Tanzimat Dönemi Türk Edebiyatı 2 Final 11. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Muallim Naci’nin, “şâir-i maderzâd” (anadan doğma şair) unvanını verdiği şair kimdir?
Abdülhalim Memdûh |
Mustafa Reşit |
Müstecâbîzâde İsmet |
İsmail Safa |
Sezâîzâde Ahmet Hikmet |
Mirsad gazetesinin ve Maarif dergisinin başyazarlığını yaptı. Görüldüğü gibi İsmail Safa, hem eski hem de yeni edebiyat taraftarlarının yayın organlarında ürün vermiştir. Bu durum şiirlerine de yansıyacak ve o, hem eski hem yeni edebiyat unsurlarına yer verecek ve bu yönüyle Ara Nesil şairlerinden biri olacaktır. Muallim Naci, kendisine “şâir-i maderzâd” (anadan doğma şair) unvanını vermiş ve daha sonra hep bu unvanla anılmıştır.
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Şinasi'nin edebiyatımıza getirdiği yeniliklerden biri değildir?
Konuşma dilini edebiyatımıza kazandırmaya çalışmıştır. |
Hayali duyguları işlemiştir. |
Eserlerinde insanı merkeze koymuştur. |
Sadelik eserlerinde göze çarpar. |
Yaşamın gerçek yönünü ele almıştır. |
Şinasi eserlerinde gerçek yaşamı işlemiştir. Şairin hayata bakışı hayali değil, gerçekçidir. Bu özelliğini edebi çalışmalarında da yansıtmıştır. Doğru yanıt: B'dir.
3.Soru
"Şiir, vicdanın tercümanı olmalıdır. Beşeri ve insani duyguları tasvir etmelidir. Bir şiir, duyguları ne kadar güzel tasvir ederse o kadar güzel olur. Şiir, kalpten gelen bir söz olmalıdır. Kalpten gelmeyen söz, şiir olamaz."
Bunlar hangi şairin düşünceleridir?
Abdülhalim Memdûh |
Menemenlizâde Mehmet Tâhir |
Muallim Feyzî |
Mehmet Rıfat |
Hüseyin Kâmil |
Menemenlizâde Mehmet Tâhir'in şiirde üzerinde durduğu belli başlı özellikler şunlardır: Şiir,
vicdanın tercümanı olmalıdır. Beşeri ve insani duyguları tasvir etmelidir. Bir şiir, duyguları
ne kadar güzel tasvir ederse o kadar güzel olur. Şiir, kalpten gelen bir söz olmalıdır.
Kalpten gelmeyen söz, şiir olamaz.
4.Soru
I. Osmanlı milletinden olup da âdet ve gelenekleri bilinmeyen kavimler anlatılmalıdır.
II. İslam tarihinde hayranlık uyandıran olaylar ve kişiler anlatılmalıdır.
III. Asıl millî tiyatro eserleri seyircilere herkesin iyi bildiği kendi hayatlarını anlatmalıdır.
IV. Osmanlıların şanlarını yüceltecek bir olay anlatılmalıdır.
Yukarıdakilerden hangileri, Abdülhak Hâmit Tarhan'a göre, bir oyuna millî demenin şartlarındandır?
I ve II |
II ve III |
I, II ve IV |
II, III ve IV |
I, III ve IV |
Abdülhak Hâmit’e göre, bir oyuna millî demenin belli şartları vardır. Osmanlı milletinden olup da âdet ve gelenekleri bilinmeyen kavimler anlatılmalıdır. Bu hususta Ebuzziya Tevfik’in Ecel-i Kaza, Şemsettin Sami’nin Besa, Hasan Bedrettin ile Manastırlı Mehmet Rıfat’ın Delile ve Ebululâ adlı tiyatro eserlerini örnek verir. Ayrıca ona göre, İslam tarihinde hayranlık uyandıran olaylar ve İslam tarihinde büyük bir şöhret kazanan kişilerin değeri anlatılmalıdır. Bu konuda Batılı yazarların, kendi tarihlerinden sanat âlemine pek çok örnek verdikleri hâlde bizde henüz böyle bir şeyin yapılmadığını söyler ve Batılı edebiyatçıların tarihlerinden nasıl istifade ettiklerini dile getirir. Hâmit’in millî tiyatroyla ilgili şartlarından bir diğeri de Osmanlıların şanlarını yüceltecek bir olayın anlatılmasıdır.
Bu konuda yazılan tiyatro eserlerine örnek olarak da Namık Kemal’in Akif Bey ile Vatan yahut Silistre adlı eserlerini örnek gösterir (Tarhan, 1998, s. 151- 152). Abdülhak Hâmit’e göre, “asıl millî tiyatro eserleri ise seyircilere herkesin iyi bildiği kendi hayatlarını değil, tanımadıkları cemiyetlerin veya azınlıkların hayatlarını, İslam veya Osmanlı tarihinin muhteşem olaylarını anlatan eserlerdir” (Akyüz, 1995, s. 45). Doğru cevap C'dir.
5.Soru
İlk gençlik yıllarından itibaren Rum kızı Anna’ya duyduğu derin aşkı hayatının vesanatının merkezine alarak şiirini kurmaya çalışan yazar, Venüs (1886) başlıklıuzun hikâyesiyle Küçük Gelin (1893) adlı kısa romanında bu aşkı işleyerek otobiyografikürünler ortaya koyar. Yukarıda ara nesil dönemi yazarlarından hangisinden bahsedilmektedir?
Mizancı Mehmet Murat |
Fatma Âliye Hanım |
Ahmet Rasim |
Fazlı Necip |
Mehmet Celal |
İlk gençlik yıllarından itibaren Rum kızı Anna’ya duyduğu derin aşkı hayatının ve
sanatının merkezine alarak şiirini kurmaya çalışan Mehmet Celâl, Venüs (1886) başlıklı
uzun hikâyesiyle Küçük Gelin (1893) adlı kısa romanında bu aşkı işleyerek otobiyografik
ürünler ortaya koyar. Ayrıca Cemile (1886), Margrit (1891), Elvâh-ı Sevdâ (1892), Bir
Kadının Hayatı (1894), Zehra (1894), Dâmen-âlûde (1895), Müzeyyen (1898), Leman
(1910), İsyan (1910) ve Kuşdili’nde adlı romanları bulunmaktadır. O, romanlarında genellikle aşk, evlilik, eşler arasında ihanet/aldatma, düşmüş kadın ve onun statü kazanma çabaları gibi konuları ele alır. Romanları daha çok popüler anlayışa yaklaşan, kolayca yazılmış, samimi ve etkileyici özellikler gösterir. Fakat sanat değeri olarak fazla anlam taşımaz. Doğru yanıt E'dir.
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Şinasi için söylenemez?
Şinasi gerek şiiri gerekse nesriyle Türk edebiyatına yön veren ilk edebiyatçılarımızdan biridir. |
Modern Türk hikâyesinin başlangıcında önemli bir ilk adım olarak durmaktadır. |
Edebiyata getirdiği dil anlayışı, özellikle konuşma dilini edebiyata sokma gayretleri önemlidir. |
İnsanı temel alan dünya görüşü ile bir insan anlayışı kurar. |
Sadelik ve yenilik adına eski şiirin hayal sisteminden kaçar ve gerçek değerleri hayali olana tercih eder. |
Şinasi'nin diğer türlere yaptığı katkının önemi yanında, roman ve hikâye türüne katkısından bahsetmek güçtür. Doğru yanıt B'dir.
7.Soru
Pandomima adlı eserde ana kişi Paskal'ın karşılıksız sevdiği kişi kimdir?
Zühre |
Zuhal |
Eftelya |
Pertevniyal |
Mahpeyker |
Eftelya
8.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Batı edebiyatı etkisinde yeniliği savunan Ara Nesil şairlerinden biridir?
Recep Vahyî |
Elhac İbrahim Efendi |
Mehmet Celâl |
Ali Kemal |
Ali Ruhî |
Batı edebiyatı Etkisinde Yeniliği Savunanlar: Nabîzâde Nâzım, Abdülhalim Memdûh, Ali Ferruh, Hüseyin Kâmil, Halil Edip, Andelib, Mehmet Celâl gibi Ara Nesil grubu içinde yer alanların bir kısmı da Batı edebiyatı etkisinde gelişen bir yenileşmeyi savunurlar.
9.Soru
Eleştiri yazılarının yer aldığı Mülâhazât-ı Edebiye ve Muhâkemât-ı Edebiye adlı eserler kime aittir?
Ali Kemal |
Recaî-zâde Mahmut Ekrem |
İsmail Safa |
Halit Ziya |
Nabizâde Nâzım |
İsmail Safa
10.Soru
Aşağıdakilerden hangisi "Mensur Şiir"in genel özelliklerinden biri değildir?
Mensur şiir metinleri, şiirle düzyazı arasındadır. |
Uzun olmayan kısa metinlerdir. |
Mısralar biçiminde yazılır. |
Romantizm akımının etkisi vardır. |
Vezin ve kafiye zorunluluğu yoktur. |
Mensur şiir mısrayla değil, cümleyle yazılır. Doğru cevap: C'dir.
11.Soru
Ara Neslin eserlerinde aşağıdaki unsurlardan hangisi baskın olmuştur?
melankoli |
güldürü |
iyimserlik |
tutarsızlık |
gerçeklik |
Ara Nesil, Tanzimat edebiyatından Servet-i Fünun edebiyatına geçiş sürecinde yer
alır. Bunların eserlerinde genellikle ferdi hassasiyet ve aşırı duygululuk(santimantalizm)
belirgin bir motiftir. Gerek İkinci Abdülhamit’in baskıcı yönetimi gerek kişiliklerinden
gelen özellikleri dolayısıyla gerek romantizm akımının etkisi gerekse dönemin bir özelliği olarak asrın hastalığının etkisiyle marazi hassasiyet (hastalıklı duyarlık, melankoli) egemen olmuştur. İçlerine kapanmışlar, inzivaya çekilme, toplumdan kaçma, hayal kurma, tabiatın bakir alanlarına sığınma, başka ülkelere gitme isteği duymuşlardır. Bunun sonucu olarak karamsarlık, kötümserlik gibi eğilimler baskın durumdadır.
12.Soru
Halit Ziya'nın 1887-1888 yıllarında, roman teorisine ve edebiyat akımlarına yönelik yayımladığı ünlü eserinin adı nedir?
Tarih-i Edebiyat-ı Osmaniye |
Edebiyat-ı Hakîkiye Dersleri |
Muhâkemât-ı Edebiye |
Mülâhazât-ı Edebiye |
Hikâye |
Hikâye
13.Soru
"Akıldan Bela" adlı ünlü Rus piyesini dilimize kazandıran ara nesil Türk edebiyatı temsilcisi kimdir?
Mizancı Mehmet Murat |
Nabizâde Nâzım |
Abdülhalim Memduh |
İbnürreşad Ali Ferruh |
Mustafa Nuri |
Mizancı Mehmet Murat
14.Soru
Abdülhak Hamit’in “tezat şairi” olarak anılmasındaki başlıca sebep nedir?
Karmaşık ruh dünyasının şiire yansıması
|
Birinci dönem şiirlerinde lirimz olması
|
İkinci dönem şiirlerinde derinleşmenin söz konusu olması
|
Şiirinde aruz ve hece veznini bir arada kullanması
|
En çok aşk ve tabiat temalarını işlemesi |
Abdülhak Hamit ikinci şiir evresinde özel hayatındaki çalkantılarında etkisiyle sürekli huzursuzluklar yaşayan, iç âleminde çatışmalar geçiren bir şair olarak görülür. Şairin karmaşık ruh dünyasının şiire yansıması, “tezat şairi” olarak anılmasında etkilidir.
15.Soru
“Pandomima” isimli hikâyesini Küçük Şeyler adlı kitabında yayımlayan yazar kimdir?
Namık Kemal |
Recaizâde Mahmut Ekrem |
Sami Paşazâde Sezai |
Şinasi |
Halit Ziya Uşaklıgil |
Sami Paşazâde Sezai, “Pandomima” isimli hikâyesini Küçük Şeyler adlı kitabında yayımlar.
16.Soru
Nabizâde Nâzım'ın (1862/4-1893), Türk köylüsünün yaşantısını ele aldığı ünlü eseri aşağıdakilerden hangisidir?
Hâlâ Seviyor yahut İftirâk |
Mev’id-i Mülâkât |
Cüzdanımdan Birkaç Yaprak |
Karabibik |
Ma’kes-i Hayal |
Karabibik
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Ara Nesil edebiyatının özelliklerinden biri değildir?
Ne tamamen eski taraftarı ne de tamamen yeni taraftarı olunmalıdır. |
Taklit ve çalıntı yerine faydalanma, beslenme ve etkilenme esas olmalıdır. |
Eski ve yeni edebiyatları tamamen reddedilmelidir. |
Millî ruh, millî ahenk, millî bakış açısı ve yaklaşım daima korunmalıdır. |
Bireysel ve bireyci sanat yerine sosyal fayda değerini ön plana alan sanat yapılmalıdır. |
A, B, D ve E seçeneklerindeki ifadeler Ara Nesil edebiyatının özellikleri arasındadır. Ara Nesil edebiyatçıları hem eski divan edebiyatından hem Tanzimatçılardan hem de Batı edebiyatından etkilenip beslenmişlerdir. Eski ve yeni edebiyatlardan aldıkları etkileri, kendi bünyelerinde belli bir bileşime dönüştürmeye çalışmışlardır. Eski ve yeni edebiyatları tamamen reddetmedikleri gibi, olduğu gibi de almazlar. Her iki edebiyat anlayışının arasında bir yerde dururlar. Doğru cevap C'dir.
18.Soru
Nabizade Nazım'ın Ceride-i Havadis gazetesinde tefrikası yapılan ve kitaplaşmadan kalan eseri aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?
Girivede |
Tencere Yuvarlandı kapağını Buldu |
Teehhül-i Cebri |
Hoşnişin |
Nalan |
Nabiza^de Na^zım’ın Hoşnişi^n veya Cihanda Safa Bu mudur? adlı manzum oyununun Ceride-i Havadis gazetesinde 1883’te tefrikası yapılmış ve kitaplaşmadan kalmıştır. Onun gazete ve dergi sayfalarında toplanmadan kalan yazılarıyla yayımlanmayan başka eserleri de bulunmaktadır. Doğru cevap D'dir.
19.Soru
Aşağıdakilerden hangisi mensur şiir türünde eser veren Ara Nesil yazarlarından biri değildir?
Halit Ziya Uşaklıgil |
Mustafa Reşit |
İsmail Safa |
Fazlı Necip |
Mehmet Celâl |
Mensur şiir türünde eser veren başlıca Ara Nesil yazarları şunlardır: Mustafa Reşit, Mehmet Celâl, Fazlı Necip, Ali Kemal, Ali Nihat, Mehmet Refet, Mehmet Abdurrahman, Ali Nusret, Mustafa Fehmi, Ali Nadir, İsmail Safa.
20.Soru
Letaif-i Rivayat serisi kime aittir?
Nabizade Nazım |
Ahmet Midhat Efendi |
Mehmet Celal |
Mustafa Reşit |
Fatma Leman Hanım |
Hika^ye alanında yenileşmenin öncülerinden Ahmed Midhat Efendi’nin devam eden uzun hika^yelerden kurulu Leta^if-i Riva^ya^t (1870-1894) serisinin yanında Nabiza^de Na^zım’ın ilk döneminde romantik ve daha sonra realist-natüralist anlayışa bağlı kalarak yazdığı hika^yeleri ile Mehmet Cela^l’in, Mustafa Reşit’in ve Fatma Leman Hanım’ın hika^yeleri bulunmaktadır. Doğru cevap B'dir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ