Tarih Felsefesi 1 Final 9. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
İnsan anlayışında, bireyin temel unsur olması, hangi kavramın gelişmesini sağlamıştır?
Evrensellik |
Rasyonellik |
Özgürlük |
Kuşkuculuk |
Bireysellik |
Rönesans döneminde bireyin temel unsur olduğu Hümanizm benimsenmiştir. Buna bağlı olarak özgürlük kavramı doğmuştur.
2.Soru
Laik dünya görüşünün her alanda uygulanmaya ve insanın aklını öne çıkarmaya başladığı dönem aşağıdakilerden hangisidir?
Romanesk |
Ortaçağ |
Rönesans |
Aydınlanma |
Modern Çağ |
Her alanda laikliğin uygulanmaya başlandığı ve aklın ön planda tutulduğu dönem Aydınlanma Çağı'dır. Bu çağ; insanın, usunu kendisinin kullanma cesareti gösterdiği çağdır.
3.Soru
Rönesans’ın temel parolası olan otoritelerden bağımsızlaşma yönündeki tavrı ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
İnsanın tekrar evrenin merkezine yerleşmesine yol açar. |
Ulusların bireyler gibi özgürleşmesine yol açar. |
Felsefe, tek amaca yönelmiş bilgi türü olmuştur. |
Felsefe, insan zihniyle ilgili her tür sorunu ele alır. |
Felsefe, bilinen bilinmeyen tüm yolları kullanmaya çabalar. |
Rönesans’ın temel parolası olan otoritelerden bağımsızlaşma isteği ile felsefe de artık tek yolla tek amaca yönelmiş bir bilgi türü olmaktan çıkmıştır.
4.Soru
İbn Haldun’un yaptığı “bedevî-hadarî umran” ayrımını günümüzde aşağıdakilerden hangisi en iyi karşılar?
Göçebe topluluk-Yerleşik topluluk
|
Kır toplumu-Kent toplumu
|
İlkel toplum- Gelişmiş toplum
|
Tarım toplumu-Sanayi toplumu
|
Kültür-Uygarlık
|
5.Soru
Tarihçilerin “devletler arasındaki düşmanlık ve ikiliklerin nedenleri”ni siyasi açıdan araştırmaları gerektiğini savunan düşünür aşağıdakilerden hangisidir?
Jean Bodin |
Niccolo Macchiavelli |
Hugo Grotius |
Thomas Hobbes |
Francis Bacon |
Tarih yazıcılığının ahlak dersleri vermeye ve kıssadan hisse çıkarmaya yönelik tutumdan kurtulup olayları “gerçek nedenleriyle” anlatması gerektiğini ileri süren ilk düşünür, devlet ve siyasetle ilgili kuramlarından hatırlayacağımız Niccolo Macchiavelli’dir. Macchiavelli, tarih yazıcılığının “devletler arasındaki düşmanlık ve ikiliklerin nedenleri”ni siyasi açıdan araştırması gerektiğini savunmuştur. Doğru cevap B'dir.
6.Soru
Hümanizm ve reform hareketleri hangi yüzyılın iki ana karakteristiği olmuştur?
13. yüzyıl |
14. yüzyıl |
16. yüzyıl |
18. yüzyıl |
20. yüzyıl |
Hümanizm ve reform hareketleri 16. yüzyılın iki ana karakteristiğini oluşturmuştur.
7.Soru
Plotinos’un varolanlar arasında öngördüğü hiyerarşide öncelik-sonralık sıralaması, aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?
Bir-Evren Ruhu-İlk Akıl- Tek tek (Bireysel) Ruhlar-Madde
|
Bir-Evren Ruhu- Tek tek (Bireysel) Ruhlar- İlk Akıl-Madde
|
Bir-İlk Akıl-Evren Ruhu-Tek tek (Bireysel) Ruhlar-Madde
|
Bir-İlk Akıl-Madde- Tek tek (Rireysel) Ruhlar- Evren Ruhu-Madde
|
Bir-Madde-Tek tek (Bireysel) Ruhlar-Evren Ruhu- İlk Akıl
|
8.Soru
Tarih günümüzde kaç farklı anlamda kullanılan bir kavramdır?
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
Tarih günümüzde belirli bir zamanı belirtmek, kümülatif geçmişi işaret etmek ve bir bilim alanı olarak 3 farklı anlamda kullanılmaktadır.
9.Soru
Rönesans ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
Rönesans, Ortaçağ ve Yeniçağ arasında bir köprüdür |
Rönesans, Ortaçağ düzeninin çözüldüğü bir dönemdir |
Yeniçağ’daki düşünce yapısı kendini Rönesans’ta belli etmeye başlar |
Rönesans’ın kökleri 10. yüzyıla kadar uzanır |
Rönesans, içerisinde pek çok düşünce akımını barındıran birkaç yüzyıllık bir süreçtir |
Kökleri 14. yüzyıla kadar geri götürülebilecek olan Rönesans hareketi, Ortaçağ’ın tek boyutlu dünya anlayışından ve bu anlayış karşısında insanın edilgenliğinden kurtulma arayışı içerisinde pek çok düşünce akımını barındıran birkaç yüzyıllık bir süreçtir. Doğru cevap D'dir.
10.Soru
İslam dünyası için önemli olan ve özgün çözümlemeleriyle bilinen Mukaddime adlı eserin yazarı kimdir?
İbn Sînâ |
Hatip İbn Merzuk |
İbn Haldûn |
Sultan Ebû Salim |
Vezir El-Hasan |
İslam dünyası için önemli olan ve özgün çözümlemeleriyle bilinen Mukaddime adlı eserin yazarı İbn Haldûn'dur. Mukaddime, İbn Haldûn’un kapsamlı bir dünya medeniyetleri tarihi projesi olarak tasarladığı ve yazdığı Kitâbu’l-İber’in Giriş bölümü ile Birinci Kitap’ın toplamından oluşan kısmıdır ve bu kısımda ortaya koyulmuş düşünceler zamanla Kitâbu’l-İber’i gölgede bırakmıştır.
11.Soru
Epistemoloji terimi ne anlama gelmektedir?
Sınırlı bilgi |
Bilim kuramı |
Bilgi felsefesi |
Hakiki bilgi |
Sağlam temelli |
Epistemoloji teriminin kökü, Eski Yunanca ‘ya dayanır. “Sağlam temelli, hakiki bilgi” anlamında kullanılan episteme ile, günümüzde de pek çok disiplinin sonunda “bilim”, “araştırma”, “yasa”, “açıklama, kuram” gibi anlamlarda kullanılan logos sözcüklerinin birleşiminden oluşan epistemoloji, dilimizde “bilgi kuramı”, “bilgi felsefesi” gibi terimlerle karşılanmaktadır.
12.Soru
Aşağıdakilerden hangisini Jean Bodin’e borçlu olduğumuz söylenebilir?
Doğal hukuk-pozitif hukuk ayrımını
|
Siyasi tarih yazımını
|
Antikçağ, Ortaçağ ve Yeniçağ ayrımını
|
Toplumsal tarih düşüncesini
|
Felsefi tarih anlayışını
|
13.Soru
Yeniçağ Avrupa Medeniyeti’nde bireyciliğin gelişmesi, aşağıdakilerden hangisinin daha çok öne çıkmasıyla sonuçlanmıştır?
Irkçılığın
|
Ulusçuluğun
|
Özgürlüğün
|
Kaderciliğin
|
Doğal belirlenimciliğin
|
14.Soru
İbn Haldûn’un “Mukaddime” isimli eseri içerik olarak ne anlatmaktadır?
Tarih felsefesi |
Temel ilimler |
Kendi yaşamı |
İlimler Tarihi |
Dünya Tarihi |
Mukaddime’nin içeriği: İbn Haldûn’un Tarih Felsefesinden oluşmaktadır. Doğru yanıt "A" şıkkıdır.
15.Soru
Aydınlanma döneminin temel olgusu usun da sınırlara sahip olduğunu ortaya çıkaran düşünür kimdir?
Harry Elmer Barnes |
Paul Hazard |
David Hume |
Giambattista Vico |
Immanuel Kant |
Aydınlanma’nın öne çıkardığı en önemli değer olan usun da sınırları olan bir yeti olduğunu göstererek felsefe tarihinde yeni bir çığır açan düşünür Immanuel Kant’ttır.
16.Soru
Historia rerum gestarum ne demektir?
Alman Tarih Okulu’nun tarihçiliğinde ifade bulan tarih bilimi örneği üzerinden temellendirme çabasıdır. |
Bir bilim olarak, bin yıllara uzanan köklere sahip bir felsefe disiplinidir. |
Tarih bilimidir. |
Latince’de yapılmış işlerin/şeylerin anlatımı, öykülenmesi anlamında kullanılan bir tamlamadır. |
Metodoloji eleştirisidir. |
Historia rerum gestarum, Latince’de yapılmış işlerin/şeylerin anlatımı, öykülenmesi anlamında kullanılan bir tamlamadır. Bu tamlama, geçmişte yapılmış tüm işlerin yazıya geçirilmesi anlamında kullanılır ve bu kullanım, bizde ‘tarih’ sözcüğüyle
karşılanan ‘historia’ sözcüğünün ikinci temel anlamını oluşturur.
17.Soru
“Aydınlanma’dan, 18. yüzyıl için çok kendine özgü olan, insan düşüncesinin her yanını laikleştirme çabası anlaşılır” sözünün sahibi olan düşünür kimdir?
Galileo |
Kant |
Collingwood |
Nicolaus Copernicus |
Francis Bacon |
Collingwood, Aydınlanma’yı düşüncede ve kültürde bir laikleştirme çabası olarak tanımlarken, bu çabanın yalnızca kurumlaşmış dine değil, aynı zamanda dinin kendisine karşı bir başkaldırıyı içerdiğini vurgular. Bu çaba, Aydınlanma insanının kendi usuna ve doğa bilimlerinin başarısına duyduğu güvenin zirve yapmasıyla ilişkili de düşünülebilir.
18.Soru
İnsanın varettiği kültür dünyasının, medeniyetlerin tümüne işaret etmek üzere “sivil” kavramını kullanan düşünür aşağıdakilerden hangisidir?
Vico
|
Voltaire
|
Montesqieu
|
Kant
|
Herder
|
19.Soru
Vico'nun Yeni Bilim felsefesine göre, çağlar, aşağıdakilerden hangisi gibi sınıflandırılır?
Antik çağ - Ortaçağ - Yeniçağ |
Modernlik öncesi çağ - Modern çağ |
Tanrılar çağı - Kahramanlar çağı - İnsanlık çağı |
Sanayileşme öncesi çağ - Sanayileşme sonrası çağ |
Barbarlık çağı - Şehirleşme çağı - Modern çağ |
İtalyan filozof Giambattista Vico (Giovanni Battista Vico), Yeni Bilim (La Scienza Nuova) adlı eserinde, çağları, tanrılar çağı, kahramanlar çağı ve insanlık çağı olmak üzere üçe ayırır. Tanrılar çağında pagan (çok tanrıya inanan) gelenekler hakimken, kahramanlık çağında aristokratik (kan bağına dayalı ayrıcalıklı sınıfa ait) yasalar hüküm sürer. Son olarak insanlık çağında ise rasyonalite (akılcılık) ve akıl öne çıkmıştır. Doğru cevap C'dir.
20.Soru
- Siyasetçilerin ve halkın bilgilenmesi
- Eski yöneticiler hakkında bilgi sahibi olunması
- Geçmiş hatalardan dersler çıkarılması
- Daha muhafazakar bir toplum yaratılabilmesi
Yukarıdakilerden hangileri Voltaire’e göre tarihin yararları arasında gösterilebilir?
I ve II |
I ve III |
I, II ve IV |
II, III ve IV |
I, II ve III |
Tarihteki süreçler ve onlarla ilgili edinilebilecek bilgi konusunda yukarıdaki görüşleri ortaya koyan Voltaire, tarih gibi bir çalışma yapmanın yararlarını da açıklamıştır. Voltaire’in tarihin yararları hakkındaki açıklaması, maddeler hâlinde şöyle özetlenebilir: 1. Siyasetçiler ve halk, tarih sayesinde kendi toplumlarıyla diğer toplumları karşılaştırma olanağına kavuşur ve sanat, ticaret, tarım gibi konularda bilgi sahibi olur, 2. Tarihin yardımıyla, geçmişte yapılan büyük hatalar öğrenilir ve yeni hataların önüne geçilmesi için örnek oluşturur, 3. Eski çağlar hakkında modern tarihin bütün yararı, eski yöneticiler üzerine her şeyi öğretmesindedir, 4. 15. yüzyıldan itibaren tarih, büyük güçlerle birleşmede katkı sunmuş, Roma’nın başarısına yol açan denge sisteminin daha eski dönemlerde bilinmediği ortaya çıkmıştır. Doğru cevap E'dir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ