Tarih Felsefesi 1 Ara 3. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Batıda Tarih Felsefesi’nin kurucusu olarak bilinen düşünür aşağıdakilerden hangisidir?
Giambattista Vico |
Karl Jaspers |
Gasset |
Raymond Aron |
Braudel |
Batı’da tarih felsefesinin kurucusu olarak görülen Giambattista Vico’ya göre tarih, insan topluluklarının ve onların kurumlarının tarihidir. Vico ilkel insanın başlattığı gelişmelerden ne çıkacağını önceden gördüğü fikrini temelsiz bulur. Tarih insan yapıp etmelerinden oluştuğundan onda bir plan varsa da bu plan bütünüyle insana aittir. Vico’nun düşüncesinde tarih salt insan zihninin bir ürünü değildir, aksine, insan doğası ancak tarih aracı lığıyla anlaşılabilmektedir.
2.Soru
Türkçe’de “tarih” olarak karşılaştığımız kavramın kökeni aşağıdaki hangi Eski Yunanca kelimeye dayanır?
History |
Historia |
Historein |
Annales |
Panta |
Batı dillerinde history, historia biçimlerinde karşımıza çıkan ve Türkçe’de “tarih” olarak karşılaştığımız kavramın kökeni, Eski Yunanca’daki historein sözcüğüdür. Historein, Eski Yunanca’da 1. araştırma yoluyla bilme ve öğrenme, 2. hikâyeleme ve tarih anlamlarına gelmektedir.
3.Soru
İlk tarih filozofu aşağıdakilerden hangisidir?
Augustinus |
Plotinos |
Aristo |
Gennes |
Sokrates |
Hıristiyan tarih anlayışını, tanrı bilimden de faydalanarak en yetkin biçimde temellendirmiş düşünür Augustinus’tur. Ona “ilk tarih filozofu” yakıştırması yapılmasının nedeni de Hıristiyanlığın ana unsurlarından yararlanarak tarih düşüncesini kendine özgü bir yorumla temellendirmede gösterdiği başarıdır. Doğru yanıt "A" şıkkıdır.
4.Soru
Latince’de yapılmış işler/şeyler anlamında kullanılan bir tamlama olan ve zamanla, geçmişte yapılmış tüm işlere göndermede bulunmak üzere kullanılmış kavram aşağıdakilerden hangisidir?
Res gestae |
History |
Historia |
Historien |
Annales |
Res gestae, Latince’de yapılmış işler/şeyler anlamında kullanılan bir tamlamadır. Bu tamlama, zamanla, geçmişte yapılmış tüm işlere göndermede bulunmak üzere kullanılmış ve bu kullanım, bizde ‘tarih’ sözcüğüyle karşılanan ‘historia’ sözcüğünün ilk anlamını oluşturmuştur.
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Ortaçağ Avrupasını karakterize eden bir niteliği ifade etmez?
Katolik Kilisesi en büyük ve önemli güç odağıdır.
|
Felsefe ile dinin uzlaştırılması başlıca düşünsel kaygı olmuştur.
|
Derebeylikler ortaya çıkmıştır.
|
İmparatorluklar bağımsız hareket eden siyasi güçlerdir.
|
İlk Üniversiteler ortaya çıkmıştır.
|
6.Soru
Bilgi alanlarını teorik bilgi, pratik bilgi ve poietik bilgi olarak üçe ayıran düşünür aşağıdakilerden hangisidir?
Sokrates |
Aristoteles |
Platon |
Thukydides |
Cicero |
Aristoteles’e göre bilgi alanları üç temel sınıfa ayrılır: 1. Teorik bilgi, 2. Pratik bilgi, 3. Poietik bilgi. Bu ayrım, genellikle Aristoteles’in “Bilimler sınıflaması” olarak da bilinir, fakat Aristoteles’in yaşadığı dönemde günümüzdeki gibi bir felsefe-bilimler ayrımı oluşmamıştır. Bu yüzden, “bilimler” yerine “bilgi alanları” terimi kullanılmıştır.
7.Soru
Tarih çalışması felsefe için neden önemlidir?
İnsan varoluŞuna dayanak oluŞturan her türlü ilke yüzünden |
Felsefenin ortaya çıkması için |
Araştırmak ve bulmak için |
Tarih anlayışını felsefeyle birleştirmek için |
Tarihin insanlar, insanların da tarih tarafından yapılıdığı gerçeğine dayandığı için |
Felsefî düşüncenin ortaya çıkışıyla tarihin yeni bir kullanım alanı bulduğunu
söylemek olanaklıdır.Felsefenin başlangıcına neden olan farklılıkların, değişimlerin ve çeşitliliğin arkasında yatan şeyi ya da şeyleri araştırmak ve bulmak üzere yapılması gereken çalışma yine tarih çalışması olmuştur.
8.Soru
Antikçağ düşüncesi Avrupa'da nasıl yayılmıştır?
Kavimler Göçü ve M.S. 476 yılında Batı Roma İmparatorluğu’nun yıkılışı gibi olaylarla |
Filozofların halk arasındaki konuşmaları sayesinde |
Din okullarındaki öğretiler ile |
Kilise vaazları ile |
Roma-Germen toplumları sayesinde |
Kilise’nin Antikçağ felsefesine ilişkin benimsediklerini, “barbar” kabul ettikleri
Roma-Germen toplumlarına öğretmesiyle, Antikçağ düşüncesi, Hristiyanlaşarak
Avrupa’da yayılmaya başlamıştır.
9.Soru
Kutsal Kitap Eski Ahit’in (Tevrat) içeriğinde ifade bulan dünya tarihi neyi anlatır?
Kilise Babaları’nın Hıristiyan dogmalarını |
Hristiyanlığı diğer inançlara karşı savunmasını |
İnsanın yaratılışının başlangıç noktasını |
Tanrı ile şeytan arasındaki mücadeleyi |
Hristiyanlığın tarih anlayışını |
Kutsal Kitap Eski Ahit’in (Tevrat) içeriğinde ifade bulan dünya tarihi, Dinkler'e göre, Tanrı ile şeytan arasındaki bir mücadeleyi temel alan soyut bir yaratmada köklerini bulabileceğimiz, insanın ilk günah nedeniyle yeryüzüne düşmesiyle devam eden ve tarihin gidişatını belirleyen bir anlatı içerir. Doğru yanıt "D" şıkkıdır.
10.Soru
Ruhu, bedeni bir araç olarak kullanan ve bölünemez bir birliğe sahip, anımsamalarına bağlı olarak hep kendisiyle özdeş, bileşik bir yapı olan bedenden önce var olmuş bir temel neden ya da ilke olarak tanımlayan düşünür aşağıdakilerden hangisidir?
Plotinos |
Pindaros |
Platon |
Protagoras |
Sokrates |
Gerçek varlığa daha yakın özellikler sergileyen ruh, Plotinos’ta, bedeni bir araç olarak kullanan, bölünemez bir birliğe sahip, anımsamalarına bağlı olarak hep kendisiyle özdeş, bileşik bir yapı olan bedenden önce var olmuş bir temel neden ya da ilkedir.
11.Soru
Collingwood'a göre, “Tarih Felsefesi” terimini bir çalışma alanının adı olarak kullanan ilk düşünür aşağıdakilerden hangisidir?
Herder
|
Rousseau
|
Vico
|
Hegel
|
Voltaire
|
12.Soru
I. Ölümsüzlük II. Tutku III. Görünmezlik IV. Cesaret V. Maddesizlik VI. Akıl. Platon, yukarıdakilerden hangilerinin ruhun temel bileşenleri/bölümleri olduğunu savunmuştur?
I - II - III
|
II - IV - VI
|
II - III - V
|
III - IV - VI
|
I - IV - VI
|
13.Soru
“Ödevim, bana anlatılan neyse onu vermektir. İnanmaya gelince, hiçbir şey beni buna zorlayamaz ve bunu bütün anlattıklarım için söylüyorum” sözü hangi ünlü düşünüre aittir?
Herodotos |
Gorgias |
Platon |
Sokrates |
Hippias |
Herodotos, tarih araştırmasında ve aktarımındaki bakış açısını, “Ödevim, bana anlatılan neyse onu vermektir. İnanmaya gelince, hiçbir şey beni buna zorlayamaz ve bunu bütün anlattıklarım için söylüyorum” sözleriyle dile getirir. Doğru cevap A’ dır.
14.Soru
Tarih, aşağıdaki medeniyetlerin hangisinin tarih anlayışında, tanık olunmuş olayları kayıt altına almak üzere yıllıklar yazma anlamında kullanılmıştır?
Roma |
İslam |
Mısır |
Yunan |
Fenike |
Tarih ne demektir sorusuna, Sami dillerinde daha çok zamanla ilgili anlamlar yüklenmiş olan ve Türkçe’de böyle bir kullanımı da bulunan tarihin, İslam tarihçilğinde, tanık olunmuş olayları kayıt altına almak üzere yıllıklar yazma anlamında kullanıldığını söyleyebiliriz. Doğru cevap "B" şıkkıdır.
15.Soru
Augustinus’a göre insanı yaptıklarından dolayı ödüllendirecek veya cezalandıracak olan en yüksek ölçüt hangisidir?
Eskaton |
Civitas Diaboli |
Civitas Dei |
Gratia |
Iustus Dei |
Iustus Dei, yani Tanrı’nın adaleti, insanı yaptıklarından dolayı ödüllendirecek veya cezalandıracak olan en yüksek ölçüttür. Doğru yanıt "E" şıkkıdır.
16.Soru
Felsefi düşüncenin ortaya çıkışıyla ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
I. Felsefi düşüncenin ortaya çıkmasıyla tarih yeni bir kullanım alanı bulmuştur.
II. Felsefenin başlangıcına neden olan farklılıkların, değişimlerin, çeşitliliğin arkasında yatan şeyin araştırmak ve bulmak üzere yapılan çalışma tarih çalışmasıdır.
III. Antik Yunan filozoflarının ele aldığı ilk sorun arkhenin ne olduğu anlaşılmasıdır.
IV. Felsefenin, önce incelediği soruna veya alana ilişkin ilkeleri bulup, bulduğu bu ilkeler temelinde açıklama yapmayı yöntem haline getirmesi.
V. Düşünce tarihi günümüzde sadece felsefenin en önemli konusu olmuştur.
I |
II |
III |
IV |
V |
İlkelere varma, ilk olanı keşfetme kaygılarının sonucu olan böyle bir yöntem de tarih düşüncesi içerisinde-onun başka bir çalışma alanı olarak-düşüncenin oluşumunu ve gelişimini bir süreç halinde ele alan düşünce tarihin ortaya çıkmasına zemin hazırlamıştır. Düşünce tarihi günümüzde de hem tarihin hem de felsefenin en önemli konularından biri olarak kabul edilir.
17.Soru
Ortaçağ’a temel karakterini veren Hıristiyan felsefesinin zeminini hazırlayan düşünürler için kullanılan ad aşağıdakilerden hangisidir?
Katolik Kilisesi |
Kilise Babaları |
Gnostisizm |
Praxis |
Akademia |
Kilise Babaları, Ortaçağ’a temel karakterini veren Hıristiyan felsefesinin zeminini hazırlayan düşünürler için kullanılan bir addır.
18.Soru
Aşağıdakilerden hangisi veya hangileri Atkinson'a göre tarih metafiziğinin eleştirilmesinin ve güvenilmez bulunmasının sebeplerindendir?
I) Geniş genellemeler tarihsel kanıtlar kullanılmadan yapılmaktadır.
II) Tarih zorunlu ilkelere dayanarak açıklamaya çalışılma çabası tarihi verilerle desteklenmemektedir.
III) Tarihçiler belgelere çok fazla sırtını yaslamakla onu meydana getiren yasaları ihmal etmektedirler.
Yalnız I |
Yalnız II |
I ve III |
I ve II |
II ve III |
Atkinson'a göre tarih metafiziğinin güvenilmez bulunarak eleştirilmesindeki temel sebepler onun tarihsel verilerden yeterince yararlanmamış olmasıdır. Bu bağlamda, verilerin fazla kullanılması bunun tam karşıtıdır. Doğru cevap D'dir.
19.Soru
-‘‘…tarihçi olayları ve nedenleri olduğu gibi kavramanın peşindeyken, tarih felsefesi, tarihçilerin yaptıkları çalışmaları da dikkate alarak olayları belirleyen ilkeleri ortaya koymayı amaçlar’’ düşüncesi aşağıdaki düşünürlerden hangisine aittir?
Collingwood |
Braudel |
Atkinson |
Voltaire |
Gasset |
Tarihçinin ilgilendiği sorunlar alanı ile tarih felsefesinin sorunlarının birbirinden uzak olduğu bilinmesinin yönünde düşüncesi olan Atkinson’a göre bu uzaklığın sebebini şöyle açıklamaktadır:
‘’….…tarihçi olayları ve nedenleri olduğu gibi kavramanın peşindeyken, tarih felsefesi, tarihçilerin yaptıkları çalışmaları da dikkate alarak olayları belirleyen ilkeleri ortaya koymayı amaçlar’’.
20.Soru
Hıristiyanlığın tarih anlayışının başlıca esin kaynağı aşağıdaki seçeneklerin hangisinin tarih anlayışı olmuştur?
Ateizm |
Deizm |
Politeizm |
Yahudilik |
Müslümanlık |
Hıristiyanlığın tarih anlayışının başlıca esin kaynağı Yahudiliğin tarih anlayışı olmuştur. Hıristiyanlık da Yahudiler arasında ortaya çıkmış bir din olarak, bu tarih anlayışından etkilenmiş; İsa Peygamber, Tanrı’nın bedene bürünmüş (Inkarnation) bir görünümü olarak tarihsel sürecin içinde yer alması şeklinde yorumlanmıştır. Doğru cevap D'dir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ