Tarihi Coğrafya Ara 13. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Ülkemizde 1871 yılında başlayan ilk arkeolojik kazılar nerede yapılmıştır?
Olympos / Olimpos |
Aiolis |
Ephesus / Efes |
Lykia |
Troia / Truva |
Ülkemizde ilk arkeolojik kazılar 1871 yılında Troia/Truva’daki kazılar ile başlatılır.
2.Soru
Modern beşeri coğrafyanın kurucusu ve Die Erdkunde isimli kitabı bulunan bilim adamı aşağıdakilerden hangisidir?
Alexander von Humboldt |
Carl Ritter |
Platon |
Davis |
Kant |
Modern beşeri coğrafyanın kurucusu Carl Ritter olarak kabul edilmektedir.
3.Soru
I- Jeomorfoloji
II- Hidrografya
III- Klimatoloji
Yukarıdaki alanlardan hangisi ya da hangilerinde fiziki coğrafyanın alt kollarından birisidir?
I, II, III |
I, II |
I, III |
II, III |
Yalnız III |
Yeryüzünün şekilleri, toprakları, maden kaynakları, su kütleleri, iklimi ve havası, doğal bitki örtüsü ve yaban hayatı tek tek ya da bir kombinasyon halinde fiziki coğrafyada araştırma konusu olmaktadırlar. Bunları inceleyen fiziki coğrafyanın alt kolları ise fizyografi ya da jeomorfoloji, hidrografya, biyocoğrafya, klimatoloji vb. gibi adlar altında uzmanlık alanları haline gelmişlerdi.
4.Soru
Dünyada tarihi coğrafya adıyla yapılan çalışmalar ilk hangi tarihten itibaren başlamıştır?
1500 |
1600 |
1700 |
1800 |
1900 |
İlk olarak 1700’den itibaren tarihi coğrafya adıyla çalışmalar yapılmaya başlanmıştır.
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi paleocoğrafyanın tanımıdır?
Yeryüzünün belirli bir bölgesinin, jeolojik geçmişin belirli bir zamanındaki coğrafyasının belirlenmesini konu edinen bilim dalı. |
İnsanoğlunun yaşadığı veya ilgilendiği alanın tamamında veya bir kısmında yer alan fiziksel detayların, bu detaylarla ilgili bilgilerin veya bu alanda meydana gelen olgularla ilgili bilgilerin, genellikle düz bir yüzey üzerinde, belli bir ölçekte gösterimidir. |
İnsan ve doğal ortamın karşılıklı etkileşimini araştıran ve bunu yaparken de özellikle dağılış ilkesini uygulayan’ bir bilimdir. |
İnsan ve diğer canlıların içinde yer aldığı ve yaşam şartlarını oluşturan tüm organik ve inorganik unsurlardan oluşan, süreç ve etkileşimlerin gerçekleştiği ortamdır. |
Sahip olduğu karakteristik özellikleri bakımından çevresinden farklılık gösteren alanların gruplanmasıyla oluşan alandır. |
Ansiklopedi ve sözlüklerde paleocoğrafya hakkında çeşitli açıklamalar yapılmaktadır. Ana Britannica’da, ‘yeryüzünün belirli bir bölgesinin, jeolojik geçmişin belirli bir zamanındaki coğrafyasının belirlenmesini konu edinen bilim dalı’ ifadesi kullanılmıştır.
6.Soru
Coğrafi Bilgi Sistemleri ülkemizde tarihi coğrafya çalışmalarında hangi dönemde kullanılmaya başlandı?
1980’li yıllarda |
1990’larda |
2000’de |
2005’te |
2010’lu yıllarda |
Kartografik yöntemler, harita sistemleri, NASA destekli uzay sistemleri gibi Coğrafi Bilgi Sistemleri 1990’larda dünyada, ülkemizde ise ancak 2010’lu yıllarda kullanılmaya başlanmıştır.
7.Soru
Aşağıdaki tekniklerden hangisi, coğrafya araştırmalarında en uzun geçmişe sahiptir?
Matematiki coğrafya |
Görüntüleme |
CBS |
Uzaktan algılama |
Harita bilgisi |
Harita bilgisi, çok eski zamanlardan beri kullanılmakta olan bir tekniktir.
8.Soru
I. Ülkemizdeki coğrafyacılar Dünya'yı takip etmemektedirler.
II. Türk coğrafyasının sağlam temelleri yoktur.
III. Türk akademik coğrafyasının önemli ontolojik ve metodolojik sorunları vardır.
Yukarıdakilerden hangileri ülkemizdeki coğrafyanın ilerlememe sebepleri arasında gösterilebilir?
Yalnız I |
Yalnız II |
I ve II |
I ve III |
I, II ve III |
Ülkemiz coğrafyacıların büyük oranda Dünya’yı takip etmemesinden kaynaklanan teorik temelde ve metodik anlamda eksiklik ve yanlışlarının varlığı da belirtilmelidir. Türk coğrafyasının sağlam teorik temelleri olduğunu söylemek oldukça güçtür. Ülkemizde hazırlanan birçok coğrafya çalışması bölgesel nitelikte olup tasvire dayalıdır. Dolayısıyla Türk akademik coğrafyasının önemli epistemolojik, ontolojik ve metodolojik sorunları vardır.
9.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Ortaçağ İslam coğrafyacılarının coğrafi eserlere verdiği isimlerden biri değildir?
Kitabü’l-Büldan |
Suverü’l-ekalim |
Mesalik ve’l-Memalik |
Risalet-ül Muhitiyye |
Kitabü Nüzheti’l-müştak fi’htiraki’l-afak |
Ortaçağ İslam coğrafyacıları bu ilmi günümüz modern meslektaşları gibi, iyi tanımlanmış ve sınırları belli bir bilim dalı olarak tanımıyorlardı. Bundan dolayı coğrafyanın çeşitli dallarıyla ilgili hususlar, astronomi, kozmoğrafya, felsefe, matematiki coğrafya, tasviri coğrafya gibi çeşitli konular içinde ve seyahatnamelerde dağınık şekilde bulunuyordu. Bu yüzden o dönem yazarları coğrafi eserlere ‘el-Mesalik ve’l-Memalik, Kitabü’l-Büldan, Suverü’l-ekalim, Kitabü Nüzheti’l müştakfi’htiraki’l-afak’ gibi benzer anlamlı fakat değişik isimler vermişlerdir. Risalet-ül Muhitiyye isimli eser 14.yüzyılda yaşamış ünlü matematikçi Gıyaseddin Cemşid’e aittir.
10.Soru
Türkçe’de tarihi coğrafyadan bahseden ilk kişi aşağıdakilerden hangisidir?
Yağlıkçızade Ahmed Rıfat |
Zeki Velidi Togan |
Semseddin Sami |
İoannis Kalfoğlu |
Celal Nuri |
Tespit edebildiğimiz kadarıyla, Türkçe’de tarihi coğrafyadan ilk bahseden müellif, tarihçi ve coğrafyacı Yağlıkçızade Ahmed Rıfat’tır (ö. 1895).
11.Soru
Ülkemizde coğrafyacı olup da geçmişe ait birinci el arşiv malzemelerine dayanarak tarihi coğrafya çalışan ilk isim aşağıdakilerden hangisidir?
Osman Gümüşçü |
Mesut Elibüyük |
Tuncer Baykara |
Bilge Umar |
Ramazan Şeşen |
Ülkemizde coğrafyacı olup da geçmişe ait birinci el arşiv malzemelerine dayanarak tarihi coğrafya çalışan ilk isim Mesut Elibüyük'tür. Doğru yanıt B'dir.
12.Soru
I. Tarihi coğrafyacının temel amacı geçmişte olanı doğru şekilde kurgulayabilmek diğer bir ifadeyle yeniden inşa edebilmektir.
II. Tarihi coğrafya, yeryüzünün kullanımına ve insan faaliyetlerine yansıyan düşüncenin değişimi ile ilgilidir
III. Yeniden inşa ve değişim kavramlarının tarihi coğrafya araştırmalarında
adeta iç içe olduğu görülür.
Yukarıdakilerden hangileri tarihi coğrafya ile ilgili doğru olarak verilmiştir?
Yalnız I |
Yalnız II |
I ve II |
I ve III |
I, II ve III |
Yeniden inşa ve değişim kavramlarının tarihi coğrafya araştırmalarında adeta iç içe olduğu görülür. Tarihi coğrafya, yeryüzünün kullanımına ve insan faaliyetlerine yansıyan düşüncenin değişimi ile ilgilidir. Tarihi coğrafyacının temel amacı geçmişte olanı doğru şekilde kurgulayabilmek diğer bir ifadeyle yeniden inşa edebilmektir. Verilen üç seçenek de doğrudur.
13.Soru
Aşağıdakilerden hangisi üretim-tüketim ilişkilerini ve bunların
sonuçlarını ortaya koymaktadır?
Beşeri coğrafya |
İktisadi coğrafya |
Demografi |
Epigrafi |
Fiziki coğrafya |
Bütün tarihi olayların bir mekanda cereyan ettikleri düşünüldüğünde, tarih-coğrafya ilişkisinin ne denli iç içe olduğu anlaşılır. Coğrafya bilimi de bir dizi alt disiplinler geliştirmiştir ve hepsi de tarihin yorumlanmasına yeni kapılar açmaktadır. Beşeri coğrafya ve demografi bilgisi, insanlığın dağılımını ele alırken; iktisadi coğrafya da üretim-tüketim ilişkilerini ve bunların sonuçlarını ortaya koymaktadır.
14.Soru
Hangisi XX. yüzyıldan önce tarihi coğrafyanın tanımlandığı entelektüel çabalardan biridir?
Toprakların klimatik özelliklerini keşif |
Tarihin arkasındaki coğrafya şeklinde araştırmalar yapmak |
Modern dönemin coğrafyalarına merak |
Coğrafik tekniklerin yaygınlaşması |
Tarihi coğrafyanın bilinçli bir şekilde yükselmesi |
XX. yüzyıldan önce tarihi coğrafya, en azından üç ayrı entelektüel çaba olarak tanımlanmıştır. Bunlar İncil yanında Yunan ve Roma’nın klasik anlatılarında tanımlanan coğrafyaların tasvirini yapmak, imparatorluklar ve devletlerin sınırları ve uçlarının değişmesiyle ‘tarihin arkasındaki coğrafya’ şeklinde ortaya çıkan araştırmalar yapmak ve son olarak coğrafi inceleme ve keşiflerin tarihini yapmak şeklinde ele alınmıştır.
15.Soru
Tarihi coğrafyanın jeomorfoloji evresiyle ilgili aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?
1930’larda başlamıştır. |
Tarihi coğrafyaya dayalı olarak yapılan çalışmalardan meydana gelmektedir. |
Modern tarihi coğrafyanın ilk evresidir. |
1960’lara kadar sürmüştür. |
Daha çok ampirik çalışmaların ağır bastığı bir dönemdir. |
Tarihi coğrafyanın jeomorfoloji evresinde ampirik çalışmalara yer verilmemiştir. Doğru yanıt E’dir.
16.Soru
“ Nüfus Coğrafyası” coğrafyanın sistematik tasnifine göre hangi coğrafya kategorisinin bir alt başlığıdır?
Fiziki coğrafya |
Ekonomik coğrafya |
Tarihi coğrafya |
Beşeri coğrafya |
Bölgesel coğrafya |
Coğrafyanın Sistematik Tasnifine göre “Nüfus Coğrafyası” Beşeri Coğrafyanın bir alt başlığıdır.
17.Soru
Coğrafyayı sistemli bir yapıya kavuşturup, ona bilim karakteri kazandıran uygarlık aşağıdakilerden hangisidir?
Sümerler |
Hititler |
Frigler |
Eski Yunanlılar |
Selçuklular |
Coğrafya insanlığın yaşı kadar eski olmasına rağmen, insanların bu tarz gereksinimlerinden kazandıkları deneysel bilgiyi ilk defa sistemli bir yapıya kavuşturup, coğrafyaya bilim karakteri kazandırmaları Eski Yunanlılar döneminde olmuştur (Özgüç-Tümertekin, 2000: 26-27).
18.Soru
Yunanca “geo” kelimesinin anlamı aşağıdakilerden hangisidir?
Zaman |
Mekan |
Yer |
Çevre |
Bölge |
Coğrafya kelimesi Yunanca ‘geo-yer’ve ‘graphien-yazmak’ kelimelerinden meydana gelir ve yerin tasviri, yazımı anlamında kullanılır.
19.Soru
AnaBritannica’da “yeryüzünün belirli bir bölgesinin, jeolojik geçmişin belirli bir zamanındaki coğrafyasının belirlenmesini konu edinen bilim dalı” aşağıdakilerden hangisidir?
Etnoloji |
Paleocoğrafya |
Tarih |
Sanat tarihi |
Harita |
AnaBritannica’da paleocoğrafya, “yeryüzünün belirli bir bölgesinin, jeolojik geçmişin belirli bir zamanındaki coğrafyasının belirlenmesini konu edinen bilim dalı” şeklinde tanımlanmıştır.
20.Soru
ngilizce “historical geography” kelimesinin çevirisinden dilimize geçmiş olan ve Dünya’da XVIII. yüzyıl başlarında ortaya çıkmış olan ''Tarihi Coğrafya'' ülkemize ilk defa ne zaman girmiştir?
XIX. yüzyıl sonlarında |
XIX. yüzyıl ortalarında |
XIX. yüzyıl başlarında |
XX. yüzyıl ortalarında |
XX. yüzyıl başlarında |
Tarihi coğrafya, Dünya’da XVIII. yüzyıl başlarında ortaya çıkmış, İngilizce “historical geography” kelimesinin çevirisinden dilimize geçmiş ve ülkemize de ilk defa XIX. yüzyıl sonlarında girmiştir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ