Tefsir Tarihi ve Usulü Ara 10. Deneme Sınavı
Toplam 11 Soru1.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Tabiî müfessirlerin tefsir kaynaklarından biri değildir?
Kur’an’ın Kur’an’la tefsiri |
Kur’an’ın Sünnetle tefsir |
Şiirle istişhad etmek |
Yahudi ve Hirıstiyan kültür ve yorumlarından uzak durmak |
Sahabenin görüş ve içtihatları |
Tâbiûn da Kur’an’ı tefsir ederken bazı yöntem ve kaynaklara başvurmuştur. Bir kısmına yukarıda işaret edilen bu kaynakların, sahabenin kaynaklarıyla hemen hemen aynı olduğu görülmektedir. Söz konusu kaynakları şu şekilde sıralamak mümkündür: 1. Kur’an’ın Kur’an’la tefsiri. 2. Kur’an’ın Sünnetle tefsiri. 3. Şiirle istişhad etmek. 4. Yahudi ve Hristiyan kültürleri. 5. Sahibi sözleri (görüş ve içtihatları). 6. Kendi içtihatları (görüşleri). Doğru cevap D’dir.
2.Soru
et-Tefsîrü’l-Kebîr adlı tefsir eseri, aşağıdaki müfessirlerin hangisine aittir?
Mukâtil b. Süleyman |
Süfyânu’s-Sevrî |
Yahyâ b. Sellâm |
Ebû Ubeyde |
Abdurrezzâk b. Hemmâm |
Belh şehrinde dünyaya gelen Mukâtil, Merv ve Bağdat’ta ilim tahsil etmiş, daha sonra da Basra’ya giderek ölünceye kadar (150/767) orada yaşamıştır. Selef âlimlerinden olan Ahmed b. Hanbel ve İmâm Şâfii Mukâtil’i tefsir ilminde bir otorite kabul etmektedirler. Fikrî cereyanların kaynaştığı ve düşüncelerin yavaş yavaş rayına oturmaya başladığı ikinci hicri asrın ilk yarısında et-Tefsîrü’l-Kebîr adıyla bir kitap yazan Mukâtil, bu eserinde Kur’an’ı başından sonuna kadar mevcut sûre tertibine göre tefsir etmiştir. Müellif, bir yandan ayetlerin nüzûl sebepleri, nüzûl zamanları ve kastedilen şahısların kimler olduğu konusunda bilgiler vermiş; diğer yandan da kelimelerle ilgili etimolojik açıklamalar ve nahvî tahliller yapmıştır. Ayrıca o, bu eserinde muğlak olan sözcüklere izahlar getirmiş, Ehl-i kitâbı tavsif eden ayetlerde ise bol bol şahıs isimlerine yer vermiştir. Nâdir olarak bir kısım ayetlerle ilgili isnâdlara rastlanan Mukâtil’in tefsîri, sened zincirinden anlaşıldığına göre otuz kadar şeyhten alınmıştır. Doğru cevap A’dır.
3.Soru
“Hadis ya Allah tarafından gönderilmiş bir vahiydir ya da Hz. Peygamber’in yapmış olduğu bir içtihattır… Her iki takdire göre de hadisin, Allah’ın kitabıyla çelişkide olması mümkün değildir” sözünü söyleyen kimdir?
Şatıbi |
İbn Hazm |
Gazali |
İbn Teymiyye |
İbn Rüşd |
Sünnetin değeri konusunda Şâtıbî şunları söyler: “Hadis ya Allah tarafından gönderilmiş bir vahiydir ya da Hz. Peygamber’in yapmış olduğu bir içtihattır… Her iki takdire göre de hadisin, Allah’ın kitabıyla çelişkide olması mümkün değildir. Çünkü Hz. Peygamber hiçbir zaman kendi hevâ ve hevesinden konuşmaz; onun konuşması ancak kendisine ilhâm edilen bir vahiydir. Resûlullah’ın (şahsî içtihadlarında) hata yapabileceği kabul edilse bile, o asla hatası üzerinde devamlı bırakılmaz, derhal tashih edilir ve sonunda mutlaka doğruya döner. Dolayısıyla Hz. Peygamber’den risâlet konusunda sâdır olan hadislerin hiçbirinde hata ihtimali söz konusu değildir.”
4.Soru
Kendisinden ne kastedildiği anlaşılmayacak derecede kapalı olan âyete ne denir?
Mübhem |
Mücmel |
Mutlak |
Müşkil |
Mevhum |
Mücmel, kendisinden ne kastedildiği anlaşılmayacak derecede kapalı olan âyet
demektir. Bunların bir kısmı Yüce Allah, bir kısmı da Hz. Peygamber tarafından
açıklanmıştır. Doğru yanıt B'dir.
5.Soru
Mecâzu’l-Kur’ân adlı kitabın yazarı kimdir?
Abdurrezzâk b. Hemmâm
|
Yahyâ b. Sellâm
|
Ebû Ubeyde
|
Mukâtil b. Süleyman
|
Süfyânus’s-Sevrî
|
Mecâzu’l-Kur’ân adlı kitabın yazarı, Basra’da doğan ve orada yetişen, tenkitci bir üsluba sahip olan, C seçeneğinde adı geçen, tam adıyla Ebû Ubeyde Ma’mer b. el-Müsennâ’dır.
6.Soru
Aşağıda verilen şıkların hangisinde müfessirliğin en önemli kriterlerinden birisi paylaşılmıştır?
İyi bir diksiyona sahip olmalı |
Ezber gücü yüksek olmalı |
İradesine hakim biri olmalı |
Kamil bir imana sahip olmalı |
Mücadeleci bir yapıya sahip olmalı |
Süyûtî bu konuda bilgi verirken müfessirde aranan ilk kriterin sağlam ve sahih bir inanç olduğunu söyler.
7.Soru
Mekki ve Medeni sureler incelendiğinde verilenlerden hangisinin Mekki surelerin özelliklerinden olmadığı söylenebilir?
Secde âyeti ihtiva etmesi
|
İçinde Âdem ve İblîs kıssasının anlatılması
|
Başında hurûf-ı mukatta’a bulunması
|
İçinde münafıklardan bahsedilmesi
|
İçinde “kellâ” lafzının bulunması
|
“Mekkî ve Medenî Sûreler” bölümü incelendiğinde münafıklardan bahsedilmediği görülebilir.
8.Soru
Aşağıdakilerden hangisi “Kur’ân’ın kelimelerinin eda keyfiyetlerini ve ihtilaflarını nakledenlerine isnat ederek bilmektir” tanımını içermektedir?
Kırâat
|
Ehruf
|
Vahiy
|
Sûre
|
Ayet
|
Kırâat:“Kur’ân’ın kelimelerinin eda keyfiyetlerini ve ihtilaflarını nakledenlerine isnat ederek bilmektir”tir.
9.Soru
Aşağıdakilerden hangisi dirâyet tefsîrinin diğer isimlerinden biridir?
Aklî tefsîr
|
Me’sûr tefsîr
|
Naklî tefsîr
|
Sahabe tefsîri
|
Tâbiîn tefsîri
|
Terim olarak ise dirâyet tefsîri, “yalnızca rivâyetlere bağlı kalmayıp dil, edebiyat, mantık, kıyas ve daha başka ilimlere dayanılarak yapılan Kur’ân tefsîri” demektir. Buna rey veya A seçeneğinde belirtilen aklî tefsîr de denir.
10.Soru
Aşağıdakilerden hangisi “yedi kırâat” imamı arasında değildir?
İbn Kesîr,
|
Nafi,
|
İbn Âmir,
|
Ya’kûb
|
Ebû Amr
|
Ya’kûb. “yedi kırâat” imamı arasında değildir.
11.Soru
Sünnet, Kur’ân’ı açıklamaya yönelik görevini hangi usül ve şekillerle gerçekleştirmemiştir?
Mücmelin tebyini |
Mübhemin tafsili |
Müteşabih tebliği |
Mutlakın takyidi |
Müşkilin te’lîfi |
Sünnet, Kur’ân’ı açıklamaya yönelik görevi gelişigüzel değil belli bir şekil ve usüllerle gerçekleştirmiştir ki bunları şöyle sıralamak mümkündür: Mücmelin tebyini, Mübhemin tafsili, Mutlakın takyidi ve Müşkilin te’lîfidir.