Tanzimat Dönemi Türk Edebiyatı 2 Final 1. Deneme Sınavı

Şiirlerinde hem aruzu hem de hece ölçüsünü kullanan şair, Abdülhalim Memduh'tur. Doğru cevap: C'dir.

Yâd-ı Mâzî kitabı Menemenlizâde Mehmet Tâhir'e aittir.

Nabizâde Nâzım, ilk dönemdeki romantik eserlerinden sonra ön sözünde realizmin savunmasını yaptığı ve kendisinin “roman” şeklinde nitelendirdiği “Karabibik” (1307/1891) adlı uzun hikâyesini teorik bilgiye dayandırarak realistnatüralist anlayışla kaleme alır. Yazar, konusunu basit tutarak yaşanan hayatın gerçekliğine bağlı kalmaya çalışır.  O, bu eserini Emile Zola’nın Fransız köylüsünün yaşayışını dikkatlere sunan Toprak romanından esinlenerek yazar. Doğru yanıt A'dır.

Sami Paşazade Sezai

Abdülhak Hamit 1875 yılında Paris Sefareti ikinci kâtipliğine tayin edilir. Bu dönemde Osmanlı’da çok ciddi siyasi çalkantılar yaşanırken Hâmit olan biteni dışarıdan izler. Paris yılları mizaç itibariyle zevk ve heves adamı olarak bilinen Hâmit’in, alafranga hayatı bütün aşırılıklarıyla yaşadığı dönemdir. Divaneliklerim Yahut Belde (1885) adlı eseri burada yaşadığı “divane” hayattan izler taşır.

Türk edebiyatının ilk kadın yazarlarından olan ve "Hayal ve Hakikat" romanını kaleme alan romancımız Fatma Âliye Hanım'dır.

Ara Nesil edebiyatçılarının eserlerinde ele aldıkları toplumsal konular: Türk milletinin kültür, eğitim, çalışma sorunları, fakirler, hasta çocuklar, eğitimsiz, çaresiz insanlar, Türk tarihi, Türk sultanları, vatan sevgisi, köylülerin, çobanların hayatı gibi unsurlardır. Ama bazı toplumsal konulara çok fazla girmemişlerdir. Mesela onların döneminde 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı (93 Harbi) vardır. Önemli bir olaydır, milletimizi ve devletimizi oldukça da etkilemiştir. Yine bu dönemde Meclis-i Mebusan adlı ilk millet meclisimiz kapandı, ilk anayasamız olan Kanun-ı Esasî askıya alındı. Bu gibi toplumsal olaylar, Ara Nesil yazarlarında pek fazla ele alınıp işlenmez. Doğru cevap D'dir.

Bir kısım Ara Nesil şair ve yazarları, genel anlamda edebiyata sanatsal ve estetik açıdan
yaklaşırlar. Teknik ve estetik özellikleri bakımından güzel bir edebiyat eseri vermeyi daha
önemli bulurlar. Ara Nesil yazarlarına göre edebiyatçılar, Türk dili ve imlasını düzeltip geliştirmeli, inceliklerini ortaya koyarak zengin, işlek ve güzel bir Türkçe ile eser vermelidirler. Ancak verdikleri ürünlere baktığımızda kuramsal olarak ortaya koydukları ilkeleri tam olarak uygulayamadıklarını görüyoruz. Bazı ürünlerinde Türkçeyi kısmen sadeleştirmeye çalışmışlardır ama zaman zaman ağır, ağdalı Osmanlı Türkçesine yer vermişlerdir. Ayrıca bir cümlenin ikiden fazla mısraya taşması uygulaması olan anjambman (ulantı) da Servet-i Fünun şairlerinden önce Ara Nesil şairleri tarafından başlatıldı. Ara Nesil şairleri resimlerin, tabloların altına o resme uygun içerikte şiir yazma uygulamasına da önem vermişlerdir. Doğru cevap E'dir.

Tanzimat edebiyatının en önemli tiyatro eseri "Vatan Yahut Silistre" dir. Yazarı Namık Kemal'dir. Bu oyunun sahnelenmesinden sonra padişah, Namık Kemal'i sürgün ederek cezalandırmıştır. Doğru yanıt: B'dir.

Vatan Yahut Silistre, Namık Kemal’in yazdığı ve sahnelediği ilk oyunudur.

Sami Paşazâde Sezai, “Pandomima” isimli hikâyesini Küçük Şeyler adlı kitabında yayımlar. “Pandomima” dışında kitapta, biri tercüme (Alphonse Daudet’ten yaptığı ‘Arlezyalı’ isimli tercüme), birisi de mensur hikâye olmak üzere toplam altı hikâye daha bulunmaktadır. Sanatçının bu eseri 1891 yılında yayımlanmıştır. Doğru yanıt D'dir.

Tanzimat Dönemi’nde ve sonrasında Türk edebiyatı, Tanzimat edebiyatından, radikal
Batıcı Servet-i Fünun topluluğundan ve yeniliklere yüz vermeyen, geleneksel eski edebiyat taraftarlarından ibaret değildir. Bu arada hem geleneksel edebiyat hem de Batılı yeni edebiyat anlayışını birlikte yürüten, geleneksel ve modern unsurları bir arada kullanan hem eski hem de yeni edebiyattan hem Doğu hem Batı edebiyatından yararlanan; yani ne tamamen eski ne de tamamen yeni taraftarı olan, orta yolu seçen, ılımlı bir edebiyatçılar grubu vardır.
Bunlar, “Mutavassıtîn”, “Ilımlılar”, “Ara Nesil”, “Servet-i Fünun Dışı Türk Edebiyatı”, “Küçük ve Günlük Hassasiyetler Devri”, “Aktarıcı Nesil”, “Arayışlar Devri” gibi adlar altında da değerlendirilmektedir. Biz bunlardan “Ara Nesil” tabirini tercih ediyoruz.
“Mutavassitîn” ve “mutavassıta erbâbı” terimleri, Ahmet Rasim tarafından kullanılmıştır.
Süleyman Nesib de düşüş ve çöküş dönemi ile yenilik dönemi arasında kalmak isteyen
kişileri “mutavassıtîn” olarak niteliyor.

Ara Nesil şairleri, kendi aralarında her anlamda tam bir uyum ve birliktelik hâlindedirler.

Sami Paşazâde Sezai'nin, Küçük Şeyler’de yer alan en konusu esaret olan en uzun hikaye “Düğün”dür. 

Doğru cevap A dır. Abdülhak Hâmit’in yazdığı ilk tiyatro eseri Macera-yı Aşk'tır. 

Ara nesil edebî dönemin öne çıkan sanatkârlarının büyük çoğunluğu şiir alanında eser vermişken az sayıda sanatkârının şiirin yanında hikâyeye ve romana yöneldiğini, bu alanda eser verdiğini görürüz. Doğru yanıt C'dir.

“Pandomima”, kısa ve etki birliği yüksek bir hikâye kurgusuna sahiptir. Hikâyede kişi kad­rosu sınırlı tutulmuş, merkeze Paskal adında bir palyaço yerleştirilmiştir. Olay, basit ve sadedir. Kurgu, tanrısal bakış açısına sahip bir anlatıcı tarafın­dan düzenlenmiştir. Her şeyi bilen ve gören yazar ile hikâye kişisi Paskal’ın dünyalarının farklı olması, hatta bir tezat hâlinde bulunması metinde iki paralel çizgiyi bize vermekte, sonda yaşanan sürpriz bu iki gerçekliğin çarpışmasından doğmaktadır.

Nigâr Binti Osman: Yazın Boğaziçi’ndeki sayfiyesi, kışın Nişantaşı’ndaki konağı döneminin önde gelen sanat, bilim, düşünce ve politika adamlarının buluştuğu bir yer olmuştur.

Araba Sevdası romanını, Tanzimat Dönemi yazarı Recaizâde Mahmut Ekrem yazmıştır. Doğru yanıt: E'dir.