Tarih Metodu Ara 15. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdaki aşamaların hangisinde insan düşüncesi olay ve olguları ilahi bir güçle açıklamaya çalışır?
- Teolojik aşama
- Metafizik aşama
- Pozitif aşama
Yalnızca I |
Yalnızca II |
Yalnızca III |
I ve II |
I ve III |
a. Teolojik aşama: Bu aşamada insan düşüncesi her şeyi doğaüstü güçlerle
açıklamaya çalışır.
b. Metafizik aşama: İkinci sıradaki bu aşamada ise insan düşüncesi sosyal veya fiziksel tüm olgu ve olaylar› soyut güçlerle açıklamaya çalışır.
c. Pozitif aşama: insan düşüncesinin ulaştığı son noktayı ifade eder. İnsan
düşüncesi bütün olgu ve olayları bilimsel (evrensel yasalara dayalı) olarak
açıklamaya çalışır. Auguste Comte’a göre bu aşamada insan düşüncesi pozitif bilim sayesinde doğaüstü ve soyut güçleri reddederek gözlemlenebilen,
sınıflanabilen ve ölçülebilen olgular arasındaki mevcut ilişkiyi açığa çıkarmaya çaba gösterir. Bu ilişkileri evrensel yasalar içerisinde sistemleştirmeye
çalışır. Doğru cevap A şıkkıdır.
2.Soru
Kopya sayısı gerçeğine en yakın olabilirlik açısından en aza indirgenir. Kalan birkaç
nüsha da kendi aralarında karşılaştırılarak, farklı oldukları noktalar notlarla
gösterilir. Buna ............... denir.
Yukarıdaki boşluğa aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
Tebbirli metin |
Tenkidli metin |
Kopya metin |
Notlu metin |
İncelenmiş metin |
Eserin bütün nüshaları görülüp, bazı bölümlerine sondajlar yapılarak birbirine benzeyen nüshaların içinden en mükemmeli seçilir. Böylece kopya sayısı gerçeğine en yakın olabilirlik açısından en aza indirgenir. Kalan birkaç nüsha da kendi aralarında karşılaştırılarak, farklı oldukları noktalar notlarla
gösterilir. Buna “tenkidli metin” denir. Cevap: B şıkkıdır.
3.Soru
Yorumlayıcı sosyal bilimin kurucusu aşağıdakilerden hangisidir?
Emile Durkheim
|
Auguste Comte
|
Sigmund Freud
|
Wilhelm Dilthey
|
Karl Marx
|
4.Soru
Aşağıdaki aşamaların hangisinde insan düşüncesi olay ve olguları bilimsel olarak açıklamaya çalışır?
- Teolojik aşama
- Metafizik aşama
- Pozitif aşama
Yalnızca I |
Yalnızca II |
Yalnızca III |
I ve III |
II ve III |
a. Teolojik aşama: Bu aşamada insan düşüncesi her şeyi doğaüstü güçlerle
açıklamaya çalışır.
b. Metafizik aşama: İkinci sıradaki bu aşamada ise insan düşüncesi sosyal veya fiziksel tüm olgu ve olaylar› soyut güçlerle açıklamaya çalışır.
c. Pozitif aşama: insan düşüncesinin ulaştığı son noktayı ifade eder. İnsan
düşüncesi bütün olgu ve olaylar› bilimsel (evrensel yasalara dayalı) olarak
açıklamaya çalışır. Auguste Comte’a göre bu aşamada insan düşüncesi pozitif bilim sayesinde doğaüstü ve soyut güçleri reddederek gözlemlenebilen,
sınıflanabilen ve ölçülebilen olgular arasındaki mevcut ilişkiyi açığa çıkarmaya çaba gösterir. Bu ilişkileri evrensel yasalar içerisinde sistemleştirmeye
çalışır. Doğru cevap C şıkkıdır.
5.Soru
Üretim ve tüketim ilişkilerini ve sonuçlarını ortaya koyan coğrafya türü aşağıdakilerden hangisidir?
Beşeri Coğrafya |
Demografik Coğrafya |
Tarihi Coğrafya |
İktisadi Coğrafya |
Sosyal Coğrafya |
İktisadî coğrafya üretim ve tüketim ilişkilerini ve sonuçlarını ortaya koymaktadır. Cevap:D şıkkıdır.
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisi devlet-birey ve milletlerarası ilişkileri ilgilendiren belgelerin korunduğu yerlerdir?
Arşivler |
Kütüphaneler |
Hatıratlar |
Müzeler |
Sahifeler |
Bir devletin ürettiği yazışmaların saklandığı yere arşiv denilir. Arşivler milletlerin hafızası olarak değerlendirilirler. Ancak devlet arşivlerinin dışında, özel kurum ve şahıs arşivleri de bulunmaktadır. Cevap :A şıkkıdır.
7.Soru
Hititler dönemi ile ilgilenen bir tarih öğrencisi olarak Hititçe en büyük tablet arşivine ulaşmak istiyorsanız hangi müzeyi ziyaret etmeniz gereklidir?
Anadolu Medeniyetleri Müzesi |
İstanbul Arkeoloji Müzesi |
Çorum Arkeoloji Müzesi |
British Museum |
Louvre Müzesi |
Hititçe en büyük tablet arşivi İstanbul Arkeoloji Müzesi'nde yer almaktadır. Bu nedenle doğru yanıt B'dir.
8.Soru
Milattan önce V. yüzyılda yaşamış ve historia (tarih) sözcüğüne “insanların ve insan topluluklarının başından geçenleri kayda geçirme yoluyla elde edilen bilgi” anlamını kazandıran düşünür kimdir?
Platon |
Descartes |
Herodotos |
Sophokles |
Hegel |
Herodotos
9.Soru
Bir devletin bürokrasisinin ürettiği belgeler hangi tür kaynaklardandır?
Birinci elden kaynak
|
Biyografi
|
İkinci elden kaynak
|
Yazılı kaynak
|
Münşeat
|
10.Soru
Aşağıdakilerden hangisi tarihi şahsiyetlerin hayat hikâyelerinin anlatıldığı eserlerdir?
Vekayinâmeler |
Seyahatnameler |
Salnâmeler |
Biyografiler |
Hatıratlar |
Biyografiler: Tarihî şahsiyetlerin hayat hikâyelerini anlatan eserlerdir. Eski Yunan ve Roma’da ilk örnekleri görülür. Bunlara tercüme-i hal adı da verilir. İslam tarihinde olduğu gibi Osmanlı tarihinde de, sadrazam, şeyhülislam, kaptan-i derya ve diğer görevliler ile çeşitli meslek gurubundaki şahsiyetler hakkında biyografiler kaleme alınmıştır. Bu tür eserler müstakil olduğu gibi, diğer eserlerin içinde de yer alabilirler. Az da olsa müstakil veya diğer eserleri arasında kişilerin kendi hayatını anlattıkları otobiyografiler de bulunmaktadır. Bunlar kullanılarak yeni biyografiler yazılabilmektedir. Biyografiler ve otobiyografiler çoğu kere özel amaçla kaleme alınmışlardır. Yazılış amaçlarına göre de taraflı olabilirler. Bu yüzden dönemin diğer kaynakları ile birlikte mukayeseli bir yöntem ile kullanılmalıdır. Cevap: D şıkkıdır.
11.Soru
Dîvânu Lugati’t-Türk aşağıdakilerden hangisi tarafından kaleme alınmıştır?
Abdu’l-Kerîm Bihniyâ |
Yâkût el-Hamevî |
Zeki Velidi Togan |
Kaşgarlı Mahmûd |
Yusuf Ziya Kavakçı |
Türkçe’nin Ortaçağ tarihi araştırmaları açısından en eski ve en mühim tarihî sözlüğü Kaşgarlı Mahmûd tarafından kaleme alınan Dîvânu Lugati’t-Türk’tür.
12.Soru
Aşağıdakilerden hanngisi Doğu dünyası ile ilgili bibliyografyaların bibliyografyası niteliğindeki çalışmadır?
Türkiye Makaleler Bibliyografyası |
Türkiye Tarih Yayınları Bibliyografyası |
Eski Harflerle Basılmış Türkçe Tarih Kitapları |
A World Bibliography of Oriental Bibliographies |
Türkiye Bibliyografyası |
Doğu dünyası ile ilgili bibliyografyaların bibliyografyası niteliğindeki şu çalışmaya müracaat edilebilir: Theodore Besterman, A World Bibliography of Oriental Bibliographies, (Yayınlayan: J. D. Pearson), Totowa 1975.
13.Soru
Günümüzde yazıtbilimini incelen bilim dalına ne ad verilir?
Epigrafi |
Papiroloji |
Nümismatik |
Arkeolojik |
Antropolojik |
Dilimize “yazıtbilim” diye çevirebileceğimiz, epigrafi her dilde ve her bölgede olmasa da, birçok kültürde farklı görünüşlerde vardır.
14.Soru
Ortaçağ İslâm dünyasında kaynak ve vesikalarda umumiyetle kullanılmıştır?
Ortaçağ İslâm dünyasında kaynak ve vesikalarda umumiyetle kullanılmıştır?
Rumi takvim |
Celali takvim |
12 hayvanlı Türk takvimi |
Miladi takvim |
Hicrî takvim |
Ortaçağ İslâm dünyasında kaynak ve vesikalarda umumiyetle Hicrî takvim kullanılmıştır.
Doğru cevap e'dir.
15.Soru
Klasik Roma tarihçiliği M.Ö. I. yüzyılın ortasında hangi tarihçi ile başlatılmaktadır?
Sallustius |
Herodotos |
Ammianus Marcellinus |
Thukydides |
Tacitus |
Klasik Roma tarihçiliği M.Ö. I. yüzyılın ortasında Sallustius’la başlatılır. Çünkü Sallustius’tan önce, tarih yazanlar ya yıllıklar ya da anı türünde eserler vermişlerdi.
16.Soru
I.Antakya’da doğmuştur.
II.M.S. 96-378 yılları arasını kapsayan bir tarih eseri kaleme almıştır.
III.Tacitus’u kendisine örnek edinmiştir
IV.Augustus’un hayatını kaleme almıştır.
Bilindiği üzere Roma tarih yazıcılığının son gerçek tarihçisi Ammianus Marcellinus’tur. Yukarıda Ammianus Marcellinus hakkında verilenlerden hangisi veya hangileri doğrudur?
Yalnız I |
I ve II |
I, II ve III |
I, II, III ve IV |
II, III ve IV |
Roma tarih yazıcılığının son gerçek tarihçisi Ammianus Marcellinus’tur: M.S.
330 yılında bugünkü adı Antakya olan Antiokheia kentinde doğmuştur. Helen asıllı olan Ammianus, asker olarak pek çok savaflta çarpıtılmıştı. Ammianus M.S. 96-378
yılları arasını kapsayan bir tarih eseri kaleme almıştır. Bu eserinde Tacitus’u devam
ettirmekle kalmamış, aynı zamanda O’nu kendisine örnek edinmiştir.
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisi yazıya aktarılmış ve tarih açısından kaynak değeri taşıyan bilgiyi ifade etmektedir?
Arşiv
|
Yazılı kaynak
|
Kitap
|
Belge
|
Çizili Malzeme
|
18.Soru
Tarihin “insanı çağdışı olmaktan kurtardığını” ileri süren bilim adamı aşağıdakilerden hangisidir?
Halil İnalcık
|
Ernest Bernheim
|
Karl Marx
|
Lucien Febvre
|
Macit Gökberk
|
19.Soru
Aşağıda verilenlerden hangisi dış eleştirinin ilk basamağını oluşturmaktadır?
Eserin Tarihinin Belirlenmesi |
Eserin Yazarının Belirlenmesi |
Eserin Okuyucusunun Belirlenmesi |
Eserin Yazıldığı Yerin Belirlenmesi |
Eserin Malzemesinin Belirlenmesi |
Tarih okuyucusu veya araştırmacısı eline geçen bir eseri özellikle tarihi değeri olan
bir yazmayı değerlendirirken öncelikle eserin yazarının belirlemeye çalışır. Bu durum dış eleştirinin ilk basamağıdır.
20.Soru
Nümismatik kaynaklardan olan sikkenin tarih araştırmaları için kullanılmasına ilişkin aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
Yazılı kaynaklarla birlikte ortaya çıkmıştır. |
Siyasal açıdan da bilgiler verir. |
İkincil nitelikte tarihsel kaynaktır. |
Öznel olmaktan oldukça uzaktır. |
Tipolojik açıdan da yazıtlar, papirüslerden ayrılır. |
Yazılı kaynaklardan, sikkenin icadından birkaç yüzyıl öncesinden beri Ege Dünyası’nda madenlerin, büyük baş hayvanların, üç ayaklı kazanların, baltaların vb. araç gereçlerin para olarak kullanıldıklarını öğrenmekteyiz. Yazıtlar, papirüsler gibi birincil nitelikte tarihsel kaynaklardan olan sikkelerin; tipolojik açıdan da yazıtlar, papirüsler ve arkeolojik belgelerle yakın benzerliği vardır. Sikkeler, birincil nitelikte kaynaklar olmasına rağmen, taşıdıkları “propagandacı” özellikler yüzünden nesnel olmaktan oldukça uzaktadırlar. Tarihte ekonomik olduğu kadar siyasal açıdan da önem kazanan sikkenin siyasal tarih araştırmaları bakımından önemli bilgiler verdiği görülmektedir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ