Tarihi Coğrafya Ara 12. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Hıristiyanlar için kutsal topraklara göre ikinci derecede olan Anadolu sahası ile ilgilenip, ülkemiz içinde bir ilk durumunda olan “The Historical Geography of Asia Minor” isimli kitabın yazarı kimdir?
Mackinder |
R. Kermack |
W.M.Ramsay |
D.R.Wilson |
Loui-Auguste Himly |
D. R. Wilson’un 1960 yılında tamamladığı ve hala basılmayan doktora tezinin adı ‘The Historical Geography of Bithynia, Paphlagonia, and Pontus in the Grek and Roman Periods”dır. Loui-Auguste Himly yaptıkları araştırmalar ile tarihi coğrafyaya oldukça büyük katkılar yapan iki Fransızdan biridir. Mackinder 1870’lerde önemli çalışmalarıyla tarihi coğrafyaya katkıda bulunmuş isimdir.
2.Soru
I. Yerleşmelerin lokalizasyonu
II. Tarım ve sanayi
III. Yerleşik ve konar-göçer toplumlar
IV. Dünya konseptinin izahı
Röllig’e göre yukarıdakilerden hangileri tarihi coğrafya çalışmalarından beklenenlerdendir?
I, II, III |
I, II, III, IV |
I, III |
II, III |
II, III, IV |
Seçeneklerin tamamı Röllig’e göre tarihi coğrafya çalışmalarından beklenenlerdendir. Doğru yanıt “B” şıkkıdır.
3.Soru
Tarihi coğrafyanın çeşitli kültürel özelliklerin kökenleri, dağılımları, yenilikleri ve değişimlerinin özelliklerini ele alan yönüne ne ad verilir?
Dinamik kültür tarihi |
Geçmiş kültür tarihi |
Geleneksel kültür tarihi |
Kurgusal kültür tarihi |
Yenilikçi kültür tarihi |
Dinamik kültür tarihi: Çeşitli kültürel özelliklerin kökenleri, dağılımları, yenilikleri ve değişimlerinin özelliklerini ele almak için en etkili yaklaşımlardan birisidir. Çalışma alanı, özelliklerin çeşitliliği bakımından zengin tek bir bölgeyi kapsayabileceği gibi kıtalar veya dünya üzerindeki tekli ya da birbirine bağlı küçük gruplar da olabilir. Doğru cevap A'dır.
4.Soru
Günümüzde arşiv verileri haritalara aktarılarak, bu sayede bilgi harita üzerinde görsel hale gelebilmektedir. Bunu gerçekleştiren sisteme ne ad verilir?
NASA |
GIS (Coğrafi Bilgi Sistemleri) |
Uydu |
Saha |
Devre |
Günümüz tarihi coğrafya çalışmalarında bilgilerin görselleştirilmesi ve sorgulanması bakımından coğrafi bilgi sistemlerinin önemi her geçen gün artmaktadır. Buna Coğrafi Bilgi Sistemleri (GIS) denilmektedir.
5.Soru
Geçmişe ait verileri depolayan, görüntüleyen, analiz edebilen ve zaman içerisindeki değişiklikleri ortaya koyabilen bilgi sistemi olarak tanımlanan terim aşağıdakilerden hangisidir?
Yeniden inşa |
Coğrafi Bilgi Sistemleri |
Tarihi Coğrafya |
Coğrafi Konumlandırma Sistemleri |
Lokalizasyon |
Tarihi coğrafi bilgi sistemleri (CBS) geçmişe ait verileri depolayan, görüntüleyen, analiz edebilen ve zaman içerisindeki değişiklikleri ortaya koyabilen bilgi sistemi olarak tanımlanabilir.
6.Soru
Coğrafyanın kronolojik tasnifi düşünüldüğünde, bugünün belge ve bilgileri kullanılarak geleceğe yönelik projeksiyonlar yapılması aşağıdakilerden hangisinin inceleme alanına girmektedir?
Planlama Coğrafyası |
Tarihi Coğrafya |
Çağdaş Coğrafya |
Paleocoğrafya |
Yerleşme Coğrafyası |
Bugünün belge ve bilgileri kullanılarak geleceğe yönelik projeksiyonlar yapılması “Planlama Coğrafyası” nın çalışma sahasına girmektedir.
7.Soru
Tarihi coğrafyanın klasik evresi hangi yıllar arasına tarihlenmektedir?
1700-1800 |
1700-1920 |
1720-1820 |
1720-1900 |
1800-1900 |
1700-1920 arası dönem tarihi coğrafyanın klasik evresini oluştururken 1920-1950 yılları arasında gerçekleştirilen araştırma ve tartışmalar sayesinde tarihi coğrafya modern kimliğini kazanmıştır. Doğru yanıt “B” şıkkıdır.
8.Soru
‘Fezleke-i Fenn-i Coğrafya’ isimli kitabında, coğrafyayı “coğrafya-yı riyazi, coğrafya-yı tabii, coğrafya-yı politiki ve siyasi, coğrafya-yı tarihi ve coğrafya-yı askeri” olmak üzere 5 önemli dala ayıran yazar aşağıdakilerden hangisidir?
Ali Cevad |
Şevket Işık |
Murat Ağarı |
Ahmed Rifat |
Zeki Velidi Togan |
Ali Cevad, 1897 yılında basılan ‘Fezleke-i Fenn-i Coğrafya’ isimli kitabında coğrafyayı 5 bölüme ayırmıştır. Doğru cevap A'dır.
9.Soru
Hangisi coğrafi teknikler arasında yer almaz?
Tarımsal coğrafya |
Matematiki coğrafya |
Uzaktan algılama |
Harita bilgisi |
Coğrafi bilgi sistemleri/CBS |
Bazı coğrafi teknikler Dünya’da özellikle son zamanlarda coğrafya dışında birçok bilim dalına yardım eden, veri sağlayan interdisipliner bir karakter de kazanmışlardır. Bunlar, coğrafyanın diğer ilgili bilim dalları ve metotlanna göre daha fazla kullandığı bir aracı, destekçisi durumundaki konular olup; Matematiki coğrafya, Uzaktan algılama, Harita bilgisi, Coğrafi bilgi sistemleri/CBS şeklinde sıralanmaktadır.
10.Soru
Tarihi Coğrafya bilimi ülkemize ilk defa nasıl girmiştir?
Batılı kaynaklardan çeviri yoluyla eser hazırlayanların katkısıyla |
Orta Asya Türk düşünürlerin çalışmasıyla |
Anadolu'da yaşayan yabancı bilim insanlarının çalışmalarıyla |
Eski metinlerin Türk bilim insanları tarafından çevrilmesi ile |
Arkeolojik kazılar yolu ile |
Tarihi coğrafyanın bu dönemde ülkemize girişi, büyük oranlarda batılı kaynaklardan çeviri yoluyla eser hazırlayanların katkısıyla olmuştur. Doğru cevap A'dır.
11.Soru
Modern tarihi coğrafya hangi yıllarda başladığı kabul edilir?
1850'ler |
1870'ler |
1890'lar |
1920'ler |
1970'ler |
modern tarihi coğrafyanın başlangıcı 1920’den 1930’lara (ve hatta bazılarınca 1945/1950’lere) tarihlenir ki, o dönem H.C.Darby’e göre “tarihi coğrafyanın bilinçli bir disiplin olarak yükseldiği” tarihlerdir. Esasen E.H. Carrier’in prehistorik dönemden günümüze coğrafi değişimi kapsayan “Historical Geography of England and Wales” isimli eseri 1925 yılında basıldıysa da, İngiltere’nin tarihi coğrafyası üzerine en büyük çalışma Darby’nin editörlüğü altında (An Historical Geography of England Before AD 1800) 1936 yılında hazırlanan kitaptır. Doğru yanıt D'dir.
12.Soru
Coğrafi beceriler aşağıdakilerden hangisini içermez?
Coğrafi standartlar |
Coğrafi soru sorma |
Coğrafi bilgi elde etme |
Coğrafi bilgiyi organize etme |
Coğrafi soruları cevaplamak |
Coğrafi standartlar, coğrafi olarak eğitilmiş bir insan ortaya çıkarmayı hedefler. Coğrafi becerilerin içeriği değildir.
13.Soru
Coğrafya’ya yardımcı bilimler göz önüne alındığında aşağıdakilerden hangisi bunun dışında kalır?
Harita bilgisi |
Jeoloji |
Sosyoloji |
Botanik |
Ekonomi |
Harita bilgisi coğrafyaya yardımcı bir bilim dalı değil, coğrafi bir tekniktir.
14.Soru
Aşağıdaki gelişmelerden hangisinin Ortaçağ’ın son asırlarında Batıda coğrafyanın tekrar canlanmasında rolü yoktur?
Haçlı seferleri |
Pusula, matbaa, denizcilik alanlarındaki gelişmeler |
Coğrafi Keşifler |
Rönesans |
Fransız İhtilali |
Ortaçağ’ın son asırlarında batıda coğrafyanın tekrar canlanmasının başlıca sebepleri:
Haçlı seferleri sayesinde Batı ve İslam aleminin temasa geçmesi ve ilim, fikir, sanat, teknoloji vb alanlarda birçok yeniliğin Avrupa’ya gelmesi
Pusula, matbaa, denizcilik, gemi yapımı gibi alanlardaki ilerlemeler
Coğrafi keşifler ile coğrafi ufuk çok hızlı bir şekilde genişlerken, bilimsel faaliyetler ile insan hayatını ilgilendiren birçok husus Rönesans ve Reform vasıtasıyla bilim, sanat vb. alanlara bakış açısının değişmesi
Müslüman alimler vasıtasıyla Rönesans ve Reformun etkisiyle pek çok eski Yunan eserleri ve coğrafya eserlerinin tercüme edilmesi olarak sıralanabilir.
15.Soru
I- Bugünün sorunlarını çözmek için geçmişi anlamanın gerekliliği.
II- Peyzajın devam eden planlamasında tarihi coğrafyanın kamu yararı faaliyetler için önem arz etmesi.
III- Geleceğe dönük yapılacak olan planlamalarda tarihi coğrafya çalışmalarının katkısı.
IV- İstihdam sağlamada bir payının olması.
V- Hobi anlamında meraklısının çok olması.
Yukarıda verilen maddelerden hangileri tarihi coğrafyanın öneminin gelecekte de var olması gerektiğini büyük ölçüde destekler niteliktedir?
I- II |
I- II- III |
II- III- IV |
III- IV- V |
II- III- V |
B seçeneğinde verilen maddeler tarihi coğrafyanın gelecekte de olması gerektiğinin nedenini en iyi ve en doğru şekilde ifade etmektedir. IV- V numaralı maddeler, tarihi coğrafyanın gelecekte de olması gerekliliğinin önemini esas olarak ifade etmemektedir. Doğru cevap B seçeneğidir.
16.Soru
I. İncil yanında Yunan ve Roma’nın klasik alıntılarında tanımlanan coğrafyaların tasviri II. İmparatorluklar ve devletlerin sınırları ve uçlarının değişmesiyle ortaya çıkan araştırmalar III. Coğrafi inceleme ve keşiflerin tarihi Yukarıda verilenlerden hangisi ya da hangileri XX.yy’dan önce tarihi coğrafya tanımlamalarındandır?
Yalnız I |
Yalnız III |
I-II |
II-III |
I-II-III |
Verilen tanımlamaların hepsi XX.yy’ öncesi tarihi coğrafya entelektüel çabası olarak gösterilmektedir. Doğru cevap E'dir.
17.Soru
- I. Kartoğrafya
- II. Fiziki coğrafya
- III. Beşeri coğrafya
- IV. Coğrafi teknikler
Yukarıdakilerden hangisi J.S.Fisher'ın yaptığı coğrafi bölümlemede ele aldığı alanlardandır?
I, II ve II |
II, III ve IV |
I ve II |
I, III ve IV |
II ve IV |
Coğrafyanın bölümlemesi çeşitli kaynaklarda o kadar çok ve farklı şekillerde yapılmıştır ki, konuyu dağıtmamak amacıyla burada, fazlaca ayrıntıya girmeden kısaca geçmek ihtiyacı hissedilmiştir. Bunlardan biri, J. S. Fisher’in yaptığı bölümlemedir. Fisher, coğrafyayı kitabında iki ayrı yerde iki farklı şekilde bölümlere ayırmıştır ki, ilki: ‘1- Fiziki ve Beşeri coğrafya; 2- Sistematik ve Bölgesel coğrafya’ şeklindedir. Coğrafyanın konusunu ele aldığı bahiste ise, 1- Fiziki coğrafya, 2- Beşeri coğrafya ve 3- Coğrafi teknikler olmak üzere üç kısma ayırmıştır.
18.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Beşeri Coğrafyanın alt dallarından biridir?
Kayaçlar coğrafyası |
Kültürel coğrafya |
Hidrografya |
Biocoğrafya |
Kıtalar coğrafyası |
Beşeri Coğrafya başlığı altında yerleşme coğrafyası, nüfus coğrafyası, kültürel coğrafya, siyasi coğrafya, idari ve Ekonomik coğrafya yer almaktadır.
19.Soru
I. Tabiatta kendiliğinden bulunan, insan ve ürünleri dışındaki unsurları ele alır.
II. Araştırmalar doğa unsurları incelenerek yapılır.
III. İnsanın yarattığı coğrafya üzerinde araştırmalar yapalar.
Yukarıdakilerden hangileri fiziki coğrafyanın özellikleri arasında gösterilir?
Yalnız I |
Yalnız II |
I ve II |
II ve III |
I, II ve III |
Fiziki coğrafya, tabiatta kendiliğinden bulunan, insan ve ürünleri dışındaki unsurları ele alır. “Kendi iç mantığına göre coğrafyanın ikiye bölünme eğilimi vardır ve doğal dünyanın coğrafyası ‘fiziki coğrafya’ ve insanın yarattığı dünyanın coğrafyası ise ‘beşeri coğrafya’ adını alır. Bu sebeple, III numaralı özellik, beşeri coğrafyaya aittir.
20.Soru
Aşağıdakilerden hangisi coğrafi tekniklerden birisi değildir?
Matematiki coğrafya |
Biocoğrafya |
Uzaktan algılama |
Harita bilgisi |
Coğrafi bilgi sistemleri (CBS) |
Coğrafi teknikler, coğrafya araştırmalarına yardımcı olan, destek niteliğinde araştırma alanları/teknikleridir. Ancak biocoğrafya, bu tür teknikler arasında yer almaz. Biocoğrafya, fiziki coğrafyanın alt dallarından birisidir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ