Tarihi Coğrafya Ara 9. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, coğrafya araştırmalarında 2. sırada sorulması gereken sorudur?
Nerede |
Neden orada |
Nasıl |
Ne zaman |
Nereye |
Sorulması gereken ilk soru “nerede” olmalıdır. Ondan sonra ise “neden orada” sorusu cevaplanmalıdır.
2.Soru
Tarihi coğrafyanın, coğrafyanın bir konusu olarak dünya üniversite sistemindeki yerini alması hangi yüzyılda gerçekleşmiştir?
XVII. Yüzyıl |
XVIII. Yüzyıl |
XIX. Yüzyıl |
XX. Yüzyıl |
XXI. Yüzyıl |
Tarihi coğrafya, -daha önceki yıllarda ortaya çıkmasına rağmen- coğrafyanın bir konusu olarak dünya üniversite sistemindeki yerini XIX. yüzyılda almıştır.
3.Soru
Dünyada modern tarihi coğrafya dönemine aşağıdaki tarihlerden hangisinden itibaren geçilmiştir?
1700 |
1800 |
1900 |
1920 |
1950 |
Dünyada modern tarihi coğrafya dönemine 1950’den itibaren geçilmiştir. Doğru yanıt E’dir.
4.Soru
Coğrafya gibi zamanla bazı değişikliklere maruz kalan tarihi coğrafya, uzun bir klasik dönemden sonra 1920-1950 yılları arasında yapılan çalışmalar ile hangi döneme girmiştir?
Kuantitativ Devrim dönemi |
Klasik tarihi coğrafya |
Modern tarihi coğrafya |
Tarihi materyalizm dönemi |
Hazırlık dönemi |
Kuantitativ Devrim 1966-1970 arasındadır. Klasik Tarihi coğrafya dönemi 1700-1920 yılları arasını kapsar.Klasik tarihi coğrafya dönemi aynı zamanda “ Hazırlık Dönemi” olarak adlandırılır.
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Tarih ve Tarihi Coğrafya'nın ortak yönüdür?
Her ikisi de değişime odaklanır |
Her ikisi de geleceği inceler |
Her ikisi de geçmişe odaklanır |
Her ikisi de maddi kültür kalıntılarını kazılar yolu ile inceler |
Her ikisi de dil bilimidir |
Tarih ve tarihi coğrafya her ikisi de geçmişe odaklanmaktadır. Ancak tarih araştırmacısı “ne zaman” sorusuna ağırlık verirken coğrafyacı “nerede” ve “neden orada” sorularını öncelemektedir. Tarihi coğrafyacı çağdaş coğrafyacılar tarafından ele alınan konulara, “ne zaman” sorusu ekleyerek eldeki kaynak ve imkanlar çerçevesinde geçmişte araştırır. Doğru cevap C'dir.
6.Soru
Aşağıdaki yazar-kitap eşleştirmelerinden hangisi yanlıştır?
Ahmed Rifat-Lügat-ı Tarihiye ve Coğrafiye |
Süleyman Asaf-Coğrafya-yı Umumi |
Şemseddin Sami-Kamusu’l-Alam |
Ali Cevad-Fezleke-i Fenn-i Coğrafya |
Celal Nuri-Coğrafya-yı Tarihi Mülk-i Rum |
Coğrafya-yı Umumi, Abdurrahman Şeref’e aittir. Süleyman Asa, İstanbul Boğazı’nın haritasını yapmıştır.
7.Soru
Bugünkü bilgilerimize göre insanlar ilk standart aletleri ne zaman yapmaya başlamışlardır?
3 milyon yıl önce |
2,5 milyon yıl önce |
2 milyon yıl önce |
1,5 milyon yıl önce |
1 milyon yıl önce |
Bugünkü bilgilerimizle insanlar ilk standart aletleri 2,5 milyon yıl önce yapmaya başlamıştır.
8.Soru
I. Tarihi belge ve bilgilerden yola çıkmak
II. Modern coğrafya ilke ve yöntemlerini kullanmak
III. Bir sahanın günümüzdeki gözlemlerini yapmak
Yukarıdaki seçeneklerden hangisi/hangileri tarihi coğrafyanın asıl amaçlarındandır?
Yalnız I |
Yalnız II |
I ve II |
II ve III |
I, II ve III |
Tarihi coğrafyanın asıl amaçları, tarihi belge ve bilgilerden yola çıkmak kaydıyla, modern coğrafya ilke ve yöntemlerini kullanarak geçmiş bir zaman diliminde bir sahanın coğrafi araştırmasını yapmaktır. Doğru cevap C'dir.
9.Soru
Türkiye'de tarihi coğrafya alanında yeniden başlangıcı temsil eden akademisyen kimdir?
Zeki Velidi Togan |
Osman Gümüşçü |
Abdurrahman Şeref |
Celal Nuri |
Ahmet Rıfat |
Osman Gümüşçü’nün 2001 yılında kitaplaşan doktora tezinden sonra, 2006 yılında “Tarihi Coğrafya” adı ile yayımladığı, tarihi coğrafyanın tanımı, kaynakları, metotları, mekanı, disiplinin ortaya çıkış ve gelişimi gibi konuları içeren eseri, yeni bir döneme girildiğinin habercisi niteliğindedir. Zira daha önce basılan hiçbir kitap, tarihi coğrafya için metodolojik çerçeve çizen, uygulamalarda başvuru kaynağı oluşturacak bir içeriğe sahip olmadığından, bu eserle geleceğe dair gelişmelerin yolu da açılmış görünmektedir. Doğru yanıt B'dir.
10.Soru
Bilim tarihi araştırmalarında dikkat edilmesi gereken en önemli noktalardan biri, “üstünde çalışılacak ilim dalının muhtevasını bilmek zorunluluğudur” diyen tarihçimiz kimdir?
Semavi Eyice |
Halil İnalcık |
Fuat Sezgin |
Kemal Karpat |
Şerif Mardin |
Fuat Sezgin’in de belirttiği üzere, bilim tarihi araştırmalarında dikkat edilmesi gereken en önemli noktalardan biri, “üstünde çalışılacak ilim dalının muhtevasını bilmek zorunluluğudur” (Fazlıoğlu, 2004: 366). Yani üzerinde çalışılan bilimi bilmeden, bilim tarihçiliği yapılamaz veya yapılsa da eksik ve yanlışlardan kurtulmak mümkün olmaz.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi coğrafya disiplini için temel nitelikte olan kavramlardan değildir?
Konum |
Mekan |
Zaman |
Bölge |
Yer |
Coğrafya disiplini için temel nitelikte olan bazı kavramlar konum, mekan, yer, bölge, harita ve değişimdir.
12.Soru
Türkiye’de tarihi coğrafyanın gelişim dönemleri ile ilgili aşağıdakilerden hangisine ulaşılabilir?
Başlangıç dönemi O. Gümüşçü’nün çalşmaları ile başlamıştır. |
Başlangıç dönemi 1881-1932 arasındaki çalışmaları kapsamaktadır. |
Yeniden başlangıç ve modern tarihi coğrafyanın kuruluşu dönemi 1932’den günümüze kadar olan çalışmaları kapsamaktadır. |
Karmaşa ve arayışlar dönemi 1932-2001 yılları arasını kapsamaktadır. |
Karmaşa ve arayışlar dönemi Ahmet Rıfat’ın sözlüğü ile başlamıştır. |
Başlangıç dönemi 1881-1932 arasındaki çalışmaları kapsamaktadır. Doğru yanıt B’dir.
13.Soru
Hangisi coğrafyanın en önemli ilkesi olarak kabul edilmektedir?
Nedensellik |
Kıyaslama |
İnsan |
Vahşilik |
Dağılış |
İnsan-doğal ortam etkileşimini uğraş alanının merke-zine alan coğrafya, sahip olduğu bazı prensiplerle de diğer bilimlerden ayrılmaktadır. Temel ilkeler arasında nedensellik, kıyaslama ile dağılış yer almakta ve bunlar içerisinde de “dağılış” en önemli ilke kabul edilmektedir.
14.Soru
Tarihi coğrafya hangi dönemde akademik anlamda bir çalışma alanı olarak görülmeye başlanmıştır?
XIX. yüzyılın başları |
XX. yüzyılın ikinci yarısı |
XIX. yüzyılın ikinci yarısı |
XVIII. yüzyılın başları |
IX. yüzyılın ikinci yarısı |
Tarihi coğrafyanın geçmişi, Avrupa’da kavram ve terim olarak en azından XVIII. yüzyıla kadar uzanmasına rağmen, akademik anlamda ancak XIX. yüzyılın ikin¬ci yarısında önemli bir coğrafya çalışma alanı olarak görülmeye başlandı. Konunun karakter ve vurguları, değişen ideolojiler, kişisel ve daha genel şartlar ile araştırma¬cıların, toplumun ve enstitülerin yansımasıyla zamanla değişti.
15.Soru
Karamanlıca (Grek harfli Türkçe) olarak hazırlanan ve bu yüzden yakın zamanda (2013) yayımlanana kadar gözümüzden kaçmış olan “Mikra Asia Kıtasının Tarihiye Coğrafiyesi (1899)” isimli eserin yazarı kimdir?
İoannis Kalfoğlu |
Abdurrahman Şeref |
Şemseddin Sami |
William Ramsay |
Zeki Velidi Togan |
Karamanlıca (Grek harfli Türkçe) olarak hazırlanan ve bu yüzden yakın zamanda (2013) yayımlanana kadar gözümüzden kaçmış olan “Mikra Asia Kıtasının Tarihiye Coğrafiyesi (1899)” isimli eserin yazarı İoannis Kalfoğlu'dur. Doğru yanıt A'dır.
16.Soru
Dünyada ilk defa 1700'lü yıllarda hazırlanan bir kitaba "tarihi coğrafya" adı verilmesi bu alanda çalışmaların artmasını ve bir disiplin olarak tarihi coğrafya adının kullanılmasını sağlamıştır. Aşağıdakilerden hangisi bu kitabın yazarı ve bu disipline önemli katkı sağlayan kişinin adıdır?
Edward Wells |
Adam Smith |
İbn-i Haldun |
Strabon |
Vitruvius |
Dünya’da ilk defa Edward Wells tarafından hazırlanan bir kitaba, “tarihi coğrafya” adının verilmesi, tarihi coğrafya için bir başlangıç sayılmaktadır. Tarihi coğrafya adı ile bu disiplinin kurulması, Wells’in 1701 yılından itibaren yayımladığı çalışmaları ile başlatılabilir. Dolayısıyla belki de aynı isimle olmasa bile aynı düşünce ile hazırlanan eserler daha eski tarihlere gitse de, coğrafyacılar tarafından yapılan ve eser adında “tarihi coğrafya”nın kullanılması ile başlayan bu sahanın kuruluşu genel hatlarıyla 1700 olarak kabul edilebilir.
17.Soru
Dünyanın şekli ve boyutları hakkında doğru fikirleri olan Biruni, “ufuk derinliği” kavramından yola çıkarak Dünya’nın çevresini kaç km olarak hesaplamıştır?
41.250 |
42.125 |
41.300 |
41.297 |
40.000 |
Dünyanın şekli ve boyutları hakkında doğru fikirleri olan Biruni, “ufuk derinliği” kavramından yola çıkarak Dünya’nın çevresini 41.297 (bugün 40.000 kabul edilir) km olarak hesaplamıştır.
18.Soru
I. Günümüzü araştıran coğrafya 'modern coğrafya' olarak,
II. Geçmişi ele alan coğrafya 'paleocoğrafya' olarak,
III. Geleceği ele alan coğrafya da 'planlama coğrafyası' olarak adlandırılır.
Yukarıdakilerden hangileri coğrafya türleri arasından doğru olarak tanımlanmıştır?
Yalnız I |
Yalnız II |
I ve II |
II ve III |
I, II ve III |
Günümüzü araştıran coğrafya çağdaş/modern coğrafya, geleceği araştıran planlama coğrafyası/coğrafi planlama adını alırken, geçmişi ele alanı da paleocoğrafya ile tarihi coğrafya olarak tasnif edilmektedir. Verilen üç seçenek de doğrudur.
19.Soru
Aşağıdakilerden hangisi İngiltere’de Domesday Book üzerinde çalışmıştır?
H. C. Darby |
W. M. Ramsay |
C. O. Sauer |
E. Wells |
E. W. Gilbert |
Hepsi tarihi coğrafya alanında çalışmış olsa da, Domesday Book üzerine çalışan kişi Edward Wells’tir.
20.Soru
Tarihi coğrafya açısından ülkemiz için bir ilk olan kitap hangisidir?
The Historical Geography of Bithynia, Paphlagonia, and Pontus in the Grek and Roman Periods |
Historisch-Geographischer Hand-Atlas |
A Treatise of Antient and Present Geography |
The Historical Geography of Asia Minor |
Historical Geography of the Old Testament |
Avrupalı tarihi coğrafyacıların büyük kısmı, genellikle kutsal topraklar üzerinde yoğunlaşırken, bazıları Hıristiyanlar için yine önemli fakat kutsal topraklara göre ikinci derecede olan Anadolu sahası ile ilgilenmişlerdir. Bu şekilde W. M. Ramsay (1851-1939) tarafından hazırlanan ve 1890 yılında basılan ‘The Historical Geography of Asia Minor’ isimli kitabı, tarihi coğrafya açısından ülkemiz için de bir ilk durumundadır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ