Tarihi Coğrafya Final 16. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdakilerden hangisi mekan kavramını sosyoloji açısından ele almıştır?
Weber |
Newton |
Heiddeger |
Descartes |
Kant |
Konuyu felsefi olarak tartışan yaklaşımlar dışında, sosyolojide Marx, Durkheim, Simmel, Tönnies ve Weber gibi klasik sosyologların makro ölçekte yaptıkları vurgulara ek olarak, özellikle 1950’lerden sonra Chicago Okulu tarafından yapılan çalışmalar, mekana yapılan vurgulardaki önemin artmakta olduğunu gösteriyor. Daha sonraki yıllarda özellikle Faucoult, Lefebvre, Massey, Castells, Harvey, Soja, Jameson, Urry gibi değerli bilim adamlarının çalışmaları mekan sosyolojisine dair teorik bağlamın zenginleşmesine dönük önemli katkılar olarak sayılabilir.
2.Soru
Aşağıdaki yöntemlerden hangisi akıl yürütme yoluyla araştırma ve doğrulara ulaşmaktır?
Diyalektik |
Kartezyen |
Pozitivizm |
Kapitalizm |
Normadic |
Diyalektik, akıl yürütme yoluyla araştırma ve doğrulara ulaşmaktır.
3.Soru
Ağaçla zamanın tespit edilmesi, ağacın gövdesinden yatay kesitte alınan numunelerdeki halkaların sayılması esasına dayanan tarihlendirme yöntemi aşağıdakilerden hangisidir?
Uranyum-Florin Yöntemi |
Dendrokronoloji Yöntemi |
Resamizasyon Yöntemi |
Obsidiyen Hidrasyonu |
Varv Yöntemi |
Dendrokronoloji Yöntemi
4.Soru
I. Veriye ulaşılabilmesi
II. Veri çeşitliliği
III. Sayısal olarak verinin yaygın bir şekilde kullanılabilmesi
IV. Veri toplamanın zaman alması
V. Verinin parçalı/eksik/yanlış olabilmesi
Tarihi kaynaklardan hareketle gerçekleştirilen bir yeniden inşa işinde yukarıdakilerden hangisi/hangileri sınırlılık oluşturmaktadır?
I, II, III, IV |
I, II, III, V |
I, II, III, IV, V |
I, II, IV, V |
II, III, IV, V |
Her yeniden inşa girişiminin kullanılan kaynaklara ve yöntemlere göre birtakım avantajları ve sınırlılıkları mevcuttur. Örneğin tarihi kaynaklardan hareketle gerçekleştirilen bir yeniden inşa işinde; veriye ulaşılabilmesi, veri çeşitliliği ve sayısal olarak verinin yaygın bir şekilde kullanılabilmesi avantaj teşkil ederken, veri toplamanın zaman alması; verinin parçalı/eksik/yanlış olabilmesi sınırlılık oluşturmaktadır.
5.Soru
Tarihi coğrafya çalışmalarında uygulanacak metotların hangisi bilinen bölgesel gelişim aşamalarının önemli şekillerini belirleyen araştırmaya dayanır?
Formal ve fonksiyonel tetkik metodu |
İndirgeme (reduktif) metodu |
Tipolojik metot |
Karşılaştırma (komparative) metodu |
Enine ve boyuna kesitlerle tetkik metodu |
Tarihi coğrafya çalışmalarında uygulanacak metotlar altı gruba ayrılmıştır. Bu yöntemlerden tipolojik metot, bilinen bölgesel gelişim aşamalarının önemli şekillerini belirleyen araştırmaya dayanır. Olguların ortak özellikleri bir araya getirilerek tiplendirme yapılır.
6.Soru
I. Mekanın Üretimi
II. Mukaddime
III. Emeğin Mekansal Dağılımı
IV. Mekanları Tüketmek
Yukarıda verilen eserler arasında aşağıdaki yazarlardan hangisine ait bir eser yer almaz?
Lefebvre |
Massey |
Urry |
Harvey |
İbn Haldun |
"Mekanın Üretimi" Lefebvre; "Mukaddime" İbn Haldun; "Emeğin Mekansal Dağılımı" Massey ve "Mekanları Tüketmek" Urry tarafından kaleme alınmıştır. Doğru cevap D’dir.
7.Soru
- I. Konum
- II. Yer
- III. Mekan
- IV. Tarih
- V. Bölge
Yukarıda verilenlerden hangileri coğrafyanın temel kavramlarındandır?
I-III-IV-V |
I-II-IV-V |
II-III-IV-V |
III-IV-V |
I-II-III-V |
Coğrafya disiplini için temel nitelikte olan bazı kavramların başlıcaları; konum, mekan, yer, bölge, harita ve değişimdir.
8.Soru
I. Karbon-14
II. Potasyum-argon
III. Paleomanyetizma
IV. Likenometri
V. Dendrokronoloji
Yukarıdaki tekniklerden hangisi/hangileri geçmiş mekânı yeniden inşa etmek amacıyla gerçekleştirilen çalışmalar değişimin mutlak kronolojisini ortaya koymak için elzemdir?
I, II, III, IV |
II, III, IV, V |
I, II, IV, V |
I, II, III, IV, V |
I, III, IV, V |
Geçmiş mekanı yeniden inşa etmek amacıyla gerçekleştirilen çalışmalar değişimin mutlak kronolojisini ortaya koymak için de yapılmaktadır. Bunlar; karbon-14, potasyum-argon ve uranyum serileri, paleomanyetizma, termolüminesans, amino asit rasemizasyonu, likenometri ve dendrokronoloji gibi tarihlendirme tekniklerdir.
9.Soru
I. Manyetik alan değişimi
II. Resamizasyon
III. Obsidiyen hidrasyonu
IV. Dendrokronoloji
V. Varv
Yukarıdakilerden hangisi/hangileri mutlak tarihlendirme yöntemleri arasında sayılabilir?
I, II, III, IV |
I, II, III, IV, V |
I, II, IV, V |
I, III, IV, V |
II, III, IV, V |
Öcüllerin tamamı mutlak tarihlendirme yöntemlerindendir.
10.Soru
Fizyon sonucu parçalanan element hangisidir?
Uranyum |
Karbon |
Argon |
Hidrojen |
Potasyum |
Fizyon, parçalanma anlamına gelmektedir. Parçalanacak olan ise uranyum-238 elementidir.
11.Soru
Gerek Doğu, gerekse Batı’da azizler, evliyalar ve şeyhler hakkın¬da söylenenlere ne denilmektedir?
Salnameler |
Menkıbeler |
Destanlar |
Hikayeler |
Seyahatnameler |
Gerek Doğu, gerekse Batı’da azizler, evliyalar ve şeyhler hakkında söylenenlere menkıbe denilmektedir. Bunlardan bazıları, bu şahısların yaptıkları işler, gösterdikleri kerametlerle ilgili olduğu gibi bazıları da mezarlarının yerlerini konu etmektedir. Menkıbelerin zamanla yazılı hale gelmesi menkıbename olarak adlandırılan, sözlü kaynağın yazılı kaynağa dönüşen türünü ortaya çıkarmıştır.
12.Soru
Tarihi coğrafyada elde edilen verilerin dağılışını yapmak, yani onları bir harita üzerinde göstermeye ne ad verilir?
Peyzaj |
Haritalama |
Tarihi Coğrafya Bilgi Sistemi |
Rekonstrüksiyon |
Restitüsyon |
Tarihi coğrafyada elde edilen verilerin dağılışını yapmak, yani onları bir harita üzerinde göstermek oldukça önemli bir uğraştır. Çünkü haritalar sayfalar dolusu bilgiyi, (metin, grafik, tablo... vb.) tek bir çizimde gösterme, daha iyi betimleme ve yorumla imkanı verir. Böylece fazlaca bilgiyi tek bir harita üzerinde görme imkanına sahip olan okuyucu, mekansal ilişkileri çok daha iyi algılamakta ve onun zihninde daha kalıcı yer ede-bilmektedir. Çünkü haritalar sözel bilginin kişinin zihninde somutlaştırılmasını sağlayan önemli bir araçtır.
13.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Palinoloji bilimnde genel olarak polenlerin ekzinlerinin incelemensinde bir gerekçe olarak gösterilemez?
Polenlerin kabuk yapıları asitlere ve enzimlere karşı çok dirençli olması. |
Polenlerin kabuk yapılarının yoğunlaştırılmış asit ve alkaliler içinde bozulmaması. |
Polenlerin kabuk yapılarının 300oC’ye dayanabilmesi. |
Oksijenli ortamda bulunanlar oksidasyona uğradığında özelliğini kaybederken oksijensiz ortamda, tortullar arasında birikenlerin özelliğini koruyarak fosilleşmesi. |
Üretildikleri alandan yüzlerce kilometre uzaklaştıkları halde yapılarında bir bozulma |
Oksijenli ortamda bulunanlar oksidasyona uğradığında özelliğini kaybederken oksijensiz ortamda, tortullar arasında birikenlerin özelliğini koruyarak fosilleşmesi.
14.Soru
Aşağıdakilerden hangisi üzerinde durulan tarihlendirme tekniklerinden biri değildir?
Oksijen izotopları |
Aminoasit resamizasyonu |
Fizyon izleri |
Karbon-14 |
Termolüminesans |
Dünya, sürekli uzaydan gelen kozmik ışınların bombardımanı altındadır. Bu ışınlar dünyanın atmosferinde bol miktarda bulunan azot-14’e çarparak bunu radyoaktif bir element olan karbon-14’e çevirirler. Yeni üretilen bir madde olan radyoaktif karbon-14, atmosferde oksijenle birleşir ve bir başka radyoaktif bileşik olan karbondioksiti (CO2) oluşturur.
15.Soru
Aşağıdaki disiplinlerden hangisi yeniden inşa işlemi ile ilişkilendirilmemektedir?
Arkeoloji |
Antropoloji |
Fiziki coğrafya |
Çevre bilimi |
Sosyoloji |
Yeniden inşa işlemi, arkeoloji, antropoloji, fiziki coğrafya ve çevre bilimi gibi çeşitli disiplinlerle ilişkilendirilmiştir.
16.Soru
Tarihi olayları kronolojik sırayla kaydeden,bu yönden “kronik / chronicle” da denilen; ve genellikle yazan kişinin öznel görüş ve gözlemlerini de içeren kaynaklara ne ad verilir?
Şecere |
Hatıra |
Vekayiname |
Seyahatname |
Yıllık |
Verilen tanım Vekayiname’yi açıklamaktadır. Hatıralar ise kişisel olup kronolojik sırayla kayıt değildir. Takvim ve yıllıklar siyasi olay ve tabi olguları günü gününe tutan kayıtlar; Seyahatnameler yolculuk izlenimleri idi.
17.Soru
Bir elementin kararsız bir yapı göstermesi için aşağıdaki koşullardan hangisi gerçekleşmelidir?
Atom çekirdeğindeki nötronların sayısı proton sayısından fazla olmalı |
Atom çekirdeğindeki protonların sayısı nötron sayısından fazla olmalı |
Atom çekirdeğindeki elektronların sayısı proton sayısından fazla olmalı |
Atom çekirdeğindeki elektronların sayısı proton sayısından az olmalı |
Atom çekirdeğindeki nötronların sayısı protonların sayısına eşit olmalı |
Bir elementin kararsız bir yapı göstermesi için atom çekirdeğindeki nötronların sayısı proton sayısından fazla olmalıdır. Doğru yanıt A'dır.
18.Soru
Anadolu'da binlerce yıl önce ilk kez kurulmuş, en önemli yerleşim merkezlerinden biri hangisidir?
Truva |
Çatalhöyük |
Konstantinopol |
Ürgüp |
Pazırık |
Çatalhöyük Anadolu'da kurulmuş en önemli yerleşim merkezlerinden biridir.İnsan-çevre ilişkisinin ilk örneklerini bahsi geçen duvar resimlerinde görebilmek mümkündür. Bunun gibi Dünya’nın birçok yerinde farklı dönemlerde çok çeşitli belge niteliği taşıyan ve insanlık tarihini aydınlatan, her biri kendi döneminin simgeleri olan bu kompozisyonlar, ortamı bir başka deyişle mekanı ve mekan üzerindeki faaliyetleri anlatır
19.Soru
Tarihi coğrafyanın çağdaş coğrafya ile arasındaki fark nedir?
Eskiye dayanması |
Geçmişi araştırması |
Yeni yöntemler kullanması |
Eski yöntemler kullanması |
Tarihi bakış açısında dayanması |
Farklı tanımlamaları yapılmakla birlikte tarihi coğrafya, “modem coğrafya ilke ve yöntemleri ile geçmişte bir mekanın araştırılması anlamına gelmekte” ve geçmi¬şe gitmek mümkün olmadığından, geçmişe ait belge ve bilgilerin kullanılması sa-yesinde geçmişi araştırmaktadır. Dolayısıyla çağdaş coğrafyadan farkı sadece “geç¬mişi araştırması” olan tarihi coğrafya, ne ya¬zık ki ülkemizde bir taraftan genellikle “coğrafya tarihi” ile karıştırılmış, diğer ta¬raftan da konu üzerinde fazlaca araştırma yapılmadığından şimdiye kadar doğru ve tam olarak anlaşılamamıştır.
20.Soru
Hangisi ya da hangileri arkeolojik kalıntılardan öğrenilir?
- Ne tür eşyalar yapıldığı
- Hangi hammaddeler kullanıldığı
- Ne yedikleri
Yalnız I |
Yalnız II |
I-III |
I-II |
I-II-III |
Arkeolojik verilerden ne tür beşeri faaliyetlerin olduğu öğrenilip bütün bunlar yeniden inşaa edilebilir. Arkeolojik kalıntılardan, insanların ne tür eşyalar yaptıklarını, hammadde olarak ne kullandıklarını, ne yediklerini, nerede yaşadıklarını ve yerleşim merkezlerinin ne kadar varlığını sürdürdüğü öğrenilebilir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ