İslam devletlerinde Hz. Muhammed’in soyundan gelen insanların doğum ve vefat kayıtlarını tutan ve işleriyle ilgilenen kurumun idarecisine verilen isim.
Bir eserin devamı olarak yazılan eserlere de zeyl denir.
Ode, lirik duyguların ifadesi için kullanılan vezinli veya vezinsiz yazılabilen uzun şiirdir.
Sebk-i Hindî, Hint tarzı anlamına gelen sebk-i hindî Hindistan’da, Babürlü Hint-Türk hükümdarlarının saraylarında Farsça yazan ozanlarca geliştirilmiştir. Edebiyatımızda XVII. yüzyıldan başlamak üzere etkisini göstermeye başlamış kimi şairlerimizde bütün özellikleri görülürken kimi şairlerimizi kısmen etkilemiştir.
Tardiye ise, Türk edebiyatında pek az kullanılmış nazım biçimidir. Yalnız 18. yy. şairi Şeyh Galib çok önem vermiştir. Muhammesin özel bir biçimidir. Muhammes aruzun her kalıbıyla yazıldığı hâlde tardiye aruzun Mef’ûlü, Mefâilün, Feûlün kalıbıyla yazılır.
16.Soru
Türk edebiyatı alanında ilk edebî tartışmayı başlatan ................... gazetesi, Arap harflerinin düzenlenmesi ve Latin harflerinin kullanılıp kullanılamayacağı konularını da sayfalarına taşımıştır.
Boşluğa aşağıdakilerden hangisi gelmelidir?
İbret |
Hürriyet |
Tercüman-ı Ahval |
Tasvir-i Efkâr |
Dağarcık |
Türk edebiyatı alanında ilk edebî tartışmayı başlatan Tasvir-i Efkâr gazetesi, Arap harflerinin düzenlenmesi ve
Latin harflerinin kullanılıp kullanılamayacağı konularını da sayfalarına
taşımıştır.
17.Soru
9. yüzyılın ilk yarısında sözlük alanında ön plana çıkan, özellikler Tuhfe-i Âsım, Tibyân-ı nâfî’ der-tercüme-i Burhan-ı Kâtı gibi eserleriyle tanınan isim kimdir?
Mütercim Âsım |
Ahmed Cevdet Paşa |
Abdurrahman Fevzi Efendi |
Şeyhizade Esad Efend |
Ömer Faiz |
Mütercim Âsım’dır.
18.Soru
I. Sanatçının toplumsal sorunlar karşısında fikirlerini ifade etmesi
II. Sanatçının yaşadığı topluma karşı duyarsızlaşması
III. Sanatçının şahsiyetinin geri planda kalması
IV. Sanatçının yaşadığı toplumu fark edişi
Yukarıdakilerden hangisi/hangileri Tanzimat sanatçılarının temel felsefesi olacak yaklaşımları ilk işaretleri arasında gösterilebilir?
Yalnız I |
I ve IV |
I ve III |
II ve III |
Yalnız IV |
Kayahan Özgül’e göre klasik mimarinin, musikinin, nakşın baroklaştığı 18. yüzyıl Osmanlısı, adı konmamış olsa da şiirde barok bir devre yaşamıştır . Bu devrede, yani barok dönemde, şiirin klasik anlayış adına taşıdığı bazı özelliklerinde değişme daha doğrusu bozulmalar başlar. Bu bozulma klasik ölçütlerin belirlediği geleneksel biçimlerin, söyleyiş ve üslupların tümünde görülmeye başlanır. Sanatçının şahsiyetinin ön plana çıkmasıyla şiirde bireysel olana doğru yöneliş görülür. Bu yönelişle birlikte sanatçının bir aydın olarak yaşadığı çevreyi ve toplumu fark edişi mümkün olmuştur. Şairin yaşadığı toplumu fark edişi, toplumsal ve siyasal sorunlar karşısında fikirlerini ifade etme, çevresine ve yaşadığı topluma karşı duyarlı olma, daha sonra Tanzimat sanatçılarının temel felsefesi olacak yaklaşımların ilk işaretleridir.
Dolayısıyla, doğru cevap B şıkkıdır.
19.Soru
İbrahim Müteferrika Osmanlı’da matbaa kurarak ilk Türkçe kitap basan kişidir. İbrahim Müteferrika’nın matbaasında bastığı ilk eser hangisidir?
Vankulu Lügati |
Zafername |
Vatan Yahut Silistre |
Şair Evlenmesi |
Paris'de Bir Türk |
İbrahim Müteferrika Osmanlı’da matbaa kurarak ilk Türkçe kitap basan kişidir. 1729’da Vankulu Lügati diye bilinen kitapla basım işlerine başlamış ve on yedi kitabın baskısını gerçekleştirmiştir.
20.Soru
Her kabilenin en iyi şairlerinin yarıştığı ve birinci seçilen şiirin Kâbe duvarına asıldığı, cahiliye devri Araplarının Mekke yakınlarında her yıl kurdukları panayıra ne denir?
Muktedâ-yı İrfan |
Micenne |
Sûk-ı Ukâz |
Ukaz |
Encümen-i Şuarâ |
Sûk-ı Ukâz: Cahiliye devri Araplarının Mekke yakınlarında her yıl kurdukları panayır. Her kabilenin en iyi şairleri burada yarışır ve birinci seçilenin şiiri Kâbe duvarına asılırdı.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ