Tarih Felsefesi 1 Ara 4. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Tarih felsefecisi Collingwood'a göre tarih ne için yapılır?
İnsanın kendini bilmesi için |
Geleceğe ışık tutmak için |
Politikacılara doğru yolu göstermek için |
Bireysel haz için |
Para kazanmak için |
Collingwood'a göre tarih insanın kendini bilmesi için yapılır. Onun bundan kastettiği insanın insan olarak doğasını yani onu insan yapan şeyleri bilmesidir. Doğru cevap A'dır.
2.Soru
I. İnanmak bilmekten sonra gelir. II. İnanmak bilmenin temelini oluşturur. III. İnsanın nihai ereği Tanrı hakikatini anlamaktır. İskenderiyeli Clemens yukarıdakilerden hangisini/hangilerini savunmuştur?
I, II ve III
|
Yalnız I
|
Yalnız II
|
I ve II
|
II ve III
|
3.Soru
Historein Yunanca'da ne anlama gelir?
Kronoloji |
Tarih kitabı |
Tarih yazan kimse |
Tarihi geçmiş |
Araştırma yoluyla bilme/öğrenme |
Historein, Yunanca’da “araştırma yoluyla bilme/öğrenme” anlamında, ayrıca “hikâye” ve “tarih” anlamlarında kullanılmıştır.
4.Soru
I. M.S. 529’da Iustinianus’un Akademia’yı kapatması, Ortaçağ’ın başladığı tarih olarak görülmektedir.II. Kendilerini Tanrı’nın ve İsa’nın yeryüzündeki temsilcileri olarak gören Katolik Kilisesi, Avrupa’da uzun bir süre Antikçağ Yunan düşüncesinde örneği görülen tarzda bir düşünce geleneği oluşmasını engellemiştir.III. Katolik Kilisesi’nin Antikçağ felsefesine ilişkin benimsediklerini, Roma-Germen toplumlarına öğretmesiyle, Antikçağ düşüncesi, Hıristiyanlaşarak Avrupa’da yayılmaya başlamıştır.Hıristiyanlık temelli Ortaçağ felsefesiyle ilgili yukarıda verilenlerden hangileri doğrudur?
Yalnız I |
Yalnız II |
I ve II |
II ve III |
I, II ve III |
M.S. 529’da Iustinianus’un Akademia’yı kapatması, bazılarınca Ortaçağ’ın açıkça başladığı tarih olarak da görülür. Katolik Kilisesi, merkezi Vatikan’da bulunan ve Ortaçağ boyunca tüm devletlerin otorite olarak tanıdıkları, eğitimden kültüre, ekonomiye, hatta savaşlara dek Avrupa’yı ilgilendiren her şey üzerinde başlıca söz sahibi olmuş bir kurumdur. Kilise’nin Antikçağ felsefesine ilişkin benimsediklerini, “barbar” kabul ettikleri Roma-Germen toplumlarına öğretmesiyle, Antikçağ düşüncesi, Hıristiyanlaşarak Avrupa’da yayılmaya başlamıştır. Doğru cevap E'dir.
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Collingwood’un tarihe ilişkin sorularından biri değildir?
Tarihin tanımı nedir? |
Tarihin nesnesi nedir? |
Tarihin öznesi nedir? |
Tarihin yöntemi nedir? |
Tarihin ereği nedir? |
Collingwood, tarihe ilişkin dört temel soru sorar: 1. Tarihin tanımı nedir?, 2. Tarihin nesnesi nedir-yani tarih neyi araştırır?, 3. Tarihin yöntemi nedir? ve 4. Tarihin (hem geçmişin tümü olarak hem de bir bilim olarak) ereği nedir? Collingwood’a göre tarihin değeri, insanın ne yapıp ettiğini dolayısıyla ne olduğunu, yani doğasını bize öğretmesindedir.
6.Soru
Wilhelm Dilthey ile ilgili verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
Alman Tarih Okulu’ndan etkilenmiştir |
“Bilimsel bilgi” tartışmalarını kuşatmış olan pozitivist anlayışı savunmuştur. |
İnsanın ve yapıp ettiklerinin inceleme konusu kılındığı savunmuştur. |
Başka bir bilimsel araştırma sahasının var olduğunu ısrarla savunmuştur. |
Tinsel dünyanın tarihsel bir temele sahip olduğunu savunmuştur |
Wilhelm Dilthey (1833-1911), Alman Tarih Okulu’ndan etkilenerek tarih bilimini temellendiren, çağında gelişip yaygınlık kazanarak “bilimsel bilgi” tartışmalarını kuşatmış olan pozitivist anlayışa şiddetle karşı çıkmış ve onların öne sürdüklerinin aksine, doğa bilimleri yanında, insanın ve yapıp ettiklerinin inceleme konusu kılındığı başka bir bilimsel araştırma sahasının var olduğunu ısrarla savunmuştur. Yani tinsel dünyanın tarihsel bir temele sahip olduğunu savunmuştur.
7.Soru
İsa Peygamber’in Hıristiyanlar’a kurtuluşu müjdelemek ve kurtuluşun yolunu göstermek için yeryüzünde beden olarak görünmesi, sonu Eskaton olan tarih sürecinin başlangıcıdır diyen düşünür aşağıdakilerden hangisidir?
Platon |
Protagoras |
Pindaros |
Thukydides |
Augustinus |
Augustinus’a göre İsa Peygamber’in Hıristiyanlar’a kurtuluşu müjdelemek ve kurtuluşun yolunu göstermek için yeryüzünde beden olarak görünmesi, sonu Eskaton olan tarih sürecinin başlangıcıdır.
8.Soru
Antikçağ Yunan dünyasının felsefe ve tarihe yönelik zihniyeti, aşağıdakilerden hangisinde kendisini en açık biçimde göstermiştir?
Episteme-Doxa karşıtlığında
|
Theoria-Empeiria karşıtlığında
|
Historia-Empeiria benzerliğinde
|
Theoria-Historia karşıtlığında
|
Historia-Doxa benzerliğinde
|
9.Soru
Hangisi Patristik Felsefe de denilen Kilise Babaları dönemi düşünce dünyasını açıklar?
Hıristiyan inancının içine sızan felsefi düşüncelerden arındırarak tamamen ilahi boyutlu bir hale getirilmesi |
Antikçağ Yunan felsefesinin Kilise Babalarınca diğer felsefelere karşı benimsenmesi |
Hıristiyan doğmalarının Antikçağ Yunan felsefesinin araçlarıyla biçimlendirilerek inancın da kavramsal bir forma dönüştürülmesi |
Antikçağ Yunan felsefesi kaynaklı tüm düşünce, yöntem ve fikirlerin yok edilerek yerine Hıristiyan doğmalarının geçirilmesi |
Antikçağ Yunan felsefesi kaynaklı düşüncelerin bozulmadan Hıristiyan inanç sistemine dönüştürülmesi |
Kilise Babaları, Ortaçağ’a temel karakterini veren Hıristiyan felsefesinin zeminini hazırlayan düşünürler için kullanılan bir addır. Kilise Babaları’nın Hıristiyan dogmalarını Antikçağ Yunan felsefesinin araçlarıyla biçimlendirerek inancı da kavramsal bir forma dönüştürdükleri bu döneme Patristik Felsefe de denir. Ortaçağ felsefesinin ilk ana bölümünü oluşturan bu dönemde yazılanların önemli çoğunluğunu Hıristiyanlığı diğer inançlara karşı savunan, genel dinler tarihi ve Hıristiyan dogmalarının tarihini ilgilendiren metinler oluşturmuş olsa da Kilise Babaları Dönemi’nin felsefeye değinen, felsefeyle ilgili yönlerin de bulunduğu bir düşünce çığırı olduğunu söyleyebiliriz.
10.Soru
Aşağıdaki hangi düşünür ruhu hem ilk yaratılan varlıklardan biri, hem de tüm değişim ve dönüşümlerin başlıca nedeni olarak tanımlar?
Platon |
Heredotos |
Thukydides |
Pindaros |
Sokrates |
Heredotos edinilen bilgiyi değiştirmeden aktarma akımını tarihsel süreçte kullanan düşünürdür. Thukydides ise ekonomi ve savaşların etkileri üzerine çalışmış bir düşünürdür. Pindoros zaman kavramını çalışmalarında işleyen bir kişiliktir. Sokrates ise Ruh, idealar öğretisi, ideal devlet gibi Platon düşüncesinin özgün unsurları için de önemli bir kavram olma özelliği taşır. Sokrates Platon’un akıl hocasıdır çalışmaları iletişim ve ahlak üzerinedir. Platon’a göre ruh, hem ilk yaratılan varlıklardan biridir hem de tüm değişim ve dönüşümlerin başlıca nedenidir (Laws, 892a).
11.Soru
Fiziksel olmaktan çok, belirli bir başlangıcı ve bitimi olan, sonunda insanın yargılanarak ödüllendirilip cezalandırılacağı, başlangıçtan bitime kendi içinde bir süreklilik ve gelişim taşıyan teolojik anlayış aşağıdakilerden hangisidir?
Döngüsel Anlayış |
Özümseme |
Kavramsal Anlayış |
Çizgisel Anlayış |
Yadsıma |
“Çizgisel” olarak da tanınan bu zaman anlayışı, fiziksel olmaktan çok, belirli bir başlangıcı ve bitimi olan, sonunda insanın yargılanarak ödüllendirilip cezalandırılacağı, başlangıçtan bitime kendi içinde bir süreklilik ve gelişim taşıyan, tanrı-bilimsel (teolojik) bir anlayıştır ve Batı’da “tarih bilinci”ni uyandırmak gibi önemli bir etkiye sahiptir. Doğru yanıt "D" şıkkıdır.
12.Soru
Batı’da “tarih bilinci”nin uyandırılmasına etkisi olan “çizgisel zaman” anlayışı için hangisi söylenebilir?
Ödül ve ceza kavramları yoktur. |
Bir başlangıcı ve bitişi yoktur. |
Tarih olayları tekrar eder. |
Süreksizdir. |
Fizikseldir. |
“Çizgisel zaman”, Yahudi-Hıristiyan tarih anlayışıyla şekillenen yeni zaman anlayışı için sık kullanılan bir addır. Bu anlayışta, tarih olaylarının bir daha tekrar etmeyen, düz bir çizgi üzerinde sürekli belirli bir sona ya da hedefe ilerleyen yapıda oldukları düşüncesi ön plandadır. “Çizgisel” olarak da tanınan bu zaman anlayışı, fiziksel olmaktan çok, belirli bir başlangıcı ve bitimi olan, sonunda insanın yargılanarak ödüllendirilip cezalandırılacağı, başlangıçtan bitime kendi içinde bir süreklilik ve gelişim taşıyan, tanrı-bilimsel (teolojik) bir anlayıştır. Doğru cevap A'dır.
13.Soru
Platon’da felsefece düşünmenin bilgisine, bilginin gerçek nesneleri olan ideaları kavrama yoluna yönelten yöntemin Yunanca adı aşağıdakilerden hangisidir?
Aletheia |
Dikaiosyne |
Sophrosyne |
Alethes Doxa Meta Logou |
Dialektike |
Dialektike, ya da Türkçe yazılışıyla diyalektik, Platon’da felsefece düşünmenin bilgisine, bilginin gerçek nesneleri olan ideaları kavrama yoluna yönelten bir yöntemdir. Doğru cevap "E" şıkkıdır.
14.Soru
Latince'de yapılmış şeyler/işler anlamına gelen tamlama aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?
Res cogitans |
Res gestae |
Res extentia |
Rerum natura |
Ex oriente lux |
Res gestae, Latince'de yapılmış işler/şeyler anlamında kullanılan bir tamlamadır. Bu tamlama, zamanla geçmişte yapılmış tüm işlere göndermede bulunmak üzere kullanılmış ve bu kullanım bizde tarih sözcüğüyle karşılanan historia sözcüğünün ilk anlamını oluşturmuştur. Doğru cevap B'dir.
15.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Ortaçağ’ın din temelli düşünce yapısını hazırladığı kabul edilen düşünürdür?
Platon
|
Plotinos
|
Aristoteles
|
Porphyrios
|
Epikouros
|
16.Soru
K,lisenin “barbar” olarak nitelendirdiği ve antik çağ felsefesine dair benimsediği öğretileri aktardığı toplum aşağıdakilerden hangisidir?
Makedonya toplumu |
Uzakdoğu toplumu |
Afrika toplumu |
Roma-Germen toplumu |
Orta Asya toplumu |
Kilise’nin Antikçağ felsefesine ilişkin benimsediklerini, “barbar” kabul ettikleri Roma-Germen toplumlarına öğretmesiyle, Antikçağ düşüncesi Hıristiyanlaşarak Avrupa’da yayılmaya başlamıştır. Doğru yanıt "D" şıkkıdır.
17.Soru
Tarihte “kötüye gidiş” fikrinin ilke olarak kabul edilmesinde ve tarih felsefesinin oluşumunda öncü olan kişi kimdir?
Platon |
Aristoteles |
Dante |
Hesiodos |
Demokritos |
Hesiodos, çağlar öğretisiyle, tarihte “kötüye gidiş” fikrinin ilke olarak kabul edilmesinde ve tarih felsefesinin oluşumunda öncü olmuştur. Doğru cevap D’ dir.
18.Soru
Başlıca temsilcilerinden birinin Plotinos olduğu Panteizm ne anlama gelmektedir?
Tektanrıcılık |
Tümtanrıcılık |
Çoktanrıcılık |
Yenitanrıcılık |
Eskitanrıcılık |
Panteizm ise, kökeni Yunanca’ya dayanan panta-yani her şey ve theos-yani tanrı
sözcüklerinden oluşan, dilimize tümtanrıcılık biçiminde de çevrilen bir metafizik anlayışın adıdır. Bu anlayışın felsefe tarihinde bilinen başlıca temsilcilerinden birisi de
Plotinos’tur.
19.Soru
'İki kez doğan' anlamına gelen, zamanla 'Tanrı Dionisos onuruna söylenen, onun yaşamından, acı ve tatlı serüvenlerinden söz eden, kimi kez de açık saçık ezgiler' anlamını da kazanan terim aşağıdakilerden hangisidir?
Dikaiosune
|
Dialektike
|
Dithrambos
|
Kozmogonia
|
Khronos
|
20.Soru
Doğa-insan ilişkisini, doğa tarihi ve insan tarihi biçimlerinde ele alan düşünür aşağıdakilerden hangisidir?
Karl Jaspers
|
Karl Popper
|
Raymond Aron
|
Robin George Collingwood
|
Walter Benjamin
|
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ