Tarih Felsefesi 2 Ara 4. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Schelling’e göre insan türünün hümanite adına genel bir hukuk düzenine doğru gelişmesini hızladıran durum aşağıdakilerden hangisidir ?
Bireylerin özgürlüğü |
Tarihte ortaya çıkan kötülükler |
Insan türünün özgürlüğü |
Devletlerin siyasi ilişkileri |
Doğa dünyasının tarihsel gelişimi |
Schelling’e göre tarihte ortaya çıkan kötülükler insan türünün hümanite adına genel bir hukuk düzenine doğru gelişmesini hızlandırırlar. Dolayısıyla tarihte ortaya çıkan her şey, yani erdemli ve erdemsiz olan her şey, mutlak olanın bir ifadesinden başka bir şey değildir.
2.Soru
Marx’a göre insanı insan yapan etkinliği aşağıdakilerden hangisidir?
insanın duyusal etkinliği |
insanın tin’in bir nesnesi olması |
insanın maddi varlığı |
insanın pratik üretim etkinliği |
insanın ussal etkinliği |
Marx’ın insan anlayışı, yaptığı Hegel eleştirisinden çıkmıştır. Buna göre gerçek insan üretim etkinliğinin öznesi olan insan, her türlü tarihsel oluşumun da öznesidir, oysa Marx'a göre Hegel’de gerçek insan özne olan Tin'in bir nesnesi olmuştur. Bu yüzden de Marx Hegel'in tersine tarihi oluşturanın gerçek özneler olarak insanlar ve onların üretici pratik etkinliği olduğunu ileri sürer.
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Hegel’in tarihsel varlık alanı kategorileri arasında yer alır?
Kültür kategorisi
|
Sentez kategorisi
|
Devinim kategorisi
|
Çelişki kategorisi
|
Öngörülmüşlük kategorisi
|
4.Soru
Alman idealist düşüncesine göre mantığın temel ilkesi nedir?
Sistem |
Tez |
Anti-tez |
Sentez |
Diyalektik |
Alman idealist düşüncesinde diyalektik, mantığın temel ilkesidir (daha önce Fichte’de ve Schelling’de de temel ilke olduğu vurgulanmıştır.)
5.Soru
‘Bir filozofun amacı çağın ideasını bulmaya çalışmaktır, çünkü bir çağın fenomenlerinin her biri altlarında yatan ortak idea aracılığıyla birbirleriyle zorunlu bir bağlantı içinde ortaya konulmalıdır. Yani bir filozofun işi deneyimin tüm olanaklı fenomenlerini önceden varsaydığı ilkenin birliğinden türetmektir.’ Filozofun görevini bu şekilde tanımlayan düşünür kimdir?
John Locke |
Hegel |
Schelling |
Fichte |
Schopenhauer |
Önermeleri bir ilk temele bağlayan ve diğer önermelerin birbirlerine bağlı olarak önceki önermenin doğruluğu ile sonrakinin doğruluğunu da paralel değerlendiren, bu sebeple filozofun görevini de çağın ideasını bulma çabası olduğunu söyleyen düşünür Fichte’dir.
6.Soru
Aşağıda bulunan ve Kant tarafından yazılmış eserler ile eleştirdikleri konular eşleştirmelerinden hangisi yanlıştır?
“Saf aklın eleştirisi”- insan aklının teorik kullanılışı |
“Saf aklın eleştirisi”- insan aklının sanatsal kullanımı |
“ Pratik aklın eleştirisi”- insan aklının eylem alanında kullanışı |
“Yargı gücünün eleştirisi”- estetik düşünme yetilerinin eleştirisi |
“Yargı gücünün eleştirisi”-teolojik düşünme yetilerinin eleştirisi |
Kant yazmış olduğu yapıtlarda insanın bütün yetilerini eleştiriden geçirmiştir. Yapıtlarının adı bunun bir göstergesidir. Saf Aklın Eleştirisi (1787) insan aklının teorik kullanılışının bir eleştirisi; Pratik Aklın Eleştirisi (1788) insan aklının eylem alanında pratik kullanışının eleştirisidir. Üçüncü eleştiri olarak bilinen yapıt Yargı Gücünün Eleştirisi (1790) estetik ve teleolojik düşünme yetilerinin bir eleştirisidir.
7.Soru
Aşağıda Hegel’e göre gelişme süreci ile ilgili verilen ifadelerden hangisi kabul edilemez?
gelişme bir süreç olarak hem mantık sistemi içinde hem de gerçeklikte var olan somut bir etkinliktir |
ilerleme kavramdaki gelişmeye uygundur |
Gelişmenin iticisi de kavramlar arasındaki iç çelişme birbirinden bağımsızdır |
gelişme karşıtlıktan kaynaklanan bir süreçtir |
kavramsal karşıtlığın varoluşa geldiği her yerde kendisini gösterir |
Hegel'e göre gelişme bir süreçtir, üstelik de ilerleyen bir süreçtir. Herhangi bir gelişme sürecindeki ilerleme de kavramdaki gelişmeye uygundur. Gelişmenin iticisi de kavramlar arasındaki iç çelişmenin kendisidir. Dolayısıyla gelişme karşıtlıktan kaynaklanan bir süreçtir ve kavramsal karşıtlığın varoluşa geldiği her yerde kendisini gösterir, doğada da tarihte de. Şu hâlde gelişme bir süreç olarak hem mantık sistemi içinde hem de gerçeklikte varolan somut bir etkinliktir.
8.Soru
Aşağıdakilerden hangisinde “tarihin metafizik açıklaması” ile kastedilen doğru olarak verilmiştir?
Belirli bir hedefe, bir ereğe doğru yaklaşma |
Sistemi akıl, ilerleme, gelişme gibi kimi kavramlara vurgu yaparak tarihsel oluşun açıklanması |
Tarihsel oluş ve değişmenin, tarihin her türlü deviniminin tek bir ilke ya da az sayıda ilke ile açıklanması |
Tarihte ünlü düşünürlerin eylemlerinin açıklanması |
Tarihte olup bitmiş olayların betimlenmesi |
Tarihin “metafizik açıklaması” ile kastedilen, tarihsel oluş ve değişmenin, tarihin her türlü deviniminin tek bir ilke ya da az sayıda ilke ile açıklanmasıdır.
9.Soru
Kant’ın aksine doğa dünyası ile tarih dünyasını birbirinden ayırmayan ve bu iki dünyayı bir arada bir bütün olarak gören düşünür aşağıdakilerden hangisidir?
Voltairé |
Turgot |
Herder |
Cundorcet |
Gibbon |
Herder’e göre tarih içiçe geçmiş aşamaların bir oluşudur. Ayrıca Herder, Kant gibi doğa dünyası ile tarih dünyasını birbirinden ayırmaz, tersine bu iki dünyayı birarada bir bütün olarak görür; öyle ki doğa ile tarih içten bir bağla birbirine bağlı olduklarından tarihin yasaları aslında daha yüksek dereceden doğa yasalarıdır.
10.Soru
Ortaçağın her şeyin tanrı tarafından belirlendiği anlayışına karşı çıkan ve dönem olarak 18.yüzyıla tekabül eden Aydınlanma felsefesinin akla bakışıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
İnsan aklının neleri bilip neleri bilemeyeceği üzerine odaklanılmıştır. |
Aklın hem bir eleştirisi yapılmış hem de aklın ancak bilebileceği konular üzerinde bilgi ortaya konulabileceği ileri sürülmüştür. |
Aklı, doğru kullanımında bilimi, bilgiyi ortaya çıkarabilecek tek bilme yetisi olarak ele almıştır. |
Aklın, tanrı anlayışı olmaksızın yürütülemeyeceği görüşü benimsenmiştir. |
Akıl ve insan eğilimleri her şeyin belirleyicisi olarak düşünülmüştür. |
Aydınlanma Felsefesi tanrı yerine insan merkezli bir düşünceyi ele alırken aynı zamanda aklı değerlendirmeye almış, eleştirmiş, dogmaları insan aklını tutsak eden şeyler olarak değerlendirmiştir. İnanca karşı aklı öne çıkarılması çabaları benimsenerek tanrı anlayışı olmaksızın aklın yürütülemeyeceği görüşü öne sürülmemiştir.
11.Soru
Shelling’e göre bir şeyin tarih olabilmesi için gerekliliklerden bir değildir?
tarih tekilin gerçekleştirildiği yerde vardır |
döngüsellik içinde devinmemesi gerekir |
ilerlemesi gerekir |
bir şeyin tekrarlanmaması gerekir |
gerçek olan ile ideal olanın sentezine dayanır |
Ayrıca Schelling’in akıl tasarımına göre tarih tekilin gerçekleştirildiği yerde değil, ideal olanın, genel olanın, bütünün tekille uyuşacağı şekilde gerçekleştirildiği yerde vardır. Hakiki tarih gerçek olan ile ideal olanın sentezine dayanır. İdeal olan yalnızca bir tür olma özelliğine sahip olan varlıklar için söz konusudur.
12.Soru
Aşağıdaki görüşlerden hangisi Herder ve Kant’ın ortak görüşerinden birini yansıtır?
Tarihe dışarıdan bir ölçüt getirmez, bunun yerine doğrudan tarihin kendisine bakar |
Tarih içiçe geçmiş aşamaların bir oluşudur |
Göre tarihin yasaları aslında doğanın yasalarıdır |
Tarih dünyası doğa dünyasının içinde kendine yer açan doğadan farklı ama yasaları olan bir alandır |
Tarihsel varlık alanı doğal varlık alanının üstünde yükselir |
Herder, Kant gibi tarihe dışarıdan bir ölçüt getirmez, bunun yerine doğrudan tarihin kendisine bakar; “tarihin kendisinde, verisinde kalır, tarihin birliği ve anlamını yine tarihin kendi içinden çıkarmak ister’’.
13.Soru
Alman İdealizmi tarihi nasıl bir süreç olarak tasarlamıştır?
Mekanik olarak gelişen bir süreç
|
Döngüsel olarak gelişen bir süreç
|
Diyalektik olarak gelişen bir süreç
|
Siyasal olarak gelişen bir süreç
|
Doğal olarak gelişen bir süreç
|
14.Soru
Aşağıdaki düşünürlerden hangisi tarihin karşıtların özdeşliği ilkesine göre ilerlediğini düşünmüştür?
Kant |
Herder |
Shelling |
Hegel |
Fichte |
Schelling'e göre karşıt olanlar özdeştir. A ile A- olmayan özdeştir. Schelling'in diyalektik mantığında Ben ve Ben- olmayanın özdeşliği söz konusudur.
15.Soru
Hegel’in düşüncesine göre ‘devlet’ için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
Devlet hukukun, sanatın, bilimin, felsefenin kendisinde buluştuğu birliktir. |
Devlette özgürlük nesneleşir. |
Yalnızca devlet tabanı üzerinde sanat ve din diye bir şey olabilir. |
Devletler usun gelişimi önünde engel teşkil etmektedir. |
Dünya tarihinin konusu devlettir çünkü özgürlük devlette nesnellik kazanır. |
Devlet, aklın gelişiminin önünde engel teşkil etmez, devlet özgürlüğün nesneleşmesi dolayısıyla dünya tarihinin konusunun belirlenmesi demektir.
16.Soru
Marx ve Engels’e göre ilk tarihsel eylem aşağıdakilerden hangisidir?
tapınma |
devlet kurma |
savaşma |
üretim |
avlanma |
Marx ve Engels’e göre ilk tarihsel eylem üretim eylemidir yani tarih üretim eylemiyle başlamıştır. Doğru cevap d'dir.
17.Soru
Tarihin,
- İçgüdü olarak aklın egemenliği
- I. dönemin karşıtı
- Sanat olarak akılın devri
Olarak üç döneme ayrılarak incelenmesi gerektiğini savunan düşünür aşağıdakilerden hangisidir?
Hegel |
Schelling |
Fichte |
Kant |
Herder |
Fichte’ye göre tarihin bir bölümlemesi, yani devirlerinin sıralanması zorunludur. Bu bölümleme içerisinde ilk dönem “içgüdü olarak aklın egemenliği” dönemidir ki bu Fichte’ye göre insanlığın masumiyet çağıdır. Burada Rousseau’nun insanın doğa durumunda masumiyet dönemi içinde olduğu görüşüne benzerlik görülebilir. Bu özgürlük kendi karşıtını doğurarak ikinci dönemi oluşturur. Bu dönemde bireyler kendi üzerlerinde bir yetki ile kendi özgürlüklerini sınırlarlar . Son dönem ise “sanat olarak akıl devri”dir ki bu çağda hümanite kendisini aklın imgesine ve tasarımına uygun olarak geliştirmeye başlar
18.Soru
Her tarih bugünün tarihidir düşüncesi aşağıdaki düşünürlerden hangisine aittir?
Lukacs |
Bloch |
Marx |
Gramsci |
Hegel |
Gramsci’ye göre her tarihsel yorum bugünü yapan insanın geçmişi yorumlamasıdır, bu yüzden de her tarih bugünün tarihidir.
19.Soru
Alman İdealizmi olarak bilinen düşünce sistemi, tarihsel oluşu hangi kavramlara vurgu yaparak açıklamıştır?
Akıl, ilerleme ve gelişme
|
Akıl ve zorunluluk
|
İde ve Tin
|
Hümanite ve ilerleme
|
Oluş ve diyalektik
|
20.Soru
Hangi düşünür kendisini tekrarlayan şeyin tarihe ait olamayacağını ileri sürerek tarihi ilerleyen bir süreç olarak ifade eder?
Weber |
Kant |
Fichte |
Schelling |
Friedrich |
Schelling kendisini tekrarlayan şeyin tarihe ait olamayacağını ileri sürerek tarihi ilerleyen bir süreç olarak düşünür.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ