Tarihi Coğrafya Ara 14. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, Coğrafya disiplini için temel nitelikte olan ve dolayısıyla tarihi coğrafyanın anlaşılmasını önemli derecede kolaylaştıran kavramlardan birisi değildir?
Zaman |
Geçmiş |
Konum |
Harita |
Yükselti |
İlgili kitabın 5. ve 6. sayfası okunduğunda doğru cevabın E seçeneği olduğu görülecektir.
2.Soru
Dünya’da ilk tarih atlası hangi yüzyılda ortaya çıkmıştır?
XV. Yüzyıl |
XVI. Yüzyıl |
XVII. Yüzyıl |
XVIII. Yüzyıl |
XIX. Yüzyıl |
Batıya göre Osmanlı döneminde çok geç başlayan tarih atlası hazırlama çalışmaları, cumhuriyete zengin bir miras bırakmamıştır. Dünya’da ilk tarih atlası XVI. yüzyılda ortaya çıkarken, takip eden dönemlerde bu alanda önemli gelişmeler yaşanmış ve hatta XIX. yüzyıl, “tarih atlasları çağı” adını almıştır.
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisi “Beşeri Coğrafyanın” tanımıdır?
İnsanlarla ilgili durum ve faaliyetleri ele alır. |
Tabiatta kendiliğinden bulunan, insan ve ürünleri dışındaki unsurları inceler. |
Fiziki ve insani elemanları birlikte ele alır. |
Jeolojik zamanlarda yeryüzü kara, deniz ve atmosferindeki değişimler ve etkileri üzerinde durur. |
Geçmişte yaşamış insan topluluklarının yapıp ettiklerini yer ve zaman göstererek ele alır. |
Seçeneklerden B Fiziki coğrafyanın, C Bölgesel Coğrafyanın, e ise Tarihi tanımlamaktadır.
4.Soru
Toplumların sahip olduğu uygarlıkların sınırları nelerdir?
Doğru ve Yanlış sınır |
Paralel sınır |
Gerçek ve Paralel sınır |
Aktif ve Gerçek sınır |
Aktif ve Ön görülebilir sınır |
Toplumların sahip olduğu uygarlıkların sınırları vardır. Bu sınırlar “aktif sınır” ve “gerçek sınır” olarak ikiye ayrılır. Giderek büyüyen medeniyetler aktif sınırlara sahiptir. Medeniyetin gerçek sınırı ise o medeniyeti kuran lider kültür tarafından belirlenir. Aktif sınırlara sahip olan medeniyetler siyasi sınırları aşıp başka yerleri de etkileyebilmektedir.
5.Soru
Her ne kadar tarihi coğrafya adını kullanmasa da Avrupa’da coğrafya öğreniminin gelişmesini sağlayan tarihi coğrafya dalının ilk kurucusu kimdir?
Edward Wells |
Philippus Cluverius |
Heredothos |
Hemedani |
Biruni |
Dünya’da ilk kez Edward Wells tarafından yazılan bir kitaba, ‘tarihi coğrafya’ adının verilmesi, tarihi coğrafya için bir başlangıç sayılmaktadır. Cluverius, disiplinin Avrupa’da coğrafya öğreniminin gelişmesini sağlamış ve bu ismi kullanmadan tarihi coğrafya dalının ilk kurucusu olmuştur.
6.Soru
Hangisi beşeri coğrafya içerinde yer almaktadır?
Toprak coğrafyası |
Yöreler coğrafyası |
Ülkeler coğrafyası |
Siyasi coğrafya |
Hidrografya |
Coğrafyanın sistematik tasnifi içerisinde beşeri coğrafya şu şekilde tasniflenmektedir;
Yerleşme coğrafyası
Nüfus coğrafyası
Kültürel coğrafya
Siyasi coğrafya
İdari coğrafya
Ekonomik coğrafya (Hammaddeler coğrafyası)
(Sanayi coğrafyası)
(Hizmetler coğrafyası)
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi tarihi coğrafya araştırmalarında dikkate alınması gereken noktalardan değildir?
Araştırılan konunun yerinin dönemindeki gerçek dağılışının belirlenmesi. |
Mekanın anlattıklarını anlayacak donanımda olunması. |
Yazılı dokümanları okuyabilme. |
Mekandaki kültürel unsurların tespit edilmesi. |
Problemlerin mekandan bağımsız olarak belirlenmesi |
Tarihi coğrafya araştırmalarında dikkate alınması gereken bazı noktalar vardır: Bunlardan ilki ve belki de en önemlisi, coğrafyanın herhangi diğer çalışmalarında olduğundan daha büyük bir dikkatle coğrafi gerçeklerin kurulmasıdır. Bunun için öncelikle tartışılan konuların ve problemlerin yerinin dönemindeki gerçek dağılışının belirlenmesi gereklidir. Dikkat edildiğinde mekan araştırmacıya çok şey anlatacaktır, bunun için de tarihi coğrafyacı mekanın anlattıklarını anlayabilecek donanıma sahip olmalıdır. Geçmişin yeniden kurulabilmesi için o dönemden kalan yazılı dokümanların titiz bir tahlile tutulması gerekmektedir. Tarihi coğrafyacı mekandaki kültürel unsurları tespit edebilmelidir ki, bunlar eskinin formlarını kurmak için gerekecektir. Doğru cevap E'dir.
8.Soru
I. İkisi de geçmişe odaklanmaktadır.
II. İkisi de "Ne zaman?" sorusuna cevap arar.
III. İkisi de Neden orada?" sorusuna cevap ara.
Yukarıdakilerden hangileri tarih ve coğrafyanın ortak özellikleri arasında gösterilebilir?
Yalnız I |
Yalnız III |
I ve II |
II ve III |
I, II ve III |
Tarih ve tarihi coğrafya her ikisi de geçmişe odaklanmaktadır. Ancak tarih araştırmacısı “ne zaman” sorusuna ağırlık verirken coğrafyacı “nerede” ve “neden orada” sorularını öncelemektedir. Tarihi coğrafyacı çağdaş coğrafyacılar tarafından ele alınan konulara, “ne zaman” sorusu ekleyerek eldeki kaynak ve imkanlar çerçevesinde geçmişte araştırır. Bu bağlamda, sadece verilen ilk seçenekteki bilgi doğrudur.
9.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Bölgesel Coğrafyanın alt dallarından biridir?
Kayaçlar coğrafyası |
Toprak coğrafyası |
Doğal afetler coğrafyası |
Ülkeler coğrafyası |
Kültürel coğrafya |
Coğrafya, hem araştırma ve öğretim kolaylığı sağlamak hem
de uzmanlaşmayı kolaylaştırmak amacıyla ‘sistematik açıdan’ Fiziki Coğrafya, Beşeri Coğrafya ve Bölgesel Coğrafya olmak üzere üç gruba ayrılabilir. Bölgesel coğrafya grubunda Dünya coğrafyası, Kıtalar coğrafyası, Bölgeler coğrafyası, Ülkeler coğrafyası ve Yöreler coğrafyası yer alır.
10.Soru
- Konu
- Coğrafi beceriler
- Dünyaya bakış açısı (perspektif)
Yukarıda verilenlerden hangisi/hangileri coğrafyayı oluşturan unsurlardandır?
Yalnız I |
Yalnız III |
I-II |
I-III |
I-II-III |
Souza tarafından kaleme alınan bir yazıda coğrafyanın, birbirinden ayrılamayan ve birbiri ile ilişkili üç unsurdan oluştuğu belirtilmiştir: Konu, coğrafi beceriler ve dünyaya bakış açısı (perspektif). Konu, coğrafi standartlar için önemli bir temel olup zaruri bilginin arıtılmasıdır. Coğrafi beceriler ve bakış açısı bir araya getirildiğinde konu faydalı olur. Coğrafi beceriler, coğrafi sorular sorma, coğrafi bilgi elde etme, coğrafi bilgiyi organize etme, coğrafi bilgiyi analiz etme ve coğrafi soruları cevaplamayı içerir. Dünyaya bakış açısı ise, hem mekansal hem de çevre yönündedir.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi fiziki coğrafyanın konularından biri değildir?
Litosfer |
Hidrosfer |
Biyosfer |
Protosfer |
Atmosfer |
Yeryüzünün fiziksel olarak çeşitli kısımları fiziki coğrafyanın konusudur. Çok sık kullanılan bir sını?andırmayla bu kısımlar litosfer (karalar), hidrosfer (sular), atmosfer (hava) ve biyosfer (bitki ve hayvanlar...
12.Soru
Tarihçiler geçmiş üzerinde yoğunlaşırken, coğrafyacılar mekân üzerinde yoğunlaşırlar. Tarihi Coğrafya’da bu nasıl ifade edilir?
Tarihi mekânın detaylarını ifade eder. |
İnsanı tanımlar. |
İnsanın geçmişte içinde yaşadığı mekânı ifade eder. |
İnsanlığın gelişimini tanımlar. |
Tarihi yapıların günümüzdeki durumlarını ifade eder. |
Tarihçiler geçmiş zaman dilimi üzerinde çalışırken, coğrafyacılar mekân üzerinde yoğunlaşırlar, bunun tarihi coğrafyada yansıması, insanın geçmişte içinde yaşadığı mekânı araştırmasıdır.
13.Soru
I. Jeomorfoloji II. İdari Coğrafya III. Nüfus Coğrafyası IV. Bölgeler Coğrafyası Yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri Fiziki Coğrafya’nın bölümlerinden biridir?
I ve III |
Yalnız I |
Yalnız II |
I ve II |
Yalnız IV |
Jeomorfoloji, fiziki coğrafyanın bölümlerinden biridir. İdari Coğrafya ve Nüfus Coğrafyası Beşeri Coğrafya'nın, Bölgeler Coğrafyası ise Bölgesel Coğrafya'nın bölümlerinden biridir.
14.Soru
Aşağıdakilerden hangisi modern tarihi coğrafyanın bir disiplin haline gelmesinde önemli katkıları olmuş çalışmaları olan coğrafyacılardan değildir?
Sauer |
Bloch |
Febvre |
Herodothos |
Darby |
Modern tarihi coğrafyanın bir disiplin haline gelmesinde ve dolayısıyla tarihi coğrafyanın tanımlanmasında I. ve II. Dünya savaşları arası dönemde, yani 1920 ve 1930’lu yıllarda Amerikan, İngiliz ve Fransız tarih ve coğrafyacılarının çalışmaları oldukça önemlidir. Fransız tarihçiler Febvre’nin 1922 yılında yayınladığı “La Terre et l Evolotion humaine: Introduction Geographique al Historie”, Bloch’un “Les Caracteres Originaux de l Historie Rurale Francise” isimli eserleriyle, Amerikan coğrafyacı Sauer’in 1925 yılında yayınladığı “The Morphology of Lanscape”, İngiliz coğrafyacı Darby’nin 1936 yılında yayınladığı “An Historical Geography of England Before A. D. 1800” adlı eserler, bu dönemin çalışmalarına verilebilecek en önemli örneklerdir. Doğru cevap D'dir.
15.Soru
Tarihi coğrafya, coğrafyanın bir konusu olarak dünya üniversite sistemindeki yerini kaçıncı yüzyılda almıştır?
17. yy |
18. yy |
19. yy |
20. yy |
21. yy |
Tarihi coğrafya, coğrafyanın bir konusu olarak dünya üniversite sistemindeki yerini 19. yüzyılda almıştır. Doğru yanıt C’dir.
16.Soru
Tarihi Coğrafyanın disiplinler içerisindeki konumunu belirleyen ve onu coğrafyanın kapsamında değerlendirilmesini sağlayan özellik aşağıdakilerden hangisidir?
Üzerine çalıştığı sorunun coğrafi sorun olması |
Pek çok disiplinden yararlanması |
Geçmiş zamanla ilgilenmesi |
İncelediği sorunların toplumsal nitelikte olması |
Kültürel unsurlarla ilgilenmesi |
Tarihi coğrafya çalışmalarında tarih disiplininden kaynak açısından yararlanılmaktadır. Bununla birlikte her şeyden önemlisi üzerinde çalıştığı sorunun coğrafi bir sorun olması gerektiğidir. Bu da tarihi coğrafyanın disiplinler içerisindeki konumunu belirlemekte ve onu coğrafyanın kapsamına sokmaktadır. Doğru cevap A'dır.
17.Soru
Coğrafi çalışmalarda dağılış kaç şekilde verilir?
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
Coğrafi çalışmalarda dağılış genellikle üç şekilde verilir: Yatay (alansal), dikey ve zamanda dağılış.
18.Soru
Doğal ortam ile insanlar arasındaki etkileşimi inceleyen bilim dalı aşağıdakilerden hangisidir?
Antropoloji |
Jeoloji |
Coğrafya |
Arkeoloji |
Nümizmatik |
Yunanca “geo-yer ile graphien-yazmak” yerin yazımı/tasviri anlamına gelen ve köklü bir bilim olan coğrafya, uzun süre kelime anlamına uygun bir bilim olarak kabul edilmiştir. Bugün farklı tanımları yapılsa da, kısaca “doğal ortam ile insanlar arasındaki etkileşimi inceleyen bilim dalı” şeklinde tarif edilmektedir.
19.Soru
Geçmişteki coğrafyaların incelenmesi anlamında tarihi coğrafyanın kurucusu sayılan Alman coğrafyacı aşağıdakilerden hangisidir?
Cluverius |
Ritter |
Kant |
Alexander von Humboldt |
Edward Wells |
Tarihi coğrafyanın kurucusu sayılan Alman coğrafyacı Philippus Cluverius’dur.
20.Soru
Tarihi coğrafya için başlangıç sayılabilecek kitap hangisidir?
Historical Geography of the Old Testament |
A Treatise of Antient and Present Geography |
Historical Geography of the New Testament |
Historisch-Geographischer Hand-Atlas |
The Historical Geography of Holy Land |
1701 yılında Edward Wells (1667-1727) tarafından hazırlanan A Treatise of Antient and Present Geography adlı kitap ile -tarihi coğrafya ismi kullanılmadan- ta¬rihi coğrafya çalışmalarının başladığı kabul edilir. Yine O’nun ‘Historical Geog-raphy of the New Testament (1708)’ ve üç ciltten oluşan ‘Historical Geography of the Old Testament (1710, 1711, 1712)’kitabı, tarihi coğrafya adını taşıyan ilk ki¬taplardır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ