Tarihi Coğrafya Final 3. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Karbon-14’ün yarılanma ömrü yaklaşık kaç yıldır?
5730 yıl |
5720 yıl |
5630 yıl |
5620 yıl |
5530 yıl |
Karbon-14’ün yarılanma ömrü yaklaşık 5730 yıldır.
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi sadece Türkiye’ye özgü coğrafya sorunlarından değildir?
Coğrafya metotları ve teorileri hakkında çeviri eksikliği |
Bilimsel faaliyetlerin nitelik ve nicelik açısından yeterince iyi bir seviyeye çıkmaması |
Coğrafyanın sağlam teorik temelleri yoktur. |
Coğrafya, yer adlarını ezberlemek olarak algılanmaktadır. |
Üniversite ve fakülte yapılanmalarının katı ve değişmez olması ve bunun coğrafya bölümlerini etkilemesi |
Türkiye’de coğrafya metotları ve teorileri hakkında telif eser azlığı yanında, çeviri eserler bulmak ta oldukça zordur. Bu çeviri eksikliği konusu, sadece Türkiye’de ihmal edilen bir durum da değildir.
3.Soru
Massey'in mekanda yer alan nesneleri üretim süreçleri içinde yorumladığı ve mekan ile toplum ya da kültür kavramları arasında ilişki kurduğu eseri hangisidir?
Emeğin Mekansal Dağılımı |
Mekanları Tüketmek |
Mekanın Üretimi |
Üretim Süreçleri ve Mekan |
Mekanın Tarihi |
Sosyal ilişkilerde mekansal örgütlenme ve mekanın sosyal olarak yeniden üretim süreçleri üzerinde çalışmalar yapan Massey, “Emeğin Mekansal Dağılımı” adlı eserinde bu süreçlerde, mekanda yer alan nesneleri, yeniden yorumlar ve mekan ile toplum ya da kültür kavramları arasında ilişki kurar.
4.Soru
Hangisi yüzey araştırması ve arkeolojik malzeme toplanan belli başlı alanlardan biri değildir?
Mağaralar |
Göl yatakları |
Deniz altları |
Höyükler |
Akropoller |
Yüzey araştırması ve arkeolojik malzeme toplanan belli başlı alanlar vardır. Bunlar arasında; mağaralar, nehir ve göl yatakları, höyükler, tümülüsler, akropoller ve nekropoller en fazla dikkati çekenlerdir.
5.Soru
Kararsız bir atom çekirdeğinin kendiliğinden farklı bir elementin atom çekirdeğine dönüşme sürecine ne ad verilir?
Zaman stratigrafisi |
Resamizasyon |
Manyetik alan değişimi |
Radyoaktivite |
Radyoaktif bozunma |
Radyoaktif bozunma, kararsız bir atom çekirdeğinin kendiliğinden farklı bir elementin atom çekirdeğine dönüşme sürecidir. Doğru yanıt E'dir.
6.Soru
Ülke arşivlerinin araştırmacılara açılabilmesi için belli önlemler alınmış, tarihi manada geçmişin oluşması için bu anlamda farklılık göstermekle birlikte bir süre belirlenmiştir. Bu resmi süre ülkemizde kaç yıldır?
20 yıl |
30 yıl |
40 yıl |
50 yıl |
60 yıl |
Ülkemizde arşivin araştırmacılara açılabilmesi ve araştırılan olayın “geçmiş” olabilmesi için belirlenen yasal süre 50 yıldır.
7.Soru
I. Stratigrafi/tabakalanma
II. Seriation/seri-silsile oluşturma
III. Typology/tipoloji
IV. Synchronism/eşzamanlılık
Yukarıdakilerden hangisi/hangileri göreli tarihlendirme yöntemleri arasında sayılabilir?
I, II, III, IV |
I, II, III |
I, II, IV |
I, III, IV |
II, III, IV |
Öncüllerin tamamı göreli tarihlendirme yöntemleri arasındadır.
8.Soru
Birçok göl çökellerinde yatay düzlemde üst üste sıralanmış farklı özellikler gösteren tabakaların sayılarak, zaman aralıklarının belirlenebildiği yöntem aşağıdakilerden hangisidir?
Resamizasyon |
Manyetik Alan Değişimi |
Uranyum-Florin |
Polen Analizi |
Varv |
İsveç dilinden gelen “varv” terimi, aynı yer içinde başlangıç ve bitişi olan şeyler anlamına gelmektedir. Birçok göl çökellerinde yatay düzlemde farklı özellikler gösteren tabakaların üst üste sıralandığı görülür. Bu tabakalarda iri taneli olanlar ve ince taneli olanlar birbiri üzerine sıralanmış-tır. Tortulların birikiminde bu şekildeki düzenli değişiklikler tıpkı dendrokronolojide olduğu gibi mevsimsel değişimleri göstermektedir. Bu diziler sayılarak bunların zaman aralıkları belirlenebilir ki buna da varv metoduyla tarihlendirme denilmektedir.
9.Soru
Lefebvre’nin üçlü mekan diyalektiğini oluşturan terimler aşağıdakilerden hangisinde doğru sıralanmıştır?
Tasarlanan – algılanan – yaşanan |
Tasarlanan – algılanan – konumlandırılan |
İkolikleşen – kurgulanan – yaşanan |
Sezilen – algılanan – yaşanan |
Tasarlanan – kurgulanan – konumlandırılan |
Lefebvre’nin üçlü mekan diyalektiği; tasarlanan, algılanan ve yaşanan arasındaki ilişkiler sabit ve durağan değildir ve tarihsel olarak tanımlanmış özellikler ve içerikler sergiler.
10.Soru
- Mağara Resimleri
- Harita
- Gravür
- Minyatür
- Toponimi
Aşağıdakilerden hangisi tarihi coğrafya çalışmalarında kullanılabilecek görsel malzemelerdendir?
I-III-IV-V |
I-II-IV-V |
I-II-III-IV |
III-IV-V |
II-III-IV-V |
Tarihi coğrafya çalışmaları bağlamında kullanılabilecek görsel malzemeler kapsamında mağara duvarlarına çizilen resimlerden başlamak üzere, harita, gravür, minyatür ve yakın zamanlara gelindiğinde fotoğraf sayılabilir.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi maddede biriken enerjinin ışıma ile ortaya çıkarılması için kullanılan
yöntemlerden birisidir?
Resamizasyon |
Potasyum-Argon |
Obsidiyen Hidrasyonu |
Dendrokronoloji |
Optik Uyarımlı Lüminesans |
Maddede biriken enerjinin ışıma ile ortaya çıkarılması olayı sonradan meydana gelen gelişmelerle ısıtmanın ötesinde optik uyarılmalarla da sağlanabileceği anlaşılmıştır. Nitekim “Optik Uyarımlı Lüminesans” (OSL) olarak adlandırılan yöntemde, numune ışığa maruz bırakılarak hapsettiği enerjiyi bırakması sağlanmıştır.
12.Soru
I. Büyük İngiliz jeolog W. Smith, 1915 yılında basılan klasik eserinde, Biritanya adaları haritasında stratigrafinin iki temel prensibini formüle etmiştir.
II. “Süperpozisyon” denilen kanuna göre, kayaçların altta yer alan tabakaları, üstteki tabakalardan daha sonra oluşmuştur (tektonik aktiviteyle tersi kanıtlanmadığı sürece)
III. Her kayaç yatağı, karakteristik bir fosil topluluğu içerir.
Stratigrafi ile ilgili yukarıdaki bilgilerden hangisi ya da hangileri doğrudur?
Yalnızca I |
Yalnızca II |
Yalnızca III |
I ve II |
I, II ve III |
Büyük İngiliz jeolog W. Smith, 1815 yılında basılan klasik eserinde, Biritanya adaları haritasında stratigrafinin iki temel prensibini formüle etmiştir: a) “süperpozisyon” denilen kanuna göre, kayaçların üstte yer alan tabakaları, alttaki tabakalardan daha sonra oluşmuştur (tektonik aktiviteyle tersi kanıtlanmadığı sürece), b) her kayaç yatağı, karakteristik bir fosil topluluğu içerir (Walker, 2005: 165).
Doğru cevap D'dir.
13.Soru
Aşağıdakilerden hangisi bir “coğrafi teknik” değildir?
Jeoloji |
Matematiki Coğrafya |
Uzaktan Algılama |
Harita Bilgisi |
Coğrafi Bilgi Sistemleri |
Jeoloji, coğrafyaya yardımcı bilimler arasında yer almaktadır.
14.Soru
Mekan üzerindeki yoğunluğa dikkat çeken ve toplumdaki işbölümünün mekan odaklı iki tip topluma- mekanik ve organik dayanışmalı toplum- ayrımına yol açtığını savunan felsefeci kimdir?
Marx |
Durkheim |
Simmel |
Tönnies |
Faucoult |
Toplumdaki işbölümünün mekan odaklı iki tip toplum- mekanik ve organik dayanışmalı toplum- ayrımına yol açtığını savunan felsefeci Durkheim’dır. Marx ise daha çok kapitalist otonomi üzerinden mekan tanımı yapmış ve tarım, sanayi ve nüfustaki dönüşümden söz etmiştir.
15.Soru
Osmanlı döneminde “coğrafya” sözcüğünün dilimize girmesini sağlayan ve Batlamyus’un “Geographike Hyphegesis” isimli eserini Arapça’ya çevirtip yeni bir dünya haritası çizilmesini isteyen Osmanlı padişahı aşağıdakilerden hangisidir?
III. Selim |
Kanuni Sultan Süleyman |
II. Mahmut |
Fatih Sultan Mehmet |
II. Abdülhamit |
Fatih Sultan Mehmet, İstanbul’un fethinden sonra Bizans Kütüphanesi’nde bulanan birçok eseri çevrilmesini sağlamıştır. Bunlardan biri de Batlamyus’un “Geographike Hyphegesis” isimli eseridir.
16.Soru
Geçmiş dönemlerde yaşamış insan topluluklarının kültürel ve toplumsal düzenlerini, maddi kalıntılara dayanarak araştıran, belgeleyen ve gelişim sürecini inceleyerek yorumlayan bilim dalı aşağıdakilerden hangisidir?
Nümizmatik |
Heraldik |
Arkeoloji |
Sanat tarihi |
Antropoloji |
Önceki ünitelerde belirtildiği üzere arkeoloji,
geçmiş dönemlerde yaşamış insan topluluklarının
kültürel ve toplumsal düzenlerini, maddi kalıntılara dayanarak araştıran, belgeleyen ve gelişim sürecini inceleyerek yorumlayan bir bilimdir.
17.Soru
İnsan-çevre ilişkisinin ilk örnekleri aşağıdakilerden hangisidir?
Mısır piramitleri |
Yerleşik hayata geçen ilk toplulukların evleri |
Mağara duvarlarındaki resimler |
Antik Yunan eserleri |
Çatalhöyük’te ortaya çıkan buluntular |
Tarihin çok eski devirlerinden beri insanın çevresiyle olan etkileşimini araştırmak için sahip olunan her türlü işaret, mekansal boyutta inceleme imkanı tanımaktadır. Böylece tarihsel materyal olarak nitelendirebileceğimiz bilgi, belge, mimari yapılar vb. bizlere bu süreci kısmen de olsa yaşayabilme imkanı tanır. İnsan-çevre ilişkisinin geçmişteki durumunu bizler bu bilgiler ışığında ortaya koyabilmekteyiz. Hiç şüphesiz bu belgelerin ilk örneklerinden biri mağara duvarlarındaki resimlerdir. İnsanlar, mağara duvarlarına çizmiş oldukları resimler ile doğal ortamı, faaliyetlerini ve müşahedelerini bu kompozisyonlarda işleyerek günümüze gelecek şekilde aktarmışlardır Dolayısıyla insan-çevre ilişkisinin ilk örneklerini bahsi geçen duvar resimlerinde görebilmek mümkündür. Doğru cevap C’dir.
18.Soru
Peygamberlerden başlayarak Selçuklu, Osmanlı ve Karamanlılar’ın tarihlerine ait önemli olayların yer aldığı kaynaklar aşağıdakilerden hangisidir?
Basma Kaynaklar, |
Biyografiler ve Otobiyografiler |
Takvimler ve Yıllıklar |
Seyahatnameler |
Süreli Yayınlar |
Hz. Adem’den itibaren peygamberlerin ve halifelerin kronolojik listeleriyle, Selçuklu, Osmanlı ve Karamanlılar’ın tarihlerine ait önemli olayların yanı sıra kehanetler ve rüya tabirlerine de yer verilmiştir.
19.Soru
Koleksiyon nesnelerinin yazılı ve görsel yöntemlerle kayda geçirilmesi, belirli bir sistematik içinde sınıflandırılması ve bu malzemenin dökümünü oluşturan envanterin hazırlanması sürecine verilen ad aşağıdakilerden hangisidir?
toplama |
depolama |
belgeleme |
sergileme |
iletişim |
Koleksiyon nesnelerinin yazılı ve görsel yöntemlerle kayda geçirilmesi, belirli bir sistematik içinde sınıflandırılması ve bu malzemenin dökümünü oluşturan envanterin hazırlanması sürecine belgeleme denir. Doğru yanıt C’dir.
20.Soru
Aşağıdakilerden hangisi coğrafya disiplini için temel nitelikte olan kavramlardan biri değildir?
Mekan |
Yer |
Bölge |
Harita |
Nedensellik |
Coğrafya disiplini için temel nitelikte olan bazı kavramları açıklamakta büyük fayda bulunmaktadır. Bunların başlıcaları konum, mekan, yer, bölge, harita ve değişimdir. Coğrafyayı diğer bilimlerden ayıran, onlardan farklı bir bilim yapan ilkeleri bulunmaktadır ki, bunlar kesinlikle nedensellik veya kıyaslama değildir. Doğru yanıt E seçeneğidir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ