Tanzimat Dönemi Türk Edebiyatı 2 Final 2. Deneme Sınavı
Toplam 16 Soru1.Soru
Recaizâde Mahmut Ekrem’in gerek içerik gerekse teknik açıdan edebiyat tarihinde önemli bir yere sahip Araba Sevdası adlı roman ile yine aynı yazara ait olan Muhsin Bey adlı romanı kıyaslandığında, iki eser arasındaki ciddi farklılık aşağıdaki seçeneklerin hangisinde doğru olarak verilmiştir?
Araba Sevdası postmodern edebiyatın, Muhsin Bey ise çağdaş edebiyatın tipik örneklerindendir. |
Araba Sevdası baş karakteri Bihruz Bey’in hayat görüşü ile,Muhsin Bey'in hayat görüşleri birbirleri ile uyuşmaktadır. |
Muhsin Bey yerli ve milli özellikler içerirken, Araba Sevdası batılılaşmanın olumlu yönlerini ön plana çıkartmaktadır. |
Araba Sevdası romantik edebiyatın, Muhsin Bey ise realist edebiyatın tipik örneklerindendir. |
Muhsin Bey romantik edebiyatın, Araba Sevdası ise realist edebiyatın tipik örneklerindendir. |
Araba Sevdası, Türk edebiyatında realist romanın ilk örneklerinden birisidir. Yazar,
“…. (Muhsin Bey) hikâyesi erbâb-ı mütalaaca ağlanacak şeylerden görülmüş olduğu halde bu (Araba Sevdası) gülünecek hallerden addolunması gerektir.” demektedir (Parlatır, 1985, s. 101). Bu tanımlama yazarın iki eseri arasında ciddi anlamda bir bakış açısı ve üslup farklılığını dile getirmektedir. Muhsin Bey romantik edebiyatın, Araba Sevdası ise realist edebiyatın tipik örneklerinden olmak üzere kurgulanmışlardır. Doğru yanıt E'dir.
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisinde Türkçe ilk mizah gazetesi ve mizah dergisi birlikte verilmiştir?
Diyojen – Boşboğaz Bir Âdem
|
Boşboğaz Bir Âdem – Terakki
|
Terakki – Çıngıraklı Tatar
|
Çaylak – Meddah
|
Geveze – Kahkaha
|
3.Soru
Hangisi Şeyh Vasfî'nin ders kitaplarından biri değildir?
Hikemiyyât-ı İslâmiyye |
Levâmi |
Bedâyi |
Sevâti |
Nahv-i Osmânî |
Hikemiyyât-ı İslâmiyye Şeyh Vasfî'nin tercümelerindendir.
4.Soru
Divan edebiyatı nazım şekillerinden biri olan, Allah’a yalvarmak, yakarmak ve istekte bulunmak amacıyla yazılan şiirlere ne ad verilir?
Şarkıyat |
Tevarih |
Gazeliyat |
Münacaat |
Müfredat |
Münacaat
5.Soru
Romantik aşk duygularını mevsimlerle dile getirerek öznel bir tabiat tasviri yapan şair kimdir?
Şeyh Vasfî |
Ali Kemâl |
Mehmet Celâl |
Recep Vahyî |
Abdülhalim Memdûh |
Romantik bir şair olan Mehmet Celâl, bireysel konulu şiirlerinde daha çok aşk konusunu ele almıştır. Romantik aşk duygularının dile getirildiği mevsimler ise genellikle ilkbahar ve sonbahardır. İlkbahar, aşk neşesini ve heyecanını; sonbahar ise sevdiğinden ayrılığın verdiği hüzün duygusunu üretir. O, aşkının yaşandığı, duygularına karşılık olan öznel bir tabiat tasviri yapar.
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Tanzimat edebiyatının "Ara Nesil" sanatçılarından biri değildir?
Namık Kemal |
Nabizâde Nazım |
Mehmet Celâl |
Âliye Hanım |
Mustafa Reşit |
Namık Kemal, Tanzimat edebiyatının "Ara Nesil" sanatçıları arasında yer almaz. Doğru yanıt: A'dır.
7.Soru
Araba Sevdası adlı romanın ilk bölümünde Bihruz’un Periveş Hanım’a lüks sarı bir londoda rastlaması bir uç nokta iken romanın sonunda Periveş Hanım’ın kiralık bir araba ile gezmesi ve bunu itiraf etmesi, Bihruz Bey’in de borçları yüzünden arabayı satması neyin göstergesi olabilir?
bu yaşam biçiminin sürekli olamayacağının |
Bihruz beyin fransızcasını geliştirmek istemesinin |
Periveş hanımın arabasını yenilemek istemesinin |
Bihruz beyin Periveş hanımı görmek istemeyişinin |
Periveş hanımın bekar olduğunun |
Araba Sevdası adlı romanın ilk bölümünde Bihruz’un Periveş Hanım’a lüks sarı bir londoda rastlaması bir uç nokta iken romanın sonunda Periveş Hanım’ın kiralık bir araba ile gezmesi ve bunu itiraf etmesi, Bihruz Bey’in de borçları yüzünden arabayı satması bu yaşam biçiminin sürekli olamayacağının göstergesidir.
8.Soru
Nabizâde Nâzım'a göre hangisi şair olmanın şartlarından biri olamaz?
İlk, orta ve yüksek tahsil yapmış olmalıdır. |
İnsan tabiatlarını tanıyabilmesi ve ondan birtakım sonuçlar çıkarabilecek bir seviyeye |
Bütün felsefi akımları ve birkaç yabancı dil bilmelidir. Özellikle kendi dili olan Türkçeyi çok iyi bilmelidir. |
Şiir yazmaya başlamadan önce kendine örnek alacak şairler bulmalı, sadece şiir türünde eserler vermelidir. |
Herkesi eğlendirerek fayda verecek, zevkli, bilgi ve kültür dolu şiir yazmalıdır. |
Nabizâde Nâzım'a göre şair, şiir yazmaya başlamadan önce ufak tefek parçalar, manzum ya da mensur tiyatrolar yazmalı, ondan sonra şiire başlamalıdır
9.Soru
Aşağıdaki Ara Nesil yazarlarından hangisinin 1888-1889 yılları arasında yayımlanan eleştirileri, edebiyat eserleri üzerinde ilk defa geniş çözümlemelere dayanması, ele aldığı kitapların “tip”, “yapı”, “üslu^p”, “icat”, “tasvir”, “dram entrikası” gibi Batılı nesnel prensiplere göre değerlendirilmesiyle Türk eleştiri tarihine yeni bir görüş, yeni bir bakış açısı getirmiştir?
Mizancı Mehmet Murat |
Nabiza^de Na^zım |
Mehmet Celâl |
Mustafa Reşit |
Fazlı Necip |
Bu dönemde Mizancı Mehmet Murat’ın eleştiri yazıları önemli bir yer tutar. Onun, “Edebiyatımızın Numu^ne-i İmtisalleri” başlığı altında kendisinin çıkardığı Mizan gazetesinde 1888-1889 yılları arasında yayımlanan söz konusu eleştirileri, edebiyat eserleri üzerinde (Na^mık Kemal’in Vatan Yahut Silistre’si, Recaiza^de Mahmut Ekrem’in Vuslat’ı, Samipaşaza^de Sezai^’nin Sergüzeşt’i) ilk defa geniş çözümlemelere dayanması, ele aldığı kitapların “tip”, “yapı”, “üslu^p”, “icat”, “tasvir”, “dram entrikası” gibi Batılı nesnel prensiplere göre değerlendirilmesiyle Türk eleştiri tarihine yeni bir görüş, yeni bir bakış açısı getirir. Doğru cevap A’dır.
10.Soru
İlim ve fende geri kalışımızı eleştirip ilmin şiirden daha önemli olduğunu savunan ve fenni şiire önem veren şair kimdir?
Menemenlizâde Mehmet Tâhir |
Muallim Feyzî |
Manastırlı Mehmet Rıfat |
Nigâr Binti Osman |
Nabizâde Nâzım |
Nabizâde Nâzım, şiiri topluma faydası açısından değerlendirir. Fenni şiire önem verir. Fenni şiir, şairin tabiatüstü hayallerle uğraşmayarak bir tabiat olayını, fen bilgisini ya da topluma faydalı bir bilgiyi şairane gücüyle süsleyerek yazmasıdır. Şair, ilim ve fende geri kalışımızı eleştirir. İlmin şiirden daha önemli olduğunu savunur.
11.Soru
Nabizâde Nâzım “Karabibik” eserini hangi yazarın eserinden esinlenerek yazmıştır?
Emile Zola |
Fyodor Dostoyevski |
Honore de Balzac |
Charles Dickens |
Stendhal |
Nabizâde Nâzım, bu eserini Emile Zola’nın Fransız köylüsünün yaşayışını dikkatlere sunan Toprak romanından esinlenerek yazar.
12.Soru
Edebiyatımızda, Servet-i Fünun şairlerini hem kullanılmayan kelimelere yer verdikleri hem de karmaşık imge ürettikleri için Dekadanlıkla suçlamıştır.
Ahmet Vefik |
Şinasi |
Ahmet Midhat Efendi |
Nabiza Nazım |
Ziya Gökalp |
Ahmet Midhat Efendi
13.Soru
Aşağıdaki Ara Nesil yazarlarından hangisinin eserinde Türk edebiyatı tarihi ismi ilk defa görülmüştür?
Ha^lit Ziya |
Abdülhalim Memduh |
Beşir Fuad |
Menemenliza^de Tahir |
İsmail Safa |
Bu dönem içerisinde Türk edebiyatı tarihi ismi ilk defa Abdülhalim Memduh’un Tarih-i Edebiyat-ı Osmaniye adıyla 1888 (1306, küçük boyda 134 sayfadan ibaret)’de yayımladığı eserinde görülür. Osmanlı öncesi Türk edebiyatını tasavvufi olduğu gerekçesiyle basit gören ve dikkate almayan Abdülhalim Memduh, eserini üç bölüme ayırmıştır. Doğru cevap B’dir.
14.Soru
Recaizade Mahmut Ekrem önemli manzumelerinden olan Habihal’i hangi yılda yazmıştır?
1874 |
1876 |
1879 |
1881 |
1885 |
Recaizade Mahmut Ekrem önemli manzumelerinden olan Habihal’i 1874 yılında viyana seyahati esnasında yazmıştır.
15.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, Ara Nesil şair ve yazarlarının ürün yayımladığı bir yayın organıdır?
Takvim-i Vekayi |
Ceride-i Havadis |
Gayret |
İleri |
Küçük Mecmua |
Gayret
16.Soru
Ara Nesil edebiyatçılarının eserlerinin içeriği hakkında aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
Eserlerinde bireysel konuları ele aldıkları |
Günlük küçük konu ve duyguları işledikleri |
Derin, etkileyici ve sarsıcı yaklaşımlara yönelmedikleri |
Her türlü toplumsal konulara değindikleri |
Bireysel ve toplumsal konulara eşit önem verdikleri |
İÇERİK
Ara Nesil edebiyatçıları, hem bireysel hem de toplumsal konulara eşit derecede önem verdiler. Daha çok günlük küçük konu ve duyguları işlediler. Büyük ihtiras ve davalara, derin, etkileyici ve sarsıcı yaklaşımlara yönelmediler.
Eserlerinde ele aldıkları bireysel konular: Aşk, bireysel sıkıntı, ıstırap, hüzün, yalnızlık,
ince hastalık olan verem, tabiat, ölüm, kadınların vefasızlığı, dinî duygular, felsefe gibi
unsurlar.
Toplumsal konular: Türk milletinin kültür, eğitim, çalışma sorunları, fakirler, hasta
çocuklar, eğitimsiz, çaresiz insanlar, Türk tarihi, Türk sultanları, vatan sevgisi, köylülerin, çobanların hayatı gibi unsurlar.
Ama bazı toplumsal konulara çok fazla girmemişlerdir. Mesela onların döneminde
1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı (93 Harbi) vardır. Önemli bir olaydır, milletimizi ve devletimizi oldukça da etkilemiştir. Yine bu dönemde Meclis-i Mebusan adlı ilk millet meclisimiz kapandı, ilk anayasamız olan Kanun-ı Esasî askıya alındı. Bu gibi toplumsal olaylar, Ara Nesil yazarlarında pek fazla ele alınıp işlenmez.