Tarih Metodu Final 6. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdaki eserlerden hangisi ulema biyografilerini konu almaktadır?
Hamiletü’l-Küberâ |
Risâle-i Sulhiyye |
Şakaik-ı Nu’maniye |
Tarih-i Atâ |
Hadikatü’l-Vüzerâ |
Şakaik-ı Nu’maniye ulema biyografilerini konu almaktadır.
2.Soru
“Bir milleti aydınlatma ve uyarmada, bir millete muhtaç olduğu fikri gıdayı vermekte, özet olarak bir milletin mutluluk hedefi olan müşterek istikamette yürümesini teminde, ...........başlı başına bir kuvvet, bir mektep, bir rehberdir” boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi gelmelidir?
Ansiklopediler |
Bibliyografyalar |
Basın |
Kongre tutanakları |
Resmi gazete |
“Bir milleti aydınlatma ve uyarmada, bir millete muhtaç olduğu fikri gıdayı vermekte, özet olarak bir milletin mutluluk hedefi olan müşterek istikamette yürümesini teminde, basın başlı başına bir kuvvet, bir mektep, bir rehberdir” Atatürk'ün Söylev ve demeçlerinden elde edilen bu cümle basın üzerinedir.Doğru yanıt C şıkkıdır.
3.Soru
I. Muhammed Salih tarafından yazılmıştır.
II. Buhara Hanlığı dönemine aittir.
III. Farsça yazılmıştır.
Yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri Şeybani-nâme ile ilgili doğrudur?
Yalnız I |
Yalnız III |
I ve II |
II ve III |
I, II, III |
Muhammed Salih tarafından yazılmıştır. Buhara Hanlığı dönemine aittir. Çağatay Türkçesiyle yazılmıştır.
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Süleymannâme türünde eser veren önde gelen tarihçiler arasında sayılmaz?
Bostan Çelebi |
Celalzâde Salih Çelebi |
Kalkandelenli Sücûdî |
Kara Çelebizâde Abdülaziz |
Matrakçı Nasûh |
Süleymannâme türünde eser veren önde gelen tarihçiler şunlardır: Matrakçı Nasûh, Bostan Çelebi, Kara Çelebizâde Abdülaziz, Celalzâde Mustafa, Celalzâde Salih Çelebi.
5.Soru
İlkçağ kavimleri arasında tarihçilikte hangi uygarlık daha çok ilerlemiştir?
İlkçağ kavimleri arasında tarihçilikte hangi uygarlık daha çok ilerlemiştir?
Frigyalılar |
Urartular |
Lidyalılar |
Sümerler |
Hititler |
İlkçağ kavimleri arasında tarihçilikte Hititler’in ileri gitmiş oldukları görülmektedir. Hititler olayları yıllara göre düzenlemekle “yıllık” örneğini ortaya atmışlardı. Olayları gerçeğe uygun, ancak okuyucu üzerinde etki yapabilecek biçimde ve belirli görüşlere göre anlatmaya önem vermişlerdi.
6.Soru
Timurlular dönemi tarih yazıcılığı ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
Timur dönemini anlatan en önemli eser Roy Gonzales de Claviyo tarafından yazılmıştır. |
Timurluların tarih yazımındaki hâkim dil Çağatay Türkçesi idi. |
Timur soyundan gelen Zahirüddin Muhammed Babür şiirlerini Türkçe olarak yazmıştır. |
Bâbürnâme'nin odak noktasını Babür’ün siyasi alanda yaptığı mücadeleleri oluşturur. |
Mirza Haydar’ın Tarih-i Reşidî eseri Doğu Türkistan, Maveraünnehr ve Kazak hanlarının tarihi için birinci sınıf kaynaktır. |
Timur ve Timurluların tarihleri Orta Asya dışında, çoğunlukla İran’da yazılmıştır. Timurluların tarih yazımındaki hâkim dil Farsçaydı. Bununla beraber, Çağatay dili de hızla gelişti. XV. yüzyıl boyunca Timurlular sarayında edebiyat ve şiir dili olarak Çağatay Türkçesi yükseldi. Timur zamanında (1370-1405) Çağatay Türkçesiyle tarih eserlerinin yazıldığı biliniyorsa da bunlar zamanımıza kadar ulaşmamıştır.
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, Milli Mücadele sırasında İstanbul’da TBMM Hükümeti’nin adeta sözcülüğünü yapan gazetedir?
İleri |
Hakimiyet-i Milliye |
Yeni Gün |
İrade-i Milliye |
Yeni Gün |
İleri, Milli Mücadele sırasında İstanbul’da TBMM Hükümeti’nin adeta sözcülüğünü yapan gazetedir.
8.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Burhân-ı Katı isimli eseri Türkçe’ye tercüme eden vakanüvistir?
Mehmed Esad Efendi |
Recâî Mehmed Şakir Efendi |
Antepli Ahmed Âsım Efendi |
Cevdet Paşa |
Ahmet Lûtfi Efendi |
On dokuzuncu yüzyıl vakanüvislerinden Antepli Ahmed Âsım Efendi bir Farsça sözlük olan Burhân-ı Katı isimli eseri Türkçe’ye tercüme ederek Sultan III. Selim’in iltifatına mahzar olmuş ve Süleymaniye Müderrisliği’ne getirilmiştir. Doğru cevap C’dir.
9.Soru
Medeni Bilgiler ve M. Kemal Atatürk’ün El Yazıları İlk kez Tarih ve Yurtbilgisi Muallimi Afet (İnan) tarafından “Vatandaş İçin Medeni Bilgiler” adıyla 1930’da ortaokullarda okutulmak üzere hazırlandı. Eserin içindekileri gözden geçirildiğinde; çeşitli konulardan konularından oluştuğu görülmektedir. Bu kitaba, daha sonraları başka konulara ilişkin el yazıları bulunmaktadır. Aşağıdakilerden hangisi daha sonra eklenen konulardan biridir?
Vergi |
Millet |
Devlet |
Bağlılık |
Çalışma |
Medeni Bilgiler ve M. Kemal Atatürk’ün El Yazıları İlk kez Tarih ve Yurtbilgisi Muallimi Afet (İnan) tarafından “Vatandaş İçin Medeni Bilgiler” adıyla 1930’da ortaokullarda okutulmak üzere hazırlandı. Eserin içindekileri gözden geçirildiğinde; millet, devlet, demokrasi, devletin vatandaşa karşı vazifeleri, işbölümü, bağlılık ve çalışma konularından oluşmaktadır. Bu kitaba, daha sonraları “Askerlik Vazifesi, intihap (seçim), vergi, Teşkilat-ı Esasiye (Anayasa), TBMM, Adliye, Bankalar ve Belediyeler” gibi birçok başlık eklenmiştir. Kitabın daha sonraki baskılarında (1968’den beri) Atatürk’ün “millet, devlet, devletin vazifeleri, hürriyet, taassupsuzluk, bağlılık, çalışmak, vatandaşın vazifeleri” gibi konulara ilişkin el yazıları bulunmaktadır.
10.Soru
Edirneli Sehi Bey’in Heşt Behişt’i hangi yılları içermektedir?
1500-1638 |
1500-1538 |
1400-1638 |
1400-1438 |
1400-1538 |
Edirneli Sehi Bey’in Heşt Behişt’i 1400-1538 yıllarını içermektedir.
11.Soru
Nümizmatik kaynaklar (paralar/sikkeler) özellikle vekâyinâmelerin suskun kaldığı ya da çelişkili bilgiler verdiği durumlarda verdikleri dakik bilgilerle tarih araştırmacıları için en güvenilir kaynak türleri arasında yer almaktadır.
Buna göre nümizmatik kaynaklar;
I. Hükümdarlık yılları
II. Hükümdar unvanları
III. Hakimiyet ilişkileri
IV. Siyasî isyanlar
gibi konulardan hangisi ya da hangilerinin tespiti açısından büyük öneme sahiptir?
I ve II |
Yalnız II |
I, II ve III |
II, III ve IV |
Hepsi |
Nümizmatik kaynaklar, sayılan konuların hepsinin tespiti açısından büyük öneme sahiptir. Doğru yanıt E şıkkıdır.
12.Soru
İslâmiyet’in doğduğu dönemde Arapların “tarih”e karşılık gelecek bir kelimeleri yoktu. İslâm’ın öncelikle Arap tarihçiliği, sonra da bütün Müslüman toplumların tarih anlayışı üzerinde derin etkileri olmuştur.
Aşağıdakilerden hangisi İslam’ın Arap tarihçiliğine tarihsel süreklilik ve evrensel tarih anlayışı getirdiğinin kanıtlarından biri değildir?
Kur’an-ı Kerim’de eski peygamberler ve krallara yapılan atıflar |
Tarihin ilk insanla başlatılması |
Hicretin takvimin başlangıcı olarak görülmesi |
Farklı kabilelerden bahsedilmesi |
İslamiyetin doğuşunun tarihsel sürecin devamı olarak görülmesi |
İslam’ın Arap tarihçiliğine tarihsel süreklilik ve evrensel tarih anlayışı getirdiğine ilişkin diğer şıklar doğru, C şıkkında verilen yanıt yanlıştır.
13.Soru
Aşağıdakilerden hangisi 'Devlet-i Osmâniye Tarihi' kitabının yazarıdır?
Joseph von Hammer |
Johann Wilhelm Zinkeisen |
Nicolae Jorga |
İsmail Hakkı Uzunçarşılı |
İsmail Hami Danişmend |
'Devlet-i Osmâniye Tarihi' kitabının yazarı Joseph von Hammer'dır.
14.Soru
Aşağıdakilerden hangisi veya hangileri Ortaçağ İslam tarihyazımı konusunda araştırma yapan bir tarihçinin bilmesi gerekebilecek dillerdendir?
I- Arapça
II- Farsça
III -Türkçe
Yalnız I |
I ve II |
I ve III |
II ve III |
I, II ve III |
Ortaçağ'da yazılmış tarihler, yazıldığı yer ve kültürel atmosfere göre, Arapça, Farsça ve Türkçe olabilmektedir. Doğru cevap E'dir.
15.Soru
Aşağıdaki Osmanlı tarihçilerinden hangisi I. Selim'in saltanatını meşrulaştırmak amacıyla bir eser vermemiştir?
Aşıkpaşazade |
İshak Çelebi |
Hoca Sadeddin |
İdris-i Bidlisi |
Celalzade Mustafa |
I. Selim'in imajını düzeltmek, onun saltanatını ve kardeşleriyle olan taht mücadelesini bir anlamda meşrulaştırmak amacı güden eserler Selimname türündeki eserlerdir. Aşıkpaşazade hem daha önceki devirde yaşamış olması itibariyle bu türde bir eser vermemiştir. Doğru cevap A'dır.
16.Soru
I. Amak-i Buhârî
II. Seyyid Hasan-i Gaznevî
III. Nâsir-i Husrev
Yukarıdakilerden hangileri Ortaçağ İslam dünyasında örnek olarak verilebilecek divânlardandır?
Yalnız I |
Yalnız III |
I ve II |
II ve III |
I, II, III |
Ortaçağ şairlerine ait Arapça, Farsça ve Türkçe pek çok dîvân günümüze ulaşmıştır. Ortaçağ İslâm dünyasında sayıları binleri bulan bu dîvânlar arasında burada örnek olarak Selçuklular devrine ait Nâsir-i Husrev, Sûzenî-yi Semerkandî, Hâkânî-yi Şirvânî, Emîr Mu’izzî, Enverî, Mes’ûd-i Sa’d-i Selmân, Amak-i Buhârî, Muhtârî-yi Gaznevî, Edîb Sâbir-i Tirmizî, Esîru’d-dîn-i Ahsîketî, Zâhiru’d-dîn-i Fâryâbî, Seyyid Hasan-i Gaznevî, ‘Abdu’l-Vâsi’-yi Cebelî, Felekî-yi Şirvânî ve Seyf-i Fergânî gibi tanınmış şairlere ait olanları zikretmek mümkündür.
17.Soru
Bir tarihçi belirlemek suretiyle tarih yazmayı kurumsallaştırıp tarih yazma geleneği hangi dönemde başlatılmıştır?
Hive Hanlığı |
Buhara Hanlığı |
Çarlık Dönemi |
Sovyet Dönemi |
Timur Dönemi |
Muhammed Rahim Han, Hive’de tarih yazma geleneği başlattı; bu durum yaklaşık bir asır kadar devam etti. M. Rahim Han bu iş için bir tarihçi belirlemek suretiyle tarih yazmayı kurumsallaştırdı. Doğru cevap A seçeneğidir.
18.Soru
Osmanlı dönemindeki eser türlerinden hangisinin yazarı yarı-resmi devlet tarihçisi olarak nitelendirilebilir?
Tevarih-i Ali Osman |
Selimname |
Süleymanname |
Surname |
Şehname |
Osmanlı devletinde sultanlar vakanüvislik kurumu ortaya çıkmadan önce özellikle savaşa giderken yanlarında bir şehnameci bulundurur ve savaşta gösterdikleri başarıların kayda geçmesini sağlarlardı. Bu niteliği itibariyle şehnameciler yarı-resmi devlet tarihçisi olarak görülebilirler. Doğru cevap E'dir.
19.Soru
I. Dünya Savaşı yıllarında Sovyetler Birliği tarafından Özbekistan için ulusal kahraman ilan edilen tarihi figür aşağıdakilerden hangisidir?
Oğuz Kağan |
Timur Han |
Cengiz Han |
Alper Tunga |
Atilla |
I. Dünya Savaşı yıllarında Sovyetler Birliği’nde tarih yazımında yeni bir eğilim gelişti. Rus halkına vatanseverlik ruhu aşılamak için geçmişteki Rus kahramanları canlandırıldı. Savaştan sonra bu eğilim Orta Asya tarihçilerine de yayıldı. Her bir cumhuriyette geçmişten bazı şahsiyetler seçilerek yüceltildi. Yalnız, bunların Ruslara karşı savaşmamış olması gerekiyordu. Türklere, Polonyalılara veya Rusların geleneksel düşmanı olan başka milletlere karşı savaşmış olan kahramanlar tercih edildi. Özbekistan için Timur bu projeye uygun düşüyordu. Onun Osmanlı Türklerine karşı olan zaferi abartıldı ve daima gündemde tutuldu. Doğru cevap B’dir.
20.Soru
Epigrafik kaynakların diğer kaynak türlerine göre zamanın tahribatından daha az etkilenmesinin sebebi aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?
Epigrafik kaynaklar diğer kaynak türlerine göre daha iyi saklanmıştır. |
Epigrafik kaynaklar diğer kaynak türlerine göre taş,metal,çini veya tahta gibi dayanaklı yazı malzemesine üzerine işlenmiştir. |
Epigrafik kaynaklar diğer kaynak türlerine göre yangından etkilenmemişlerdir. |
Epigrafik kaynaklar diğer kaynak türlerine göre çok üretilmiştir. |
Epigrafik kaynaklar diğer kaynak türlerine göre daha çok sevilip,rağbet görmüştür |
Epigrafik kaynaklar (kitabeler/yazıtlar) umumiyetle yapılar, mezartaşları, çeşitli eşyalar ve sert cisimler üzerine kaydedilmiş yazılı metinlerdir. Verdikleri dakik ve sıhhatli bilgilerle tarih araştırmalarında kullanılan en güvenilir kaynak türlerinden birini oluştururlar. Genellikle taş, mermer, metal, çini veya tahta gibi dayanıklı yazı malzemesi üzerine işlendikleri için, diğer kaynak türlerine göre zamanın tahribatından daha az etkilenmişlerdir.Doğru cevap B’dir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ